در حال دریافت اطلاعات

لطفا منتظر بمانید!

سند شماره

کتابچه زندگینامه سران شوروی

موضوع سند

کتابچه زندگینامه سران شوروی
مشخصات ارسال سند

از:

سری

به:

1376-01-12- 1997-04-01

متن سند




کتابچه بیوگرافی




غیرقابل رؤیت برای بیگانگان


سری


آژانس مرکزی اطلاعات (CIA)


ایالات متحده آمریکا


آوریل 1977


اتحاد جماهیر شوروی، ضمیمه شماره 4


اطلاعات حفاظتی امنیتی ملی


استفاده غیرمجاز باعث محکومیت جنائی خواهد بود




مقدمه


برنامه کتابچه بیوگرافی، که توسط اداره مرکزی مراجعات دنبال می شود، هدفش این است که در مورد هر کشوری از زندگینامه و بیوگرافی اشخاص مهم کتابچه ای تهیه کند که به طور مستمر تجدید نظر گردد.


اهمیت زندگی جاری اشخاص تنها دلیل برای آوردن ایشان در کتابچه است. بسته به اهمیت منافع آمریکا در آن کشور مورد نظر، تعداد اشخاص نام برده شده متفاوت است. مثلاً در مورد شوروی و چین حدود 200 شخصیت را نام برده ایم که بیشترین رقم می باشد.


چنانچه امکانات پرسنلی داشته باشیم هر 3 سال یکبار کلیه کتابچه را تعویض خواهیم کرد. ضمنا ضمیمه هایی هم هرچند وقت یکبار اضافه خواهند شد که بسته به شرایط خاص یا تغییر و تبدیل شخصیت ها می باشد، به هنگام تجدید نظر کلی بسته به وضع شخصیتها در کشور مورد بحث بعضی شخصیتها حذف، بعضی ها تجدید نظر، و بعضی کلاً اضافه می گردند. اشخاصی که از این گزارشات استفاده می کنند بسته به فکر خودشان می توانند گزارشات قدیمی را نگهداری کنند یا از بین ببرند معذالک اداره مرکزی مراجعات پرونده های کلیه اشخاص را نگهداری می کند.


این ضمیمه از 21 شخصیت برجسته شوروی گزارشی داده است که به صورت ترتیب الفبایی منظم شده اند. در انتهای این نشریه یک فهرست اعلام نیزوجود دارد. استفاده کنندگان چنانچه اطلاعات بیشتر یا بهتری دارند یا اشخاصی برای الحاق در این گزارش به نظرشان می رسد گزارش کنند تا اقدام شود.


فهرست مطالب:




ویکتور گریگوریویچ افاناسیف سردبیر پراودا


آندره میخایلویچ الکساندرف - اگنتف. سرمنشی برژنف و آجودان حزب کمونیست شوروی (CPSU) ولادیمیر سرجیویچ آلخیموف. رئیس هیئت مدیره بانک دولتی.


آلکسی کنستانتینویچ آنتونوف، 31 کسی کنستانتینویچ آنتونوف، 3. وزیر کارخانجات و صنایع برقی ادوارد آساتورویچ آیکازیان. رئیس کمیته دولتی برای علوم و تکنولوژی، مدیریت روابط خارجی، قسمت آمریکا.


ایوان ایوانویچ بودیول. منشی اول کمیته مرکزی حزب کمونیست مولداویا.


کنستانتین اوستینویچ چرننکو منشی کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی (CPSU) رئیس اداره کل کمیته مرکزی (CPSU) حزب کمونیست شوروی.


نیکولای تیموفیویچ گلاشکوف. رئیس کمیته دولتی قیمتها.


الکساندر اکیمویچ ایشکوف. وزیر صنایع شیلات لئونید ویتالیویچ کافتورویچ. رئیس دانشکده مدیریت اقتصاد ملی.


قسمت آزمایشگاه ریاضی - اقتصادی و تحقیق عملی.


ص: 553






میخائیل استپانویچ کاپیتسا. رئیس اداره خاور دور، وزارت امور خارجه گریگوری آرکادیویچ کاراوایف. وزیر ساختمان گریگوری مارکویچ کورنینکو. معاون وزارت خارجه آلکسی نیکلایویچ مانژلو. معاون وزارت بازرگانی خارجی ایگور دیمتریویچ مانژلو. معاون اول کمیته دولتی نیروی اتمی ویکتور نیکلایویچ پولیاکوف. وزیر صنایع متحرکه.


یاکوف پترویچ ریابوف. منشی کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی.(CPSU) ادوارد آموروسیویچ شواردنادزه. منشی اول کمیته مرکزی حزب کمونیست گرجستان کیریل استپانویچ سیمونوف. رئیس اداره ارتباطات و ترابری، کمیته مرکزی (CPSU) نیکلای ایوانویچ اسمیرنوف. معاون اول فرمانده نیروی دریائی.


سمن کوزمیچ تسویگون. معاون اول رئیس کمیته دولتی امنیتی.


اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی خیلی محرمانه


ویکتور گریگوریویچ افاناسیف


سردبیر پراودا


نامبرده از سال 1976 سردبیر پراودا بوده است. پراودا ارگان رسمی حزب کمونیست شوروی است. او پس از اینکه میخائیل زیمیانین به سمت عضو کمیته مرکزی معاونت که بالاترین مقام اجرائی حزب کمونیست است ارتقاء یافت، به این سمت رسید. افاناسیف سابقا سمت سردبیری جریده تئوری حزب کمونیست را به نام کمونیست از سال 1974 داشته است. شغلی که بعد از 6سال کار زیر نظر زیمیانین با سمت معاون سردبیر به دست آورد. در سال 1976 افاناسیف به عنوان یک عضو رأی دهنده حزب کمونیست شوروی، کمیته مرکزی، درآمد. پس از زیمیانین به سمت رئیس هیئت مدیره اتحادیه روزنامه نگاران شوروی درآمد.


پاداش اعتدال و میانه روی


اگرچه از نظر شغلی افاناسیف هیچ ارتباطی با هیچ یک از هیئت های رهبری شوروی ندارد، ولی وی احتمالاً در بین ایشان چندین بدگو و افترازن دارد. وی در سالهای اخیر استوار و پابرجا بوده و عقایدش با توافقهای رسمی دولتی هماهنگ بوده است. این هماهنگی یا به علت عقاید شخصی وی و یا به علت پی بردن به حقایق سیاسی می باشد. یک نمونه از روش متعادل وی، استفاده از تکنولوژی در اقتصاد کشور می باشد. از جمله، وی شدیدا از نظریه استفاده از کامپیوتر در مدیریت حمایت می کند و معتقد است که تکنسینهایی که این کامپیوترها را اداره می کنند باید از نزدیک زیر نظر حزب کار کنند. وی همچنین نویسنده کتاب درسی اصول علم فلسفه که یک کتاب مارکسیستی است می باشد. از دیگر نوشته های وی رسالاتی است تحت عناوین: اداره علمی جامعه، مشکلات کمال در فلسفه و بیولوژی، کمونیسم علمی. او از سال 1972 یک عضو مکاتبه ای آکادمی علمی شوروی و یک عضو هیئت تحریریه ارگان همان آکادمی به نام سؤالات فلسفه بوده است.


ص: 554




سوابق حرفه ای و زندگی


وی در 18 نوامبر 1922 در روستای آکتانیش درجمهوری خودمختار تاتار متولد شد. او از 1940 تا 1953 در خدمت ارتش شوروی بود و در سال 1950 از مؤسسه آموزش و پرورش کودکان به نام چیتا فارغ التحصیل شد. بعد از فراغت از خدمت در ارتش، معلم مؤسسه آموزش کودکان به نام چلیا بینسک گردید. در سال 1960 به مقام معاونت مؤسسه رسید و از سال 1960 تا 1968 وی به عنوان رئیس قسمت کمونیزم علمی آکادمی علوم اجتماعی حزب کمونیست شوروی مشغول کار بود. در سال 1968 او معاون سردبیر پراودا برای سؤالات تئوری گردید؛ مقامی که ظاهرا فقط برای او به وجود آمده بود و سپس به مقام معاون اول سردبیر ارتقاء یافت.


مسافرتها


وی در سال 1970 و 1975 به ایتالیا و در 1971 و 1976 به فرانسه سفر کرده است. در 1975 جهت شرکت در سمینار بین آمریکا و شوروی که درباره برنامه ریزی بود به آمریکا آمد.


مشخصات فردی


بنابر گفته بوریس استرلینکوف، ناقد پراودا در امور آمریکا، افاناسیف سر زبانها است. طرز لباس پوشیدن، رفتار با زنان، سلیقه در غذا، رفتار کلی و ... سایر مشخصات وی نقل مجالس است. بوریس در عین حال اضافه کرد که وی سردبیر بسیار قابلی است.1 آوریل 1977 خیلی محرمانه




آندره میخایلویچ الکساندرف آگنتوف


آجودان دبیر کل حزب کمونیست شوروی (برژنف) می باشد و رئیس مشاورین برژنف در امور سیاست خارجی است. ضمنا یکی از پنج آجودان شناخته شده برژنف است. وی همچنین به عنوان یکی از برجسته ترین سخنرانی نویسهای برژنف است و در اکثر سفرهای خارج همراه وی است. از سال1971 به بعد الکساندرف در کلیه سفرهای برژنف به آمریکا، به انضمام کنفرانس سال1973، وی را همراهی کرده است. الکساندرف تقریبا 15 سال از نزدیک با برژنف کار کرده است و یک ناظر، این رابطه را جمع بین ضدین می داند. برژنف از فطرت آرام و متواضعی برخوردار است و الکساندرف خیلی مؤدب و مدل یک دیپلمات قرن 19 است.


در شبحی که از تقسیم کار بین آجودانهای برژنف به دست آمده است، الکساندرف ظاهرا به مسائل و امور آمریکا و مسائل بزرگتر بین شرق و غرب، به انضمام محدودیت سلاحها می پردازد. وی به عنوان رئیس مشاورین برژنف در امور سیاست خارجی، همچنان کلیه اطلاعات واصله از سازمانهای مختلف شوروی را هماهنگ می نماید. این سازمانها که به نحوی کارشان به سیاست خارجی مربوط می شود عبارتند از: وزارت امور خارجه، K.G.B، مؤسسه مطالعات خارجی و بعضی از سازمانهای مرکزی حزب کمونیست شوروی. نظر به اینکه وی در زمینه های وسیعی قدرت و اختیار دارد، به ناچار اصطکاکهایی بین وی و سایر مقامات وزارت خارجه به وجود آمده است. از جمله یکی از مقامات بالای سابق وزارت


ص: 555





خارجه لهستان گفته است که وی برای خود دشمنان زیادی درست کرده است. ولی در عین حال موقعیت وی نزد برژنف همچنان مستحکم و استوار است. مضافا اینکه در ماه مارس 1976 وی توسط برژنف به مقام (عضو بدون حق رأی) کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی ارتقاء یافت.


سوابق زندگی و حرفه ای


وی در 16 آوریل سال 1918 در آلتای کرای سیبری متولد شد و زبان آلمانی و اسکاندیناوی را در دانشگاه ایالتی لنینگراد آموخت. سپس در سال 1942 به وزارت خارجه ملحق شد. وی خدمت دیپلماتیک را در استکهلم آموخت. استاد وی الکساندرا کلونتای یکی از همکاران سابق لنین و اولین زن دیپلمات در شوروی بود. او از سال1950 تا سال 1958 یعنی زمانی که وی به عنوان یک مشاور و متخصص در کنفرانسهای مختلف بین المللی شرکت می کرد، مأمور به سازمان شماره 3 اروپا (اتریش و آلمان) در وزارت خارجه شد. به عنوان مثال در سال 1960 در کنفرانس بی نتیجه بین شوروی و آمریکا در پاریس شرکت کرد و سپس به همراه نخست وزیر وقت شوروی - خروشچف - به آمریکا جهت شرکت در 15 اجلاسیه عمومی سازمان ملل سفر کرد.


ملحق شدن به باند برژنف


الکساندرف مانند کنستانتین چرننکو، که یکی از یاران قدیمی برژنف می باشد، هنگامی که در سال 1960 برژنف به عنوان صدر هیئت رئیسه شوروی انتخاب شد، وی یکسال بعد از انتخاب برژنف به عنوان معاون هیئت رئیسه درآمد. در سال 1963 وقتی که برژنف به عنوان معاون دبیر کل حزب انتخاب شد، الکساندرف را به عنوان آجودان شخصی خود انتخاب کرد. در سال 1966 پس از بیست و سومین اجلاس حزب کمونیست شوروی، نام الکساندرف به عنوان یک عضو کنگره به مردم شناسانده شد. در اجلاس بعدی حزب در سال 1971 الکساندرف به عضویت کمیسیون مرکزی بازرسی حزب درآمد.


مشخصات فردی


الکساندرف ظاهرا شبیه به یک دانشمند ریاضت کشیده است ولی در باطن یک مصاحب ورزیده و خوش برخورد می باشد. او به زبانهای آلمانی، فرانسه و انگلیسی و سه زبان اسکاندیناوی بدون عیب و نقص صحبت می کند و از باله لذت می برد.


وی متأهل است. همسرش آنا واسیلیونا یک کارمند وزارت خارجه است که متولد 1920 می باشد.


آنها 2 دختر دارند که به ترتیب در سالهای 1945 و 1953 متولد شده اند. دختر جوانتر ویکتوریا نام دارد که در مؤسسه بین المللی حرکات کارگران تحقیق می کند. وی سمت راهنمای جوانان شوروی که از آمریکا در سال 1973 بازدید کردند را بر عهده داشت. در سال مشغول نوشتن یک تز در مورد اتحادیه های تجاری آمریکا بوده است.1 آوریل 1977




ولادیمیر سرجیویچ آلخیموف


رئیس هیئت مدیره بانک دولتی است و یک شخصیت مهم در وزارت بازرگانی خارجی برای بیش از


ص: 556





ده سال می باشد. وی در سال 1976 به این سمت منصوب شد. این انتصاب برای بعضی از مقامات شوروی و بعضی مقامات تجاری بین المللی تعجب آور بود. زیرا آنها انتظار داشتند که وی به جای وزیر تجارت خارجی - نیکلای پاتولیچف - یا معاون اول وزارت تجارت خارجی - میخائیل کوزمین - انتصاب شود.


وی علاوه بر نظارت بر اداره ارز خارجی و بانک تجارت خارجی به عنوان معاون وزارت تجارت خارجی از سال 1967 مسئول جنبه های بین المللی تجارت خارجی بوده است.


وی همچنین نقش مهمی در سال 1974 و 1975 در اعطای اعتبار به ژاپن و کشورهای اروپای غربی داشته است.


طرفدار روابط آمریکا - شوروی


آلخیموف رئیس انجمن اقتصادی و بازرگانی آمریکا - شوروی و عضو کمیسیون مشترک بازرگانی آمریکا - شوروی بوده است. وی یک فرد معتدل است و همیشه هوادار روابط گسترده بازرگانی با آمریکا بوده است. او به یک مقام بازرگانی آمریکایی گفته است که مهمترین مسئله در سال 1975 اعتباراتی است که به شوروی داده می شود و چند ماه بعد گفته است که شوروی با جلوگیری از مهاجرت مردم چیزی عایدش نمی شود و این قانون باید برداشته شود.


وی هم در مسکو و هم در آمریکا با مقامات رسمی آمریکا طرف بوده است. او در ماههای مه و ژوئن 1973 به آمریکا آمد تا مقدمات سفر دبیرکل حزب کمونیست شوروی - برژنف - را فراهم سازد. در همان زمان در مذاکراتی شرکت کرد که منجر به امضای عهدنامه های مالیاتی بین دو کشور شد و نتیجتا بانک صادرات و واردات آمریکا 180 میلیون دلار اعتبار به شوروی داد. او دوبار در سالهای 1974 و 1975 از واشنگتن به عنوان رئیس انجمن تجارت و اقتصاد شوروی - آمریکا از واشنگتن بازدید کرده است، در سپتامبر و اکتبر 1975 او در یک تیم مذاکراتی شوروی شرکت داشت که با مقامات آمریکایی در مسکو مقالات کرد و منجر به یک معاهده 5 ساله بازرگانی شد. مجددا در ژوئن سال 1976 در لندن در مذاکرات بیمه کالاهای دریایی با مقامات آمریکایی ملاقات کرد. در نوامبر سال 1976 با وزیر دارایی وقت آمریکا، ویلیام سیمون، قبل از شروع مذاکرات انجمن اقتصادی و بازرگانی در مسکو ملاقات کرد.


سوابق حرفه ای و زندگی


آلخیموف در 25 اکتبر سال 1919 در سمولنسک ابلاست در جمهوری روسیه متولد شد. او در سال 1938 از مدرسه فنی اقتصادی و مالی سمولنسک فارغ التحصیل شد و سپس به مؤسسه اقتصادی و مالی لنینگراد رفت و تا شروع جنگ جهانی دوم آنجا بود. در طول جنگ به عنوان افسر توپخانه در جبهه های مختلف جنگید و در سال 1965 قهرمان شوروی شناخته شد.


پس از جنگ خواست که سمتی در بازرگانی خارجی داشته باشد. نتیجتا در آکادمی بازرگانی خارجی ثبت نام کرد و در سال 1950 فارغ التحصیل شد. سپس به مدت 7 سال به عنوان مؤسسه علمی برای تحقیقات بازاریابی وزارت بازرگانی خارجی مشغول کار بود. در سال 1956 به عنوان یک طرفدار تغییر سیستم قیمت گذاری شوروی، یک مقاله به چاپ رساند که باعث شد اذهان عمومی متوجه این مسئله شود. در همان زمان بود که وی تز دکترایش را درباره سیستم بانکی در انگلستان نوشت. در طول سال


ص: 557




1956 وی همچنین به عنوان یک عضو هیئت تحریریه روزنامه روسی به نام «اقتصاد جهان و روابط بین الملل» بود.


آلخیموف در بازرگانی خارجی شوروی دخالتی نداشت تا اینکه در دسامبر 1957 به عنوان سفیر تجاری شوروی به واشنگتن فرستاده شد. پس از مراجعتش از آمریکا به عنوان رئیس مدیریت ارز خارجی وزارتخانه منصوب شد (سال 1960). در سال 1963 او به انجمن بانک تجارت خارجی ملحق شد.


آلخیموف که در حیطه کارش بسیار مسافرت می کند، در جلسات مختلف تجارت خارجی سازمان ملل شرکت کرده است. او نوشته های زیادی در ارتباط با تجارت جهانی دارد و اخیرا در یک مقاله اش تکیه زیادی بر روشهای جدید تجارت خارجی و روابط اقتصادی نموده است.


مشخصات فردی


آلخیموف بسیار باهوش است و حافظه خوبی دارد. ضمنا خوش برخورد و خوشمزه هم می باشد. در ضیافتهای ناهار و شام خیلی کم مشروب می خورد و کلیه مذاکرات را دقیقا دنبال می کند. مقامات آمریکایی معتقدند که وی از آنچه که به آن معتقد است شدیدا طرفداری و حمایت می کند.


وی متأهل است. همسرش - آنتونیا - و خودش انگلیسی را به راحتی صحبت می کنند. آنها دو دختر و یک نوه دارند.1 آوریل 1977




آلکسی کنستانتینویچ آنتونوف


خیلی محرمانه وزیر صنایع و تجهیزات برقی. از سال 1965 وی به عنوان وزیر صنایع و تجهیزات برقی بر این قسمت از صنایع شوروی که مرتبا در حال توسعه و گسترش نیز می باشد، بوده است. یک مدیر قابل احترام باتجربه در رشته مهندسی است. کلیه امور مختلف وزارتخانه را زیر نظر دارد. مخصوصا در قسمتهای تولید و انتقال نیروی برق. مقالات وی در رابطه با مدیریت وزارتخانه در مطبوعات شوروی به چاپ رسیده اند.


وی به عنوان شخص مسئول در امور موفقیت آمیز و همچنین نارساییهای وزارتخانه شناخته می شود. وی از سال 1940 عضو حزب کمونیست شوروی بوده است و از سال 1971 یک عضو با حق رأی در کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی بوده است.


وزارت صنایع برق در اقتصاد شوروی نقش مؤثری دارد. پیشرفت این وزارتخانه در زمینه های توسعه و تولید و به مقدار زیاد وسایل و تجهیزات برقی نقش مؤثری در پیشرفت صنایع مخصوصا در مناطق سیبری و آسیای مرکزی دارد. تحت ریاستهای آنتونوف پیشرفت روشهای سنتی در صنایع برقی ادامه دارد. همچنان که تحقیقات در زمینه های جدید و مدرن نیز رو به جلو می رود. ارزیابی واقع بینانه آنتونوف از رقابت و استعداد و توانایی صنایع برق شوروی باعث شده است که وی با شرکتهای غربی تماس نزدیکی داشته باشد تا بتواند احتیاجات وزارتخانه اش را تأمین کند.


ص: 558





سوابق حرفه ای و زندگی


وی در 8 ژوئن 1912 در گرودنو در بلوروسیا متولد شد. فرزند یک معلم بود. در اوایل دهه 1930 وی به عنوان یک مکانیک مشغول کار بود. در سال 1935 از مؤسسه فنی لنینگراد فارغ التحصیل شد. از سال 1937 تا 1957 به ترتیب مشاغل زیر را در کارخانجات صنایع هواپیمایی عهده دار بود: مهندس، رئیس آزمایشگاه، معاون رئیس طراحان، رئیس کارگاه تولید و یک سرمهندس. هنگامی که نخست وزیر سابق، نیکیتا خروشچف در سال 1957 اکثر وزارتخانه ها را تعطیل اعلام کرد تا شوراهای محلی اقتصاد ملی تشکیل یابند، آنتونوف به عنوان سرپرست شورای مشهور لنینگراد منصوب شد. او در آنجا با عناوین زیر خدمت کرد: سرمهندس (سال 59 - 1957)، معاون رئیس (61 - 1959) و رئیس (65 - 1961). او همچنین در سالهای 61 تا 1964 یک عضو دایره حزب کمونیست لنینگراد ابلاست و از سال 1961 تا 1971 یک عضو بدون حق رأی کمیته مرکزی حزب کمونیست بود. پس از مرگ خروشچف، جانشینان وی در سال 1965 دوباره نظام وزارتخانه ها را روی کار آوردند و آنتونوف به شغل فعلیش گمارده شد. در سال 1974 آنتونوف به عنوان رئیس انجمن بین المللی سازمانها برای تحقیقات علمی و اقتصادی در صنایع برق انتخاب شد.


مسافرتها


از زمانی که وی در سال 1965 وزیر شد، رئیس هیئتهای نمایندگی شوروی به بلغارستان، چکسلواکی، آلمان شرقی، مجارستان، لهستان و رومانی بوده است. خارج از بلوک شرق او از هندوستان (سال 69 و 1964) فرانسه (1967)، ژاپن (1975)، بازدید کرده است. وی فقط یک مرتبه به آمریکا مسافرت کرده است (1970)؛ زمانی که در صدر یک هیئت روسی از تأسیسات برقی دیدن به عمل آورد.


مشخصات فردی


مشخصه های فردی وی نقش مهمی در موفقیتهای شغلی وی داشته است. مطمئن، پرانرژی، پرقدرت با ظاهری سالم و سرحال است. یکی از مقامات سفارت آمریکا ذکر کرده است که وی در صحبت کردن آتشی و مختصر است. وی متأهل است و به نظر نمی رسد که انگلیسی صحبت کند. از جوایزی که وی برده است، جایزه درجه سوم استالین است. در سال 1950 به مناسبت ساختن لوازم جدید و اتوماتیک اندازه گیری، دیگر از مدالهای وی در سال 1957 مدال افتخار، در سال 1976 مدال لنین و مدال انقلاب اکتبر است. وی از سال 1962 به عنوان معاون شورای عالی شوروی بوده است.


1 آوریل 1977




ادوارد آساتورویچ آیکازیان


خیلی محرمانه رئیس قسمت آمریکا در اداره روابط خارجه، از کمیته دولتی برای علوم و تکنولوژی. وی در سال 1972 به این قسمت ملحق شد. در سالهای 73 - 1972 به عنوان معاون رئیس بود و اکنون به عنوان رئیس قسمت آمریکا می باشد. وی به عنوان رابط هیئتهای علمی و بازرگانی آمریکایی که به شوروی می روند


ص: 559





می باشد. او یک مذاکره کننده بسیار ماهری است و مسئول کلیه مدیریتها و تحولات روزانه بین آمریکا و شوروی که قرارداد همکاری در سال 1972 در این زمینه بسته اند می باشد. وظایف وی طیف وسیعی دارد، از مسائل پیش پا افتاده مثل رزرو هتل برای هیئتهای آمریکایی گرفته تا مذاکره در مورد خرید وسائل و تجهیزات پیچیده آمریکایی.


غالبا وی به عنوان میانجی و متعادل کننده خوبی در از بین بردن موانع و قوانین دست وپاگیر اداری در تبادل هیئتهای روسی و آمریکایی مورد استفاده قرار می گیرد. بسیار مشتاق است که روابط اداری و شغلی خوبی با همتاهای آمریکاییش داشته باشد و مصمم است که کاغذبازی و موانع اداری را از جانب روسها از بین ببرد و همیشه موقعی که آمریکاییها درخواست بازدید از تأسیسات تحقیقاتی روسها را کرده اند، سریعا و بی درنگ پاسخ داده است.


روابط سطح بالا


در طول خدمتش در قسمت آمریکا به عنوان رئیس، وی روابط نزدیک نفوذی و شغلی و شخصی خوبی با معاون رئیس کمیته دولتی برای علوم و تکنولوژی برقرار کرده است. این شخص ژرمن گیویشیانی نام دارد که داماد نخست وزیر شوروی - آلکسی کاسیگین - است. گیویشیانی نقش مهمی در ایجاد موافقتهایی بین شوروی و آمریکا در امور بازرگانی و فنی داشته است. بنابر اظهارات مقامات آمریکایی آیکازیان مرتب از جانب مربیش به قدرت و اقتدار بیشتری دست می یابد و معمولاً قبل از مذاکرات رسمی خلاصه نامه هایی برای گیویشیانی تهیه می کند.


