سند شماره

تللاش برای آزادی گروگان ها

موضوع سند

متن سند

یادداشت دست‌نویس اداره‌کنندۀ اطلاعات مرکزی، ترنر، برای وزیر امور خارجه، ونس[1]

واشنگتن، 29 دسامبر 1979

- سایروس

ازآنجاکه وضع تحریم‌ها نقطه‌عطفی به نظر می‌آید، من با تحلیلگرها درمورد نوع نگرش‌ها درقبال تأمین آزادی گروگان‌ها مشورت کردم. به پیوست، برایند این گفت‌وگوها و ایده‌پردازی تقدیم می‌شود.

استانسفیلد

پیوست

متنی که در سازمان سیا تهیه شده است[2]

واشنگتن، بدون تاریخ

برطرف‌کردن بن‌بست

هدف:

- تأمین آزادی همۀ گروگان‌ها در موعد معین.

راهکارها:

- مذاکرات محرمانه با اعضای کلیدی شورای انقلاب (بهشتی و یا قطب‌زاده). این دیدارها باید با آگاهی قبلی خمینی اتفاق بیفتد؛

- استفاده از افراد دارای اعتبار (مانند پروفسور ریچارد کاتم).

موضع آمریکا:

اعزام فرستاده با اختیار آشکار، به‌منظور ارائۀ یک راه‌حل.

· سرآغاز

- آمریکا دشمن اسلام یا ایران نیست؛

- اشاره به اینکه حملۀ اخیر شوروی به افغانستان، نیاز به حل بحران را برای ایران و آمریکا دوچندان می‌سازد؛

- ایران نیاز دارد تا با شوروی و نیز اقدامات برای براندازی توسط این کشور در میان کردها، آذربایجانی‌ها و سایر اقلیت‌ها مخالفت کند؛

- آمریکا می‌خواهد که در موضع کمک‌کننده باشد، ولی نمی‌تواند این کار را در شرایطی انجام بدهد که دیپلمات‌هایش در اسارت هستند؛

- ما تصدیق می‌کنیم که ایران مصمم به برگزاری نوعی محاکمه است. پرواضح است که ایالات متحده نمی‌تواند چنین اقدامی را ازسوی ایران بپذیرد، تأیید کند یا از آن چشم‌پوشی کند؛ ولی اگر چنین کاری به‌سرعت انجام شود و همۀ گروگان‌ها بخشیده و فوری آزاد شوند، در آن صورت آمریکا آماده است تا:

- اقدام نهایی دررابطه‌با تحریم‌های سازمان ملل را به تعویق بیندازد؛

- به‌هیچ‌وجه مانع برگزاری محاکمه نشود.

· آمریکا با موارد زیر موافقت خواهد کرد:

- ایالات متحده آماده است تا بیانیه‌ای حاوی مفاد زیر صادر کند:

- آمریکا به حاکمیت ایران و حق مردم این کشور برای تعیین سرنوشت خود احترام می‌گذارد؛

- ایالات متحده حق دولت ایران را برای بازگرداندن اموال موردادعایش، براساس فرایندهای قانونی آمریکا، به رسمیت می‌شناسد؛

- آمریکا جمهوری اسلامی ایران را به‌عنوان یگانه نمایندۀ مشروع مردم ایران به رسمیت می‌شناسد و تصمیماتی را که مردم این کشور برای پایان‌دادن به حکومت پهلوی گرفته‌اند، می‌پذیرد؛

- آمریکا از شاه سابق صرفاً با عنوان محمدرضا پهلوی یاد می‌کند؛

- اگر چشم‌اندازی برای حل سریع بحران موجود یافت گردد، ایالات متحده تمایل دارد تا وضع تحریم‌ها را که به نفع جامعۀ جهانی نیست، به تعویق بیندازد؛

- اخراج دانشجویان ایرانی از آمریکا را به تعویق بیندازد؛

- مانع برگزاری محاکمۀ بین‌المللی برای بررسی اقدامات شاه نشود؛

- پس‌از آزادی گروگان‌ها، آمریکا شرایطی را فراهم خواهد کرد که ایران بتواند قطعات یدکی را ازطریق طرف سوم دریافت کند و ارتش بتواند در برابر تهدیدها از کشور دفاع کند. در این رابطه، ایالات متحده توجه ویژه‌ای به اقدامات اخیر شوروی در افغانستان دارد.

از ایران انتظار می‌رود:

- به‌سرعت دادگاه را برگزار کند؛

- همۀ گروگان‌ها را آزاد و خروج امن آن‌ها را تضمین نماید؛

هماهنگی لازم برای برقراری گفت‌وگو با هدف تعیین آیندۀ روابط آمریکا ـ ایران را انجام بدهد.

[1]. Department of State, Records of David D. Newsom, Under Secretary of State for Political Affairs, Subject Files, 1978–1981, Lot 81D154, Swiss Channel .

سرّی؛ حساس.

[2]. سرّی؛ حساس؛ غیرقابل انتشار برای اتباع خارجی.

منبع: - جلد - - صفحه