خلاصه گفتگوی تلفنی کارتر با هلموت اشمیت صدراعظم جمهوری فدرال آلمان

یادداشت گفت‌وگو[1]

واشنگتن، 15 آوریل 1980، 12:۱۵ـ 12:۵۳ ظهر

موضوع:

           خلاصۀ گفت‌وگوی تلفنی رئیس‌جمهور کارتر با هلموت اشمیت (خیلی محرمانه)

شرکت‌کنندگان:

-       رئیس‌جمهور جیمی کارتر

-       هلموت اشمیت، صدراعظم جمهوری فدرال آلمان

رئیس‌جمهور: حالتان چطور است؟

اشمیت: متشکرم. بهار در واشنگتن چگونه است؟

رئیس‌جمهور: بسیار زیباست. سرتاسر محوطۀ کاخ سفید با گل‌های بسیار زیبا پوشیده شده است و من مطمئن هستم که در محل زندگی شما نیز شرایط همین‌گونه است.

اشمیت: جیمی، بله! در بن نیز این‌گونه است و البته نه در هامبورگ. بن مکانی سخاوتمند برای چشمان و روح بشر است.

رئیس‌جمهور: بله، این‌گونه است. این روزها برای من بسیار مسرت‌بخش است.

اشمیت: آیا شکوفه‌های گیلاس بیرون زده‌اند؟

رئیس‌جمهور: بله، آن‌ها نمایان شده‌اند و تقریباً زمانشان به پایان رسیده است؛ ولی اکنون ما شاهد شکوفایی درخت سیب هستیم که به نظر من زیباتر هستند؛ درخت‌های سرخک نیز درحال شکوفه‌زنی هستند و گل‌های لاله هم شکوفه داده‌اند؛ کمی بعد هم نوبت گل‌های آزالیاست. فصلی بسیار دوست‌داشتنی است.

اشمیت: جیمی، من تماس گرفته‌ام یا شما؟

رئیس‌جمهور: به نظر من، شما تماس گرفته‌اید.

اشمیت: اجازه بدهید ابتدا نکته‌ای را تکرار کنم که دوست دارم به آن پرداخته شود تا شما بتوانید وارد صحبت من بشوید و یا بگویید نکات دیگری برای طرح دارید و درنتیجه، یک‌به‌یک همۀ آن‌ها را بررسی کنیم.

رئیس‌جمهور: بسیار خوب.

اشمیت: اول، نکاتی را راجع‌به ارتباطات حقیقی خودمان مطرح می‌کنم؛ نکتۀ بعدی دربارۀ تصمیماتی است که ما هفتۀ آتی دربارۀ ایران و بازی‌های المپیک خواهیم گرفت. همچنین قصد دارم تا تبادل‌نظری دربارۀ افغانستان و تسلیحات میان‌برد داشته باشیم. این تعداد نکاتی بود که قصد دارم خیلی کوتاه مطرح کنم، اگر زمان گفت‌وگو برای آن‌ها را داشته باشید.

رئیس‌جمهور: بله، فرصت دارم. بفرمایید.

اشمیت: مورد اول، از شما به‌خاطر گفت‌وگو با شهردار اشتوبه تشکر می‌کنم.[2] من گزارش او را دیده‌ام، ولی تاکنون ملاقات شخصی با او نداشته‌ام و دوست داریم از شما به‌سبب اظهارات کاملاً شفاف دربارۀ ایالات متحده و حمایتش از برلین، قدردانی ویژه‌ای داشته باشم.

همچنین مراتب تشکر من را به‌واسطۀ گفت‌وگوهای ماه گذشته در واشنگتن داشته باشید.[3] من گفت‌وگوی تلویزیونی شما با سردبیران اروپایی را ندیده‌ام، ولی در خبرگزاری‌های اروپای غربی، نوعی سردرگمی نسبت‌به ضرب‌الاجل یا یک تاریخ معین وجود دارد.[4] من از چنین ضرب‌الاجلی اطلاع ندارم و بنابراین قصد دارم که مقصودتان را از آن بپرسم.

رئیس‌جمهور: درواقع هیچ ضرب‌الاجلی برای متحدین وجود ندارد. من از شما خواستم تا دو هفته پس‌از آغازبه‌کار مجلس یا اواسط ماه می، در پیشبرد اقدامات به ما کمک کنید و ما امیدوار هستیم که همۀ تلاش‌های ما در آن زمان، موفقیت‌آمیز خواهند بود.

اشمیت: بله! کاملاً متوجه هستم. اعتقاد من این بود که شما چنین مقصودی را در ذهن دارید.

رئیس‌جمهور: بله، این دقیقاً همان چیزی است که در ذهن من هست.

