سند شماره 6

عربستان سعودی و شورشیان افغانستان

موضوع سند

مشخصات ارسال سند

از: وزارت امور خارجه واشنگتن دی. سی.

سری

به: مرکز انبار خلصه های اطلعاتی.

1358-07-20- 1979-10-12

متن سند

سند شماره (6)

سری

از: وزارت امور خارجه واشنگتن دی. سی.

تاریخ: 12 اکتبر 79 - 20 مهر 1358

به: مرکز انبار خلاصه های اطلاعاتی.

شماره: 6505

موضوع: خلاصه اطلاعاتی شماره 914 بتاریخ 11 اکتبر 79

1- (سری) عربستان سعودی و شورشیان افغانستان: یک تجزیه و تحلیل سیا شامل نکات زیر است.

عربستان سعودی پشتیبانی محدود مالی و مادی از ناراضیان قوی در افغانستان به عمل می آورد.

پشتیبانی عربستان سعودی منعکس کننده تمایل ریاض به بی ثبات کردن رژیم مارکسیستی در کابل است که به عقیده عربستان سعودی یک تهدید ایجاد شده به توسط شوروی برای امنیت همه حکومت های اسلامی در منطقه به ویژه پاکستان است. ماهیت پشتیبانی محدود عربستان سعودی تا اندازه ای نتیجه سرخوردگی عربستان سعودی نسبت به عملیات مخفیانه ای است که به عنوان یک آلت دست سیاست خارجی صورت می گیرد.

2- (سری) انگیزه عربستان سعودی: عربستان سعودی مدت مدیدی پیوندهای نسبتا خوبی با افغانستان داشته است و سعودی ها قبل از اینکه رژیم سلطنتی در سال 1973 در افغانستان سرنگون شود با رژیم سلطنتی روابط نزدیکی داشته اند و اکنون هم با محمدظاهر شاه (پادشاه سابق افغانستان) و شاهزاده عبدالولی در تماس هستند. خودسردار داوودخان، رئیس جمهور افغانستان اندکی قبل از اینکه سرنگون شده و کشته شود در آوریل 1978 به زیارت مکه رفت و سعودی ها موافقت کردند که برای رژیم او مقداری پشتیبانی مالی فراهم کنند.

3- (سری - غیرقابل رؤیت برای خارجیان)، سعودی ها به دست گرفتن حکومت در افغانستان را از سوی مارکسیست ها در سال گذشته جزئی از مبارزه تحت رهبری شوروی می دانند که هدف آن محاصره خلیج فارس و شبه جزیره عربستان با رژیم های رادیکال در تدارک برای براندازی سلطان نشین های محافظه کار نفت خیز منطقه می باشد. انقلاب اتیوپی و کودتای مارکسیستی در یمن جنوبی در ریاض به عنوان قسمت های دیگر کوشش های شوروی برای به دست گرفتن ثروت نفتی خاورمیانه تلقی می شود. مثلاً:

«سفیر عربستان سعودی در پاکستان در ماه می 1978 گزارش داده که کودتای افغانستان به تحریک شوروی ها و برای فراهم کردن پایگاهی که از آن بتوان ایران و پاکستان را سرنگون کرد، به وقوع پیوسته است. ماهیت اسلامی شورش کنونی افغان ها یک انگیزه دیگری برای سعودی ها است که خود را به عنوان مدافعان ارزش ها و نهادهای اسلامی در سراسر جهان قلمداد می کنند.»

4- (سری) هر چند سعودی ها حکومت جدید افغانستان در کابل را اندکی پس از برقراری آن به رسمیت شناختند، رسانه های عربستان سعودی از انتقاد کنندگان اولیه رژیم جدید افغانستان بوده اند و اغلب این رژیم را به حرف های ضداسلامی و نقض وسیع حقوق بشر متهم کرده اند. از اوایل سال 1979 رهبران ناراضی افغانستان به طور منظم برای جلب پشتیبانی نسبت به آرمان خود به عربستان سعودی سفر کرده اند. یک گروه به نام جبهه آزادی بخش ملی افغانستان در اواخر سال 1978 دفتری در جده تاسیس کرده است. پشتیبانی جدی مالی عربستان سعودی از شورشیان ظاهرا به طور جدی مدت کمی پس از آغاز سال جدید شروع شده است.