آیکازیان همیشه از جزئیات و ریزه کاریهای مذاکرات مذاکرات فنی بااطلاع است. وی همیشه با زرنگی خاص از طرح سؤالاتی که موقعیت چانه زنانه شوروی را به خطر اندازد خودداری می کند و معمولاً بدون موافقت مقامات بالاتر، از طرح زمینه های خاص همکاری جدید خودداری می کند. وی به خوبی از خط مشی و تولیدات کمیته دولتی مطلع است و به سرعت خاطرنشان می سازد که کمیته نقش مؤثری در انتخاب پروژه های همکاری و تبادل موافقتنامه ها دارد. او خاطرنشان می سازد که همکاری، زیر چنین چتری بدون تأیید کمیته دولتی برای علوم و تکنولوژی امکان پذیر نیست.


سوابق حرفه ای و زندگی


آیکازیان در 7 اکتبر 1928 در شهر لنیناکان در ارمنستان متولد شد. از ابتدای زندگی شغلیش چیز کمی می دانیم. وی یک مهندس شیمی تجربی است و مقالات متعددی درباره الکتروشیمی از دانشگاه ایالتی مسکو (59 - 1954) و مؤسسه شیمی آلی در ایروان (65 - 1960) نوشته است. او کاندیدای مدرک علوم شیمی است. در ژانویه 1967 وی به عنوان مشاور هیئت نمایندگی بازرگانی شوروی در لندن، وارد خدمت دیپلماتیک خود شد. معذالک خدمت وی در انگلستان در سپتامبر 1971 پایان یافت. زمانی که وی به همراه گروه زیادی از مقامات رسمی شوروی به عنوان جاسوس از انگلستان اخراج شد، وی پس از مراجعت به پایتخت شوروی به کمیته دولتی برای علوم و تکنولوژی ملحق شد. وی در ملاقاتهای کمیسیونهای همکاری بین شوروی و آمریکا در زمینه های علوم و تکنولوژی از سال 1973 شرکت داشته است. در همان سال بود که وی به همراه ولادیمیر تراپزنیکوف معاون اول کمیته دولتی برای علوم و


ص: 560




تکنولوژی جهت شرکت در اولین جلسه کمیسیون همکاری به آمریکا سفر کرد. از آن تاریخ به بعد وی سه بار به آمریکا سفر کرده است که آخرین بارش در آوریل 1975 بود؛ زمانی که در جلسه انجمن اقتصادی و بازرگانی آمریکا - شوروی در نیویورک شرکت نمود.


مشخصات فردی


وی متأهل است و نام همسرش آدمینا کاروپتوونا می باشد. مقامات آمریکایی تشخیص داده اند که وی چشمش به دنبال خانمهاست. انگلیسی را به راحتی صحبت می کند. اگرچه در بحثهای ثقیل سیاسی وی وانمود می کند که زبان را خوب نمی داند.1 آوریل 1977




ایوان ایوانویچ بودیول


دبیر اول کمیته مرکزی حزب کمونیست مولداویا.


ایوان بودیول که متخصص در رشته کشاورزی است از ماه مه سال 1961 دبیر اول حزب کمونیست مولداویا بوده است. از نظر حرفه ای او و لئونید برژنف، دبیر کل حزب کمونیست شوروی، در سالهای 1950 زمانی که برژنف دبیر اول حزب کمونیست مولداویا بود و بودیول ریاست یکی از کمیته های حزبی محل را عهده دار بود، بین آنها همکاری و آشنایی نزدیک پیش آمد. امروزه بودیول به عنوان یکی از سرسخت ترین حامیان دبیر کل شناخته شده است و این اعتبار در سال1971 زمانی که وی برژنف را به عنوان «رهبر حزب کمونیست و دولت» توصیف نمود، فزونی گرفت (در حالی که نیکولای پادگورنی ریاست هیئت دولت را عهده دار بود).


مبتکر در رشته کشاورزی


مولداویا اصولاً دارای مدرک اقتصادی کشاورزی است و بودیول علیرغم محافظه کاریهایی که در مناطق دیگر به خرج داده است، یکی از مبتکرترین رهبران شوروی در امور کشاورزی به حساب می آید.


در سال 1969 وی پیشنهاد کرد که به جای بوروکراسی کشاورزی کنترل شده از مرکز، یک شورای منتخب محلی زراعی تولیدی در مولداویا ایجاد شود که این شورا از همان زمان در مولداویا مشغول به کار است. در سالهای 1970 به منظور بالا بردن میزان هماهنگی در بین شرکتهای مختلف کشاورزی وی به سازماندهی مجتمعهای کشاورزی - صنعتی شوراهای تولیدی جمعی و زراعت کاریهای دولتی دست زد.


در سال 1973 مقامات کنجکاو مناطق دیگر به بازدید از مولداویا پرداختند تا به بررسی و مطالعه شوراهای جمعی زراعی این جمهوری و دیگر ابتکارات کشاورزی بپردازند. بودیول نیز شاد از اینکه ابتکارات وی توجه ملی را جلب کرده اند آنها را همراهی می کرد. در ژوئن 1976 ابتکارات این جمهوری بسیار شایان توجه واقع گردید و کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی به سازمانهای دولتی و حزبی دستور داد که هرچه سریعتر به ایجاد مجتمعهای کشاورزی - صنعتی و مؤسسات میان زراعی همت ورزند در این دستور از جمهوری بودیول به عنوان اولین منطقه از مناطق چندگانه ای که در آنها این گونه تجارب به آزمایش گذاشته شده است نام برده شده است.


ص: 561





محافظه کار از نظر ایدئولوژیک


در مقایسه با تندرویهایش در زمینه کشاورزی، نظریات بودیول پیرامون موارد دیگر خالی از ابتکار و ابداع است. او کومسومول (سازمان جوانان کمونیست - م) را متهم به کم کاری در زمینه آموزشهای سیاسی جوانان کرد و از آن خواست تا وطن پرستی روسی را با تلاش بیشتر در آنها به وجود بیاورد. بودیول نویسندگان لیبرال را نیز شدیدا مورد انتقاد قرار می داد، به طوری که در سال 1966 وی اظهار داشت که درست است که هنرمندان ادبی شوروی حق دارند به خلقِ آنچه که مایلند بپردازند، ولی سازمانهای حزبی و دولتی هم باید حق داشته باشند که به آنچه که مجاز می دانند اجازه چاپ بدهند.


مسئله بساراب


علاوه بر مسائل دیگر، این رئیس حزب مولداویا خود را ملزم به دفاع از هستی جمهوری خود می بیند.


مولداویا که در قرن نوزدهم متصل و متعلق به شوروی شده، در سالهای 40 - 1919 یکی از ایالات رومانی به حساب می آمد و زمانی که قرارداد عدم تهاجم بین آلمان و شوروی (41 - 1939) منعقد گردید، شوروی این بخش را به عنوان یک منطقه مورد معامله از نازیها تصاحب نمود. امروزه رهبران رومانی عدم مشروعیت این عمل نازیها را در این معامله متذکر می شوند، ولی بودیول همیشه به شرح روابط بین مولداویا و خلق شوروی و دولت شوروی پرداخته است.


ناظران خارجی غالبا از تکرار این نکات به وسیله او درباره این موضوع حساس به تغییر میزان تشنج در روابط شوروی و رومانی پی می برند.


سوابق حرفه ای و زندگی


ایوان ایونویچ بودیول در 3 ژانویه 1918 در اوکراین متولد شد. پدرش اهل مولداویا و مادرش اهل روسیه بود. او از یک مدرسه کشاورزی فارغ التحصیل گردید و بعدها در یک کارخانه ماشین و تراکتورسازی به عنوان آگرونومیست (خاک شناسی کشاورزی - م) مشغول به کار گردید. پس از ورود به ارتش شوروی در سال 1938، از یکی از آکادمیهای دامپزشکی نظامی فارغ التحصیل شد و به عنوان سرپرست خدمات دامپزشکی چند واحد بزرگ ارتشی مشغول به کار گردید. بودیول زمانی که در این آکادمی به سر می برد به حزب کمونیست شوروی پیوست. پس از خاتمه خدمت نظام در سال 1946، بودیول معاون مدیر کشاورزی در شورای وزیران مولداویا شد. بعدها به عنوان نماینده جمهوری مولداویا در شورای امور جمعی زراعی شوروی (که اکنون منحل شده است) که سازمانی است که فعالیتهای همه آژانسهای دولتی را که در رابطه با زندگی و زراعتهای جمعی کار می کنند هماهنگ می کند، شرکت جست.


بودیول کار تمام وقت حزبی خود را از سال 1951 آغاز کرد. از ابتدا به عنوان دبیر اول تعدادی از کمیته های حزبی مولداویا فعالیت کرد. در سال 1958 او از مدرسه حزبی عالی مسکو در رشته علوم فلسفی، یک درجه تحصیلی کسب کرد و از عضویت در کمیسیون حسابرسی حزب مولداویا به عضو رأی دهنده در کمیته مرکزی ارتقاء یافت. سال بعد پس از آنکه مدت کوتاهی در یکی از دپارتمانهای نامعلوم کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی تدریس نمود، بودیول به عنوان دبیر دوم و عضو هیئت مدیره کمیته مرکزی حزبی مولداویا برگزیده شد و در سال 1961 یکی از اعضای دارای حق رأی در کمیته


ص: 562




مرکزی حزب کمونیست شوروی گردید و از سال 1958 وی معاونت ریاست دیوان عالی شوروی کمونیستی را عهده دار بوده است.


سفرها و سوابق شخصی


بودیول متأهل است. همسرش کلاودیا پترونا در دسامبر 1925 متولد شده است. خانم بودیول بنابه یکی از گزارشها بسیار زیباست و خیلی جوانتر از همسرش به نظر می رسد و به زبان انگلیسی نیز نسبتا مسلط است. خانواده بودیول دارای دو فرزند دختر هستند. مقاماتی که به جمهوری بودیول مسافرت کرده اند، این دبیر اول را مدیری بسیار هراس انگیز و رعب آور توصیف می کنند و معتقدند که شباهت زیادی به یک «گروهبان مشقی امریکایی» دارد. او بسیار سخت کوش است و علاقه دارد نتایج مثبت مشاهده نماید. بودیول به زبان روسی و رومانی صحبت می کند ولی هیچ کس ندیده است که او انگلیسی صحبت کند. بودیول در اروپا مسافرتهای زیادی نموده است، او از کانادا، مراکش، شیلی و برمه نیز بازدیدهایی به عمل آورده است. او چند جایزه نیز دریافت کرده که عبارتند: از دو ستاره سرخ، نشان افتخار و مدال لنین.اول آوریل 1977




کنستانتین یوستینویچ چرننکو مورخ حزبی


دبیر کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی، رئیس دپارتمان عمومی کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی.


کنستانتین چرننکو که یکی از نزدیکان دبیر کل لئونیدبرژنف است، از ماه مارس 1976 سمت دبیری کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی را عهده دار بوده است. وی در ژوئیه 1965 ریاست دپارتمان عمومی کمیته مرکزی را نیز به عهده داشته است. مسئولیتهای چرننکو در سلسله مراتب ریاست حزبی در تعریف نمی گنجد ولی انتخاب وی در این هیئت احتمالاً اهمیت و اختیارات دپارتمان عمومی را که شاخص اصلی در ترکیب فرماندهی حزب کمونیست شوروی است افزایش داده است.


تسریع در اخذ تصمیمات در زمینه سیاستها


چرننکو به عنوان ریاست دپارتمان عمومی بر همه ارتباطات و مکاتباتی که از طریق هیئت سیاسی حزب کمونیست شوروی و دیگر سازمانهای مهم حزبی انجام می شود نظارت دارد. یکی از مهمترین مسئولیتهای او هماهنگ کردن یادداشتها، تهیه سخنرانیها و دیگر اسناد مهم از طریق مکانیزم تصمیم گیری حزبی است که البته در نظامی که تصمیمات اصولاً به مقامات بالا ارجاع می شود کاری آسان نیست.


دپارتمان چرننکو چند عمل حساس دیگر نیز انجام می دهد که عبارتند: از ارسال شکوائیه های شهروندان به مقامات بالای حزبی، صدور و حفظ کارت عضویت حزبی، و نگهداری و حراست از مواد آرشیوی حزب کمونیست شوروی.


مورخ حزبی


در سالهای اخیر چرننکو نقش مهمی در انتشار اکثر مجموعه اسناد رسمی حزب کمونیست شوروی


ص: 563





ایفا کرده است. او مهمترین عضو هیئت سردبیران نشریه راهنمای کارگران حزبی (یک نشریه مرجعی مهم است که اسناد مهم دولتی و حزبی فهرست وار در آن آورده می شود) از 1966 تا 1969 بود تا اینکه مسئولیتهای او به معاون اولش - کلاودی بوگولیوبو - محول گردید. یکی از دلایلی که برای این تغییر مسئولیت وی می آورند، ظاهرا این است که در سال 1970 چرننکو به پترفدوسیف رئیس وقت انستیتوی مارکسیسم - لنینیسم پیوست تا با وی در نشر قطعنامه ها، تصمیماتکنگره ها و کنفرانسها و صورت جلسه های کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی که یک نشریه غول آسای چند جلدی و مجموعه ای از اسناد منتشره حزبی از سال 1898 می باشد بپردازد. در سال 1974 چرننکو را «مسئول انتشار» یک جلد از سخنرانیهای برژنف دانستند که معمولاً به وسیله یاران شخصی برژنف این کار انجام می شد و در ژوئیه 1975 وی با برژنف به هلسینکی رفت تا ظاهرا به ضبط جلسه نهایی کنفرانس امنیت و همکاری در اروپا بپردازد.


سوابق حرفه ای و زندگی


کنستانتین یوستینویچ چرننکو در 24 سپتامبر 1911 در محلی که امروزه به نام کراسنویارسک شناخته می شود متولد گشت. در سن 18 سالگی به کومسومول (سازمان جوانان کمونیست) پیوست و مدتی نگذشت که ریاست بخش را در رده های پایین سازمانی عهده دار شد. چرننکو در سال 1931 به حزب کمونیست شوروی پیوست. بنابه آنچه در یک بیوگرافی روسی آمده است، او منشی سازمان حزبی با تجارب نظامی مرزی در سالهای 1930 بود و بعدها به عنوان رئیس بخش یکی از رده های پایین کمیته حزبی برگزیده شد. در سال 1943 چرننکو به مسکو رفت تا در مدرسه عالی سازماندهی حزبی کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی شرکت جوید. پس از فارغ التحصیلی در سال 1954 به عنوان دبیر کمیته حزبی پنزااوبلاست انتخاب گردید. در آن زمان فدورکولاکف عضویت دفتر سیاسی و سرپرستی دپارتمان کشاورزی اوبلاست را عهده دار بود.


روابط او با برژنف


در سال 1948 او رئیس دپارتمان تبلیغات و تظاهرات کمیته مرکزی حزب مولداویا شد و تا سال 1956 همان سمت را حفظ نمود و احتمالاً روابط او با برژنف نیز از همین زمان آغاز گردید. چون برژنف از سال 1950 تا 1952 دبیر اول کمیته مرکزی حزب مولداویا بود، در سال 1949 چرننکو به عنوان یک عضو دارای حق رأی در کمیته مرکزی انتخاب شد و تا سال 1956 نیز به وسیله کنگره حزبی دوباره انتخاب گردید. در همان زمان که در مولداویا به سر می برد از انستیتو پداگوژیکی (تعلیم و تربیتی - م) کیشینف نیز فارغ التحصیل گردید.


در 1956 چرننکو به عنوان رئیس بخش در دپارتمان تبلیغات و تظاهرات کمیته مرکزی به مسکو منتقل گردید و احتمالاً برژنف که خود چندی قبل در همان سال به عنوان دبیر و عضو پرزیدیوم حزب کمونیست شوروی به مسکو رفته بود، او را برای این کار انتخاب کرده است. چرننکو در سال 1960 دستیار برژنف در امور اجرائی در دستگاه اداری عالی شوروی گردید و در فوریه سال بعد به همراه یک هیئت نمایندگی به سرپرستی برژنف به گینه، مراکش و غنا سفر کرد. در ژوئیه 1965 کمتر از یکسال پس از


ص: 564




انتخاب برژنف به عنوان دبیر اول حزب کمونیست شوروی، چرننکو رئیس دپارتمان عمومی کمیته مرکزی شد و در سال 1966 به عنوان عضو فاقد حق رأی در کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی و در سال 1971 به عنوان عضو دارای حق رأی این کمیته برگزیده شد.


سفر به آمریکا


چرننکو یکی از معدود رؤسای دپارتمان های کمیته مرکزی است که به امریکا سفری داشته است. او در آوریل 1974 به عنوان یکی از اعضای هیئت نمایندگی شوروی در جلسه ویژه مجمع عمومی سازمان ملل به این کشور وارد شد. در زمان اقامتش به وزارت خارجه رفت تا از مراحل اداری، نحوه مدیریت سیستم اتوماتیک گردآوری اطلاعات و سوابق بازدید به عمل آورد. آن دسته از مقامات امریکایی که با چرننکو در آن زمان ملاقات کردند او را فردی متوجه محیط و خیلی ساده که حاضر است به صحبتهای جزئی نیز بپردازد، یافتند. او به زبان انگلیسی صحبت نمی کند.


پاداشها و جوایز


چرننکو از سال 1966 معاونت ریاست دیوان عالی شوروی را عهده دار بوده است. در سال 1949 و 1957 نشان کار پرچم سرخ و در سال 1971 نشان لنین را دریافت کرد. در مارس 1976 - یعنی چند روز قبل از انتخاب وی به عنوان دبیر حزب کمونیست شوروی - به خاطر «زحماتی که برای حزب کمونیست و دولت شوروی متحمل شده بود» دومین نشان لنین، مدال طلای داس و چکش و عنوان قهرمان کار سوسیالیستی را دریافت نمود.




لئونید ویتالیویچ کانتوروویچ


رئیس آزمایشگاه مسائل روشهای اقتصادی - ریاضی، انستیتو مدیریت اقتصاد ملی


لئونید کانتورووویچ آکادمیسین که در صحنه بین المللی به عنوان یک نابغه خلاق در امور ریاضیات و کاربرد کامپیوتر الکترونیک در امور اقتصادی شناخته شده از سال 1971 در انستیتو اقتصاد ملی به کار مشغول بوده است.


از 15 سالگی درگیر تحقیقات در امور ریاضی پیشرفته بوده است. وی در 1939 برنامه ریزی مستقیم یا خطی را که یکی از مهمترین ابداعات وی در مدیریت اقتصادی در قرن بیستم است اختراع نمود.


کانتوروویچ بخش اعظم زندگی خود را صرف مبارزه ای کرد تا از طریق آن بتواند فرضیه انقلابی خود را در زمینه بوروکراسی اقتصادی و آکادمیک شوروی مورد قبول واقع سازد؛ تا سال1965 که کانتوروویچ جایزه لنین را برای کارهایش دریافت نمود. مقامات کشورش نتوانسته بودند ارزش برنامه ریزی مستقیم یا خطی را در امور اقتصادی شوروی دریابند. در اکتبر 1975 نیز پس از اینکه کانتوروویچ جایزه نوبل را در اقتصاد به همراه تی سی کوپمان، اقتصاددان امریکایی هلندی الاصل که همان فرضیه وی را به طور مستقل چند سال بعد از کانتوروویچ کشف کرده بود دریافت نمود، دنیای بین الملل توانست ارزش او را بشناسد.


کانتوروویچ علاوه بر تحقیق ریاضیاتش مستقیما در تلاش بوده است تا طرح بهتری برای


ص: 565





کامپیوترهای دیجیتال سریع العمل ارائه نماید که البته می توان چنین نتیجه گیری کرد که انگیزه چنین تلاش وی نیاز شوروی به کامپیوترهای بهتر در حل مسائل عظیم مطروحه اقتصادی بوده است.


انستیتو مدیریت اقتصاد ملی


انستیتو اقتصاد ملی بدین جهت تأسیس گردید تا به آموزش مدیران صنعتی و اقتصادی در روشهای مدرن مدیریت، سازمانهای تولیدی و استفاده از روشهای ریاضی - اقتصادی و طرح ریزی به وسیله کامپیوتر بپردازد.


نخست وزیر آلکسی کاسیگین و آندره کیریلنکو دبیر حزب در گشایش این انستیتو در 1971 شرکت جستند تا اهمیتی را که دولت شوروی و حزب در کاربرد فنون مدیریت مدرن در رابطه با طرح ریزی اقتصادی و مدیریت صنعتی شوروی قائل هستند بیشتر نمایانگر سازند.


مختصری درباره برنامه ریزی مستقیم یا خطی


برنامه ریزی مستقیم یا خطی یک روش حل مسئله ریاضی است که سعی دارد مولدترین نحوه استفاده از منابع کمیاب و نادر را پیدا کند. در رابطه با کاربرد آن در کامپیوتر در زمینه مشکلات اقتصادی مناسب است و در غرب که مطالعه اقتصادی از همان ابتدا، مطالعه چگونگی تقسیم و توزیع منابع کمیاب بوده است، برنامه ریزی مستقیم یا خطی از اوایل سالهای 1950 مورد استفاده بوده است.


در شوروی تا مدتها چنین می پنداشتند که فرضیه ندرت اقتصادی تنها در مورد ساختمان طبقه بندی شده سرمایه داری و نه در جامعه شوروی، قابل کاربرد است. کانتوروویچ تلاش خود را بر آن داشت تا به رهبریت شوروی عکس این قضیه را ثابت سازد. علیرغم موفقیت ظاهریش هنوز هم روش او دارای مخالفین بسیار نیرومند است. اینها همان مقاماتی هستند که در رابطه با بوروکراسی برنامه ریزی اقتصادی کار می کنند و ترس از آن دارند که استفاده همه جانبه از روشهای مدرن در شوروی در زمینه تصمیم گیری اقتصادی این کشور، مقام و موقعیت آنها را به خطر افکند.


الطاف رسمی


کانتوروویچ از قوم یهود است، لیکن ارزش او برای دولت شوروی آنقدر زیاد است که او در حرفه اش حتی در دوران اوج احساسات ضدیهودی رسمی توانست محبوبیت به دست آورد. به طور مثال در 1949 او در قبال «کار در زمینه آنالیز عملی» جایزه استالین را دریافت کرد.


بنابر یک گزارش به هنگام بروز یک بحران اقتصادی ضدیهود در 1968، کانتوروویچ به عنوان مشاور طرح ریزی اقتصادی در «رتبه های بالای رهبریت شوروی» انتخاب گردید.


مانند همه آکادمیسین های شوروی کانتوروویچ از امتیازات مخصوص اعضای مهم جامعه شوروی برخوردار است. آپارتمان او در مسکو مملو از لوازم بسیار گرانبها، چینی های زیبا و یک دستگاه تلویزیون بزرگ است و بیشتر شبیه عکسهایی است که در مجله های دکوراسیون منازل مشاهده می شود.


کانتوروویچ خیلی سعی دارد که موقعیت و امتیازات خود را به خطر نیندازد. به هنگام ملاقات با امریکاییها در شوروی در سخن گفتن و در عمل کردن وی نوعی احتیاط و عصبیت مشاهده می شده است؛


ص: 566




ولی در 1973 و 1975 او در زمره آکادمیسین هایی بود که از امضای فرمان صادره از طرف آکادمی حزبی مبنی بر محکومیت فیزیکدان مخالف - آندره ساخاروف - امتناع ورزیدند.


مراحل اولیه زندگی


لئونید ویتالیویچ کانتوروویچ که فرزند یک دکتر است، در 19 ژانویه 1912 در سن پترزبورگ (لنینگراد کنونی) متولد گشت. در 1926 در سن 14 سالگی در دپارتمان ریاضیات دانشکده فیزیک ریاضی دانشگاه دولتی لنینگراد به تحصیل پرداخت، و یک سال بعد، اولین کار تحقیقاتی خود را آغاز کرد.


در سال 1930 پس از فارغ التحصیل شدن، کانتوروویچ جوان به تدریس در انستیتو مهندسین ساختمان صنعتی لنینگراد پرداخت. در 1932 به دانشگاه دولتی لنینگراد بازگشت تا در آنجا نیز به تدریس بپردازد.


در عرض 2 سال او به درجه پروفسوروی رسید و در 1935 بدون اینکه مجبور به دفاع از تز خود باشد، درجه دکترا را در رشته فیزیک در ریاضیات دریافت نمود. تا آن زمان (در سن 23 سالگی) 40 نشریه حرفه ای به نام او چاپ شده بود.


به استثناء سالهای 44 - 1941 کانتوروویچ تا سال 1960 در دانشگاه دولتی لنینگراد به تدریس مشغول بود. ولی در همان دوران با سازمانهای دیگری نیز وابستگی پیدا کرد. او در 1939 انستیتوی مهندسین ساختمان صنعتی لنینگراد را ترک گفت تا ریاست دپارتمانی را در مدرسه عالی فنی - مهندسی ایمنی پومان مسکو عهده دار شود. تا سال 1948 در آن سمت باقی ماند. وی در یکی از شعبه های انستیتو ریاضیات ایمنی استکلف در لنینگراد وابسته به آکادمی علوم شوروی در سالهای 1940 و 1941 نیز تدریس می کرد. در سال 1945 وی ریاست دپارتمان محاسبات تقریبی انستیتو استکلف را متقبل شد. در سال 1960 یعنی همان سالی که دانشگاه لنینگراد را ترک گفته بود، به همراه یک گروه از اقتصاددانان ریاضی که خود آنها را در لنینگراد آموزش داده بود، انستیتو استکلف را نیز ترک گفت و به نووسی بیرسک رفت.


کانتوروویچ تا سال 1971 در نووسی بیرسک به عنوان دستیار مدیر انستیتو ریاضیات دپارتمان آکادمی علوم سیبری و به عنوان رئیس این مؤسسه در دپارتمان اقتصادی - ریاضی به کار مشغول گشت.


او همچنین به عنوان رئیس دپارتمان ریاضی ارقامی دانشکده ریاضیات و مکانیک دانشگاه دولتی نووسی بیرسک انجام وظیفه می نمود. تا زمانی که به موقعیت کنونیش رسید، کانتوروویچ حدود 200 نشریه تولید کرده بود.


کانتوروویچ در سال 1958 به عنوان عضو مسئول آکادمی علوم شوروی و به عنوان یک عضو فعال در 1964 انتخاب گردید. وی که رسما یکی از اعضای دپارتمان ریاضیات این آکادمی است، در کار دپارتمان اقتصاد نیز شرکت می جوید.


