سند شماره

تحلیل گروگان‌گیری در ایران

موضوع سند

متن سند

یادداشت گفت‌وگو[1]

واشنگتن، 5 آوریل 1980، 4:15 بعدازظهر

شرکت‌کنندگان:

هکتور ویلالون

هنری پرکت

موضوع:

بحران گروگان‌گیری در ایران

ویلالون گفت جلسۀ شورای انقلاب و خمینی توسط بنی‌صدر به تعویق افتاده است؛ زیرا شرایط مناسب نبوده است (شاید او به هجمۀ تندروهای دینی به ایدۀ انتقال اشاره دارد).

ویلالون گفت کمیته‌ای متشکل از کاپوچی، سفیر سوئیس، بورگه، ویلالون و نمایندۀ سیاسی پاپ (شاید نولند[2]) تشکیل شده است. این افراد تمام بعدازظهر و عصر را گفت‌وگو کردند تا راه‌حلی برای بحران موجود بیابند. آن‌ها با قطب‌زاده همکاری داشتند و پیشنهادی را تدوین کردند که قرار شد کاپوچی ساعت 10 صبح یکشنبه (6 آوریل) آن را با دانشجویان مطرح کند.

کاپوچی امروز سه ساعت با دانشجویان جلسه داشت و دریافت که بسیاری از آن‌ها، گویا تمایل به پایان‌یافتن این بحران دارند. تنها عناصر معدودی از تندروها بودند که همچنان به حفظ وضعیت موجود راضی هستند. ویلالون نمی‌خواست تفصیل طرح پیشنهادی کمیته را بیان کند. گویا این طرح شامل آزادی همۀ گروگان‌ها و سپردن آن‌ها به شورای انقلاب است و درعین‌حال، دانشجویان نیز در سفارت می‌مانند. این کار یک ابتکار دانشجویان خواهد بود که بیشتر با هدف حفظ آبرو تدوین شده است تا آن‌ها را وادار به تسلیم در برابر دولت کند.

در ساعت 15:00 کاپوچی و سایر کشیشان، برنامۀ دینی خود را در سفارت آغاز خواهند کرد. هم‌زمان، شورای انقلاب جلسه دارد و فعالیت کمیتۀ کاپوچی و هرگونه ارتباطی که ازسوی دانشجویان داشته‌اند را بررسی می‌کند. ویلالون حدس می‌زد که جلسۀ شورا حدود ساعت 17:30 به پایان می‌رسد و سپس هیئتی به دیدار امام می‌روند تا از رهنمودهای وی دربارۀ طرح نهایی بهره‌مند شوند. به هر شکل، موضوع انتقال باید درنهایت فردا تعیین تکلیف شود.[3]

ویلالون گفت اگر خلاف انجام انتقال تصمیم گرفته شود، ایالات متحده تمام تلاش خود را به کار می‌بندد و البته معذور است تا هر اقدام علیه ایران را که مناسب می‌داند، انجام بدهد. من از ویلالون پرسیدم آیا تصور می‌کند که ایرانی‌ها خواستار شفاف‌سازی بیشتر ازسوی ما هستند یا خیر. او گفت این موضوع مرده است و ما نیز نباید با اظهارات آشتی‌گونه و شفافیت‌ساز به ایرانی‌ها چیزی بدهیم. من پرسیدم که آیا از واکنش به پیام سفیر پروبست اطلاع دارد،[4] ویلالون اطلاعی نداشت.

در پایان، ویلالون این‌گونه گفت که مانع اصلی ضعف و نبود توان در بنی‌صدر بوده است. او در روزهای حساس اخیر، شجاعت برای اقدام ندارد و یا اقداماتی بی‌فایده انجام داده است.

[1]. Carter Library, National Security Affairs, Brzezinski Material, Country File, Box 31, Iran 4/1/80–4/18/80.

سرّی؛ حساس. پیش‌نویس توسط پرکت آماده شده است. ویلالون و پرکت گفت‌وگویی تلفنی داشتند. براساس یادداشت مورخ 5 آوریل، ارسالی از اتاق وضعیت کاخ سفید به برژینسکی، یادداشت گفت‌وگو، عصر روز 5 آوریل، به درخواست آرون برای کارتر ارسال گردید.

[2]. Noland

[3]. ویلالون در 6 آوریل به پرکت گزارش داد که هیئتی چهارنفره متشکل از بنی‌صدر، قطب‌زاده، معین‌فر (وزیر نفت با سوابق دینی خوب) و یک آخوند ناشناس، صبح 7 آوریل، به دیدار خمینی خواهند رفت. ویلالون به پرکت گفت که براساس تجارب گذشته «چندان نسبت‌به خروجی جلسۀ فردا، خوش‌بین نیست.»

Memorandum of conversation; Carter Library, National Security Affairs, Brzezinski Material, Country File, Box 31, Iran Update 6/80.

[4]. نک: سند 240.

منبع: - جلد - - صفحه