ص: 697

5 - (سری) حدود کمک عربستان سعودی: ماهیت مساعدت محدود سعودی به افغان ها منعکس کننده چندین عامل است. سعودی ها نسبت به تعدد فرقه ها در داخل ناراضیان افغانستان خوشحال نیستند و این کمک را به عنوان اهرمی برای حصول وحدت بیشتر باید به کار ببرد. سعودی ها به رهبران مختلف افغانستان گفته اند که همکاری بزرگتر در میان آنها شرط اولیه جهت کمک بیشتر عربستان سعودی است.

سعودی ها همچنین ممکن است از این واقعیت سرخوردگی داشته باشند که مقدار کافی کمک آنها عملاً به شورشیان نمی رسد بلکه بیشتر به دست تبعیدی ها می افتد.

6- (سری) ماهیت دلسردانه پشتیبانی سعودی نیز منعکس کننده سرخوردگی عربستان سعودی از تامین مالی مخفیانه گروه های ضدچپی است.در اوایل دهه 1970 سعودی ها پشتیبان های پرشوق و ذوق گروه های چریکی اسلامی در یمن جنوبی و شاخ آفریقا بودند. هرچند سعودی ها هنوز هم اندکی به آنها کمک می کنند این گروه ها نتوانسته اند رژیم های دست چپی را که با آنها ضدیت دارند از جای خود برکنند.

سعودی ها همچنین از این دلشکسته شده اند که نتوانستند پشتیبانی وسیع تر غرب و به ویژه ایالات متحده آمریکا را برای این آرمان ها جلب کنند.

7- (سری) علیرغم این سرخوردگی ها پشتیبانی سعودی از شورشیان افغان احتمالاً ادامه خواهد یافت:

سعودی ها از موفقیت های نظامی شورشیان خوشحال شده و بدون شک آنها را به ادامه مبارزه موفق به خاطر «اللّه» تشویق خواهند کرد.

8 - (محرمانه) روابط بین رهبران سیاهپوست و هیستاروت (اتحادیه های کارگری اسرائیل - م):هیستاروت اعلام داشته است که از گروهی از رهبران سیاهپوست آمریکا دعوت کرده است تا به اسرائیل بیایند و اینکه این گروه دعوت را پذیرفته است. ریاست گروه بنجامین هوکس مدیر اجرایی NAACPمی باشد.

9- (خیلی محرمانه) مصر و عراق: دفتر حفاظت منافع آمریکا در بغداد گزارش می دهد که عراق در مراودات خود با مصر یک نوع جدایی دقیقی بین مسائل سیاسی و ملاحظات عملی را رعایت می کند. مثلاً دانشگاه ها و مدارس عراق نه تنها قراردادهای سالیانه حدود 2000 مربی و استاد مصری را تجدید کرده اند، بلکه همچنین دانشگاه موصل یک گروه 300 نفری اضافی از استادان را برای سال جاری دانشگاهی استخدام کرده است. به کار گرفتن کارگران مصری نیز بدون کم و کاست ادامه داشته است. در عین حال مصر به طور مداوم از سوی دستگاه رهبری و مطبوعات عراق مورد حمله قرار می گیرد.

10- (خیلی محرمانه) اردن و سازمان آزادی بخش فلسطین: سفارت آمریکا در عمان روز نهم اکتبر گزارش داده است که یک هیئت نمایندگی مشترک مرکب از اردن و سازمان آزادی بخش فلسطین برهبری وزیر اطلاعات اردن و یک عضو شورای مرکزی سازمان آزادی بخش فلسطین ظرف هفته آینده به لیبی و الجزایر سفر خواهد کرد تا درباره پرداخت پولی که بر اساس تصمیمات کنفرانس بغداد در سال 1978 تعهد شده بود پافشاری کند این پول ها باید به مصرف پشتیبانی از کوشش های سازمان آزادی بخش فلسطین برای افزایش «ایستادگی» ساکنان سرزمین های اشغالی اسرائیل برسد. لیبی و الجزایر تنها کشورهایی هستند که تعهدات خود را انجام نداده اند.(1)

ص: 698

1- این سند خلاصه های اطلاعاتی وزارت امور خارجه است که در سطح سفارتخانه ها گردش دارد.

منبع: کتاب اسناد لانه جاسوسی - جلد 3 - کتاب 3 - صفحه 697