اشمیت: حدس من هم همین بود. اجازه می‌خواهم بگویم که برخی از افراد در رسانه‌های فرانسه، بریتانیا، آلمان و یا شاید سایر اروپا گمانه‌زنی می‌کنند که آیا سران کشورها در اروپا و آمریکا، ازطریق رسانه با سران کشورهای دیگر ارتباط دارند یا خیر؟ البته که چنین نیست و من فکر می‌کنم باید از فرصت چند روز آینده استفاده نماییم و روشن سازیم که ما ارتباط شخصی و موردنیاز را داریم. من کمی قبل با والری گفت‌وگو کردم و او به من گفت شما نیز چند روز پیش با او تماس داشته‌اید.[5]

رئیس‌جمهور: بله، درست است و این تنها اشاره‌ای است که من به این موضوع داشتم که البته توسط برخی از خبرگزاری‌های اروپا کاملاً تحریف شده است و به‌عنوان یک اولتیماتوم یا خواست برای اقدام، تفسیر شده است. آنچه من در مصاحبه گفتم این بود که انتظار موفقیت وجود دارد و ما تاریخی را مشخص کرده‌ایم، ولی منظور و مقصود من همان چیزی بود که برای شما تشریح کردم.

اشمیت: روز یکشنبه، دو روز پیش، چند ساعتی با اعضای برجستۀ کابینه، ازجمله رهبران سیاسی و پارلمان، براندت،[6] ونر[7] و سایرین دیدار داشتم و با این گروه نه یا ده‌نفره دربارۀ ایران و دیگر موضوعاتی که اشاره کردم، گفت‌وگو کردیم؛ من خرسند هستم که به شما بگویم که ما بر سر نتایج پایانی اتفاق‌نظر داشتیم و من دوست دارم تا آن‌ها را با شما در میان بگذارم. همچنین قرار است امشب به پارلمان بروم و در جلسۀ خصوصی با کمیتۀ روابط خارجی،[8] آن‌ها را در جریان امور بگذارم.

اول: ایران؛ همان‌طور که از ابتدای ژانویه می‌دانید، ما هنوز مجاب نشده‌ایم که گسترده‌ساختن تحریم‌های اقتصادی به آزادی گروگان‌ها کمک می‌کند، ولی بی‌شک به تلاش ادامه خواهیم داد. ما مصمم هستیم تا هفتۀ آینده در کابینۀ دولت خود تصمیم‌گیری کنیم.

رئیس‌جمهور: بله، من نیز در این مورد اطمینان ندارم. هیچ راهی برای حصول اطمینان نیست.

اشمیت: به نظرم این مسئله زمینه‌ساز برای بروز دو احتمال خطرناک است: اینکه آن‌ها ممکن است به‌سمت شوروی گرایش پیدا کنند که اگرچه این کار را دوست ندارند، ولی حس می‌کنند که مجبور به انجامش هستند. دیگر اینکه اگر تحریم‌ها کارساز نباشد، ظرف چند هفته ما به نقطه‌ای می‌رسیم که باید خواستار انجام اقدامات دیگر شویم.

رئیس‌جمهور: بله.

اشمیت: درهرحال، ما مشارکت خواهیم کرد. والری نیز سهیم می‌شود. من حدس می‌زنم که روز دوشنبه یا سه‌شنبۀ هفتۀ آینده، بتوانیم به اجماعی در این رابطه بین وزرای امور خارجۀ کشورهای عضو جامعۀ اروپایی برسیم.[9]

حدس من این است که شما در طول هفتۀ آینده، شاهد خواهید بود که برخی کشورهای اروپایی، دست‌کم کشور من، آشکارا وضع تحریم‌های اقتصادی را اعلام خواهند کرد. چهارشنبۀ آینده این موضوع اعلام می‌شود، ولی احتمالاً اجرای آن‌ها دو هفته پس‌از انتخابات مجلس خواهد بود، البته اگر در این مدت گروگان‌ها آزاد نشوند. این تقریباً هم‌زمان با تاریخی است که شما پنج دقیقه قبل به آن اشاره کردید.

رئیس‌جمهور: بله، ما شواهدی داریم که نشان می‌دهد که اصل انتخاب اعضای پارلمان محل تردید است. تاریخی که من به آن اشاره کردم یا اواسط ماه می یا دو هفته پس‌از مجلس است...

اشمیت: من مطمئن می‌شوم که ما بگوییم یا دو هفته پس‌از انتخابات یا اواسط ماه می.

رئیس‌جمهور: این کار خوبی است.

اشمیت: به والری نیز خواهم گفت.

رئیس‌جمهور: بسیار خوب.

اشمیت: نکتۀ دوم این است که می‌خواهم یک بار دیگر به شما به‌صورت خصوصی بگویم که عمیقاً نگران شایعات فراوانی هستم که دربارۀ اقدامات نظامی احتمالی شنیده می‌شود. من درک می‌کنم که باید برای اتفاقات احتمالی آماده شد، ولی از عراقی‌ها، امارات متحدۀ عربی و سعودی‌ها شنیده‌ام که آن‌ها بیشتر، از پیامد احتمالی این مسئله هراس دارند و دوست دارم شما بسیار مراقب باشید و قبل‌از هرگونه تصمیم‌گیری، یک بار دیگر دربارۀ این مسئله فکر کنید. شوروی تنها منتظر بهانه‌ای است که با استفاده از آن بتواند مداخله کند.

رئیس‌جمهور: نکتۀ شما را متوجه شدم.

[محتوای مربوط به المپیک، افغانستان و شوروی از این قسمت حذف شده است.]