سند شماره

گزارش وضعیت اقتصادی ایران

موضوع سند

متن سند

یادداشت مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور (برژینسکی) برای رئیس‌جمهور کارتر[1]

واشنگتن، 23 نوامبر 1979

موضوع:

جلسۀ کمیتۀ هماهنگی ویژه درمورد ایران (خیلی محرمانه)

به پیوست، خلاصه‌ای از نتایج جلسۀ کمیتۀ هماهنگی ویژه که امروز صبح برگزار شد، تقدیم می‌گردد.[2] دو مورد شایان ذکر است:

- اظهارات بنی‌صدر، مبنی‌بر اینکه ایران به تعهدات مالی خود احترام نمی‌گذارد[3]، بیشتر از هر کاری که ما می‌توانیم انجام دهیم، به نابودی جایگاه بین‌المللی ایران در عرصۀ اقتصاد جهانی کمک می‌کند. درحال‌حاضر، ما تنها باید آثار و تبعات را نظاره‌گر باشیم. فردا به شما پیشنهادی دربارۀ اینکه آیا بانک صادرات ـ واردات باید قصور در پرداخت بدهی ایران را اعلام کند یا خیر، ارائه خواهیم کرد. آن‌ها هرگز یک کشور و ملت را قاصر در پرداخت بدهی معرفی نکرده‌اند و این مسئله می‌تواند جایگاه متزلزل اقتصادی ایران را آشکارتر سازد. (سرّی)

- هفتۀ آتی یا بعداز آن، باید دربارۀ اختصاص ذخایر نفت خام و تولید بنزین تصمیم‌گیری کنیم. وزارت انرژی و دفتر استورات ایزنشتارت[4] مشغول بررسی گزینه‌ها و احتمالات موجود هستند.[5] (خیلی محرمانه)

[1]. Carter Library, National Security Affairs, Staff Material, Office File, Box 17, SCC Meeting #209 held 11/23/79.

سرّی.

[2]. پیوست ندارد. یک نسخه موجود است در:

Carter Library, National Security Affairs, Staff Material, Office File, Box 17, SCC Meeting #209 held 11/23/79.

[3]. روز جمعه 23 نوامبر، بنی‌صدر اعلام کرد که ایران قصد دارد تا روند پرداخت تمامی بدهی‌های خارجی خود را که بیش از یک‌ونیم‌میلیارد دلار برآورد می‌شود، متوقف کند. بعدها او اظهار داشت که مقصودش تنها بدهی‌های 28 بانک خصوصی بود، نه آن‌هایی که مربوط به دولت ایران یا بانک مرکزی هستند. این تصمیم بر بانک‌های آمریکایی (چیس، بنک آو آمریکا Bank of America، کانتیننتال ایلینوی Continental Illinois)، سیتی‌بنک Citibank، فرست بوستون First Boston Co، ملون بنک Mellon Bank) و بانک‌های اروپایی تأثیرگذار بود؛ به‌ویژه اینکه بانک‌های اروپا به دارایی‌های مسدودشدۀ ایران دسترسی نداشتند. بنی‌صدر این دو تصمیم را تلاشی برای ایجاد استقلال اقتصادی که لازمۀ قطع روابط با ایالات متحده است، توصیف کرد.

Jonathan C. Randal, “Iran Says It Won’t Pay World Debts,” Washington Post, November 23, 1979, pA1.

[4]. Stuart E. Eizenstat

[5]. برژینسکی به ونس، میلر و دانکن اطلاع داد که کارتر با دو پیشنهاد دیگر مطرح‌شده در جلسۀ 23 نوامبر کمیتۀ هماهنگی ویژه، موافقت کرده است: هیچ اقدامی برای تعیین حجم دارایی‌های شاه در ایالات متحده انجام نخواهد شد و آمریکا تلاش نمی‌کند تا ژاپن یا سایر کشورها را از خرید نفت ایران منصرف سازد.

Memorandum, November 26; Carter Library, Brzezinski Donated Material, Box 13.

منبع: - جلد - - صفحه