سفرها


کانتوروویچ آکادمیسین، در چند اجلاس بین المللی اروپا در زمینه اقتصاد و ریاضیات شرکت جست که عبارتند: از اجلاسهای بوداپست (1963)، لندن (1966 و 1964) و ورشو (1966).


در سال 1975 دولت شوروی به وی اجازه داد تا برای دریافت جایزه نوبل به استکهلم سفر نماید. ولی


ص: 567




از آمریکا هیچ گونه بازدیدی به عمل نیاورده است.


سوابق شخصی


کانتوروویچ به زبان انگلیسی بسیار مسلط نیست و هنگام ملاقات با آمریکاییها به یک مترجم متکی است. او متأهل است. همسرش ناتالیا ولادیمیروفنا که در 1910 متولد شده یک پزشک است.


علاوه بر جوایز لنین و استالین، کانتوروویچ چند مدال و نشان دیگر نیز دریافت کرده است که شامل نشان لنین در سال 1967 در قبال تلاش وی برای بهبود بخشیدن به دپارتمان سیبریایی آکادمی علوم در نووسی بیرسک می شوند. او چند درجه دکترای افتخاری نیز از چند دانشگاه خارجی دریافت داشته است و عضو افتخاری آکادمی علوم مجارستان (بوداپست) و آکادمی هنر و علوم آمریکا (بوستون) می باشد.




الکساندر آکیموویچ ایشکف وزیر صنایع ماهی گیری


الکساندر ایشکف یکی از مهمترین مدیران صنایع ماهیگیری شوروی از سال 1939 بوده است. وی در مقام وزارت و یا نظیر آن مدت 30 سال باقی مانده است. در اکتبر 1965 برای سومین بار به عنوان وزیر صنایع ماهیگیری انتخاب شد. ایشکف از انتقادات عمومی بسیاری جان سالم بدر برد و هنوز ریاست صنعتی را عهده دار است که دارای یک نیروی کار انسانی 000/700 نفری و 000/18 دستگاه کشتی می باشد.


از سال 1956 یکی از اعضای فاقد حق رأی کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی بوده است.


توسعه عملیات


در دهه گذشته، صنعت ماهیگیری شوروی حوزه عملیات خود را دائما توسعه و گسترش بخشیده است. بخشی از این توسعه مرهون قراردادهایی است که با کشورهای کمتر پیشرفته بسته شده است که مسکو در ازای امتیازاتی که در زمینه کشتیرانی و ایجاد پایگاههای تعمیراتی دریافت کرده به آن کشورها وامها و اعتباراتی می دهد. این گونه اقدامات به شوروی اجازه داده است که وارد آبهای جدید و به خصوص در نیمکره جنوبی شود. در حالی که قراردادهای مناطق اقتصادی 200 میلی و حفاظتی سعی بر آن دارد که فعالیتهای شوروی را محدود به مناطق ماهیگیری سنتی نماید.


زندگی اولیه


الکساندر آکیموویچ ایشکف در 30 اوت 1905 در شهر استاوروپول که بین دریای سیاه و دریای خزر واقع شده متولد گردید. در 14سالگی او به عنوان شاگرد در یک فروشگاه الکتریکی به کار مشغول و بعدها به مقام دستیار سرپرست کارگران رسید. در سالهای 30 - 1924 ایشکف به عنوان دبیر اداره تبلیغات و تظاهرات یک کمیته حزبی محلی و به عنوان دبیر کمیته کومسومول (سازمان جوانان کمونیست) برگزیده شد.


ص: 568





ماهیگیری به عنوان یک حرفه


اطلاعات مفصلی درباره حرفه های اولیه ایشکف در دست نیست ولی بیوگرافی های روسی حاکی از آنند که وی در سال 1930 در سن 25 سالگی علاقه خود را به کار حزبی از دست داد و شروع به کار در صنعت ماهیگیری کرد. معلوم نیست که چطور شد که او به این رشته علاقه مند گردید شاید مسئولیتهای حزبی و کومسومولی او در منطقه ای در مجاورت دریا به عهده او گذاشته بود. بهرحال، در سالهای 1930 در سازمانهای محلی و اتحادیه ای صنعت ماهیگیری کار کرد و مدیریت چند تراست ماهیگیری را به عهده گرفت. او در منطقه دریای سیاه و شاید کراسنودارکری به همه موقعیتهای اولیه مدیریتی دست یافت؛ به عنوان معاون رئیس اتحادیه ماهیگیران شمال قفقاز، مدیر اتحادیه ماهیگیران کوبان، رئیس تراست اصلی ماهیگیری دریای آزو - سیاه و سرانجام به عنوان مدیر تراست ولگا - کاسپین کار کرد.


ایشکف نیز مانند بسیار دیگری از جوانان آن دوره که ظاهرا در وفاداریشان نسبت به نخست وزیر استالین نمی شد شک کرد، وارد یک بوروکراسی دولتی شد که ضداستالینی ها به دفع آن پرداختند. در سال 1939 او به سمت معاون کمیسر صنایع ماهیگیری خلق در مناطق غربی دست یافت. یک سال بعد ایشکف 35 ساله، به مقام کمیسری خلق که اصولاً یکی از مهمترین پستهای مدیریت دولتی در صنعت ماهیگیری و نظیر مقام کنونیش می باشد، دست یافت. او در جنگ دوم جهانی نیز در همین سمت باقی ماند و هنگامی که پستهای کمیسری خلق به نفع وزرا ملغی گردید، ایشکف نیز به عنوان وزیر صنایع ماهیگیری در مناطق غربی انتخاب گردید.


بین سالهای 1948 و 1946 دو وزارت صنایع ماهیگیری وجود داشت، ولی پس از ادغام این دو وزارتخانه در 1948 ایشکف باز هم به وزارت رسید. احتمالاً به علت گزارش عدم موفقیت وزارتخانه وی در تولید کافی در سال 1950 ایشکف به سمت معاونت وزیر در این صنایع پایین آورده شد. به دنبال فوت استالین در سال 1953 یک سازمان دولتی دیگر نیز وجود داشت که به حذف صنایع ماهیگیری پرداخت.


در اینجا ایشکف به سمت معاونت اول وزارت صنایع غذایی رسید. پس از آنکه وزارت صنایع ماهیگیری برای بار دیگر در سال 1954 گشایش یافت دیگر کسی نتوانست با ایشکف به رقابت برخیزد. بین همان سال و 1965 به ترتیب در چند سازمان دولتی دیگر نیز کار کرد و در سه پست او احتمالاً وظایف مشابهی را دارا بوده است: وزارت صنایع ماهیگیری (57 - 1954)، سرپرستی اداره ماهیگیریهای کمیته ژ دولتی (62 - 1957)، و سرپرستی کمیته دولتی صنایع ماهیگیری (65 - 1962)، و در اکتبر 1965 دوباره به سمت کنونیش دست یافت.


انتقادهای عمومی


ایشکف از سال 1941 توانسته است از دست انتقادهای عمومی جان سالم به در ببرد. از او انتقاد شده است که نتوانسته است طرحهای پیش بینی شده را جامه عمل بپوشاند و در همان حال متخصصین حفاظت محیط زیست و ماهیگیران شوروی وی را به نابودسازی منابع طبیعی در آبهای شوروی متهم کرده اند. در 1970 مطبوعات شدیدا به انتقاد از ایشکف پرداختند چون او 50 میلیون روبل را برای ساختن بزرگترین کشتی ماهیگیری روسی به نام وستوک که 600 خدمه دارد، صرف کرده بود. با این پول روسها می توانستند 15 یا 16 کشتی عظیم دیگر تولید کنند که بهتر از وستوک نیز به صید بپردازند.


ص: 569




سبک مذاکرات


بازرگانان امریکایی که با ایشکف در سالهای 1960 ملاقات کرده اند، او را یکی از مؤثرترین سخنگویان شوروی - توانا، دارای قابلیت تهاجمی، مطمئن و رک گو توصیف کرده اند. در سال 1973 چنین به نظر می رسید که ایشکف به جای اینکه ابتکار به خرج دهد در زمینه خط مشی ها تنها یک اجراکننده است. به هنگام مذاکراتش با مقامات خارجی اغلب او یک موضوع را کنار می گذاشت و می گفت که چون دارای یک جنبه سیاسی است، بنابراین در شایستگی و صلاحیت او نیست که درباره آن تصمیم بگیرد.


سوابق شخصی و سفرها


ایشکف به شرابهای گئورگیا علاقه دارد و ظاهرا می تواند به مقدار زیاد مشروب بنوشد بدون اینکه دچار ناراحتی شود. او متأهل است و سه فرزند دارد که شامل دو دختر و یک پسر می باشد. در سال 1965 ایشکف دچار یک حمله قلبی ملایم شد و در اواخر 1972 در بیمارستانی به خاطر یک بیماری فاش نشده بستری گردید.


در اوایل 1973 هنگامی که در حال بازدید از پایگاههای ماهیگیری شوروی بود، به علت بیماری مجبور شد سفر به اسپانیا را به تعویق بیندازد. به عنوان یکی از مذاکره کنندگان شوروی درباره قراردادهای متعدد ماهیگیری شوروی، ایشکف مجبور بوده به سفرهای زیادی مبادرت ورزد تا با همتاهای محض در کشورهای دیگر ملاقات نماید. او سه بار به آمریکا سفر کرده است که دو بار در 1958 و یک بار در سال 1971 به هنگام سفر بین شیلی و کانادا بوده است.1 آوریل 1977




میخائیل استپانوویچ کاپیتسا رئیس اداره اول خاور دور، وزارت امور خارجه


میخائیل کاپیتسا از سال 1970 رئیس اداره اول خاور دور در وزارت امور خارجه و نیز عضو هیئت طرح ریزان سیاست در این وزارتخانه بوده است. او که متخصص مهم در امور چین است، تجارب خود را در امور آسیایی در نتیجه بیش از بیست سال کار دیپلماتیک تحصیل نموده است. قبلاً او ریاست اداره امور آسیای جنوب شرقی وزارت امور خارجه را عهده دار بود (70 - 1966) و در طول 61 - 1960 سفیر شوروی در پاکستان بود.


کاپیتسا در حال حاضر مسئول بخش چین، کره و مغولستان است.


به عنوان عضو هیئت مذکور، وی به هماهنگی مسائل سیاست عمومی که به وسیله سه اداره آسیایی دیگر وزارت امور خارجه اداره می گردد، می پردازد.


دانشمند و دیپلمات حرفه ای


کاپیتسا که بیش از هریک از مقامات دیگر شوروی قابلیت ایجاد ارتباط دارد و دارای سبک شخصی خود است، سعی می کند بیش از موضع رسمی کشورش را بیان کند. از نظر جسمانی بسیار بزرگ است - حدود 2 متر قد دارد - و دارای حالتی مختار و پرخاشگر است. وی که از اعتماد به نفس بسیار بالا


ص: 570





برخوردار است، اغلب در مباحثات خود با مقامات آمریکایی به هنگام ارائه نظریات خود پیرامون چین و مسائل مربوط به چین دیدی وسیع و پرجنجال دارد. به گفته مقامات خارجی، کاپیتسا یکی از مهمترین متخصصین امور آسیایی شوروی، بسیار پرحرف و احساساتی است که ارزش دارد حرفهایش شنیده شود.


کاپیتسا که دکتر علوم تاریخی است، کار دیپلماتیک خود را با حرفه آکادمیک خود آمیخته است؛ در سال 1961 او پروفسور انستیتوی زبانهای شرقی در دانشگاه دولتی مسکو گردید. او در هیئت سردبیری مجله مشکلات خاور دور خدمت می کند و کتابها و مقالات زیادی در مورد چین نوشته است. کاپیتسا تحت نامهای مستعاری که یکی از آنها «ام. یوکرانتسف» است به نگارش می پردازد.


در سال 1968 اثری به نام «سمت چپ شعور جاری» نوشت که پیشرفتهای خط مائوئیستی را از سال 1949 بررسی می کند. در آن نشریه او به توصیف موضع دائما رو به تزاید ضد شوروی در رهبریت چین پرداخت و اظهار داشت که چین مهمترین مشکل اتحاد جماهیر شوروی است. در 1969 کاپیتسا تحت عنوان «PRC: دو دهه، دو خط مشی» به حمله شدیدی علیه چین دست یازید. کاپیتسا چندبار نامزد عضویت مسئول آکادمی علوم شوروی شد، ولی هیچ گاه انتخاب نگردید.


سوابق حرفه ای و زندگی


میخائیل استپانوویچ کاپیتسا در 5 نوامبر 1921 در یورکوفتسی (که امروز موگیلف - پودولسکی است) اوکراین متولد گشت. او از انستیتو زبانهای خارجی در 1941 فارغ التحصیل گردید و دو سال بعد وارد کارهای دیپلماتیک شد. از حدود سال 1944 تا 1946 به عنوان دبیر دوم سفارت شوروی در چین به کار مشغول و در یک دانشگاه چینی تحصیل کرد. کاپیتسا در سال 1948 از مدرسه عالی دیپلماتیک مسکو فارغ التحصیل گردید. احتمالاً در 6 سال بعدی در وزارت امور خارجه در زمینه امور آسیایی به کار مشغول بوده است. در سال 1954 پس از اینکه به عنوان یک فرد متخصص در هیئت نمایندگی شوروی در کنفرانس ژنو پیرامون آسیا شرکت جست به درجه دبیر اول ارتقاء یافت.


کاپیتسا در دپارتمان خاور دور وزارت امور خارجه، حداقل از سال 1954 تا 1960 و به عنوان معاون رئیس دپارتمان در 60 - 1956 مشغول به کار بوده است. در 1957 و 1958 به آمریکا سفر کرد تا در مجمع عمومی سازمان ملل متحد شرکت جوید.


سفیر شوروی در پاکستان


انتصاب بعدی کاپیتسا به عنوان سفیر در پاکستان بسیار کوتاه (1961 - 1960) ولی واقعه برانگیز بود.


به محض ورود از چشم دولت میزبان خود افتاد؛ چون در یک کنفرانس مطبوعاتی به وزیر امور خارجه پاکستان حمله نمود. در یک برخورد بعدی با وزیر امور خارجه، او از معذرت خواهی امتناع ورزید و هنوز یک هفته از اقامت وی در آن کشور نگذشته بود که تقریبا پذیرش وی در حال لغو شدن بود. در طول یک سال و نیم بعدی او سعی کرد بین خود و مقامات پاکستانی صمیمیتی ایجاد کند، ولی اکثر پیشنهادات وی در زمینه کمک اقتصادی مورد قبول واقع نشد و سفر او در داخلپاکستان نیز با محدودیتهایی روبرو گردید.


هنگام اقامت در کراچی کاپیتسا سعی کرد دیپلماتهای آمریکایی را به کار گیرد. چون آنها او را علیرغم


ص: 571




مانورهایش فردی جالب می یافتند.


در مراجعت به مسکو، کاپیتسا در یک حرفه دوگانه آکادمیک - دیپلماتیک، عضو انستیتو زبانهای خاوری و مشاور وزارت امور خارجه در دپارتمان خاور نزدیک به کار مشغول شد. در سال 1966 به عنوان رئیس دپارتمان آسیای جنوب شرقی برگزیده شد. در 5 سال بعدی چند سفر تحقیقی از آسیای جنوب شرقی به عمل آورد و در سپتامبر 1969 با آلکسی کاسیگین به پکن رفت تا با چوئن لای ملاقات نماید. در سال 1970 دپارتمان خاور دور وزارت امور خارجه دوباره سازماندهی شد تا به توسعه روابط شوروی با ژاپن بپردازد. کاپیتسا به عنوان رئیس اداره اول خاور دور که امور مربوط به چین، کره و مغولستان را اداره می کند، انتخاب گردید.


سوابق شخصی


سفیر به زبان فرانسه، انگلیسی و چینی مسلط است. او به ورزش علاقه دارد. در طول اقامتش در کراچی اکثرا به شنا و ماهیگیری می پرداخت. در آوریل 1970 گزارش شد که او دچار یک حمله قلبی شده و بستری گردید، چون تا آن زمان کاپیتسا زیاد مشروب می خورد و سیگار می کشید.


کاپیتسا متأهل است. همسرش لیدیاایلینیچنا اهل ازبکستان است که در اوائل 1960 به عنوان کسی توصیف شده که بسیار اجتماعی است و به سبک غربی لباس می پوشد.


خانواده کاپیتسا یک فرزند پسر دارند که در سال 1949 متولد شده و دارای یک فرزند دختر به نام لاریسا هستند که در سال1944 متولد گشته است. لاریسا از انستیتو روابط بین الملل در 1967 فارغ التحصیل گشت و در سال 1970 به قاهره رفت تا پیرامون رساله خود تحت عنوان «اقتصاد کشورهای عربی» به تحقیق بپردازد.




نیکولای تیموفویچ گلوشکف رئیس کمیته دولتی قیمتها


نیکولای گلوشکف که قبلاً مدیر صنایع فلزات غیرآهنی شوروی بود، در اوت 1975 به ریاست کمیته دولتی قیمتها برگزیده شد. چون ولادیمیر استنین در اواسط 1974 از کار برکنار شده بود، لذا این سمت حدود یک سال توسط کسی اشغال نشده بود. گلوشکف احتمالاً از طرف ولادیمیر دولگیخ که یکی از دبیران حزب کمونیست شوروی در صنایع سنگین بود و با او در منطقه کراس نویارسک شوروی در سالهای 1960 خدمت می کرد، حمایت و پشتیبانی می شد.


این کمیته دولتی مسئول تعیین قیمتها با هماهنگی با کمیته طرح ریزی دولتی (گوسپلان) در مورد تولیدات اصلی صنایع سنگین، غذاها و پوشاک اصلی، و چند کالای مصرفی دیگر می باشد. این کمیته در سال 1965 در رابطه با یکی از اصلاحیه های ملی اقتصادی که سعی داشت علاوه بر چیزهای دیگر بر قیمتها به عنوان یکی از انگیزه های کارایی بهتر اقتصادی، بهبود تکنولوژیک و کیفیت کالا و تولیدات متکی باشد به وجود آمد.


کمیته دولتی قیمتها که قبلاً وابسته به گوسپلان بود، در اواخر 1969 تحت فرمان شورای وزیران درآمد.


ص: 572





کار در سیبری


در حال حاضر درباره میزان تحصیلات و کارهای اولیه و حتی سن گلوشکف نیز اطلاعاتی در دست نیست. برای اولین بار مطبوعات شوروی در سال 1961 از وی به عنوان معاون ریاست کراس نویارسک (سیبری مرکزی) شورای اقتصاد ملی که بخشی از یک نظام ناظر اقتصادی منطقه ای است - که در سالهای 65-1957 وجود داشت - نام بردند. گلوشکف حداقل تا سال 1974 در کراس نویارسک سونارخوز به سر برد تا اینکه به سمت معاونت اول در این سازمان رسید. احتمالاً او در همین زمان با دولگیخ که بعدها در منطقه کراس نویارسک به عنوان مدیر مجتمع معدنی و فلزات نوریلسک به کار مشغول شد، همکاری می کرده است.


تا سال 1968 گلوشکف به مسکو رفته بود و به عنوان رئیس اداره اصلی طرح ریزی اقتصادی وزارت فلزات غیرآهنی انتخاب گردید. در سال1974 وی به سمت معاون وزیر رسید. در این مقام او حداقل سه بار با نمایندگان کارخانه های امریکایی برای مذاکره پیرامون پروژه های فلزی در شوروی شرکت نمود.


این پروژه ها شامل پیشنهاد ایجاد کارخانه آلومینیوم سازی در شمال قزاقستان یا در شبه جزیره کولاویک، محل ذوب آلومینیوم در نزدیکیهای کراس نویارسک و ایجاد یک کارخانه کاهش دهنده میزان SO2 در کارخانه ذوب مس نوریلسک بود.1 آوریل 1977




گئورگی مارکویچ کورنیینکو معاون وزیر امور خارجه


در اکتبر 1975 گئورگی کورنیینکو که از سال1966 رئیس اداره مربوط به آمریکا در وزارت امور خارجه بود و حداقل از سال1968 عضو هیئت پایه گذاران سیاست این وزارتخانه بوده است، به مقام معاونت وزارت امور خارجه ارتقاء یافت و یکی از ده معاون این وزارتخانه است. ولی هنوز هم با امور مربوط به آمریکا سروکار دارد و دلیل این ارتقاء او نیز ظاهرا اهمیتی است که رهبریت شوروی در مورد روابط او با واشنگتن قائل بوده و می خواهد اهمیت نقش کورنیینکو را بالا ببرد.


ولادیمیر سیمینوف معاون وزیر امور خارجه، سرپرست هیئت نمایندگی شوروی در مذاکرات محدودیت سلاحهای استراتژیک (سالت)، کورنیینکو را مردی «مبارز» که نفوذی بیش از مقام خود به عنوان ریاست این اداره دارد توصیف کرده است. می گویند که رهبران کمیته مرکزی و دفتر سیاسی حزب کمونیست به خاطر نحوه تفکر صحیح کورنیینکو در امور مربوط به آمریکا او را بسیار ستایش می کنند.


بنابر گزارشات، کورنیینکو در تصمیم گیریهای درونی شوروی پیرامون مذاکرات محدودیت سلاحهای استراتژیک نقش فعال داشته است.


کورنیینکو که به زبان انگلیسی خیلی خوب صحبت می کند، از زمان تصدی سفارت شوروی در واشنگتن در سالهای 65-1960 با مقامات امریکایی سروکله می زده است. او از سال 1972 در همه اجلاسهای ناگهانی بین آمریکا و شوروی حضور داشته و به کرّات در ملاقاتهای بین وزیر امور خارجه شوروی، آندره گرومیکو و وزیر امور خارجه وقت آمریکا، هنری کیسینجر شرکت داشته است. همکاران روسی اظهار داشته اند که از نظر کورنیینکو روابط بین آمریکا و شوروی حاکی از یک رقابت شدید است که در آن تغییر سیاستها تحت الشعاع منافع ملی بوده و هر کشور سعی دارد بدون دادن امتیازی یکجانبه


ص: 573





موقعیت و وضع خود را بهبود بخشد.


کورنیینکو مردی هوشیار و منطقی است و قدرت تمیز اطلاعات و تحلیلهای باارزش را دارد. در سال 1969 زمانی که کورنیینکو به عنوان سرپرست هیئت نمایندگی شوروی در مذاکرات «سالت» انتخاب شد، آناتولی دوبرینین سفیر شوروی در آمریکا او را مردی کم حرف توصیف کرد که بیانات همتاهای آمریکایی خود را پیرامون «سالت» به خوبی درک می کند.


چه بفهمد و چه نفهمد باید گفت که کورنیینکو یک مذاکره کننده سرسخت است، مقامات آمریکایی پس از مذاکراتی طولانی که با او در سال1974 داشتند او را فردی توصیف کردند که بر سر بعضی از مسائل «سرسختی معمولی خود را» حفظ کرده است.


سوابق حرفه ای و زندگی


گئورگی مارکویچ کورنیینکو در 13 فوریه 1925 متولد گشت. در سالهای 47-1943 در ارتش شوروی خدمت کرد و احتمالاً در موطن خود اوکراین نیز مبارزه کرده است. از سال 1947 زمانی که به وزارت امور خارجه پیوست تا زمانی که به واشنگتن به عنوان کنسول سفارت در سال 1960 فرستاده شد، درباره حرفه های او اطلاعاتی در دست نیست. او به عنوان مشاور هیئت نمایندگی شوروی در کنفرانس ژنو پیرامون آسیا (1954) و در چهاردهمین جلسه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک (1959) شرکت یافت. کورنیینکو می گوید که در دانشگاه دولتی مسکو قبل از انتصاب در آمریکا در رشته قانون نیز تحصیل می کرده است.


کورنیینکو در طول 5 سال اقامتش در واشنگتن به مقام وزارت رسید و در غیاب سفیر دوبرینین، در نقش کاردار انجام وظیفه می نمود (رئیس سابق او یعنی دوبرینین در حال حاضر مسئول ارسال گزارشات پیرامون آمریکا به معاون وزیر امور خارجه، کورنیینکو می باشد). اولین کار او در سفارت این بود که به امور مربوط به کنگره آمریکا و امور کلی داخلی این کشور بپردازد. ولی تا سال 1962 او ظاهرا یکی از متخصصین سفارت در امر خلع سلاح گردیده بود. اغلب به نقاط مختلف آمریکا برای گفتگو سفر می کرد.


کورنیینکو در سال 1965 به مسکو بازگشت تا به عنوان معاون وزارت امور خارجه در اداره مربوط به آمریکا انجام وظیفه نماید و در اوایل 1966 به ریاست این اداره رسید.


از سال 1969 کورنیینکو سمت سفیر را حفظ کرده است. او یکی از نمایندگان اصلی در مرحله اول اجلاس مقدماتی «سالت که در ماههای نوامبر و دسامبر 1969 در هلسینکی برگزار گردید، بود. در سال 1973 او به عنوان یک عضو هیئت نمایندگی شوروی به کنفرانس پاریس پیرامون مسئله ویتنام رفت.


اغلب به آمریکا می آمد تا در جلسات مجمع عمومی سازمان ملل شرکت جوید.


سوابق فردی


حداقل از سال 1967 وضع مزاجی سفیر چندان قابل تعریف نبوده است، در همان سال او بیمار گردید و یکی از همکاران گفت که او از فشار خون و یک مرض قلبی رنج می برد. فشار خون بالا و سنگ کلیه باعث شد که کورنیینکو، هلسینکی را در دسامبر 1969 ترک گوید و شرکت پیش بینی شده خود را در اجلاسهای بعدی «سالت» به تعویق بیندازد.


ص: 574




در اوایل 1976 نیز به مدت چند هفته به علت بیماری در سر کار خود نتوانست حاضر شود، و مشکلات مربوط به وضع سلامت وی احتمالاً مانع از آن خواهد شد که به خارج از شوروی فرستاده شود.


علاوه بر تخصص وی در امور مربوط به آمریکا کورنیینکو یک مدیر مجرب است. او در روابط اجتماعی خود با آمریکاییها دچار نوعی ناراحتی می شود و برایش مشکل است که در صحبتهای جزئی بخصوص با زنها درگیر شود.


سفیر متأهل است. همسرش لنینا نیکولایونا، در اواسط سالهای 1960 مریض شد و احتمالاً دچار خردشدگی عصبی شده بود. خانواده کورنیینکو دارای دو فرزند پسر هستند که یکی از آنها الکساندر است که در سال 1953 متولد شده و دیگری آندره که در سال 1961 در واشنگتن متولد گشته است.




