سند شماره 44

گزارش وضعیت افغانستان

موضوع سند

مشخصات ارسال سند

از: سفارت آمریکا ـ کابل

سری

به: وزارت خارجه ـ واشنگتن

1358-03-29- 1979-06-19

متن سند

سند شماره (44)

از: سفارت آمریکا - کابل

سری

به: وزارت خارجه - واشنگتن

تاریخ: 19 ژوئیه 1979

موضوع: توضیحات بیشتر توسط سفیر کبیر آلمان درباره تلاش های شوروی برای اصلاح رژیم افغان

1- تمام متن سری است.

2- خلاصه: شوسیائو سفیر کبیر آلمان برخی از وزرای غیر پشتوی کابینه را به عنوان حامی طرح های شوروی برای اصلاح رژیم افغان معرفی کرده است. شوسیائو فکر می کند که حصول یک راه حل سیاسی برای آشفتگی فعلی در افغانستان ممکن است خیلی دیر باشد.(پایان خلاصه)

3- در خلال گفتگویی با وزیر مختار در یک مهمانی در 18 ژوئیه؛ دکتر هرمن شوسیائو سفیر کبیر جمهوری دمکراتیک آلمان تا حدودی درباره مطالبی که در 17 ژوئیه برای آمستوتز کاردار در رابطه با تلاش های فعلی شوروی برای تجدید بنیان رژیم افغان (تلکس مرجع) مطرح کرده بود به تفصیل توضیح داد. شوسیائو دقت زیادی به کار برد تا نظراتش را فقط برای مأمور آمریکایی نقل کند و موضوع صحبت را زمانی که سفرای انگلیس و ژاپن به ما پیوستند عوض کرد.

4- زمانی که از او سؤال شد آیا فکر می کند که حفیظ اللّه امین نخست وزیر از هدف اصلی طرح شوروی و آنچه که می گذرد آگاه است یا خیر، شوسیائو تصدیق کرد که امین نسبت به تحولات خیلی هوشیار است ولی احتمالاً از آنچه که در طول هفته گذشته روی داده است و درست از زمانی که تلاش شوروی به یک دوره فعال تر رسید، آگاه نیست. وقتی سؤال شد آیا امین سرنوشتش را به آرامی قبول خواهد نمود و یا خواهد جنگید، شوسیائو پاسخ داد که او نمی داند.

5 - شوسیائو وزرای زیر را به عنوان اعضای صف مخالفان امین معرفی کرد، با اشاره به اهمیت این حقیقت که تماما غیر پشتو هستند: عبدالکریم میثاق وزیر دارایی (یک هزاره)، عبدالحکیم شهرایی جوزجانی وزیر دادگستری (یک ازبک)، دستگیر -- پنجشیری وزیر کارهای عامه (یک تاجیک)، و بارق شافعی وزیر اطلاعات و فرهنگ (یک تاجیک)، (او به دیگر وزرای غیر پشتو مثل عبدالقدوس قرباندی وزیر بازرگانی (تاجیک) و محمد اسماعیل دانش وزیر صنایع و معادن (قزلباش) اشاره نکرد). شوسیائو به طور ضمنی گفت که قسمت مهمی از مشکل سیاسی فعلی تمایلات افراطی پشتوگرایانه رهبریت فعلی خلقی ها می باشد.

6- هنگامی که وزیر مختار گفت اکنون برای تلاش جهت رسیدن به یک راه حل سیاسی برای آشفتگی خلقی ها کمی دیر به نظر می آید، شوسیائو موافقتش را موقرانه و با تکان دادن سر اعلام نمود شوسیائو همچنین توافق داشت که ساختن یک پایگاه وسیع تر ملی و سیاسی مشکل به نظر می آید چون که به نظر می رسد خلقی ها تقریبا تمام عناصر جامعه افغانستان را مسخ (از خود بیگانه) کرده باشند.

7- شوسیائو اعتراض سخت به بی کفایتی رهبریت خلقی ها که به وضیعت فعلی منتهی شد به صحبت هایش ادامه داد. او به عنوان نمونه برنامه اصلاحات ارضی بحث انگیز خلقی ها که مسؤل بیشتر مخالفت ها در این کشور بوده است را عنوان نمود. شوسیائو یادآوری نمود که او سال پیش به خلقی ها تذکر داده بود که در مورد برنامه های پیچیده ای از این قبیل به طور آهسته عمل نمایند و به آنها آگاهی داده بود که جمهوری دمکراتیک آلمان (پیشرفته ترین کشور در گروه کشورهای سوسیالیست) برنامه اصلاحات

ص: 580

ارضی خود را به طور مرحله ای و در یک دوره 15 ساله انجام داده است. شوسیائو با اوقات تلخی اضافه نمود که خلقی های بیش از اندازه پرحرارت توصیه او را رد کرده اند و این عقیده خود را اظهار نمودند که مردم افغانستان از برنامه شتاب داده شده آنان حمایت خواهد کرد. شوسیائو گفت، پس از شش ماه آشکار شد که اصلاحات ارضی یک فاجعه بود. او یادآوری نمود که چه تعداد از دهقانان بدون زمین و کم زمین خواسته بودند تا به خاطر تردیدها و بیم های مذهبی یا ترس از مجازات های آتی به وسیله مالکان محروم شده از قبول زمین خودداری نمایند. خلقی ها آنان را مجبور به قبول زمین نمودند و تهدیدشان کردند که در صورت امتناع، زندانی خواهند شد. طبق گفته شوسیائو چندین نفر از این دهقانان بعدا خودکشی نمودند.

8- نظریه: به نظر می آید که روس ها از طریق شوسیائو در تلاش باشند که اطمینان حاصل نمایند ما مطلع نگاه داشته شده ایم، به هر دلیلی که در فکرشان هست. (یک نکته جالب این است که شوسیائو پس از جلسه 17 جولای یک دسته گل بزرگ برای آمستوتز کاردار آورد.)

9- این سفارتخانه هنوز مشکوک است که روس ها قادر باشند پایگاه سیاسی رژیم افغان را به اندازه کافی برای ساکت کردن شورش گسترش یافته در افغانستان وسیع تر نمایند. ما به طور مکرر شایعاتی می شنویم که روس ها هنوز در تلاشند تا رژیم جدیدی در حول یوسف نخست وزیر سلطنت طلب پیشینی که احتمالاً به عنوان یک شخصیت دست نشانده خواهد بود، بنا کنند. احتمال آن وجود ندارد که تعداد زیاد افغانی هایی که اکنون تحریک به دشمنی دیرین شده اند چهره های قدیمی را در ظاهر جدید قبول نمایند. هر گونه جایگزینی پرچمی ها به جای خلقی ها یک شکست خواهد بود، پرچمی ها نیز از طرف افغان ها، خدانشناس های طرفدار مسکو دانسته می شوند.

منبع: کتاب اسناد لانه جاسوسی - جلد 3 - کتاب 3 - صفحه 580