سند شماره 21

تقاضای کمک نظامی از آمریکا

موضوع سند

مشخصات ارسال سند

از:

متفرقه

به:

1328-05-07- 1949-07-29

متن سند

سند شماره (21)

«کپی» - شماره 1405

مورخ 7 مردادماه 1328 (29 ژوئیه 1949) «نامه سفیر ایران در آمریکا به وزیر امور خارجه آمریکا»

سفیر ایران احترامات فائقه خود را به عالیجناب وزیر خارجه تقدیم نموده و مفتخر است با اشاره به مذاکرات فراوان خود به آقای لوئی هندرسن (Loy Henderson) مدیر اسبق دفتر امور خاور نزدیک و آفریقا، و یادداشت خود به تاریخ 4 اوت 1948، و همچنین مذاکرات مکررش با آقای ساترث ویت (Satterthwaite)، جانشین آقای هندرسن؛ به تشویق ایشان مطالب زیر را به اطلاع برساند:

1) کمک نظامی جهت تجهیز ارتش ایران، برای کمک به تحرک بیشتر آن جهت مقاومت در مقابل تجاوز خارجی و حفظ نظم داخلی.

2) کمکهای مالی و فنی برای به جریان انداختن پروژه های اجتماعی، کشاورزی و صنعتی جهت ارتقاء سطح زندگی مردم.

بدین وسیله دولت قادر خواهد بود با تبلیغات موذیانه کمونیستی مقابله نموده و به مبارزه اش علیه تجاوز، که همیشه در صف نخستین آن بوده است، ادامه دهد.

در این مذاکرات، سفیر اشاره نمود، با این که دولت متبوعش طی دو سال گذشته مقاومت از خود نشان داده است، ولی بدون کمکهای مادی احتمالاً قادر به تحمل فشاری این چنین شدید برای مدتی طولانی تر نخواهد بود، مگر این که کمکهایی از قبیل آنچه به دیگر ملل دوست دار آزادی که در شرایط

ص: 534

مشابهی قرار داشته اند مبذول شده، به ایران نیز اعطا شود.

در نتیجه این اظهارات، نیاز بدین کمک مشخص شده، و ریاست جمهور آمریکا و همچنین وزیر خارجه، در چندین مناسبت گوناگون طی بیانیه هایی علنی، ایران را از جمله کشورهای تحت فشار، و مستحق کمک و پشتیبانی آمریکا همچون یونان و ترکیه معرفی نموده اند. باعث بسی خرسندی و امتنان است، که رئیس جمهوری در پیام اخیر خود به کنگره در رابطه با برنامه کمکهای نظامی، از ایران در کنار دیگر ملل مستحق دریافت کمکهای نظامی، نام برد.

سفیر همچنین توجه را به مذاکرات اخیر خود با آقایان ساترث ویت و مک گی (McGhee)جلب می کند که طی آن، به اطلاع رساند که دولت متبوعش مصمم است با عزمی راسخ در مقابل تهاجمات، ایستاده و از دولت آمریکا رسماً تقاضا می کند که - به عنوان رهبر ملل دوستدار آزادی - کمکهای نظامی، مالی و فنی خود را، تحت برنامه های موجود، مشابه با آنچه در اختیار سایر ملل دوستدار آزادی نهاده است، دریغ ننماید.

(پاراگراف حذف شده) از جمله این مواد، بندی است که می تواند نوعی کمک نظامی تلقی شود و موادی را مشخص می سازد که مورد نیاز راه آهن دولتی ایران است. که در طول سالهای متمادی استفاده نظامی توسط متفقین آسیبهای فراوانی در ریلها، بستر جاده ها و ابزار و وسایط متحرکه دیده است؛ این وسایل و کمکها برای بازسازی راه آهن به مثابه مهمترین وسیله حمل و نقل و دفاع کشور، ضروری است. در رابطه با کمکهایی که از سوی این راه آهن، در جهت اهداف متفقین به عمل آمد و اهمیت آن در آینده، امید می رود که دولت ایالات متحده آمریکا امکان تأمین مواد لازم جهت بازسازی آن را خواه تحت برنامه کمکهای نظامی، و یا به عنوان کمکهای مالی، بیابد.

سفیر ایران مطمئن است که تقاضای دولت متبوعش جهت کمک، مورد ملاحظات هوادارانه و موافق قرار خواهد گرفت، و با ابلاغ آن مایل است تشکرات خود را به خاطر دیگر کمکهایی که در حال حاضر اعطا شده اند، همچون کمک نظامی تحت برنامه همکاریهای نظامی کمکهای مالی و اقتصادی به برنامه 7 ساله، در شکل وامها و اعتبارات اعطایی از طریق وساطت بانک صادرات و واردات، و بانک بین المللی توسعه و بازسازی، و همچنین کمکهای فنی و غیره تحت شرایط و موازین موجود، از قبیل لایحه اسمیت. موندت (Smith - Mundt)و موازین شناور همچون طرح اجرای اصل چهار در نطق افتتاحیه ریاست جمهوری، تجدید نماید.

29 ژوئیه 1949 واشنگتن، دی. سی.

عالیجناب دن. سی. آچسن وزیر امور خارجه وزارت خارجه واشنگتن دی. سی

منبع: اسناد لانه جاسوسی - جلد 7 - کتاب 7 - صفحه 533