گئورگی آرکادیویچ کاراوایف وزیر ساختمان


گئورگی کاراوایف که یک بوروکرات حرفه ای در امر ساختمان سازی است، از سال 1967 وزیر ساختمان بوده است. کاراوایف ابتدا در اوایل سالهای 1950 در سمت معاون وزیر و بعدها دوبار (67-1963 و 61-1953) به عنوان مرد شماره 2 کمیته دولتی در امور ساختمانی (گوستروی) انجام وظیفه نمود. او که از سال1940 عضو حزب کمونیست شوروی بود، در سال 1976 به عنوان یکی از اعضای دارای حق رأی کمیته مرکزی حزب برگزیده شد.


کاراوایف که بر یک نیروی کار نیم میلیون نفری سرپرستی دارد، در ضعیف ترین و بی کفایت ترین بخش اقتصادی کشورش مشغول به کار است. صنعت ساختمان سازی شوروی مملو از مشکلاتی از قبیل پروژه های به تأخیر افتاده، کمبود مهارت مدیریتی، بی توجهی در کار، مواد دارای کیفیت ضعیف، و عرضه کالاهای ساختمانی به مناطق به طور نامنظم می باشد. رکود سازمانی محل کار، مشکلات این سازمان را چند برابر کرده است. علاوه بر وزارتخانه کاراوایف، هشت وزارتخانه دیگر (وزارت ساختمان صنعتی، وزارت ساختمان صنایع سنگین، وزارت ساختمان روستایی، وزارت ساختمان صنایع نفت و گاز، وزارت راه و ترابری، وزارت نیرو و برق، وزارت کارهای ساختمانی ویژه و پایگاهها، وزارت زمین و منابع آبها) نیز در اجرای صنعت ساختمان سازی شرکت دارند. وظیفه گوستروی هدایت و هماهنگ ساختن کار این وزارتخانه هاست.


نحوه تقسیم کار و مسئولیت میان آژانسهای مختلف ساختمانی شوروی بسیار پیچیده است. به طور مثال وزارت ساختمان، وزارت ساختمانهای صنعتی، وزارت ساختمانهای روستایی هر سه سیلوی گندم هم می سازند. وزارت ساختمانهای صنعتی خانه های مسکونی می سازد، بیمارستانها به وسیله وزارت راه و ترابری ایجاد شده اند، معادن زغال سنگ وسیله وزارت ساختمان و بالاخره کودکستانها نیز به وسیله ساختمانهای صنعتی نفت و گاز ساخته شده اند.


در محیطی چنین وسیع از نظر برخوردهای درونی بوروکراتیک و ایجاد ساختمانهای عظیم و علیرغم کمبودهای این صنعت، کاراوایف توانسته است حداقل پست و مقام خود را به مدت یک دهه حفظ نماید.


در سال 1971 زمانی که به عنوان یک عضو فاقد حق رأی کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی برگزیده شد اولین مسئولیتهای حزبی را نیز بدوش گرفت. دو سال بعد در شصتمین سال تولدش و در قبال


ص: 575





«خدماتش به دولت شوروی» نشان لنین را دریافت نمود.


سوابق حرفه ای و تحصیلی


گئورگی آرکادیویچ کاراوایف در سوم آوریل 1913 در شهر سن پترزبورگ (لنینگراد کنونی) متولد گشت، در سن 16 سالگی به کار مشغول شد. پس از فارغ التحصیل شدن از انستیتو مهندسی حمل ونقل آب لنینگراد، در سال 1935 وارد کار ساختمانی شد. بین 1937 و 1951 در یک تراست ساختمانی مجهول الهویه به عنوان سرپرست کارگری مشغول به کار شد و تا سمت مدیریت این تراست ارتقاء درجه یافت.


در 1940 کاراوایف، به حزب کمونیست که در تلاش بود لنینیست های وفادار را به درون حزب جذب نماید ولی دراثر بحران سالهای 1930 موفق نشد، پیوست. فعالیتهای وی در طول جنگ جهانی دوم حائز اهمیت نبود ولی در بیوگرافی رسمی روسی او اشاره به آن نشده است که آیا در کار و حرفه ساختمانی وی انقطاع به وجود آمده است یا نه.


در سال 1951 کاراوایف در وزارت ساختمان صنایع سنگین ریاست اداره اصلی ساختمان سازی صنعتی در مناطق جنوبی را عهده دار شد.


در سال بعد او به سمت معاونت وزیر رسیده بود. در 1954 او معاون وزیر در بخش ساختمانهای فلزی و مواد شیمیایی شد. در همان سال وی به ورشو فرستاده شد تا در کار ساختمان قصر فرهنگی و علمی ایوسیف استالین نظارت داشته باشد که پس از اتمام منتقدان غربی این بنا را مخوفترین نمونه سبک «استالینی» معماری شوروی دانستند.


وظایف منطقه ای: ارتباط احتمالی با کیریلنکو


در 1957 کاراوایف شغل خود را ترک گفت تا پس از وزارت های ساختمانی، معاونت ریاست امور ساختمانی اسوردلوفسک سونار خوز (شورای اقتصاد ملی) را که یک سازمان ناظر اقتصادی منطقه ای و بخشی از چنین سازمانهای ملی است، در سالهای 65-1957 عهده دار شود. کاراوایف 2سال در این شغل باقی ماند و امکان دارد که در همین زمان با آندره کیریلنکو رئیس کمیته حزبی اسورد لوفسک اوبلاست در 62-1955 ارتباطهایی برقرار ساخته باشد. کیریلنکو در حال حاضر دبیر کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی و جانشین مسلّم دبیر کل حزب کمونیست شوروی لئونید برژنف می باشد.


مراجعت به مرکز


کاراوایف در سال 1959 به مسکو بازگشت تا معاون اول ریاست گوستروی شود. در اواخر 1961 او به عنوان ریاست بانک «آن یونیون» انتخاب شد تا در زمینه صنایع مادر به تزریق سرمایه بپردازد، پس از این مقام او به وزارت رسید. در 1963 او دوباره به سمت معاون اول ریاست گوستروی برگزیده شد. در 1965 دولت شوروی عنوان وزیر را از کسانی که مستقیما در وزارتخانه ها کار نمی کردند (از قبیل کاراوایف) گرفت، ولی در سال 1967 با ارتقاء یافتن به مقام وزارت ساختمانی، عنوان وزارت خود را دوباره دریافت نمود. کاراوایف از سال 1970 عضو دیوان عالی شوروی بوده است.




آلکسی نیکولاویچ مانزولو معاون وزیر تجارت خارجی


ص: 576





الکسی مانزولو از سال 1970 معاون وزیر تجارت خارجی بوده است. وی قبلاً از سال 1962 در این وزارتخانه به عنوان رئیس اداره تجارت با کشورهای غربی کار می کرده است. او که یکی از ده معاون این وزارتخانه است، بر امور تجاری مربوط به اروپای غربی، آفریقا، آمریکای جنوبی و شمالی و سازمان بین المللی اقتصادی نظارت دارد. وی همچنین مسئول نظارت بر قراردادهای تجاری دوجانبه با کشورهای سرمایه داری است. به علت داشتن مسئولیتی این چنین وسیع از نظر جغرافیایی، مانزولو بارها به کشورهای مختلف جهان سفر کرده است.


روابط او با آمریکائیها تلاشهای مانزولو در زمینه بالابردن روابط بین آمریکا و شوروی از سال 1959 آغاز گردید که در آن سال او سرپرست یک نمایشگاه علمی و فرهنگی شوروی در شهر نیویورک بود و شخصا پرزیدنت آیزنهاور را در این نمایشگاه مربوط به شوروی همراهی می کرد. چهار سال بعد، مانزولو در یک هیئت نمایندگی شوروی جهت خرید گندم از آمریکا وارد این کشور گردید. در سال1972 وی در جلسات گروه ویژه قراردادهای تجاری بین آمریکا و شوروی شرکت جست و در همان سال (در ماه ژانویه و دسامبر) دوبار به آمریکا سفر کرد تا با مقامات دولت آمریکا مذاکراتی انجام دهد.


در فوریه 1975 مانزولو به عنوان رئیس هیئت نمایندگی شوروی در اولین اجلاس «گروه ویژه قراردادهای تجاری بین آمریکا و شوروی» که در سال 1974 ایجاد شده بود تا همکاری اقتصادی، صنعتی و فنی بین دو کشور را ممکن سازد، در مسکو شرکت جست. دو ماه بعد او وزیر خزانه داری ویلیام سیمون را که به شوروی رفته بود در اجلاس بازرگانی مشترک همراهی نمود. در ماه اوت مانزولو در آمریکا با مقامات شرکت تجارت امریکا و شوروی (ساترا) که یک شرکت آمریکایی برای بهبود وضع تجاری با شوروی است ملاقات نمود. معاون وزیر در جلسات مجمع عمومی سازمان در آوریل 1974 و سپتامبر 1975 شرکت جست.


نظریات پیرامون تجارت بین امریکا و شوروی یکی از بازرگانان آمریکایی در سال 1975 مانزولو را مردی توصیف کرد که بسیار مایل است روابط تجاری با غرب برقرار گردد. در آوریل 1976 مانزولو مقاله ای در sovietskayaro تحت عنوان «تحقق دتانت» نوشت که در آن به دفاع از گسترش روابط و افزایش روابط اقتصادی با کشورهای سرمایه داری پرداخته بود. در این مقاله او به شِکوه از محدودیتهای اعتباری «بانک واردات و صادرات آمریکا» و عدم اعطای امتیاز مهمترین ملت به روسیه پرداخته است، ولی گفته است که «تحقق گسترش روابط نیاز مهم زمان ما است و کشور ما با صبر و پافشاری سعی خواهد کرد راههای جدیدتری بیابد» تا آن را بیشتر ممکن سازد.


ص: 577




زندگی اولیه


الکسی نیکولایویچ مانزولو در 15 سپتامبر 1913 در لوکانسک که در حال حاضر اوکراین است متولد گردید. بنابر گفته خودش والدین او کارگران کارخانه بودند و حتی قبل از انقلاب بلشویک در نوامبر 1917 عضو حزب کمونیست بوده اند. پدرش در سال 1941 فوت کرد. درباره زندگی اولیه مانزولو اطلاعات واضحی در دست نیست. او به دیپلماتهای غربی گفته است که هنگام برداشت محصول در 1929 او روی یک تراکتور جان دیر رانندگی می کرد. او در سال 1936 از انستیتو مهندسی مسکو فارغ التحصیل گردید و پس از آن در مسکو به عنوان یک مهندس ماشین آلات مشغول به کار گردید. به هنگام جنگ جهانی دوم به آکادمی تجارت خارجی وارد شد و زبان انگلیسی را فرا گرفت.


حرفه او در تجارت خارجی بعد از جنگ جهانی در سال 1945 مانزولو به همراه یک کمیسیون خریدار روسی از طریق آلاسکا به آمریکا فرستاده شد.


سه انتصاب خارجی دیگر نیز به وی واگذار گردید که عبارتند از: معاون نماینده تجاری در انگلیس در سالهای 51 - 1948، نماینده بازرگانی در بوینس آیرس از سال 1953 تا 1957، و کارمند نمایندگی تجاری شوروی در هاوانا از اوایل سال 1961 تا ژوئیه 1962. در زمان بین این سفرها او در مقّر وزارت تجارت خارجی در مسکو به عنوان معاون رئیس یک اداره مجهول الهویه (53 - 1951) و به عنوان معاون رئیس اداره ویژه تجارت با کشورهایی که مردمشان دارای مرام دموکراسی هستند، کار می کرد (1961 - 1957).


سوابق فردی


یکی از مقامات امریکایی مانزولو را فردی بسیار خوش برخورد و پیچیده توصیف کرده است. دیگر نمایندگان امریکا معتقدند که او مذاکره گری قابل اعتماد و مؤثر است. در خارج از خانه او دوست دارد به شکار، ماهیگیری و کوهنوردی بپردازد. او به موسیقی یونانی خیلی علاقه دارد و هوادار هنرپیشه یونانی ملینا مرکوری است. مانزولو دوبار ازدواج کرده است. همسر اولش برتا در سال 1955 به هنگام وضع حمل فوت نمود. از آن ازدواج یک دختر به نام مارینا باقی مانده است که در سال 1945 در نیویورک متولد شده است. نادژدا همسر کنونی مانزولو که یک پزشک است به ندرت در محافل دیپلماتیک مسکو دیده می شود. این دو دارای فرزند پسری هستند که در سال 1965 متولد شده است. مانزولو به زبان انگلیسی و اسپانیایی کاملاً مسلط است و قدری فرانسه هم می داند.1 آوریل 1977




ایگور دیمیتریویچ موروخوف


معاون اول ریاست کمیته دولتی بهره برداری از انرژی اتمی ایگور موروخوف که دارای درجه دکترا در علوم فنی است، یکی از مهمترین اداره کنندگان و سخنگوی اصلی برنامه های شوروی در زمینه انرژی اتمی داخلی و بین المللی است. وی از سال 1960 معاون اول ریاست کمیته دولتی بهره برداری از انرژی اتمی بوده و از سال 1966 به عنوان یکی از نمایندگان شوروی در هیئت مدیره، «آژانس انرژی اتمی بین المللی» شرکت داشته است.


ص: 578





موروخوف که 15ماه بیشتر از رئیس کمیته دولتی بهره برداری انرژی اتمی - آندرونیک پتروسیانتس - با این کمیته سروکار داشته، دارای منافع و مسئولیتهای بسیار وسیعی در امور مربوط به انرژی اتمی می باشد وی در غیاب پتروسیانتس به عنوان رئیس این کمیته فعالیت می کند. مسئولیتهای مهم او عبارتند:


از طرح و به اجرا درآوردن قراردادهایی در زمینه بهره برداری مسالمت آمیز از انرژی اتمی با حکومتهای خارجی که شامل مواردی چون انفجارات هسته ای مسالمت آمیز، عدم تکثیر سلاحهای هسته ای و محافظت از اطلاعات و مواد اتمی می باشد. او در برنامه های هسته ای شوروی دارای آن چنان نقش مهمی است که همکاران وی در شوروی او را «آقای انرژی اتمی» می نامند.


با وجود اینکه موروخوف علاقه مند به عدم تکثیر و محدودیت در ساختن سلاحهای هسته ای است، ولی یکی از حامیان سرسخت استفاده مسالمت آمیز از انرژی اتمی که شامل استفاده از انفجارات اتمی برای حفر کانالهای جدید و ایجاد شکافهای زباله دانی اتمی در مخازن یا ذخایر عظیم نمک می باشد. بنابه عقیده ای، بسیاری از نظریات پیرامون امور هسته ای که به وسیله موروخوف ارائه می شود، تحت نام الیاس. آی دیمتریف در مطبوعات شوروی به چاپ می رسد. نظریات و بیانات شخصی موروخوف احتمالاً یک معیار بسیار دقیق را در مورد موضع کرملین پیرامون اکثر امور هسته ای به دست می دهد، وی به هنگام بحث پیرامون سیاستهای انرژی اتمی کاملاً از خط مسکو پیروی می کند و بدون شک خود او نقش مهمی در ایجاد آن سیاستها دارد.


مذاکره گر ماهر


یکی از مهمترین کارهایی که موروخوف تا به امروزانجام داده این است که وی به عنوان رئیس هیئت نمایندگی شوروی در مذاکرات «قرارداد منع آزمایش های هسته ای» و «قرارداد انفجارات هسته ای صلح آمیز» بین آمریکا و شوروی که در ماه مه 1976 پس از 18 ماه مذاکرات وسیع در مسکو منعقد گردید، شرکت داشت. وی در حال حاضر مسئول مشارکت شوروی در مذاکراتی است که در لندن و وین میان تولیدکنندگان انرژی هسته ای به اصطلاح کلوپ لندن- جریان دارد تا شاید بتوان به یک قرارداد چندجانبه در مسائلی چون عدم تکثیر، حفاظت فیزیکی، بهره برداری دوباره از سوخت، مراکز سوخت منطقه ای، و مدیریت بین المللی پلوتونیوم دست یابد. با این حال موروخوف به مقامات آمریکایی گفته است که با وجود اینکه درگیر مذاکرات بین المللی است، باید به انجام وظایف خود در کمیته دولتی بهره برداری انرژی اتمی بطور تمام وقت نیز ادامه دهد، و معتقد است که این مذاکرات علاوه بر فراهم آوردن یک زمینه آموزشی مفید، باعث شده است که چیزهای زیادی را درباره سمبلها و زمینه های فنی و ریاضی جدید نیز فرا گیرد.


موروخوف که یک مذاکره گر بسیار ماهر است، بر دیگر اعضای گروه خود گذشته از رتبه و موقعیتشان تسلط کافی اعمال می کند. وی همیشه تأکید می کند که لحن و نحوه بحث آنها با همتاهای خارجی خود باید دوستانه و سازنده باشد و اغلب نظریات خود را حتی درباره موضوعاتی که در برنامه رسمی مطرح نشده نیز اعلام می نماید.


به دنبال خاتمه مذاکرات «منع آزمایشهای هسته ای» و «قرارداد انفجارات هسته ای صلح آمیز» او از اینکه روابط کاری آنچنان صمیمانه بین آمریکا و شوروی به وجود آمده بود قدردانی کرد. در مناسبتها و موارد دیگر نیز اظهار داشته است که باید در زمینه مسائل اتمیک مشورتهایی بین امریکا و شوروی انجام


ص: 579




گیرد و این تمایل خود را با این گفته نشان داده است که «با وجود اینکه با یکدیگر هماهنگی نداریم ولی معلوم است که همیشه تفاهم داریم.» ناظران آمریکایی معتقدند که موروخوف متوجه زمینه سیاسی چنین مذاکرات فنی مهمی است. در طول مذاکرات منع آزمایش هسته ای و انفجارات صلح آمیز وی گفته است که جنبه سیاسی این مذاکرات مهمتر از جنبه فنی آنهاست و بهتر است میزان تبلیغات کاهش داده شود تا رهبران سیاسی هردو ملت در انعقاد قرارداد نهایی فرصت کافی داشته باشند.


سوابق علمی


موروخوف علاوه بر مهارت در زمینه مذاکرات، مقامات آمریکایی را با اطلاعات دقیق و مفصل خود درباره تکنولوژی هسته ای نیز تحت تأثیر قرار داده است. ظاهرا تخصص وی در این رشته بیشتر از طریق تجربه کاری حاصل شده تا از طریق آموزشهای رسمی. با یک سری اطلاعات کلی در رشته مهندسی موروخوف کار خود را در انستیتو هوائی مسکو آغاز کرد و در موتورهای جت متخصص گردید. هنگامی که شوروی برای اولین بار برنامه های انرژی اتمی خود را آغاز نمود، افراد بااستعداد از رشته های مختلف بسیاری انتخاب شدند تا این برنامه را به راه بیندازند.


احتمالاً موروخوف نیز به همین ترتیب در طول جنگ جهانی دوم انتخاب شده بود. درباره فعالیتهای ابتدایی او در زمینه انرژی اتمی اطلاعاتی در دست نیست، ولی احتمالاً در تأسیسات طبقه بندی شده منطقه سیبری و اورال، قبل از انتخاب به عنوان معاون ریاست کمیته دولتی بهره برداری از انرژی اتمی در سال 1960، کار می کرده است.


در حال حاضر دکتر علوم فنی و پرفسور نیمه وقت (احتمالاً در انستیتو انرژی اتمی ایمنی کورچاتف مسکو) است. موروخوف در اموری چون، تکنولوژی رآکتور، جداسازی ایزوتوپها، عکس العمل ترمو هسته ای کنترل شده، هیدرودینامیک و مراحل سوخت هسته ای تخصص می بیند.


سوابق فردی


ایگور دیمترویچ موروخوف در 19 اوت 1919 در ایوانف متولد گردید. علاوه بر سفرهای متعدد وی به وین به منظور شرکت در اجلاس آژانس انرژی اتمی بین المللی وی اغلب به عنوان رئیس هیئت نمایندگی انرژی اتمی شوروی به کشورهای غربی و بلوک شوروی سفر می کند. تنها سفر وی به آمریکا در ژوئیه 1971 برای شرکت در سومین اجلاس مذاکرات فنی شوروی و آمریکا درباره انفجارات صلح آمیز هسته ای که در واشنگتن انجام شد صورت گرفت.


موروخوف که حتما دیدش در اثر سفرها و روابط خارجی و سمتهایش در «آژانس انرژی اتمی بین المللی» در وین وسیعتر شده بنابر گفته بسیاری ازمقامات غربی یک فرد مغایر با همه بوروکراتهای روسی است.


او قدری شوخ طبع است گرچه همیشه در زمینه مذاکرات فنی جدی و راستگو بوده است. او بیش از حد شراب می نوشد ولی گویا اصلاً تحت تأثیر واقع نمی شود. احتمالاً در حدود 1960 موروخوف دستخوش یک حمله قلبی شده بود. او به عکاسی خیلی علاقه دارد او و همسرش دو دختر و یک پسر


ص: 580




دارند. موروخوف تا حدی آلمانی و تا حد خیلی کمی انگلیسی می داند ولی به هنگام مذاکرات رسمی احتیاج به مترجم دارد.




ویکتور نیکولایویچ پولیاکوف وزیر صنایع ماشین آلات


ویکتور پولیاکف یکماه پس از مرگ الکساندر تاراسف وزیر پیشین به وزارت صنایع ماشین آلات در ژوئیه 1975 منصوب گردید. پولیاکف که مدت 10 سال به عنوان معاون وزیر خدمت می کرد، درست قبل از درگذشت تاراسف به سمت معاون اول وزیر ارتقاء یافت. شاید وی مهمترین نقش را در زمینه طرح ریزی، سازماندهی و هدایت کارخانه وسیله نقلیه موتوری ولگا در تولیاتی داشته باشد که در سال 1970 به تولید ماشینهای سواری پرداخت. در سال 1974 وی مدیر کل مؤسسه تولید ولگا که عبارت: از مجموعه ای از شرکتهای ماشین آلات روسی و نیز کارخانه تولیاتی است گردید.


اتکا به تکنولوژی غربی


پولیاکف ریاست وزارتخانه ای را عهده دار است که به طور عمده ای در چند سال گذشته متکی به تکنولوژی غربی در زمینه ایجاد تسهیلات تولیدی مدرن بوده است. به عنوان مدیر کارخانه ولگا وی در ایجاد طرح و فرضیه های تولیدی ایتالیایی وسیله شرکت فیات نظارت داشته است. مقامات این وزارتخانه با شرکتهای آمریکایی در مورد خرید تکنولوژی و تجهیزات کارخانه های عظیم وسیله نقلیه موتوری کاما در نبرژنیه چلنی مذاکره کرده اند. تزریق فنون غربی منجر به افزایش عجیب تولید اتومبیل شده است، طرحهایی در پیش است تا به وسیله آنها یک ماشین روسی به نام ژیگولی در بازارهای امریکا به معرض فروش گذاشته شود.


سوابق حرفه ای


ویکتور نیکولایویچ پولیاکف در تامسک - سیبری مرکزی - در تاریخ 3 مارس 1915 متولد گردید. او که یک مهندس آموزش دیده است، در ژانویه 1954 ریاست اداره تحقیق و طرح ریزی را در کارخانه وسیله نقلیه استالین موتور در مسکو عهده دار گردید. در سالهای 57-1954 مطبوعات شوروی پولیاکف را به عنوان مهمترین طراح کارخانه کوچک وسیله نقلیه موتوری که امروزه به نام کارخانه وسیله نقلیه موتوری مسکویچ معروف است معرفی کردند. او که به عنوان مدیر کارخانه مسکویچ جانشین وی. پی ایوانف شده بود، از سال1960 به مدت 4 سال تولید اتومبیلمسکویچ را اداره نمود.


در اوایل 1964 پولیاکف به طور موقت در شورای اقتصاد ملی مسکو (سونارخوز) که یکی از هیئتهای ناظر اقتصادی منطقه ای است که به وسیله نخست وزیر وقت نیکیتا خروشچف تأسیس شده بود، به کار اداری پرداخت. وی که به عنوان معاون اول رئیس سونارخوز مسکو به کار مشغول شده بود یک سال بعد ریاست آن را بر عهده گرفت که احتمالاً سبب شد وی نقش مهمی را در سیاست اقتصادی منطقه داشته باشد. ولی در اواخر 1965 شوراهای اقتصادی وسیله جانشین خروشچف ملغی گردید و پولیاکف به کار تمام وقت در کار اداری صنایع ماشین آلات پرداخت در سال1966 وی به سمت معاون وزیر در صنایع


ص: 581





ماشین آلات دست یافت و مسئولیتهایی به عنوان مدیر کل کارخانه وسیله نقلیه موتوری ولگا نیز بر دوش وی نهاده شد.


سفرها


پولیاکف در رابطه با وظایف خود سفرهای زیادی انجام داده است. در سالهای 1960 حداقل چهاربار از کارخانه اتومبیل سازی فیات واقع در تورین ایتالیا بازدید نمود. او در آوریل 1975 برای بازدید از تسهیلات تولیدی ماشین سازی و یک نمایشگاه ماشین آلات در نیویورک به آمریکا سفر نمود. پولیاکف از کشورهای اروپای غربی نیز چند بار دیدار کرده است.


نشریه ها و جوایز


پولیاکف در نشریات فنی شوروی درباره خصوصیات و عملکرد موتور اتومبیل مسکویچ چند مقاله نوشته است. وی عنوان قهرمان کار سوسیالیستی را دارا می باشد. و ظاهرا به زبان انگلیسی قادر به مکالمه نیست.




یاکوف پترویچ ریابف دبیر کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی


یاکوف ریابف پس از آنکه از ژانویه 1971 به عنوان دبیر اول حزبی در اسورلوسک اوبلاست که یکی از مناطق مهم صنعتی دارای سازمان های حزبی وسیع شوروی است خدمت کرده بود، در اکتبر 1976 به عنوان دبیر کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی انتخاب گردید. ظاهرا از وظایف ریابف در سمت دبیری حزبی نظارت بر صنایع دفاع می باشد. با انتخاب وی تعداد دبیران حزبی، به یازده نفر بالغ می شوند در حالیکه ریابف که متولد در سال1928 است جوانترین آنها می باشد.


