گزارش تحولات انقلاب در تهران و شیراز

موضوع سند

مشخصات ارسال سند

از: ونس

سری

به: نمايندگي هاي ديپلماتيك

1357-09-12- 1978-12-03

متن سند

سند شماره 241

سری

3 دسامبر 1978 - 12 آذر 1357

از: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی - 305364

به: نمایندگیهای دیپلماتیک

موضوع: گزارش وضعیت ایران، شماره 29، دوم دسامبر 78

1- امشب در تهران به خصوص در نواحی شمالی شهر در نزدیکی هتل های بزرگ و رادیو تلویزیون تیراندازی شدید بود. در اواخر بعد از ظهر آرامش شومی بر تهران سایه افکنده بود. مغازه ها بسته بود، اکثر مردم در خیابانها نبودند و واحدهای نظامی در حال آماده باش در خودروهای خود مستقر بودند. ناظری تعداد کشته شدگان دیشب را 500 نفر حدس زده است. احتمالاً تظاهرکنندگان بیشتری در نتیجه خشونت های امشب کشته خواهند شد. چون مخالفین سعی می کنند نیروهای امنیتی را تا گسیختگی کامل تحت فشار قرار دهند.

2- طبق اعلام قبلی کارگران شرکت برق در بیشتر ساعات امروز صبح، برق سرتاسر ایران قطع بود. وزارت آموزش و پرورش تمام مدارس تهران را تا 13 نوامبر تعطیل نمود.

3- ناظرینی که امروز صبح مناطقی از تهران را بعد از تظاهرات گسترده و تیراندازی های شدید شب گذشته بررسی کردند، هیچ گونه نشان و مدرکی از اینکه این مکان صحنه نبرد باشد، به دست نیاوردند. برخلاف معمول به اموال آسیب نرسید. در همین حال در محوطه اطراف سفارت، شعارهای ضدآمریکایی جدیدی روی دیوارها وجود دارد و در چند خیابان پوسترهای دست نویس با شعارهای ضدآمریکایی و ضد شاه به چشم می خورد. در پاسخ به کوششهایی که از جانب تظاهرات کنندگان برای رسیدن به محوطه سفارت صورت گرفته بود، تعداد سربازان محافظ محوطه افزایش یافته است.

4- بر طبق گزارشات، شیراز امروز آرام بود. در تبریز رئیس آمریکایی پروژه سازمان ملل به کنسول گفت که دفتر اداره و ماشین سازمان ملل امروز صبح به آتش کشیده شد. ناآرامی به شدت در اصفهان ادامه دارد و کنسول گزارش می دهد که در مساجد جداگانه حداقل سه ملا به مردم گفته اند تا منازل آمریکاییان را مورد شناسایی قرار دهند و به زور وارد آن منازل شوند و اسباب و اثاثیه آنها را در خیابان ریخته به آتش بکشانند. با وجود این، ملایان گفته اند که به خود آمریکاییان آسیب نرسد.

در مدخل خیابانها علاماتی زده شده که مشخص می کند کدام خانه از آمریکاییان می باشد. شب گذشته 5 اتومبیل که متعلق به آمریکاییان بود با بمب آتش زا منهدم شد. شب قبل از آن هم خانه یک آمریکایی با انفجار کپسول گاز که توسط آدمهای مزاحم صورت گرفت تقریباً کاملاً تخریب شد. اما هیچ آمریکایی صدمه ندیده است.

5- سفارت در حال دریافت گزارشات جدیدی است مبنی بر این که افسران رده متوسط نیروی هوایی و نیروی دریایی شاهنشاهی ایران معتقدند که شاه، قادر به حفظ موقعیت خویش نیست و مجبور است کشور را ترک نماید.

6- مصاحبه آیت الله خمینی در تلویزیون دولتی آمریکا در شب گذشته شامل اظهارنظرهای ذیل می باشد:

... انتقاد از آمریکا به خاطر تحمیل سلطنت پهلوی بر ایران و غارت منابع ملی ایران.

... نیاز به «پایگاههای نظامی آمریکا» در صورتی که حامیان وی قدرت را به دست گیرند مورد ارزیابی مجدد قرار خواهد گرفت. ... در مورد قراردادهای جاری ایران و آمریکا، به خصوص قرارداد فروش 20 میلیارد دلاری تسلیحات، آن قراردادهایی که به نفع «مردم مستضعف» نباشد، لغو خواهد شد. و آن دسته از قراردادهایی که مربوط به توسعه کشاورزی است، ممکن است ادامه یابد.

... اسرائیل ظالم و ستمگر است و در صورتی که شاه سرنگون شود ایران دیگر به اسرائیل نفت صادر نخواهد کرد. ... در صورت لزوم شاه بایستی با زور و قوه قهریه سرنگون شود و پیروان وی حاضر به ایثار جان خودشان در این راه می باشند.

7- سفارت آمریکا و انگلستان به شهروندان خود توصیه نموده اند - که در صورت امکان - وابستگان خود را در خانه نگاه دارند. و چنانچه مجبور به حرکت در شهر هستند از حضور در اجتماعات مردم و آمد و شد در قسمت جنوب شهر خودداری ورزند. و قبل از تاریک شدن هوا به خانه ها بازگردند.

8 - ظاهراً فرودگاه تهران باز است و امروز شرکت هواپیمایی پان آمریکن خدمات خود را طبق روال عادی ارائه می کند.

ونس

منبع: اسناد لانه جاسوسی آمریکا - جلد 9 - کتاب 9 - صفحه 428