سند شماره

بحث پیرامون گروگان گیری

موضوع سند

متن سند

یادداشت رابرت بلک‌ویل از کارکنان شورای امنیت ملی برای مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور (برژینسکی) و قائم‌مقام مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور (آرون)[1]

واشنگتن، 11 آوریل 1980

موضوع:

ایران و متحدین (غیرمحرمانه)

پس‌از استماع توضیحات تفصیلی و شفافی که امروز صبح رئیس‌جمهور برای دیتریش اشتوبه،[2] دربارۀ حادبودن اوضاع ایران بیان کرد[3] و با توجه به حس اضطرار و فوریتی که وی دارد، من نگرانی خودم را از این موضوع ابراز می‌کنم که پیام ما به متحدین دربارۀ ایران، به‌شکلی صریح و شفاف منتقل نشده است. (سرّی)

وزیر ونس در جلسۀ چهارشنبۀ خود با سفرای کشورهای متحد، از اظهارنظر دربارۀ گزینه‌های نظامی موجود برای آمریکا، درصورت اثبات ناکافی‌بودن تحریم‌ها، سر باز زد؛ ولی براساس تلگرامی که گزارش این جلسه را شرح می‌دهد، «او تصریح کرد که گام‌های اقتصادی و غیراقتصادی دیگری همچنان باقی مانده‌اند».[4] (سرّی)

متعاقب این جلسه، من تماس فراوانی ازسوی سفارتخانه‌های کشورهای اروپایی داشتم که نشان می‌دادند که آن‌ها از اظهارات ونس چنین برداشت کرده بودند که ما آمادۀ بررسی جدی گزینۀ نظامی نبوده‌ایم و متحدین فرصت دارند تا دربارۀ اینکه چه اقدام دیگری باید علیه ایران انجام بدهند، تصمیم‌گیری کنند. (سرّی)

نکتۀ آخر در یادداشتی که ما روز سه‌شنبه[5] ارسال کردیم، تأکید شده بود. در این یادداشت آمده است: «ما به‌شدت از دولت‌های کشورهای متحد می‌خواهیم تا به‌شکلی جدی، موضوع قطع کامل روابط دیپلماتیک را در هفته‌های پیش رو مدنظر قرار بدهند، اگر مقامات این کشور همچنان مانع به‌ثمررسیدن تلاش‌ها برای نیل به یک راه‌حل مسالمت‌آمیز شوند.» (سرّی)

من نگران این هستم که اظهارات ونس برای سفرا که تقریباً با نقطه‌نظرات رئیس‌جمهور متفاوت بودند، در راستای تصدیق اظهارات بی‌روح و بی‌معنای نه کشور اروپایی در نشست روز گذشتۀ لیسبون باشد.[6]

اگر ما در ذهن خود ضرب‌الاجلی مشخص برای اقدام اروپایی علیه ایران داشته باشیم (رئیس‌جمهور به اشتوبه گفته است که ما تنها چند روز دیگر به تلاش‌های همراه با میانه‌روی ادامه می‌دهیم)، باید فوری به متحدین اطلاع دهیم. اگر این‌چنین نیست و اگر اقدام نظامی را آغاز کنیم، آن‌ها بی‌شک این اتهام را مطرح خواهند کرد که دوباره از دولتی با چند موضع و سخن متفاوت و از اینکه باور کرده بودند که اقدامات شدیدتر بیشتر ازسوی ما قریب‌الوقوع نیست، غافل‌گیر و شگفت‌زده شده‌اند. چنین پیام روشن و صریحی ازسوی ما، احتمال این را که متحدین مسیر و جهت‌گیری خود را تغییر بدهند، افزایش می‌‌دهد. (سرّی)