پس از انتخاب ریابف به عنوان دبیر حزب باید او را دقیقا زیر نظر داشت. چون او نه تنها یکی از اعضاء والارتبه حزبی در هیئت اجرائیه است، بلکه یکی از دست پروردگان عضو دفتر سیاسی یعنی آندره کیریلنکو است که به نظر بسیاری جانشین لئونید برژنف به عنوان رهبر حزب کمونیست شوروی خواهد بود. خود کیریلنکو نیز در حزب اسورد لوسک اوبلاست به عنوان یکی از اعضای فاقد حق رأی حزب خدمت کرده است و هنوز هم با این منطقه در رابطه است.


روابط ریابف با کیریلنکو هرچه باشد وی به عنوان یک رهبر مستعد و توانا در مکان خود اعتباری به هم زده است. ریابف از طریق مدیریت مؤثر شرکتهای صنعتی اسوردلوسک میلیونها روبل صرفه جویی کرده است. او یکی از نویسندگان مهم پیرامون مواردی از قبیل مولد بودن کار، بهبود فنی، طرحهای مرکزی در مقابل طرحهای منطقه ای، مؤسسات تولیدی، و نقش سازمانهای حزبی در بازسازی صنایع شوروی می باشند.


وی از آوریل 1971 یکی از اعضای دارای حق رأی کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی بوده است.


ص: 582





ابتکارات صنعتی و نظریات اقتصادی


در سالهای اخیر ریابف در رابطه با برنامه ای که برای افزایش تولیدات صنعتی از طریق تعویض مدل، و توسعه کارخانه های موجود با حداقل سرمایه گذاری داشته شهرت زیادی کسب کرده است. کیریلنکو این فعالیتها را در مقاله ای که در مارس 1975 در مجله کمونیست (که بوسیله کمیته مرکزی منتشر می گردد) مورد قدردانی قرار داد و خاطرنشان ساخت که ابتکارات ریابف از طریق یکی از فرامین کمیته مرکزی مورد تأیید قرار گرفته اند. در مصاحبه ای که ریابف با پراودا در سال 1976 انجام داد اظهار داشت که برنامه او در اوبلاست باعث شده است که در مدت 5 سال با تغییر مدل کارخانه ها به جای ایجاد کارخانه های جدید 600 میلیون روبل صرفه جویی شود.


ریابف پیرامون امور اقتصادی در نشریات مقاله های بسیار معتبری را منتشر ساخته است. یکی از برداشتهایی که از نوشته های اخیر وی می شود این است که مداخله حزبی در امور اقتصادی محلی در مقایسه با مدیریت دولتی تأثیر بیشتری دارد. مثلاً در سال 1975 او مقاله ای را در اکونومیچکایاگازتا پیرامون تغییر مدل چند شرکت کشاورزی و صنعتی بچاپ رساند که در آن چند وزارتخانه خاص را مورد انتقاد قرار داده بود. یک سال بعد ریابف درحالیکه از بیست و پنجمین کنگره حزبی سخن می گفت آشکارا به انتقاد از گوسپلان و وزارتخانه های مرکزی پرداخت که در مقایسه با کار مؤثر حزب، کار دولت در امور اقتصادی بسیار رضایتبخش نبوده است.


سوابق حرفه ای و زندگی


یاکوف پترویچ ریابف در 24 مارس 1928 متولد شد. او اکثر زندگیش را به کار در اسورلوسک اوبلاست پرداخت. در اواخر سال های 1940 و اوایل 1950 در کارخانه موتورهای توربینی اسوردلوسک به عنوان یک طراح کار می کرد و شبها در انستیتو پلی تکنیک اورال به تحصیل اشتغال داشت. در سال 1952 از انستیتو فارغ التحصیل و در کارخانه ابتدا به عنوان مهندس، و به عنوان رئیس فروشگاه و پس از سال 1957 به عنوان دبیر کمیته حزب مشغول به کار گردید. در سال1960 ریابف یکی از دبیران حزبی اوردژونیکی ایدزاسوردلوسک اوبلاست شد و از سال 1963 تا 1966 به عنوان دبیر کمیته حزبی شهر اسوردلوسک انتخاب شد و کار کرد. ریابف بخشی از اوقات خود را به کار با آندره کیریلنکو که از سال 1955 تا 1962 دبیراول حزب اسوردلوسک اوبلاست بود می گذراند. پس از رفتن کیریلنکو به مسکو، ریابف نیز زیرنظر جانشینی کیریلنکو یعنی کنستانتین نیکولایف پیشرفت کرد. نیکولایف چند روش و برنامه جدید را در رشته اقتصادی ایجاد کرد و ریابف نیز که به عنوان دبیر دوم اوبلاست از 1966 تا 1971 خدمت می کرد، ظاهرا مطالب زیادی از وی آموخت.


در اواخر 1960 ریابف بکرات درباره استفاده تجربی خود از یک برنامه در اوبلاست به منظور سازماندهی علمی کار سخن گفت. در 1970 او یک برنامه تجربی بسیار مهم را تحت بررسی قرار داد که با منطقه شبحنیکو رابطه داشت و در آن از کاهشهای تدریجی در نیروی کار کارخانه برای پرداخت به بقیه کارگرها به منظور افزایش تولید استفاده می شد. ریابف همچنین در کاربرد و به وجود آوردن مؤسسات تولیدی که یکی از تجارب اقتصادی مهم دیگر می باشد نیز سهمی به سزا داشته است. بنابراین پس از بازنشست شدن نیکولایف و انتخاب وی به عنوان جانشین او در اوبلاست در سال 1971 اسوردلوسک


ص: 583




در آن چنان برنامه ابتکاری و پیشرفتهای اقتصادی سرگرم بوده است که نظیر آن فقط در لنینگراد که یک منطقه دارای نفوذ سیاسی است دیده شده است. از سال 1971 تا زمانی که در اکتبر 1976 به عنوان دبیر کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی انتخاب گردید ریابف به روشهای ابتکاری خود در اسوردلوسک ادامه داد و اوبلاست به همین دلیل به رقابت با لنینگراد پرداخت. در اکتبر 1976 پس از انتخاب وی به سمت دبیری حزب، نشان لنین را در ازای کار خود در اسوردلوسک بخصوص به خاطر کمکهایش در دست یافتن به اهداف برنامه پنج ساله دریافت نمود.


سوابق فردی و سفرها


ریابف متأهل است. او عضو یا رئیس چند هیئت نمایندگی حزب کمونیست شوروی به کشورهای خارجی بوده است. در 1971 همراه برژنف به چکسلواکی و همراه کیریلنکو به مغولستان سفر کرد. در 1972 همراه دبیر حزب میخائیل سوسلو به فرانسه رفت و در سال 1973 به عنوان سرپرست یک هیئت نمایندگی حزب کمونیست شوروی به بلژیک سفر نمود.


در سال بعد ریابف به همراه همسرش به گذرانیدن تعطیلات در ایتالیا پرداخت، ظاهرا ریابف انگلیسی نمی داند.


این اسناد ترجمه نشده است




ادوارد آمورسیویچ شواردنادزه دبیر اول کمیته مرکزی حزب کمونیست گئورگیا


ادوارد شواردنادزه که یکی از جوانترین رهبران حزب منطقه ای شوروی است. در سپتامبر 1972 در سن 43 سالگی دبیر اول حزب کمونیست گئورگیا گردید. وی که قبل از تصدیِ این سمت 7 سال به عنوان وزیر این جمهوری در امور داخلی مسئولیت حفظ نظم و قانون را بر عهده داشت. در سلسله مراتب حزبی گئورگیا یک تازه وارد است. تجربه شواردنادزه به عنوان یک مدیر پلیس می تواند دلیل اصلی ارتقاء یافتن وی به سمت کنونی باشد.


در شوروی، گئورگیا به عنوان منطقه ای شناخته شده است که در آن سطح زندگی بسیار بالا بوده و روبل نیز از ارزش خوبی برخوردار است. مهمترین فعالیت اقتصادی گئورگیا که تولید شراب است، یکی از قدیمی ترین و دوست داشتنی ترین بخش کشاورزی این منطقه است. اهالی گئورگیا مردمی آزادی پرست و فردگرا هستند و برخلاف دیگر ملل روسیه آنها قانون را چندان محترم نمی شناخته اند، چون اولاً نخست وزیر پیشین آیوسف استالین (که خود نیز اهل گئورگیاست) آنها را این گونه بار آورده بود و ثانیا به خاطر اینکه این روش از دیرباز در آنجا جا افتاده بوده است.


فردی منظم در یک جمهوری نامنظم


شواردنادزه رئیس پلیس پیشین که همه او را به صورت فردی مصمم و منظم می شناسند (گئورگیائی ها او را رئیس صدا می زنند)؛ از سال1972 سعی داشت عادت سرسری گرفتن مسائل، فساد سیاسی، سرمایه داری زیرزمینی و مشروبخواری بی حدوحصر توسط نسلها را تغییر دهد. ولی اهالی گئورگیا به


ص: 584





آسانی دستخوش تغییرات نمی شوند. تلاش شواردنادزه جهت پاکسازی، اوایل با بی میلی روبه رو شد و در اولین سال رهبری وی در حزب گئورگیا وی با مخالفت بوروکراتیک زیادی روبرو شد. در مجمع حزبی در اوت 1973 سخنگویان اشاره به بی نظمی شدید عمومی کردند و شایعاتی مبنی بر وجود خطر علیه شوادنادز و خانواده اش در تمام طول سال 1973 به گوش می خورد.


اخیرا چند واقعه حاکی از آن است که تلاش شواردنادزه در جهت پاکسازی در گئورگیا، بسیار شدید، وسیع و مستمر بوده است. یکی از نشریات زیرزمینی شوروی که در سال1975 ظاهر شده بود، ادعا می کرد که در دو سال گذشته 25000 نفر توقیف شده اند. (یکی از افراد شوروی که به گئورگیا در سال 1974 سفری داشته بود گزارش داده است که 13000 عضو حزبی و کومسومولی بازداشت شده بودند.) علاوه بر اینها آلبرت چرکین دبیر دوم این جمهوری نیز در آوریل 1975 به دلایل خطاها و اشتباهات فاحش اخراج گردید.


در سال 1976 نیز به دنبال استمرار تلاش همه جانبه شواردنادزه علیه فساد، ناسیونالیسم و انحرافات ایدئولوژیکی در جمهوری، یک سری آتش سوزی و بمب گذاری انجام شد. ممکن است که با این حملات می خواسته اند ثابت کنند که شواردنادزه قادر نیست شرایط و اوضاع گئورگیا را تحت کنترل خود درآورد، شایعاتی نیز پخش شده بود که دبیر اول به علت این بی نظمی ها در حال اخراج است. گزارش تند و طویلی که در ژوئیه 1976 توسط شواردنادزه ارائه شد، نشان داد که علیرغم این آشوبها او هنوز هم آنجا را تحت کنترل دارد؛ ولی او که اغلب یادآور می شد که مقامات مسکو تلاشهای وی را تأیید نموده اند، سبب شد که در مورد قدرت وی در جمهوری قدری نگرانی پیش بیاید.


نظریات در مورد کشاورزی


در سال 1975 زمانی که گئورگیا نیز از کمبود محصولات عمومی شوروی رنج می برد، شواردنادزه چند ایده جدید را در مورد کشاورزی مطرح نمود، در گزارشی که به یک اجلاس حزبی محلی تسلیم داشت وی به حمله به برنامه موجود برای ساختن تسهیلات دامداری مکانیزه پرداخت - این پروژه مورد علاقه شدید مقامات مهم کشاورزی شوروی است - و پیشنهاد کرد که به جای آن بهتر است بخشی از بودجه و مواد برای ایجاد بهبود در اساس غذایی این منطقه مصرف گردد. شواردنادزه چند پیشنهاد نیز به منظور تقویت مواضع افراد زارع ارائه نمود. به طور مثال پیشنهاد کرد که تضمین شود به فردی که دامدار است، حتما علیق لازم رسانده خواهد شد، و آن قسمت از زمین (زمینهای باتلاقی و صخره ای) که دلخواه نیست همراه با کمکهای فنی و کودهای لازم به مردم داده شود و دیگر اینکه زارعین، یک مؤسسه تعاونی ایجاد نمایند. از سال 1975 در مورد این پیشنهادات چیزی شنیده نشد، ولی همین پیشنهادات حاکی از سبک پراگماتیک رهبری شواردنادزه است که در برابر مشکلات سیاسی روزافزون در این جمهوری می تواند باعث بقای وی شود.


سوابق حرفه ای و زندگی


ادوارد آمورسیویچ شواردنادزه در 25 ژانویه 1928 در گئورگیا متولد گردید. وی فرزند یک معلم بود و در یک انستیتو پداگوژیکی به عنوان یک مورخ تحصیل نمود، ولی در سال 1946 کار خود را در


ص: 585




کومسومول آغاز نمود. او پله های ارتقاء رتبه را سریعا پیمود و در دسامبر 1957 به عنوان دبیر اول کمیته مرکزی کومسول گئورگیا برگزیده شد و در سال 1958 شواردنادزه به عنوان عضو فاقد حقّ رأی هیئت کمیته مرکزی حزب گئورگیا انتخاب شد، و سه سال بعد عضو دارای حق رأی کمیته مرکزی تمام متّحد کومسومول گردید.


شکست سیاسی و بهبود


شواردنادزه در سال 1961 از سمت خود به عنوان رئیس کومسومول در هیئت حزبی بدون هیچ گونه توضیحی برکنار شد. وی که در سیاست شکست خورده بود مدت سه سال در موقعیت حزبی بسیار کم اهمیت در تبلیسی پایتخت گئورگیا به کار مشغول گردید. در سال 1965 رجعت سیاسی خود را با انتصاب به عنوان وزیر حفظ نظم عمومی در گئورگیا که بعدها این عنوان به وزیر امور داخلی تغییر داده شد، آغاز کرد.


ممکن است این رجعت مرهون رابطه وی با الکساندر شلپین که در آن زمان یکی از اعضای دفتر سیاسی حزب کمونیست شوروی بود، باشد.


زمانی که شواردزنادز رئیس کومسومول گئورگیا شد، شلپین دبیر اول تمام متحد کومسومول بود و هنگامی که شواردنادزه به وزارت رسید شلپین در اوج نفوذ خود در مسکو به سر می برد.


در ژوئیه 1972 شواردنادزه به عنوان یک عضو دارای حق رأی هیئت حزبی این جمهوری و دبیر اول کمیته حزبی شهر تبلیس برگزیده شد. شواردنادزه هنوز مدت زیادی به عنوان دبیر اول خدمت نکرده بود که پس از دو ماه به عنوان رئیس حزب گئورگیا برگزیده شد. وی از سال 1974 نماینده دیوان عالی شوروی بوده است.


سفرها


زمانی که شواردنادزه دبیر اول کومسومول بود برای شرکت در چند کنفرانس جوانان سفرهایی به بلژیک، تونس و فرانسه نمود. و از زمان اشغال تصدی دبیر اولی جمهوری روابط خود با مقامات خارجی را از طریق سفرها و بازدیدهای رسمی گسترش بخشیده است. در سال 1974 وی به عنوان رئیس هیئت نمایندگی شوروی به کنگره حزب کمونیست اطریش رفت و در ضیافت شامی که در مسکو توسط لئونید برژنف به مناسبت ورود رئیس جمهور فرانسه ترتیب داده شده بود، شرکت یافت.


با سناتور ادوارد کندی در گئورگیا ملاقات نمود و با عضو دفتر سیاسی یعنی نیکلای پادگورنی به صوفیا سفر نمود. وی در مارس 1975 به همراه برژنف در کنگره حزبی مجارستان شرکت جست.


شواردنادزه برادری به نام اییپوکرات دارد که در حزب گئورگیا بسیار فعال بوده است. در مورد شواردنادزه اطلاعات دیگری در دست نیست.




نیکولای ایوانویچ اسمیرنف معاون اول فرمانده نیروی دریایی


دریاسالار نیکولای اسمیرنف به عنوان معاون اول فرمانده نیروی دریایی شوروی در اکتبر 1974


ص: 586





انتخاب شد. به عنوان دومین شخصیت فرماندهی، اسمیرنف وظایف روزانه را نظارت می کند و بسیاری از تصمیمات عملیاتی را اتخاذ می نماید. اسمیرنف که در امور زیردریایی متخصص، است از سال 1969 تا سال 1974 به عنوان فرمانده ناوگان اقیانوس آرام نظارت و سرپرستی عظیم ترین ناوگان رودریایی و دومین ناوگان زیردریایی عظیم شوروی را بر عهده داشت. بسیاری از ناظران غربی معتقدند که پس از بازنشست شدن دریاسالار - شوروی سرگئی گورشکف - وی جانشین او خواهد گردید.


سوابق حرفه ای و زندگی


اسمیرنف که در یک خانواده روستایی روسی در دهم سپتامبر 1917 متولد گردیده بود، در سال 1937 به نیروی دریایی پیوست. وی در سال 1939 از مدرسه عالی نیروی دریایی ایمنی فرونز (آکادمی نیروی دریایی شوروی) فارغ التحصیل گردید و به انجام وظایف در خط مقدم که عبارت بود از فرماندهی زیردریایی در ناوگان اقیانوس آرام در جنگ جهانی دوم، پرداخت. او در سال 1942 به حزب کمونیست شوروی پیوست. درباره محلهای خدمت وی پس از جنگ جهانی دوم اطلاعی در دست نیست. بین او و یک کاپیتان دوم (به نقل از معاون فرمانده دریایی آمریکا) با همان نام که در ناوگان دریای سیاه شوروی در سواستپول در ژوئیه 1947 خدمت می کرد شباهت زیادی وجود دارد. بیوگرافی روسی اسمیرنف حاکی از آن است که وی پس از جنگ در ناوگان های دریای سیاه و بالتیک سمت فرماندهی داشت و از سالهای 1945 تا 1957 از سمت فرماندهی یک زیردریایی به سمت رئیس ستاد یک واحد زیردریایی ارتقاء یافته است. مقاله ای که در یک روزنامه استونیا در سال 1966 به چاپ رسیده بود از وی به عنوان عضو پیشین شورای نظامی «جبهه بالتیک» که در هنگام جنگ به دفاع از شهر پایتختی تالینن مشغول بود، نام برده است.


اسمیرنف احتمالاً در سالهای 1950 در یک آکادمی عمومی ستادی (یک دانشکده جنگ خدمات مشترک با دوره دوساله در آموزشهای مقدماتی و کلی)در مسکو به تحصیل مشغول بوده است. در حدود سال 1960 به عنوان ریاست ستاد ناوگان دریای سیاه منصوب گردید، وی زمانی که گواهینامه فوت افسری را که فرمانده این ناوگان بود امضاء کرد به فرماندهی این ناوگان برگزیده شد. اسمیرنف تا سال 1964 در ناوگان دریای سیاه باقی ماند تا اینکه به عنوان معاون دریاسالار به پایگاه ستادی نیروی دریایی در مسکو فراخوانده شد، تا احتمالاً به عنوان معاون عملیاتی به کار بپردازد. او تا ماه مه 1966 در پایگاه ستادی نیروی دریایی باقی ماند تا اینکه مطبوعات شوروی از او به عنوان فرمانده کل ناوگان اقیانوس آرام در خاباروسک یاد کردند. اسمیرنف در سال 1970 به درجه دریاسالاری و در نوامبر 1973 به درجه دریاسالاری ناوگان ارتقاء یافت. او تا سال 1974 در ناوگان اقیانوس آرام باقی ماند تا اینکه به سمت معاون فرمانده کل نیروی دریایی شوروی منصوب گردید.


یک دریاسالار سیاسی


نوشته ها و بیانات اسمیرنف بیشتر جنبه کلی، تاریخی و تبلیغاتی دارند تا اینکه به تاکتیکها و استراتژی های خاص نیروی دریایی بپردازد. در سال 1970 به عنوان نماینده دیوان عالی شوروی انتخاب شد و در سال 1971 هنگامی که فرماندهی ناوگان اقیانوس آرام را بر عهده داشت به عنوان عضو فاقد حق


ص: 587




رأی کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی انتخاب گردید. در کنگره حزبی بعدی اسمیرنف به هنگام تصدی امور به عنوان معاون فرمانده کل نیروی دریایی دیگر به عنوان عضو کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی برگزیده نشد. (معمولاً افرادی که در موقعیت او قرار دارند به عضو کمیته مرکزی حزب در نمی آیند در حالی که فرمانده ناوگانها برای عضویت انتخاب می گردند).


سفرها


گذشته از سفرهای دریایی، اسمیرنف به ندرت به خارج از شوروی سفر کرده است. او در سال 1967 به عنوان عضو هیئت نمایندگی نیروی دریایی شوروی به یوگسلاوی سفر کرد و با وزیر دفاع وقت آندره گرچکو در مارس 1969 به پاکستان و هند سفر نمود. اسمیرنف در ماههای آوریل و مه 1972 در یک مأموریت حسن نیت از سری لانکا دیدار به عمل آورد.


سوابق فردی


بنا به گزارش وابسته نظامی آمریکا در مسکو، اسمیرنف دارای قدرت ابتکاریه ای است که وی را از فرماندهان دیگر شوروی متمایز می سازد. در سال 1965 هنگامی که در پایگاه ستادی نیروی دریایی در مسکو به سر می برد بسیاری از وابستگان نظامی خارجی او را فردی خوش برخورد، تیزهوش و قابل اعتماد توصیف کرده اند؛ یکی از دریاسالارهای وقت شوروی از او به عنوان یک جوان مطلع یاد کرده است.


وابستگان نظامی آمریکایی که توانسته اند با وی گفتگوهایی انجام دهند معتقدند که او درباره سوسیالیزم شوروی قدری ایده آلیست است، ولی علیرغم کم حرفی و انزواطلبی اش بسیار رک گو و خوش برخورد می باشد. او ظاهرا آمریکایی ها را دوست دارد و به آنها به دیده احترام می نگرد.


اسمیرنف بسیار تنومند و دارای بدنی مستحکم است. او متأهل است و یک دختر دارد. به زبان انگلیسی نیز نمی تواند صحبت کند.




سمن کوزمیچ تسویگون معاون اول ریاست کمیته امنیت دولتی


سرهنگ تمام سمن تسویگون که یک مقام اطلاعاتی است، از سال 1967 معاون اول ریاست کمیته امنیت دولتی یعنی ک.گ.ب. بوده است. به عنوان مهمترین معاون رئیس ک.گ.ب. - یوری آندروپف - او فرمانده دوم سازمانی است که مسئول امنیت داخلی (شامل پلیس مخفی) و فعالیتهای جاسوسی خارجی می باشد. از سال 1971 تسویگون عضو فاقد حق رأی کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی بوده است که بسیاری از پیشینیان او نتوانستند این عضویت را دارا شوند.


جانشین آندروپف؟


بسیاری از ناظران معتقدند که تسویگون جانشین مسلم آندروپف رئیس ک.گ.ب. می باشد.


تسویگون که یکی از «افراد مورد علاقه برژنف می باشد (چون از نظر شغلی و احتمالاً از نظر خانوادگی با


ص: 588





دبیرکل لئونید برژنف وابسته است)، در غیاب آندروپف به عنوان رئیس ک.گ.ب. فعالیت می کند و معمولا به عنوان یک مقام ک.گ.ب.در ضیافتهای عمومی شرکت می کند و حتی اخیرا به نوشتن کتاب نیز دست زده است. ولی برخلاف معمول تسویگون ارتقاء نیافت، چون آخرین رئیسی که برای ک.گ.ب. از میان این سازمان انتخاب گردید یعنی لاورنتی بریا به خاطر جاه طلبی های سیاسی در سال 1953 اعدام گردید.


همبستگی ظاهری تسویگون با برژنف نیز می تواند مانع از این انتخاب شده باشد. اگر رهبری جمعی خواهان آن بوده باشد که مقامات مهم ک.گ.ب. از نظر سیاسی خنثی باقی بمانند.


رمان نویس و ناظر


تسویگون که در میان مقامات مهم ک.گ.ب. به نگارش علاقه بسیار دارد در نوشته هایش تنها از یک روش طرفداری می کند. چالاکی در برابر خرابکاریهای داخلی و خارجی. گرچه دیگر مقامات این سازمان نیز طرفدار این آهنگ هستند ولی گویااو بیشتر و با عدم تردستی آنرا اعلام می کند. در سالهای اخیر تسویگون کمک بسیاری در نشر یک مجله حزبی به نام liticheskoye - Samoobrazovaniye (خودآموز سیاسی)، آشوبگر و کمونیست نموده است. او مؤلف دو کتاب با نامهای MyVernemsya(ما باز خواهیم گشت) در سال 1971 و یک کتاب نیمه اتوبیوگرافیک درباره جنگ پارتیزانی در اوکراین و کتاب TaynyyFront(جبهه مخفی) در سال 1973 که گویای عملیات جاسوسی غرب علیه شوروی است می باشد. در سال 1971 یکی از مخالفین در مسکو هنگام توصیف آندروپف به معنی «لیبرال» با استانداردهای ک.گ.ب، درباره تسویگون گفت: «جانشین آندروپف چیز دیگری است ... اگر او جانشین شود یک جو شدیدتر به وجود خواهد آمد.» سوابق حرفه ای و زندگی سمن کوزمیچ تسویگون در 27 سپتامبر 1916 در اوکراین متولد گشت. پس از فارغ التحصیل شدن از انستیتو تعلیمی آموزشی اودسا در سال 1937 مدّت کوتاهی به عنوان دبیر و مدیر یک دبیرستان در اودسا اوبلاست - قبل از اشتغال به کار اطلاعاتی در سال 1939 - پرداخت. تسویگون در سال 1940 به حزب کمونیست شوروی پیوست. گذشته از خدمت در ارتش شوروی (45-1941) درباره فعالیتهای دیگر وی در دهه بعد اطلاعی در دست نیست.


بین سال 1951 و 1967 تسویگون در سه جمهوری شوروی موقعیتهای اطلاعاتی مهمی را اشغال نمود. از سال 1951 تا 1955 به عنوان معاون ریاست اطلاعاتی مولداویا (که هم مرز رومانی است) کار کرد در حالی که سال اول، دبیر اول حزبی این جمهوری برژنف بود.


تسویگون بعدها پس از آنکه برژنف دبیر حزب کمونیست شوروی در مسکو گردید و به حمایت او در مولداویا پرداخت به عضویت هیئت حزبی مولداویا درآمد. تسویگون در سال 1955 به عنوان رئیس ک.گ.ب به جمهوری تاجیکستان (هم مرز افغانستان و چین) رفت و دو سال بعد سمت ریاست را بدست آورد. در سال 1963 تسویگون رئیس ک.گ.ب در آذربایجان هم مرز ایران شد و تا سال 1967 همین سمت را حفظ کرد تا اینکه به مسکو رفت تا به سمت معاونت آندروپف درآید. در نوامبر 1967 تسویگون معاون اول ریاست این سازمان گردید.


ص: 589




جوایز و پاداشها


تسویگون از سال 1966 نماینده دیوان عالی شوروی بوده است. او دو جایزه دریافت کرده است: یک مدال کار، که در سال 1957 زمانی که وی معاون ریاست ک.گ.ب در تاجیکستان را عهده دار بود به او داده شد، و یک تقدیرنامه که در سال 1966 در پنجاهمین سالگرد تولدش به وی داده شد.


سوابق خانوادگی


بنابه گزارشات تأیید نشده، تسویگون یکی از خویشاوندان سببی همسر برژنف می باشد. او و همسرش روزا میخایلونا دو فرزند دارند: که یکی از آنها دختری است به نام ولا و دیگری پسری است به نام میخائیل که ازدواج کرده است. این پسر که حدودا در سال 1944 متولد شده بود و در سال 1968 از دانشکده روابط بین المللی دانشگاه دولتی مسکو فارغ التحصیل شده بود. به عنوان وابسته و مترجم در سفارت شوروی در بیروت در سالهای 1968 تا 1972 خدمت می کرده است.




کیریل استپانویچ سیمونف رئیس اداره حمل و نقل و ارتباطات


کیریل سیمونف پس از آنکه 20 سال در راه آهن شوروی کار کرد؛ به ریاست اداره حمل ونقل و ارتباطات کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی در ژوئن 1962 رسید؛ وی که در اوایل سالهای 1940 یک مهندس و سرپرست ایستگاه بود، در میان محققین و مدیران راه آهن شوروی، با فرا رسیدن سالهای 1960 اهمیت ویژه ای پیدا کرد. سیمونف در موقعیت کنونیش به عنوان یک کانال حزبی در پیاده کردن سیاست حزبی در زمینه خطوط دریایی، راه آهن، حمل ونقل خشکی و دریایی و سیستمهای ارتباطی چون رادیو، تلفن و تلویزیون عمل می کند. او که از سال 1943 عضو حزب کمونیست شوروی بوده است، در سال 1966 به عضویت کمیسیون حسابرسی مرکزی درآمد.


کارهای اولیه در راه آهن


کیریل استپانویچ سیمونف در 17 آوریل 1917 در پتروگراد (که اکنون لنینگراد است) متولد گردید.


بنابه گزارشها در سال 1939 در جنگ بین روسیه و فنلاند او یک افسر سیاسی بوده است، ولی محتمل تر این است که او در آن زمان در انستیتو راه آهن لنینگراد که از آن در سال 1940 فارغ التحصیل شده بود، مشغول تحصیل بوده است. سال بعد برای کار عازم راه آهن اکتبر همان شهر گردید و حرفه خود را در زیر بمبارانهای زمان جنگ فراگرفت. در سال 1947 رئیس قسمتی از راه آهن شده بود. کمی بعد از وزارت راه آهن، یک پست اداری را اشغال نمود. وی که در سال 1949 جهت دیدن آموزشهای بیشتر انتخاب شده بود، از آکادمی حمل ونقل راه آهن مسکو در سال 1951 فارغ التحصیل گردید و درجه علوم فنی و عنوان استادیار را دریافت کرد. سیمونف در سال 1951 به وزارت راه آهن بازگشت. یک سال بعد به عنوان رئیس بخش انستیتو تحقیقات مرکزی علمی این وزارتخانه انتخاب شد. در سال 1955 وی سرپرست مهندسین اداره مرکزی ترافیک راه آهن گردید.


ص: 590





گسترش نفوذ


در 1957 کار سیمونف در وزارت راه آهن بالا گرفت. او ابتدا به عنوان معاون رئیس و کمی بعد درهمان سال به عنوان معاون اول رئیس در شورای فنی و علمی وزارتخانه انتخاب شد. در همان زمان به سفرهای رسمی خارجی پرداخت. در یکی از همین سفرها یکی از همکاران اعلام داشت که نفوذ سیمونف بیشتر از موقعیت شغلی اوست و او را «شخص شماره 3» وزارت راه آهن که مسئول انستیتوهای آموزش عالی در زمینه تربیت و آموزش مهندسین راه آهن و انستیتو تحقیقات علمی این وزارتخانه و صدها آزمایشگاه تحقیقاتی و تجربی راه آهن می باشد، توصیف نمود. نوشتارهای سیمونف در آن زمان نیز حاکی از حوزه وسیع نفوذ اوست.


در 1958 و 1960 مقالاتی درباره سیستم راه آهن انگلیس و سوئد نوشت و کارهای مهمی در زمینه مشکلات سازمانی ترافیک راه آهن در 1961 انجام داد.


در کار حزبی


در سال 1961 سیمونف بدون هیچ گونه توضیحی از وظایف وزارتی خود برکنار شد و به عنوان رئیس راه آهن گورکی انتخاب شد که مسئولیتهای سنگینی را متوجه او می ساخت که امتیازات موقعیت پیشین او در مسکو را دارا نبود، ولی در سال بعد پیشرفت از طریق دیگری حاصل شد و سیمونف به عنوان معاون ریاست اداره حمل ونقل و ارتباطات در کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی به پایتخت فراخوانده شد، و کمی بعد ریاست همین اداره را عهده دار شد. پیشرفت سریع سیمونف خیلی عجیب است، چون او هیچ گاه به عنوان رئیس یک وزارتخانه یا معاون وزیر عمل نکرده بود ولی یک سال پس از آنکه مسئولیت یک شبکه راه آهن ایالتی را عهده دار شد او ناظر حزبی در کل سیستم حمل ونقل و ارتباطات شوروی گردید که شامل وزارت راه آهن، صنایع اتومبیل سازی، ناوگانهای دریایی، ارتباطات و ناوگانهای رودخانه ای می باشد.


چنین پیشرفتهایی اکثرا از طریق خویشاوندی با یکی از اعضای مهم گروه رهبری حاصل می شود، در حالی که سیمونف دارای چنین امتیازی نیست.


سفر و سمتهای


سیمونف به عنوان عضو نمایندگی راه آهن شوروی در نوامبر و دسامبر 1960 از آمریکا بازدید کرد و از کانادا در سال 1967 دیدار نمود. در اوایل سالهای 1970 سیمونف به مغولستان رفت تا کارهای حزبی را مطالعه نماید (1971) و ریاست هیئت نمایندگی حزب کمونیست شوروی به مجارستان را نیز بر عهده داشت (1972). اخیرا وی به همراه دبیر اول حزب پترماشروف از بلوروسیان برای شرکت در کنفرانس اروپایی وحدت با دموکراتهای شیلی به پاریس رفت. (1974) وی که یکی از نمایندگان دیوان عالی شوروی و پارلمان از سال 1967 بوده است، به عنوان عضو کمیسیون حمل ونقل و ارتباطات از سال 1971 تا 1975 نیز عمل می کرده است.


ص: 591




یک بورکرات فعال


ناظران سیاسی با سیمونف برخورد زیادی نداشته اند. یکی از میزبانان آمریکاییش در سال 1960 او را فردی مطلع، مدیری با استعداد و دارای نیروی محرکه قوی توصیف کرده است.


سیمونف در آن زمان خیلی به گفتگو تمایل نشان می داد گرچه درباره خودش حرفی نمی زد. او قدری انگلیسی می دانست و خیلی زود دچار هیجان می شد و گاهی هم صدایش را بلند می کرد. یکی از مقامات که با سیمونف به زبان آلمانی صحبت کرده بود گفت: «تکلم خوب وی به این زبان باید حاصل اقامت طولانی وی در آلمان بوده باشد».


سیمونف و همسرش، که معلم زبانهای انگلیسی و آلمانی در سال 1960 بود، یک دختر دارند که در سال 1944 متولد شده است.




منبع: اسناد لانه جاسوسی - جلد 48 - کتاب 48 - صفحه 553
تصاویر سند

    تجهیزات یافت نشد!

    قرارداد یافت نشد!

    سایر کلمات یافت نشد!

سند قبلی سند بعدی
(Touch - Russ) (کاپیتان) هالینگ ورث (یو. ان. فسیل / ا- م) 13آبان 57 17 شهریور ARMISH - MAAG C.E.O CAP FY 80 CAP FOR IRAN IBEX ”رادار پرنده“ MAAG ODC ODCFSN PPNF [تسلیحات] آمریکا [تسلیحات] به کشور ثالث a commerical Action program d v «الکترونیک دیتا سیستمز» ، شط العرب آ»ریکا آتشبار هاوک آدرسهای مسکونی آدلسیک جاسوس سیا آدمیرال ترنر آذربایجان آذربایجانی ها آذری قمی آر. آی. بیکر آرام خاچاتوریان آرامکو آرمان فلسطین آرمیش آرمیش مگ آرمیش مگ بعد از انقلاب آریانپور آزادی بیان آزادی بیان سیاسی آزادی تشکیلات حزبی و فعالیتهای سیاسی آزادی زنان آزادی زندانیان آزادی زندانیان سیاسی آزادی سیاسی آزادی مطبوعات آزادی مطبوعات ایران آزادی های سیاسی آزادی های سیاسی شاه آسوشیتدپرس آسیب پذیری های تنگه هرمز آشوب آشوب در تیریز آشوب های اصفهان آشوب های خوزستان آشوب های داخلی ایران آغاجاری آغاز سال تحصیلی 58 در ایران آقا و خانم شاویک آقاخان بختیار آقای انتظام آقای بهزادنیا آقای داریوش همایون آقای سپهبدی آقای عباس اسلامی آقای لینگن آقای مجلومیان آقای پاولنکو آقای پیشوائی آقای کارول آقای کاساتکین آقای کلاک آل صباح آل عُصفور آلمان شرقی آلمان غربی آلودگی هوا آلکسی لئونیدویچ ورونین، آمادگی عملیاتی نیروی دریایی آمادگی فتی نیروی دریایی آمریکا آمریکا ستیزی آمریکاستیزی آمریکای لاتین آمریکایی مست آمریکایی ها آمریکایی های مقیم ایرا آمریکاییان آمریکاییها در ایران آمریگا آموزش انگلیسی ابزار جنگ نرم آمریکایی آموزگار آموزگار وزیر مختار در امور اقتصادی، سفارت ایران در واشنگتن آناتولی سازانوف دبیر سوم سفارت شوروی آناتولی لاورنتیف، از ایران آنتون آر. گنز آنتونی کمپبل آهرن رئیس قرارگاه جاسوسی سیا در ایران آوارگان افغانی در پاکستان آژانس ارتباطات بین المللی آژانس ارتباطات جهانی آژانس اطلاعات دفاعی آژانس اطلاعاتی دفاعی آژانس اطلاعاتی وزارت دفاع آژانس ایران و آمریکا آژانس بین المللی ارتباطات آژانس خبری پارس آگاه کاردار ایران در آمریکا آی. وی. سادچیکف آیت الله بهشتی آیت الله حسن قمی آیت الله خادمی اصفهانی آیت الله خمینی آیت الله خویی آیت الله ربانی شیرازی آیت الله روحانی آیت الله سیدرضی شیرازی آیت الله سیدمحمود طالقانی آیت الله شریعتمداری آیت الله شیخ شبیر خاقانی آیت الله صادق خلخالی آیت الله طاهری اصفهانی آیت الله طباطبایی آیت الله طبسی آیت الله قمی آیت الله لاهوتی آیت الله منتظری آیت الله گلپایگانی آیت اللّه حاج آقا رضا زنجانی آیت اللّه حسین علی منتظری آیت اللّه خاقانی آیت اللّه خوئی آیت اللّه دستغیب آیت اللّه روح اللّه خمینی آیت اللّه روح اللّه موسوی خمینی آیت اللّه زنجانی آیت اللّه سید عبداللّه شیرازی آیت اللّه سید محمود طالقانی آیت اللّه سید کاظم شریعتمداری آیت اللّه شمس آبادی آیت اللّه شیرازی آیت اللّه طالقانی آیت اللّه قدسی آیت اللّه قدوسی آیت اللّه محمد تقی قمی آیت اللّه محمدتقی قمی آیت اللّه میلانی آیت اللّه کاظم شریعتمداری آیت اللّه یحیی علامه نوری آیت شریعتمداری آینده آمریکا در ایران آینده انقلاب آینده ایران آینده رابطه ایران و آمریکا آینده روابط ایران و آمریکا آینده روابط ایران وآمریکا آینده شاه و ایران آینده قدرت در انقلاب آیورلوکاس ا وزیر علوم، پژوهش های علمی و آموزش عالی ا.س.باخاش ابراهیم تیموری ابراهیم خواجه نوری ابراهیم مکلا ابراهیم یزدی ابراهیم یزدی شهروند آمریکا ابراهیم یزدی وزیر امور خارجه ابوالحسن بنی صدر ابوالحسن سعادتمند ابوالفتح محوی ابوالقاسم صادق، مدیرکل جدید مطبوعات خارجی وزارت ارشاد ابوالقاسم نجم ابوشریف ابوظبی ابونصر عضد اتاق بازرگانی ایران - آمریکا اتباع آمریکا اتباع آمریکایی اتباع آمریکایی و انگلیسی اتباع شوروی اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی آلکسی ولادیمیرویچ رومانف اتحاد جماهیر شوروی اتحاد شوروی اتحادیه سوسیالیست اتحادیه عرب اتحادیه نیروهای جبهه ملی اتکا به نفت اجازه ورود کشتی های آمریکایی اجتماعی بعد از انقلاب در تهران اجتهاد اجلاس اعراب اجلاس اقتصادی بن اجلاس امنیتی خلیج [فارس] اجلاس جنبش غیرمتعهدها اجلاس طائف اجلاس غیرمتعهد ها اجلاس غیرمتعهدها اجلاس نخست وزیران کشورهای خلیج فارس اجلاس نفتی طائف اجلاس نهضت غیرمتعهدها اجلاس وزیران خارجه خلیج فارس اجلاس وزیران کشورهای خلیج احتمال کودتای ارتش احزاب اسرائیل احزاب سیاسی احزاب سیاسی اسرائیل احزاب سیاسی در ایران احزاب کمونیست اروپا احساسات ضد آمریکایی احساسات ضدآمریکایی احساسات مذهبی احسان نراقی احمد آذری قمی احمد احمدی احمد بن سیف آل ثانی احمد بنی احمد احمد تارخ احمد تهرانی احمد خمینی احمد رئوف النقیب احمد سویدی، وزیر خارجه امارات متحده عربی احمد عبدالنبی مکی سفیر عمان در آمریکا احمد قریشی احمد معمارزاده وزیر بازرگانی احمد مفتی زاده احمد میرفندرسکی احمد میرفندرسکی سفیر در اتحاد جماهیر شوروی احمد میرفندرسکی معاون وزیر امورخارجه احمد میرفندرسکی، مدیر کل امور سیاسی، وزارت امورخارجه احمد ناظمی وزیر مشاور در امور پارلمانی احوال آیت اللّه خمینی اختیارات قضایی آمریکا در ایران اخراج جاسوس اخراج خبرنگار تایمز اخراج خبرنگار نیویورک تایمز اخراج خبرنگاران آمریکایی اخراج خبرنگاران ان. بی. سی و روابط ایران و آمریکا اخراج خدمه فیلمبرداری شبکه ان. بی. سی اخراج رورنامه نگار اخراج روزنامه نگار آمریکایی اخراج فرمانده نیروهای محافظ سفارت اخراج گزارشگر آمریکایی اخوان المسلمین اداره مهاجرت ادوارد جی. گنین نام رمز آدمیرال ترنر رئیس ادیا دانون ادیان در ایران ارامنه ارامنه ایران ارتباط ایران و آمریکا ارتباط با آمریکا ارتباط با اسرائیل ارتباط با سیا ارتباط سرّی ارتباط سیاسی ارتباط پاکستان و آمریکا ارتش ارتش آمریکا ارتش آمریکایی ارتش انقلابی ارتش ایران ارتش ایران در خدمت اهداف آمریکا ارتش شاهنشاهی ارتش وابسته ارتشبد آر. ای. هایزر ارتشبد تدین ارتشبد جم ارتشبد خاتمی ارتشبد ربیعی ارتشبد رضا عظیمی ارتشبد طوفانیان ارتشبد غلامرضا ازهاری ارتشبد غلامرضا ازهاری نخست وزیر ارتشبد فردوست ارتشبد فریدون جم اردشیر زاهدی اردشیر زاهدی سفیر در ایالات متحده اردشیر زاهدی وزیر امورخارجه اردشیر مولوی اردلان وزیر دارایی اردلان وزیر دارایی دولت موقت اردن اردکان ارزش دلار ارزیابی اوضاع سیاسی ایران 1348 ارزیابی اوضاع سیاسی در ایران ارزیابی تهدیدات علیه سفارت ارسنجانی ارنی بوش، نماینده آرکو اروپا اروپای شرقی ارکی هویتینن دیپلمات فنلاندی ازهادی ازهاری اس دی ارن / 1(بهرام بهرامی) اس دی ترانزیت جاسوس سیا اس دی کت/1 اس. ان. تاگاشف اس. دی. ارن/ 1 (الف / 1) اس. دی. ارن/1 اس. دی. ارن/ا. اس. دی. اسلیپری اس. دی. اسلیپری / 1 اس. دی. بیپ/1 اس. دی. ترامپ / 1 اس. دی. ترامپ / ا اس. دی. ترامپ جاسوس دوجانبه اس. دی. ترانزیت اس. دی. ترانزیت (ت - ا) جاسوس سیا اس. دی. تندرا/1 اس. دی. تندرا/ا اس. دی. جانوس/13 اس. دی. جانوس/27(رزم آرا) اس. دی. جولپ اس. دی. جولپ / 1 اس. دی. جولپ / 1 (مجید دوامی) اس. دی. راتر اس. دی. راتر /4- خسرو قشقایی اس. دی. رایت اس. دی. فورگیو اس. دی. فورگیو / 1 اس. دی. فورگیو جاسوس سیا اس. دی. فیکل اس. دی. فیکل، اس. دی. لور اس. دی. لور / 1(بنی صدر) اس. دی. لور/ 1 (ابوالحسن بنی صدر) اس. دی. لور/1 (بنی صدر) اس. دی. لیدر / 1 ( جواد علامیر) اس. دی. مارکت /1(علی سیف پور فاطمی) اس. دی. ولید/1 اس. دی. پروب اس. دی. پروب(مقدم مراغه ای) اس. دی. پروب/1 اس. دی. پلاد / ا(امیر انتظام) اس. دی. پلاد 1/ اس. دی. پوتی اس. دی. پوتی/1 (حسن نزیه) اس.ترامپ جاسوس دوجانبه اس.دی. آپ بیت جاسوس سیا اس.دی. تندرا (ت/1) اس.دی. تندرا/ا شهریار کامبخش اس.دی. پلاد (امیر انتظام) اس.دی. کوئیک اس.دی.ارن اس.دی.ترامپ اس.دی.راتر/ 4 اس.دی.کوئیک/1 اس.دی.کوئیک/1 (ک/1) اسامی کابینه بختیار اسباب کشی آمریکاییان از ترس انقلاب استاد احمد آزرمی استاد اسد نظامی استاد علی محمدی، استالین استان خراسان استخدام بنی صدر استراق سمع استراق سمع خطوط تلفنی استراق سمع خطوط تلفنی فرمانده نیروهای محافظ سفارت استرداد شاه مخلوع استرنر استعفای اعضای مجلس استعفای شورای سلطنت استعفای مجلس استعفای نخست وزیر استعمار استعمار مجدد استفاده از ارتش ایران برای اهداف منطقه ای آمریکا استفان آر. گرومان استقبال از امیر انتظام استقلال قوه قضاییه استنکاف ارتش از شورای سلطنت استوارنامه استوسل استوسگو استولت فاز استپان گرومان، ایران شناس استیک نیکلاونا نرسسیان اسحاق رابین اسدالله علم اسدالله مبشری مدیریت جدید کیهان اسداللّه صنیعی وزیر جنگ اسداللّه علم، وزیر دربار اسداللّه مبشری اسداللّه موسوی اسداللّه نصر اصفهانی، استاندار استان فارس اسرائیل اسرائیل در ایران اسرائیل در خاورمیانه اسرائیل در کردستان عراق اسرائیل و تحولات ایران اسرائیلی ها اسلام در ایران حکم فرماست اسلام زبانی است غنی اسلحه اسم رمز اسماعیل الشوری اسماعیل ریاحی سفیر در هلند اسماعیل عبدالوها اسناد اسناد جاسوسی اسناد جاسوسی سیا اسناد لانه جاسوسی آمریکا اسناد گزارش جاسوسی اسپهبدی اسپولنیکف، ویکتور ان اسکندری اسکندری رهبر حزب توده اشراقی اشرف اشرف عبداللطیف غوربال سفیر مصر در آمریکا اشغال سفارت اشغال سفارت آمریکا اشمیت اصابت گلوله آر.پی.جی. 7 به ساختمان های شهر نقده اصفهان - کرمانشاه - ایلام اصلاح در گزارش حقوق بشر اصلاح قانون اساسی کویت. اصلاحات ارضی اطاق بازرگانی ایرانامام خمینی اطلاع از ایران اطلاعات خمینی اطلاعات درباره بسته پشتیبانی 5 میلیون دلاری اطلاعات دریایی اطلاعات دیپلمات های شوروی در ایران اطلاعات سیاسی اطلاعات عمومی سیستم نظامی انقلاب اطلاعات مرکزی ایالات متحده آمریکا اطلاعات نظامی اطلاعات و امنیت اطلاعات. تی. دبلیو. الویتور اطلاعیه امام خمینی برای 13 آبان اطمینان خمینی اظهار نظر ونس در مورد ایران اعتراض به اعدام ها اعتراض دانشجویان اعتراض های دانشجویی اعتراض های کارگری اعتراضات اعتراضات اقوام سنی اعتراضات کارگران اعتصاب اعتصاب افسران (همافران) اعتصاب ایران ایر اعتصاب در ایران ایر اعتصاب در شرکت هواپیمایی ایران اعتصاب در صنعت نفت ایران اعتصاب در هواپیمایی اعتصاب عمومی اعتصاب کارخانه آرد اعتصاب کارکنان شرکت نفت اعتصابات اعتصابات اصلی اعتصابات در تهران اعتصابات سراسری اعتصابات سیاسی اعتصابات شرکت نفت اعتصابیون اعتیاد اعدام انقلابی منصور اعدام ها اعدام ها در ایران اعدام ها و حقوق بشر اعدام های انقلابی اعدام های اول انقلاب اعراب اعراب خلیج فارس اغتشاشات اغتشاشگران اف - 14.ها اف 4 اف. ای. ساولچنکف افراطی ها افسر ارتش شوروی در تهران افسر اطلاعاتی شوروی افسر ساواک افسران ایرانی وابسته به آمریکا افشار قاسملو افغانستان افغانی افغانی ها افکار یک طبقه متوسط ایرانی اقامت شاه در آمریکا اقتصاد اقتصاد آمریکا اقتصاد اسرائیل اقتصاد اسلامی اقتصاد ایران اقتصاد ایران بازار خوب آمریکایی اقتصاد جهانی اقتصاد مشکل انقلاب اقتصاد پاکستان اقتصاد پهلوی اقتصادی ایران بعد از انقلاب اقتصادی ترکیه اقتصادی پاکستان اقدامات تروریستی اقدامات خمینی علیه مطبوعات اقدامات شرکت گرومن در رابطه با ایران بعد از انقلاب اقدامات ضدآمریکایی اقدامات علیه اتباع آمریکا اقذامات ضد آمریکایی اقلیت ها اقلیت ها در ایران اقلیت های ایران اقلیت های قبیله ای اقلیت های قومی و مذهبی اقلیت های مذهبی اقلیت های مذهبی در ایران اقیانوس هند اقیانوس هند، ال. آر. بورشل ال. بروس لینگن ال. بروس لینگن کاردار موقت سفارت آمریکا ال. پی. گامین الجزایر الجزیره القانیان الله طالقانی اللهیار صالح الهیار صالح الک نیکلاس الکساندر پوپوف سفیر بلغارستان الکساندروف الکساندروویچ لووچنکو الکسیس دتوکویل الیزاواتا آر. پی. جاورونکف ام. جی. بارج ام. جی. بریج ام. جی. ماریتر ام.جی. بارج / 1 امارات متحده عربی امام جمعه تهران امام خمینی امام موسی صدر امتیازهای استخدامی امرادا - هس ارزنه امریکا امل امل گروه شبه نظامی شیعه املاک سفارت آمریکا امنیت آمریکاییان امنیت آمریکاییان ساکن تهران امنیت آمریکاییها امنیت اجتماعی امنیت اسرائیل امنیت بخش کنسولی امنیت تأسیسات نفتی امنیت تنگه هرمز امنیت خلیج فارس امنیت داخلی امنیت در تنگه هرمز امنیت سفارت امنیت شاخ آفریقا امنیت منطقه خلیج فارس امنیت پرسنل امریکایی در ایران امنیتخلیج فارس امور داخلی ایران امور داخلی قدرت پهلوی امپریالیست امپریالیسم امپریالیسم آمریکا امپریالیسم جهانخوار آمریکا امیر انتظام امیر حسین ربیعی امیر خلیفه بن حمد آل ثانی امیر طاهری سردبیر روزنامه کیهان امیر عباس هویدا وزیر دربار امیر قاضی امیر قطر امیر هوشنگ اربابی امیرامان اللّه بزرگ ایل دره شویی امیرانتظام امیرانتظام سفیر جدید ایران در سوئد امیربهمن باقری امیرحسین امیرپرویز امیرخسرو افشار قاسملو وزیر امورخارجه امیرعباس هویدا امیرعباس هویدا نخست وزیر امیرقاسم معینی وزیر کار و امور اجتماعی امیرقاسم معینی، وزیر کشور امیرناصر دیبا امین رئیس جمهور افغانستان امین غنی انتخابات انتخابات آزاد انتخابات جدید انتخابات ریاست جمهوری و مجلس انتخابات مجلس انتقال ذخایر و خوار و بار ارتش آمریکا انتقال سلاح به خلیج فارس انتقال لوازم یدکی فرودگاه دالاس انتقال وسایل مخابراتی نظامی آمریکا، انجمن اسلامی دانشجویان وطن پرست افغانی در هند انجمن ایران و آمریکا انجمن ایران و آمریکا در شیراز انجمن ایران و آمریکا، انجمن ایران و امریکا، مشهد انجمن خدمات خارجی آمریکا انجمن های کرد انجمن کارمندان آمریکا در تهران انجمن کردی در استکهلم انحاد در مقابل شوروی انحراف روشنفکران انحلال ساواک انحلال مجلس انرژی اتمی انرژی خورشیدی انرژی شوروی انرژی هسته ای انرژی هسته ای پاکستان انرژی و نفت اسرائیل انقلاب انقلاب اسلامی انقلاب اسلامی چالش سیستم امپریالیسم انقلاب ایران انقلاب در تبریز و اصفهان انقلاب در تهران و شیراز انقلاب سفید انقلاب شاه و مردم انقلاب علیه سرمایه داری انقلاب فوریه انقلاب و مشکلات پیش رو انقلابیون انقلابیون نزدیک به آمریکا انور سادات انگلیس اهداف آمریکا در ایران اهداف سیاسی آمریکا در ایران اهرن اوضاع اجتماعی اوضاع اصفهان اوضاع امنیتی ایران اوضاع امنیتی سفارت آمریکا در تهران اوضاع ایران اوضاع تجاری رو به بهبود ایران اوضاع داخلی ایران اوضاع سیاسی اوضاع سیاسی بعد از انقلاب اوضاع سیاسی و اجتماعی ایران اوضاع سیاسی و اجتماعی ایران انقلابی اوضاع سیاسی و اجتماعی شیراز و اصفهان اوضاع پس از انقلاب اوضاع پولی ایران بعد از انقلاب اوضاع کرمانشاه اوپک اُپک اپتولاسیون اچ. ای. ولادیمیر یروفیف سفیر شوروی اچ. ای. ژاک پری اکبر اعتماد رئیس سازمان انرژی اتمی ایران اکتشافات معدنی ای. ان. تام لینسون ای. ان.تاملینسون ای. ای مارتین ای. زی. ویوید ای. کی. فدولف ای. کی. فدولف، ایالات متحده آمریکا ایتالیا ایتیوپی ایجاد ثبات در ایران ایدئولوژی اسلامی انقلابی ایدئولوژی ایرانی ایران ایران انقلابی ایران ایر ایران بازار فروش ایران مدرنیزه ایران و اسرائیل ایران و خلیج فارس ایران و عراق ایران و همسایگان منطقه ایرانشناسی علمی ابزار نفوذ فرهنگی ایرانیان در ایالات متحده ایراهیم یزدی ایرج اسکندری رهبر حزب توده ایرج وحیدی وزیر نیرو ایرج وحیدی وزیر کشاورزی ایرج وحیدی،وزیر آب و برق ایرج کی نژاد مدیرعامل کمپانی سرمایهگذاری ایرانی ایز ایران ایل قشقایی ایلن نیکلایویچ پتروفسکی- کنسول سفارت شوروی، ایمنی هوایی در ایران اینگرسل اینگوستراخ ایوان پسکوف با خاندان پهلوی بابک زهرایی بار نخست وزیر فرانسه بارزانی باری رزن بازار سیاه بازار سیاه کویت بازار محصول آمریکایی بازاری ها و ملاها بازاریان بازاریان سرشناس بازاریها بازدید از مؤسسه تلویزیون و سینما بازرسی کامل صحرایی بازرگان بازرگان و یزدی بازرگانی ایران و آمریکا بازرگاه بازگشایی دانشگاه ها بازی انتظار بازی قدرت حزب رستاخیز باشگاه مهرگان باقر مستوفی باقر کاتوزیان وزیرکار و اموراجتماعی بانک توسعه صنایع و معادن ایران بانک صادرات و واردات در ایران بانک عمران، بانک فدرال رزرو آمریکا بانک مرکزی بانک مرکزی ایران بانک ملی بحران های امنیتی بحران های سیاسی بحرین بختیار بختیار در پاریس بختیار و خمینی بختیاری بخش ارتباطات و بایگانی سفارت بخش اقتصادی - مالی بخش امور اقتصادی / بازرگانی بخش امور کنسولی سفارت بخش سیاسی سفارت آمریکا در ایران بخش عملیات خدمات عمومی سفارت بخش کشوری (ایران) سفارت بداللّه انتظام برادهانسون برت ویلمن برخورد امام خمینی با مخالفین برخورد با اعتراضات شیعیان بحرین برخی جزئیات درباره قانون اساسی برخی حوادث کرمانشاه برنامه 17 ماده ای برنامه FOCUS برنامه PEACE SKY برنامه PEACE ZEBRA برنامه اقتصادی برنامه برای حضور در ایران برنامه بودجه برنامه خریدهای خارجی ایران برنامه خریدهای نظامی خارجی برنامه خریدهای نظامی خارجی ایران برنامه عمرانی برنامه فولبرایت برنامه های اقتصادی برنامه های فرهنگی سفارت برنامه های مخالفین شاه برنامه های مستشاری آمریکا برنامه پشتیبانی نظامی دولت آمریکا بروس لینگن بروس لینگن کاردار موقت بروس ونس بروستر بروکراسی برژنف برژینسکی برگشت به ایران برگشت خمینی برگشت خمینی به ایران بسط مصونیت به بستگان مستشاران بعث بغداد بقای سلطنت بلوچ ها در پاکستان بلوچستان بلوچستان پاکستان بلوک کمونیست بلوکه شدن پول های ایران بلوکه کردن اموال ایران بمب گذاری بنادر ایران بنادر و گمرکات بنت بندر خمینی بندر و گمرکات بندر پهلوی بنسون، معاون وزارت امور خارجه آمریکا بنی اسدی بنی صدر بنی صدر جاه طلب بنی صدر خود فروخته بنیاد تولستوی بنیاد مستضعفین بنیاد پهلوی بنیادگرایی اسلامی بهائی ها بهائی ها در شیراز بهایی ها بهایی های ایران بهرام بهرامیان (اس. دی. ارن /1) بهرام چوبین بهزادنیا بهشتی بهشهر بهمن امینی بهمن شاهنده بوئینگ 747 بودجه 1980 - 1979 ایران بودجه تسلیحاتی بودجه وزارت دفاع آمریکا بورس تحصیلی بورسیه نخبگان راه نفوذ بوروکراسی بگین بی بی سی بی ثباتی امنیت در ایران بی نظیر بوتو بی کاری گسترده بعد از انقلاب بی. اف. گودریچ بیانات ضد آمریکایی بیدن کوپف بیمارستان بیمارستان ارتش آمریکا بیمارستان شاه رضا بیمارستان صلیب سرخ شوروی بیمارستان مسیحیان بیمه سرمایه گذاری در ایران تأسیسات آی- هاوک در دوشان تپه تأسیسات امنیتی تئوری «دست مخفی» تاراج منابع ملی تاراسف تاسوعا و عاشورا تام اهرن تامست تانک تاکتیک ضدآمریکایی تاگاشف تبادل اطلاعات تبادل اطلاعات جاسوسان سیا و موساد تبادل دانشجو و استاد با آمریکا تبریز تبریز بعد ار انقلاب تبعید تبعید حضرت امام (ره) به ترکیه تبعید خمینی تبلیغ انقلاب تتظاهرات عاشورا 57 تجارت خاندان پهلوی تجدد غربی و اسلام تجزیه ایران تجزیه سیاسی تجزیه طلبان تجزیه و تحلیل اقتصادی - تجاری تجهیزات نظامی تجهیزات پشتیبانی زمینی موشک های تاو AH-1J برای ایران تحریم آمریکا تحصن دانشگاه تهران تحلیل اسلامی شدن ایران تحلیل اقتصادی اسرائیل تحلیل امنیتی تحلیل انقلاب تحلیل انقلاب اسلامی تحلیل انقلاب ایران توسط اسرائیل تحلیل اوضاع اجتماعی ایران تحلیل اوضاع اقتصادی تحلیل اوضاع ایران تحلیل اوضاع سیاسی تحلیل اوضاع سیاسی و اجتماعی تحلیل اوضاع سیاسی پس از انقلاب تحلیل تظاهرات عاشورا تحلیل حکومت پهلوی تحلیل رابطه جمهوری اسلامی و شوروی تحلیل رابطه نفتی ایران و اسرائیل تحلیل روحانیت تحلیل رژیم شاه تحلیل سیاست خارجی انقلاب تحلیل سیاسی تحلیل شخصیت امام خمینی تحلیل عملکرد رژیم شاه تحلیل قدرت امام خمینی تحلیل قدرت سیاسی در اسرائیل تحلیل مطبوعات ایران تحلیل و گزارش تحلیل وضعیت ایران تحلیل وضعیت شاه تحلیل وضعیت مالی حکومت پهلوی تحلیل وقایع انقلاب تحلیل گران سیاسی تحلیلی از برخی ابعاد انقلاب تحولات انقلاب تحولات انقلاب (حکومت نظامی) تحولات انقلاب اردیبهشت 58 تحولات انقلاب اسفند 57 تحولات انقلاب در اصفهان تحولات انقلاب در اصفهان اردیبهشت 58 تحولات انقلاب در اصفهان و بوشهر تحولات انقلاب در تبریز تحولات انقلاب در تبریز و قم تحولات انقلاب در تهران تحولات انقلاب در تهران و تبریز تحولات انقلاب در جنوب ایران تحولات انقلاب در زاهدان تحولات انقلاب در قم تحولات انقلاب در مشهد تحولات انقلاب در مناطق نفتی تحولات انقلاب در کرمان تحولات انقلاب در کرمانشاه تحولات انقلاب در کرمانشاه اردیبهشت 58 تحولات انقلاب در گرگان تحولات انقلاب فروردین 58 تحولات ایران تحولات جاری در مناطق نفتی تحولات سیاسی تحولات نظامی در ایران بعد از انقلاب تحولات و وضعیت ایران تحویل سلاح تداوم سلطنت پهلوی ترانزیت ترس آمریکا از ضد آمریکایی شدن ارتش ترس ارتباط بازار و مذهبیون ترس از اقامت شاه ترس از اقامت شاه در آمریکا ترس از انقلاب ترس از بازگشت شاه ترس از حمله به سفارت ترس از دزدیده شدن شاه در بیرون ایران ترس از روحانیت شیعه ترس سرمایه داران از انقلاب ترس شاه ترس و هرج و مرج در اعضای سفارت آمریکا ترنر رئیس سیا ترور آمریکایی ها ترور آیت الله طباطبایی در تبریز ترور آیت الله مطهری ترور اتباع امریکا ترور امام خمینی ترور در ایران ترور شهید مهدی عراقی تروریسم ترک ترکمن ترکیه ترکیه و عراق تری گراهام تسخیر لانه جاسوسی تسلیحات آمریکایی تسلیحاتی شوروی و اروپای شرقی تشریح وضعیت ایران آبان 58 تشریح وضعیت ایران آذر 57 تشریح وضعیت ایران اردیبهشت 58 تشریح وضعیت ایران تیر 58 تشریح وضعیت ایران خرداد 58 تشریح وضعیت ایران دی 57 تشریح وضعیت ایران شهریور 58 تشریح وضعیت ایران مرداد 58 تشریح وضعیت ایران مهر 58 تشریح وضعیت تهران خرداد 58 تشریح وضعیت سیاسی ایران مرداد 58 تشریح وضعیت مشهد دی 57 تشریح وضعیت نجف آباد آذر 57 تشریفات کنسولگری تشنج بین ایران و عراق تشکر از امیرانتظام تشکیل دادگاههای نظامی در ایران تشکیل شوراهای محلی تصفیه دانشگاه تضعیف روحانیت تظاهرات تظاهرات احتمالی چپی ها تظاهرات اطراف سفارت تظاهرات انقلاب تظاهرات بدون تنش تظاهرات به نفع شاه تظاهرات خیابانی تظاهرات دانشگاه تظاهرات در استان خوزستان تظاهرات در تهران تظاهرات در مقابل حکومت ازهاری تظاهرات در مقابل سفارت آمریکا تظاهرات در مقابل سفارت آمریکا، تهران تظاهرات در مکه تظاهرات ضد آمریکایی تظاهرات ضد عراقی تظاهرات ضدآمریکایی تظاهرات ضدآمریکایی در اصفهان تظاهرات عاشورا تظاهرات علیه دولت ایالات متحده آمریکا تظاهرات قم تظاهرات مذهبی تظاهرات مردم تبریز تظاهرات مردم در دانشگاه تظاهرات مردمی تظاهرات منطقه کرانه غربی تظاهرات موگادیشو تظاهرات همافران تظاهرات و اعتراض تظاهرات و شعارنویسی ضدآمریکایی تظاهرات کریسمس تظاهرکنندگان تظاهرکنندگان در داخل محوطه سفارت تعدیل مواضع منطقه ای شاه تعطیلات عید میلاد مسیح تعطیلی مطبوعات تعمیر هواپیما تغییر کانال های ارتباطی تفاهم تسلیحاتی بین ایران و آمریکا تفاوت انقلاب با ملی شدن نفت تفکرات دکتر شریعتی تقاطع روزولت تقسیم قدرت در انقلاب تقسیم قدرت در ایران تقوی سالاری تقی توکلی تقی ریاحی تقی نوصادقی تل آویو تلاش برای براندازی انقلاب تلاش برای بقا آمریکا در ایران تلاش برای بقا در ایران تلاش برای تداوم تسلط تلاش برای ترور حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی تلاش برای حذف روحانیت از قدرت انقلابی تلاش رسانه ای علیه جمهوری اسلامی تلگراف تمامیت ارضی عراق تمایز بین دولت ایالات متحده و مردم آمریکا تمدن بزرگ تمدید دو ماهه مهلت ترخیص مشمولین برای ارتش تمدید قرارداد مستشاری نظامی تمهیدات گزارش دادن تمهیداتی برای سفارتخانه تمهیداتی برای گزارش دادن تنب بزرگ تنش تنفر از بیگانه تنگه هرمز تهدید آمریکاییها تهدید به اعتصاب در هواپیمایی کشوری تهدید به بمب گذاری سفارت آمریکا در تهران تهدید های امنیتی تهدیدات داخلی ایران تهدیدها آمریکا تهران تهران تایمز توافق بین کُردها تورج ناصری (اس. دی. کاراوی /1) تورم تورگوت اوزال، رهبر حزب رستگاری ملی تورگوت تولومن، توسلی توصیه های مربوط به سفر اتباع آمریکا به ایران توطئه کردستان توفانیان تولید نفت کویت توماس ام. فورگان توماس ل. اهرن توهین به آمریکا تک حزبی تکنسین ها و دلال های آمریکایی تیراندازی تیم نظامی ایران تیمسار توفانیان تیمسار جم تیمسار حسن طوفانیان تیمسار ربیعی تیمسار رحیمی تیمسار ریاحی تیمسار صفری تیمسار عزیزالله سیف[سید] امیر رحیمی تیمسار عزیزاللّه پالیزبان تیمسار فردوست تیمسار مخاطب رفیعی تیمسار مقدم وزیر نیرو تیمسار کاتوزیان تیمسار کوپال ثبات ایران ثبت سلاح جاستیس داگلاس جاسوس آمریکایی جاسوس اس. دی. اسلیپری / 1 جاسوس اس. دی. ترانزیت جاسوس الف - یو. ان. پولو / 1 جاسوس جمشید عمانی جاسوس در فیضیه جاسوس دنیزه حسین جاسوس ساش جاسوس سی. کی. کون جاسوس سیا جاسوس سیا اس. دی. فورگیو / 1 جاسوس سیا اس. دی. فیس / 1 جاسوس سیا در ارتباط با دولت موقت جاسوس سیا در میان نیروهای بختیار جاسوس سیا در کردها جاسوس سیمور لوین، با اسم مستعار پائول ویندسور جاسوس کرد سیا جاسوس کنیز مراد روزنامه نگار فرانسوی جاسوسان آمریکایی جاسوسان سیا جاسوسوی سیا در بین کردها جاسوسی جاسوسی ار ارکان جک.مت پهلوی جاسوسی از ایران جاسوسی از شوروی جاسوسی از مصر جاسوسی اقتصادی جاسوسی ام. جی. بارج / 1 جاسوسی سیا جاسوسی مستشاران جامعه اسلامی جامعه اطلاعاتی آمریکا جامعه اقتصادی اروپا جامعه ایران جامعه روحانیت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم جامعه یهودی ایران جامعه یهودیان جامعه یهودیان در ایران بعد از انقلاب جامعه یهودیت در ایران جاموتی جان استمپل مأمور سرویس خارجه جان دی. استمپل - سفارت امریکا، تهران جان دی. استمپل، مأمور سیاسی جان وستبرگ جان وسیور جان گلدن جان. دبلیو. بولینگ جان. دی. استمپل - سفارت آمریکا، تهران جان. دی.استمپل، دبیر اول سفارت آمریکا جانشینی ولیعهد جایزه استالین جایگزین شاه جبهه آزادی بخش ملی جبهه دموکراتیک ملی جبهه دمکراتیک ملی جبهه مدافعان قانون اساسی جبهه ملی جبهه ملی ایران جبهه ملی، جبههی مل جبهیه مل جبیهه مل جت‌های F- ۱۴ جدایی حکومت از مذهب جدایی سیاست از مذهب جذب استعدادهای ایرانی جرج ناتانسون جرج. دبلیو. لینک جریان روشنفکری جریان میانه‌رو جریان نفت خاورمیانه جریانهای سیاسی جریمه دیرکرد جزایر سه گانه جشن انقلاب جشن انقلاب اکتبر جشن تولد امام غایب جشن ”هجرت جشنواره بین المللی فیلم مسکو جعفر ابوالمعالی جعفر شریف امامی جعفر ندیم جعل مهرهای محرمانه دولت ایران جعل پاسپورت جعل پاسپورت برای جاسوسان جف کیچن جلال طالبانی جلد دوازدهم جلد نوزدهم جلد هشتم جلسات Scc جلسه توجیهی در مورد وضعیت صندوق امانی برای دولت ایران جلسه توجیهی شاه جلسه روحانیت جلوگیری از قتل جمارانی جمال ناصر جماهیر سوسیالیستی جماهیر شوروی جمشید آموزگار جمشید بزرگمهر جمشید حق گو جمشید خبیر جمشید هرمز جمعیت امر به معروف و نهی از منکر جمعیت شیعه عربستان جمهوری اسلامی جمهوری خلق یمن جمهوری دمکراتیک جمهوری دمکراتیک آلمان جمهوری دمکراتیک افغانستان جمهوری متحده عربی جناح های سیاسی جناح های سیاسی بعد از انقلاب جنایت های سیستماتیک ارتش اسرائیل جنبش عدم تعهدها جنبش غیر تعهدها جنبش غیر متعهد ها جنبش غیر متعهدها جنبش غیرمتعهدها جنبش فتح جنبش فتح فلسطین جنبش مقاومت ملی جنبش های تروریستی جنبش های مذهبی جنبش کارگری یهودیان جنمیش) جنوب ایران جنوب لبنان جنگ ایران و عراق جنگ جهانی دوم جنگ خرید تسلیحاتی جنگ روانی جنگ سرد جنگ مسلحانه جنگ نرم علیه انقلاب اسلامی جنگ یوم کیپور جنگنده های اف پانزده جنگهای آفریقا جنگهای اعراب و اسرائیل جنگهای داخلی لبنان جهاد سازندگی جهادسازندگی جهان سومی جهانشاه صالح. جهانگیر آموزگار جهانگیر آموزگار وزیر بازرگانی جهانگیر آموزگار وزیر مختار در امور اقتصادی جهانگیر بهروز جو ضد آمریکایی جواد خادم جواد دولو جواد شهرستانی جواد صدر وزیر دادگستری جواد علامیر جواد علامیر دولو جواد معین زاده جواد منصور جواد منصور موسس حزب ایران نوین جواد منصور نایب رئیس دفتر سیاسی حزب رستاخیز جواد منصور وزیر اطلاعات جواد منصور، وزیر کشور در دولت هویدا جوزف دبلیو. آدلسیک جک بیرکز جک دیتو جکومت پهلوی جی. اچ. فترمن جی. ای. وسکانیان جیبوتی جیم کامپتون جیمز سالیناس جیمی کارتر حاج سیدجوادی حاج شیخ الاسلام کردستانی حاج ماشاءالله همایی حادثه سیاهکل حافظ اسد حالت ایرانیان حامیان آمریکا در خاورمیانه حامیان انقلاب حبس حبیب القانیان حبیب الله قشقایی حجاب حجاب زنان حرکات ضد آمریکایی حرکت اسلامی حزب اتحاد برای آزادی حزب ایران حزب ایران نوین حزب بعث حزب توده حزب توده ایران حزب جمهوری اسلامی حزب جمهوری اسلامی خلق مسلمان حزب جمهوری خلق مسلمان حزب جمهوری خلق مسلمان ایران حزب خلق مردم حزب خلق مسلمان حزب دموکرات حزب دموکرات کردها حزب دمکرات حزب دمکرات کرد حزب دمکرات کردستان حزب رادیکال حزب رستاخیز حزب زحمتکشان حزب زحمتکشان ایران حزب سوسیال دموکرات حزب سوسیالیست ایران حزب سوسیالیست کارگران حزب سوسیالیست کارگران ایران حزب فداییان کرد حزب مردم حزب ملت ایران حزب پان ایران حزب پان ایرانیست حزب کارگر اسرائیل حزب کارگران سوسیالیست حزب کارگران سوسیالیست ایران حزب کرای پریمورسکی حزب کمونیست آکل حزی توده حسام الدین رضوی حسام غفاری حسن ارسنجانی حسن بقایی حسن حبیبی حسن دهقانی تفتی حسن زاهدی وزیر کشاورزی حسن زنگنه حسن شریعتمداری حسن طوفانیان حسن قاضی یک چپی ایرانی حسن نزیه حسن پیرحسینی حسنعلی منصور حسنعلی منصور، نخست وزیر حسنعلی مهران مدیر کل بانک مرکزی ایران حسنعلی مهران معاون وزیر اقتصاد و دارایی حسنعلی مهران وزیر امور اقتصادی و دارائی حسین بنی اسدی حسین سحابی حسین شهشهانی حسین فرهودی حسین مصطفی خمینی حسین مهدوی حسین مهدیان حسین مکی حسین نجفی وزیر دادگستری حسین نصر حسین پیرنیا حسین کاظم زاده، وزیر علوم و آموزش عالی حسینیه ارشاد حضور آمریکا در خلیج فارس حضور آمریکا و نقش کنونی سفارت آمریکا حضور شاه در آمریکا حضور نظامی آمریکا حفاظت از انجمن ایران و آمریکا حفاظت خمینی از ارتش حفظ آرامش در تظاهرات حق العمل مأموران خرید تسلیحاتی حق پرواز حقه‌های دیپلماسی تشریفاتی حقوق بشر حقوق بشر آمریکایی حقوق بشر ایران حقوق بشر در ایران حقوق بشری آمریکا حقوق زنان حقوق متهمین در قوانین ایران حلقه داخلی انقلاب حلقه رسمی رابط های سیاست حلقه های داخلی رهبری حمایت آمریکا از اسرائیل حمایت آمریکا از انقلاب ایران حمایت آمریکا از کودتای ارتش حمایت از بختیار حمایت از سلطنت طلب ها حمایت از شاه حمایت از مخالفان جمهوری اسلامی حمایت شاه حمایت قدافی از انقلاب ایران حمد جدلی حمرا کروها حمل و نقل حمل و نقل هوایی حمل و نقل هوایی مک حملات علیه آمریکا حملات علیه آمریکا و اسرائیل حمله به آمریکایی ها حمله به بیمارستان رضاشاه و تأثیرات آن بر مشهد حمله به سفارت حمله به سفارت آمریکا حمله به سفارت آمریکا 27 بهمن 57 حمله به نیروهای امنیتی حمله به کنسولگری آمریکا در تبریز حمله مسلحانه به سفارت حمید رهنما، وزیر اطلاعات و جهانگردی حمید شهریار حمید شیرازی حمید شیرازی (اس دی کت/1) حمید عنایت حمید نظری حمید کفائی حوادث اخیر کردستان حوادث داخلی ایران حوادث ضدآمریکایی در تهران و اصفهان حولات انقلاب حکام شیخ نشین های خلیج فارس حکومت اسلامی حکومت دمکرات افغانستان حکومت روحانیون حکومت سعودی حکومت مشروطه اجتماعات عمومی حکومت ملی یهودیان حکومت نظامی حکومت نظامی ازهاری حکومت و کابینه حکومت پهلوی حیفا خارجیان خاموشی برق به عنوان سلاح اعتراض علیه رژیم خاندان فاسد خاندان های قدرتمند دوره پهلوی خاندان پهلوی خانم (دوشیزه) فرزین فریدنی خانم بهمن (پروین) امینی خانم شهناز خانم ناهید بیات خانم ها کاوامورا و آکادا خانم هما(روحی) سرلاتی خانه سازی خانه فرهنگ شوروی خانواده القانیان خانواده ترجلیان خانواده سلطنتی خانواده پالیزبان خاور میانه خاورمیانه خاومیانه خبرنگار آمریکایی خبرگزاری FBIS خبرگزاری تاس خداداد فرمانفرماییان خدمات دفاعی به شیخ نشین های خلیج فارس خدمات هواپیمایی ایران خدمات هواپیمایی در ایران خرابکاری و انفجار در لوله های انتقال نفت خروج ارز خروج پرسنل اسکو خروج کارکنان آمریکایی ها خرید اسلحه خرید اسلحه از شوروی خرید تجهیزات نظامی خرید تدارکات نظامی خرید تسلیحات خرید تسلیحات نظامی خرید تسلیحاتی خرید تسلیحانی خرید سلاح خرید قطعات یدکی خرید قطعات یدکی برای ایران خرید لوازم هلی کوپتر خرید لوازم یدکی نظامی خرید نظامی خرید نظامی بعد انقلاب خرید نظامی خارجی نیروی دریایی اسلامی ایران خرید های تسلیحاتی خرید های نظامی خرید های نظامی عمده ایران خرید هلیکوپتر خرید هواپیما خرید هواپیماهای بوئینگ خرید هواپیمای جنگنده خرید کشتی خرید گندم از پاکستان خریدهای تسلیحاتی از آمریکا خریدهای نظامی خریدهای نظامی خارجی خریدهای نظامی خارجی ایران خریدهای نظامی خارجی نیروی دریایی ایران خسارت اقتصادی انقلاب به شرکت های چند ملیتی خسارت های آمریکا خسرو اقبال خسرو بهروان خسرو قشقایی خشونت در تهران خشونت علیه آمریکاییها خشکسالی خط لوله خط لوله نفت اسرائیل خط لوله نفت اسرائیلی خط لوله نفت ایران ترکیه خط مشی جهانی آمریکا خط مشی نفتی امارات متحده عربی خطوط لوله گاز شوروی خلخالی خلع سلاح عمومی ایران خلع لباس شدن چند روحانی در اصفهان و شیراز خلیج فارس خلیل طالقانی، خلیل ملکی خمینی خمینی در فرانسه خمینی در مقابل شوروی خمینی ضد کمونیست خمینی محکم و استوار خمینی گرایی خنثی سازی امواج صوتی خواستار استعفا خواستار استعفای بختیار خواستار استعفای شورای سلطنت خواستار استعفای مجلس خواهان روی کار آمدن ارتش خود مختاری آذربایجان خود مختاری استانها خورتیلف آلک ایلاریونویچ خوزستان خیانت 1000 دلاری خیانت آمریکایی ها خیانت بنی صدر خیانت نهضت آزادی در فراری دادن جاسوسان کپکان دادستان انقلاب قدوسی دادگاه انقلاب دادگاه انقلاب ایران دادگاه ها و اعدام ها دادگاه های انقلاب دادگاههای انقلاب دادگاههای نظامی آمریکا در ایران دار التبلیغ داریوش فروهر داریوش همایون داریوش همایون سردبیر اخبار خارجی، روزنامه اطلاعات داریوش همایون سردبیر روزنامه آیندگان داریوش همایون، معاون دبیرکل حزب رستاخیز داریوش همایون، وزیر اطلاعات و جهانگردی دان موسز دانشجویان دانشجویان افغان دانشجویان جبهه ملی دانشجویان مسلمان پیرو خط امام دانشجویان کرد در برلین غربی دانشجویان کویتی دانشکده افسری ایران دانشکده دریایی دانشگاه دانشگاه تبریز دانشگاه تهران دانشگاه جندی شاپور دانشگاه صنعتی آریامهر دانشگاه مسکو دانشگاه پیشاور دایان، امورخارجه اسرائیل دبلیو. رامپل مایر دخالت آمریکا دخالت آمریکا در امور ایران دخالت امور داخلی دخالت های آمریکا در ایران درآمدها و قروض ایران درخشش درخواست اقامت دائم درخواست تامین امنیت سفارت درخواست شاه برای اطلاعات درخواست مهاجرت درس هایی برای مذاکره کننده با ایرانی درگیری با شورشیان کوموله در مناطق مرزی درگیری مسلحانه درگیری پلیس سعودی دریادار احمد مدنی دریادار بیگلری دریادار دیهیمی دریادار علوی دریادار مدنی دریادار نوغانی دریاسالار اردلان دریاسالار بیگلی دریاسالار چونینگ دریاسالار ک.م. حبیب اللهی، فرمانده کل نیروی دریایی ایران دریاسالار کمال حبیب اللهی، فرمانده کل نیروی دریایی شاهنشاهی دریافت اطلاعات دریای عمان دزدی سفارت از طرفداران شاه دستمایه رنجبران ایران دستگیری 400 مخالف اصلی دستگیری ایرانیان دستگیری رهبران شیعه دستگیری مخالفان شاه دستگیری کارمند محلی دعوت به آرامش دعوت موشوین دفاتر لاکهید در تهران دفاع از شاه دفتر امام خمینی دفتر انتشارات اسلامی دفتر حفاظت منافع آمریکا دفتر خبرگزاری FBIS دفتر سازمان ملل در ژنو دفتر وابسته دفاعی دفتر وابسته دفاعی آمریکا دلار دلالان اسلحه ده دی دوتابعیتی دورنمای نفتی عمان دوستی ایران و شوروی دوشان تپه دولت آمریکا دولت آموزگار دولت ازهاری دولت انتقالی دولت ایران دولت بازرگان دولت شریف امامی دولت صدیقی دولت فرانسه دولت فلسطین مستقل دولت مردان وابسته دولت ملی دولت موقت دولت موقت انقلابی ایران دولت موقت ایران دولت موقت در مقابل ملت دولت موقت غیرمتعهدها دولت موقت و آمریکا دولت موقت وابسته دولت میانه رو دولت نظامی دولت نظامی ازهادی دولت نظامی ازهاری دولت نیکسون دولت پهلوی دولیت موقت دون لوکا دونالد سی. پکوئین دوپولوس بهزادنیا دکتر - س - نظام مافی دکتر آناتولی رامکف دکتر ابراهیم یزدی دکتر ابراهیم یزدی وزیر امور خارجه دکتر احمد احمدی دکتر احمد رفیعی دکتر احمد فلسفی دکتر احمد مینایی دکتر اسداللّه نصراصفهانی، وزیر کشور دکتر امیر بیرجندی دکتر انوشیروان افراسیابی دکتر اکبر اعتماد رئیس سازمان انرژی اتمی ایران دکتر بهزاد نیا رئیس بخش مطبوعات وزارت ارشاد ملی دکتر بهشتی دکتر بهمن همایون دکتر بهمن همایون، دکتر بهنیا دکتر تقی رضوی دکتر حجازی دکتر حسام غفاری دکتر حسین فلسفی دکتر حسین مهدوی دکتر حمید عنایت دکتر خسروان بهران (خسرو بهراوی) دکتر داودزاده دکتر دوریل، اسرائیلی دکتر رضا امینی دکتر رضا شایان دکتر رضا صدر وزیر بازرگانی دکتر رضا فلاح دکتر زوی دوریل، نماینده اسرائیل دکتر سپهبدی دکتر سید علی شایگان دکتر سیروس الهی دکتر شاهپور بختیار دکتر شریعتمداری، وزیر علوم و آموزش عالی و فرهنگ دکتر شمس الدین مفیدی دکتر شهمیرزاده دکتر صادق طباطبایی دکتر طاهرزاده دکتر عابدی دکتر عباس میرآخور دکتر عبدالرحمن برومند دکتر عبدالعلی جهانشاهی دکتر عزت اللّه یزدان پناه، دکتر علی امینی دکتر علی خواجوی دکتر علی شایگان دکتر علی شریعتی دکتر علیقلی اردلان سفیر ایران در شوروی دکتر فرهنگ مهر دکتر فرهنگ مهر، رئیس دانشگاه پهلوی شیراز دکتر فریدون مهدوی دکتر فریدون مهدوی وزیر بازرگانی دکتر فزونی دکتر فیروز بهرام پور دکتر قاهری دکتر قدسی دکتر محمد باهری دکتر محمد بهشتی دکتر محمد علی رشتی دکتر محمدحسن مرشد وزیر بهداری دکتر محمود ضیایی دکتر مصطفی منصوری دکتر مظفر بقایی دکتر ملک منصور اسفندیاری دکتر منوچهر اقبال دکتر منوچهر تسلیمی دکتر منوچهر دره شوری دکتر منوچهر رادپور دکتر مهدی بازرگان دکتر میناچی دکتر ناصر میناچی دکتر نصراللّه سبزواری دکتر نصرت الله کاظمی، دکتر هدایت اللّه متین دفتری دکتر هوشنگ نهاوندی، رئیس دانشگاه تهران دکتر هوشنگ نهاوندی، رئیس دانشگاه پهلوی دکتر پرویز سروری رئیس دانشکده پزشکی دانشگاه ملی دکتر پرویز مینا دکتر کریم سنجابی دکتر گنادی کازانکین دبیر دوم سفارت شوروی دکتر گنادی کازانکین، دبیر دوم سفارت اتحاد جماهیر شوروی دکتر گنادی کازانکین، دبیر دوم سفارت روسیه دکتر یزدی دی. ای. ریجوف، دبیر سوم سفارت شوروی دی. بی. ویلکی دی.ال. ژیلت دی.ای. ژیلت دیدار بازرگان با خمینی. دیدار راحت سناتورهای با شاه دیدار نخست وزیر ایران از بلوچستان دیدار هیأت نمایندگی عمان از ایران دیدار وزیر بلومنتال دیدالله سهابی دیمیتری سیراک دیوانسالاری رژیم پهلوی دیوید لمب دیویس دیپلمات اتحاد شوروی از ایران دیپلمات های بلوک شرق دیپلمات های بلوک شوروی دیپلمات های شوروی در تهران دیکتاتوری دیگر دیکتاتوری شاه دیکمن ذخیره نفت آمریکا ذوب آهن اصفهان ذولت موقت ر بازار تهران رئیس جمهور آمریکا رئیس جمهور امین رئیس جمهور جانسون رئیس جمهور کارتر رئیس دانشگاه تهران رئیس سازمان انرژی اتمی ایران رئیس ستاد نیروی دریایی ایران - دریادار علوی رئیس ستاد و معاونت لجستیک نیروی هوایی ایران رئیس فدائیان اسلام رئیس قرارگاه سیا در تهران رئیس کل بانک مرکزی ایران، خوش کیش رابرت اس. برت رابرت اچ. روبی رابرت جی. کارل رابرت رابرتز (باب) رابرت کارل رابط دائم در تهران رابط دفاعی رابط سفارت رابطه آمریکا با ایران رابطه آمریکا و ایران رابطه آمریکا و عربستان رابطه اراین و شوروی رابطه اقتصادی آمریکا با ایران رابطه ایران و آمریکا رابطه ایران و شوروی رابطه ایران و عراق رابطه با آمریکا رابطه با ایران رابطه با سفارت رابطه بحرین و ایران رابطه نظامی با آمریکا رابطه نفتی عربستان و آمریکا رابطه پاکستان و آمریکا راترفورد راترفورد رابط بنی صدر راجر درایزدل راجر واریان راجرز رادیو ایران رادیو بی بی سی رادیو تل آویو رادیو تلویزیون ملی رادیو تهران رادیو صدای آمریکا رادیو محلی شیراز رادیو مسکو رادیو و تلویزیون رادیو و تلویزیون ملی ایران راست گراها راشد عبدالل رالف بولیس، سفارت امریکا رامپل مایر رامکف راه حل نظامی راه حل نظامی در مقابل انقلاب راهپیمایی راهپیمایی در مقابل سفارت آمریکا، تهران راهپیمایی عاشورا راهپیمایی عظیم تاسوعا و عاشورا در تهران راهپیمایی عظیم عاشورا در تهران راهپیمایی مردم آباده راهپیمایی مقابل سفارت راهپیمایی مقابل سفارت آمریکا راهپیمایی میلیونی راهپیمایی های سراسری راهپیمایی وحدت راهکارهای مقابله با مخالفین رحمت اللّه اتابکی رحمت اللّه جزنی رحمت اللّه مراغه ای رحمت اللّه مراغه ای مقدم رحمت اللّه مقدم رحمت اللّه مقدم مراغه ای رحمت اله مقدم مراغه ای رحیم صفاری رخنه در جنبش کارگری رزمایش نیروی دریایی رزمایش نیروی دریایی ایران رسانه های گروهی رستم پیراسته رستم پیراسته وزیر امور اقتصادی و دارایی رسول کاظمیان رشوه رشوه برای ژنرال ها رشید برومند رضا امین رضا امینی رضا صدر رضا صدر وزیر بازرگانی رضا صدقیانی وزیر تعاون و امور روستائی رضا فلاح رضا قاسمی رضا مقدم رضا موسوی رضاشاه رضایت دولت موقت از حضور شاه در آمریکا رفاه عمومی رفتار دیوانسالاری رفراندوم رفراندوم جمهوری اسلامی رفراندوم قانون اساسی رفراندوم قانون اساسی ایران رفسنجانی رفعت مآمدی رقاص رماندهی نیروی هوایی آمریکا رمزی کلارک رنامه معاملات تسلیحاتی خارجی ایران رنسام هیگ رنسام. اس. هیگ رهبر ایل کاشفی رهبر حزب توده، اسکندری رهبر حزب پان ایران رهبر حزب کارگران ایران رهبر نهضت آزادی ایران رهبر نیروی اشغالگر رهبرات سیاسی و مذهبی اصفهان رهبران مذهبی روابط آمریکا و پاکستان روابط اقتصادی ایران و آمریکا روابط اقتصادی ایران و ترکیه روابط اقتصادی ایران و شوروی روابط ایران با کشورهای همسایه روابط ایران و آمریکا روابط ایران و اسراییل روابط ایران و سوئد روابط ایران و شوروی روابط ایران و عراق روابط ایران و چین کمونیست، روابط با ایران روابط بین ایران و آمریکا روابط تجاری ایران و آمریکا روابط ترکیه و ایران روابط خارجی روابط خارجی آمریکا روابط خارجی ایران روابط خاص آمریکا و عربستان سعودی روابط دوجانبه بین ایران و آمریکا روابط دولت و رهبران مذهبی روابط دیپلماتیک با اسرائیل روابط مصر و شوروی روابط منطقه ای روابط نظامی ایران و آمریکا روابط نظامی با ایالات متحده روحانیت روحانیت انقلابی روحانیت شیعه روحانیت فوفول روحانیت مخالف امام خمینی (ره) روحانیت میانه رو روحانیت وابسته روحانیت وابسته رژیم روحیه یک ایرانی روز اورشلیم روز تولد شاه روز جهانی کارگر در تهران روز مشروطیت روزشمار انقلاب اسلامی روزن روزنامه «نیویورک تایمز» روزنامه آیندگان روزنامه اطلاعات روزنامه الثوره روزنامه تایمز ایران روزنامه جمهوری اسلامی روزنامه فارسی زبان آیندگان روزنامه نگاری جمهوری اسلامی روزنامه ها روزنامه های ایران بعد از انقلاب روزنامه های جدید ایرانی بعد از انقلاب روزنامه کویتی روزنامه کیهان روسای ارتش روسه روسیه روشنفکران روشنفکران ایران روشنفکران مذهبی روشنفکران وطن فروش رویدادهای نفتی عمان رژیم آمریکایی شاه رژیم صدام ریجوف، دبیر سوم سفارت شوروی ریشه یابی انقلاب ایران ریچارد هلمز ریچارد کاتم ریچاردوودردف زائران ایرانی زارت امور خارجه زاهدی زبان فارسی زبان وسیله نفوذ فرهنگی زرتشتی ها زرتشتیان زنان ایرانی زنجانی زندان مشهد زندانیان سیاسی زندگی بعد از انقلاب در ایران زور علیه انقلاب زولتان سزفیلی زیارتگاه بهائیان در شیراز س وزیر امور خارجه ایران دکتر یزدی س. الف. ی. اوبراین سؤالات درباره اوضاع ایران ساترلند ساختار اطلاعاتی ارتش اسرائیل ساختار دیوانسالاری ساختار فرماندهی نیروی دریایی ایران ساختار قدرت دوره پهلوی ساختمان های لوکس سادات سارشل جاف جاسوس سیا سازانوف سازانوف عضو ک. گ. ب سازمان آزادی بخش فلسطین سازمان آزادیبخش فلسطین سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) سازمان ارتباط بین الملل آمریکا سازمان ارتباطات بین المللی سازمان ارتباطات بین المللی آمریکا در ایران سازمان ارتباطات و الکترونیک ارتش آمریکا سازمان اطلاعات سازمان اطلاعات دفاعی سازمان امور اداری و استخدامی کشور سازمان برنامه و بودجه سازمان جاسوسی انگلیس سازمان حزب توده سازمان مبارزه با مواد مخدر آمریکا در ایران سازمان مساعدت های امنیتی سازمان مساعدت های امنیتی دفاعی (آمریکا) سازمان ملل سازمان ملل (WHO) سازمان ملل متحد سازمان ملی افغانستان سازمان های بین المللی سازمان همکاری و عمران منطقه ای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی سازمان کنفرانس اسلامی سازمانهای امنیتی و مجری قانون ساسان اردلان ساف ساف در ایران سالروز استقلال ایالات متحده سالگرد جمعه سیاه در ایران سام سنجابی سامپسون ساندرز ساندرز معاون وزارت امور خارجه آمریکا ساندرز، معاون وزیر سانسور سانسور سخنرانی نخست وزیر بازرگان سانی پیتز ساواما ساواک سایروس ونس سایروس ونس وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا سایزر ستاد ارتش ایران ستاد بزرگ ارتشتاران ستاد نیروی دریایی ایران ستواک سحابی سخنان بازرگان در رادیو و تلویزیون سخنرانی ضد آمریکایی سران حکومت پهلوی سربازان نیروی دریایی سرتیپ «اچ. نورمان، شوارتزکف سرتیپ آشاری سرتیپ ارتش عباس شفاعت سرتیپ امیر رحیمی سرتیپ امیررحیمی سرتیپ دادگر سرتیپ شهربانی عبدالله واثق سرتیپ صفری سرتیپ صفری (مسئول بخش پشتیبانی نیروی هوایی ایران) سرتیپ صفری، معاونت لجستیک ستاد نیروی هوایی ایران. سرتیپ صفری، معاونت لجستیک نیروی هوایی سرتیپ عزیزالله نوری سرتیپ قادری سرتیپ قربانزاده، جانشین فرماندهی ستاد سرتیپ محمدالعطیه سرتیپ محمدحسین شاکر سرتیپ نادری سرتیپ وجدی سردار جاف سردار جاف جاسوس کرد سیا سردرگمی در مدارس بعد از انقلاب سرعت انقلاب در ایران سرلشکر تقی ریاحی سرلشکر خالقی سرلشگر جهانبانی سرلشگر ریاحی سرلشگر شاکر سرلشگر شفیعی سرلشگر فربد سرلشگر فلاحی سرلشگر فیلیپ گاست سرلشگر قاسم پرنیان فر معاون رئیس اداره سوم ساواک سرلشگر ناصر فربد سرلشگر کامیابی پور سرلشگر گاست سرلشگر گاست، رئیس هیأت مستشاری نظامی آمریکا سرهنگ ارتش شاهنشاهی با سفارت آمریکا سرهنگ اسکات سرهنگ افشارطوس سرهنگ بلنکو سرهنگ تی.ای.شافر سرهنگ جهانگیر کامکار سرهنگ دوم استوکلن سرهنگ دوم سیمون نیکا نورویچ سوکولف سرهنگ دوم لئونید واسیلیوویچ داوبنیا دستیار وابسته نظامی، سفارت شوروی، تهران سرهنگ دیویس سرهنگ رونالد آر. دیویس سرهنگ زرین کلک سرهنگ سلیم وزیر امور خارجه ترکیه سرهنگ سولخانیان سرهنگ صلاح الدین غرّاب سرهنگ غنی پور سرهنگ فاشوکف سرهنگ فریلند سرهنگ موریس تی. وارنر سرهنگ هاشم کامبخش سرهنگ پتی سرهنگ کامکار سرهنگ کامکار، سرهنگ کامکار، معاون وزیر دفاع در امور تسلیحات سرهنگ کامکار، معاون وزیر دفاع ملی سروان برنی انگلند سروان حسین امیرریاحی سروان لولیندسی (LOU LINDSEY) سروان نیدهم سروان. اچ. پرشت سرود شاهنشاهی سرویس اطلاعاتی شوروی (SIS ساش) سرویس خارجی شوروی سرکوب شیعیان سرگرد سبحان قلی اف سرگرد نصرتی سعید غُباش سفارت سفارت آمریک سفارت آمریکا سفارت آمریکا در تهران سفارت آمریکا در تهران اسفند 57 سفارت آمریکا، سفارت امریکا سفارت انگلستان سفارت انگلیس سفارت ایالات متحده امریک سفارت رومانی سفارت شوروی سفارت پاکستان سفارت کویت سفارتخانه های آمریک سفارتخانه های آمریکا سفر آدلیسک سفر بختیار به عراق سفر شاه به مصر سفر مقامات سی. بی. اس سفر نمایندگان CBS سفر وزیر امور خارجه کویت به ایران سفر ویر خارجه ترکیه سفر یزدی وزیر امور خارجه دولت موقت سفیر - بولستر سفیر آمریکا سفیر اسرائیل در ایران سفیر اسیراوغلو سفیر امیرانتظام سفیر انگلستان سفیر ایران در آمریکا سفیر ایران در ایالات متحده سفیر ایران در یوگسلاوی سفیر جدید سفیر جدید آمریکا در ایران سفیر جدید ایران در آمریکا سفیر جدید ترکیه در ایران سفیر جدید شوروی در مکزیک سفیر داگلاس مک آرتور دوم سفیر دولت موقت در آمریکا سفیر دیکمن سفیر سولیوان سفیر شوروی سفیر شوروی ایران سفیر شوروی در ایران سفیر عمان سفیر فرانسه رائول دلایه سفیر لاورنتیف سفیر لهستان سفیر هام سفیر وایلی سفیر کاتلر سفیران آمریکا سلامت شاه سلامت محمد رضا پهلوی سلامتیان معاون وزیرخارجه دولت موقت سلطان عمان سلطان قابوس سلطنت سلطنت شاه سلطنت مشروطه سلیم اعظم دبیر کل شورای اسلامی اروپا سلیم غزالی سمفونی پیتزبورگ سناتور (خانم) مهرانگیز منوچهریان سناتور سید محمد سجادی سناتور سید محمد سجادی معاون مجلس سنا سناتور عباس مسعودی سناتور محمد حجازی سناتور محمد سعیدی سناتور پرویز کاظمی سنای آمریکا سنای ایران سنت مارتین جاسوس سیا سنت گرایان سنتو سنجابی سنی سه نیروی فعال در ایران سهام عادلانه سور اخوان المسلمین سوریه سوسالیست ها سوسیالیست سولارز نماینده کنگره سولیوان سونودا وزیر امور خارجه ژاپن سپاه بهداشت سپاه ترویج و عمران سپاه دانش سپاه دین سپاه پاسداران سپاه پاسداران انقلاب سپهبد ارنست گریوز سپهبد ازهاری سپهبد اسفندیاری سپهبد ایادی سپهبد برومند سپهبد بهرام سپهبد ج.ت. توکلی سپهبد جعفر شفقت سپهبد سنجر سپهبد سیاوش بهزادی سپهبد عباس کریم قره باغی، سپهبد علی خادمی سپهبد علی م. خاتمی سپهبد فتاحی سپهبد کمپانی تبریزی سپهبد گریوز سپهبد یزدانبخش سی ان. راسیاس سی. بی. اس سیا سیا در کردستان سیاست آمریکا سیاست آمریکا در قبال انقلاب اسلامی سیاست آمریکا در قبال ایران سیاست آمریکا در قبال ایران انقلابی سیاست انتظار سیاست انرژی آمریکا سیاست انقلابیون ایران سیاست انگلستان سیاست تسلیحاتی آمریکا سیاست تسلیحاتی امریکا سیاست جهانی آمریکا سیاست خارجه آمریکا سیاست خارجه ایران سیاست خارجه شاه سیاست خارجی سیاست خارجی جناح مخالف شاه سیاست خارچی پاکستان سیاست خلع سلاح رییس جمهور سیاست در ماه محرم سیاست دولت موقت ایران سیاست شوروی در قبال ایران سیاست شوروی نسبت به ایران سیاست قیمت گذاری سیاست قیمت گذاری نفت سیاست نفتی ایران سیاست های آمریکا سیاست های آمریکا علیه انقلاب سیاست های ایالات متحده در قبال ایران سیاست چماق سیاستهای امریکا سیاست‌های استعماری انگلستان سیامک رامتین(اس.دی.کوئیک) سیاوش دهش سیبری سید جلال الدین تهرانی سید حسین نصر سید علی شایگان سید محمد علی کشاورز صدر سید مصطفی خمینی سیروس آموزگار سیروس الهی سیروس حبیبی سیروس رامتین با رمز:اس.دی.کوئیک/1 . سیروس غنی سیزر سیستم آتاشه نظامی سیستم دانشگاهی ایران سیستم سیاسی در ایران سیستم موشکی هاوک سیمن تاراسویچ سیمن تاراسویچ بازارف سیمور لوین سینثیا رمزی سینما رویال شاه شاه حسین شاه خالد شاه در آمریکا شاه در ایالات متحده شاهرخ فیروز شاهزاده سلطان شاهزاده فهد شاهنشاه شاهپور شاهپور بختیار شاهپور ریپورتر (نام دیگر اردشیر جی) شاپور بختیار شاکر دولتشاکویچ سوخانکولف شایعه ملاقات ژنرال اویسی با کارتر شایگان شب عید نوروز 58 در تهران شبکه جعل اسکناس شبکه های جاسوسی شبکه پسران کهنه کار شخصیت امام خمینی شخصیت ایرانی شخصیت بنی صدر از دید سیا شخصیت های سیاسی مقابل امام خمینی شرایط خرید تجهیزات نظامی، ملزومات و خدمات آموزشی از آمریکا شرایط سخت امنیتی شرح مشاهدات شخصی در میهمانی سفارت بلغارستان شرق ترکیه شروگز شرکت آلیس چالمرز شرکت آمین اویل شرکت الکترونیک دیتا سیستمز شرکت باوون- مک لفلین- یورک شرکت بهرینگ شرکت بوئینگ در ایران شرکت بین المللی هلیکوپتر سازی بل شرکت شل قطر شرکت ملی نفت شرکت ملی نفت ایران شرکت نفت شرکت نفت انگلیس شرکت نفت ایران شرکت نورثروپ شرکت های نفتی آمریکایی شرکت پان آمریکن شرکت گرومن شریعتمداری شریف امامی ششمین کنفرانس طائف شعارنویسی ضدآمریکایی شعارهای اسلامی شعارهای ضدخمینی شلنبرگر شله شمس الدین محمدحسین مفیدی وزیر علوم و آموزش عالی شنود شاه شهاب الدین اشراقی شهادت آیت اللّه مرتضی مطهری شهر بندر انزلی (پهلوی) شهرام چوبین شهردار تهران شهرک سازی شهرک سازی اسرائیلی ها شهرک سازی در اسرائیل شهرک سازی صهیونیست ها شهریار آهی شهریار آهی، شهلاکیا شهید بهشتی شهید مطهری شورای اسلامی شورای امنیت ملی آمریکا شورای انقلاب شورای انقلاب اسلامی شورای خمینی شورای سلطنت شورای شهر تهران شورای نیابت سلطنت شورش قبایل ترکمن شورش کردها شوروی شوروی در جهان سوم شوروی در خاورمیانه شوروی درباره ایران شوروی، شکار مأموران ساواک از سوی ایران شکراللّه خلعتبری شکستن حکومت نظامی در اصفهان شکستهای اقتصادی دولت ایران شکنجه شیخ احمد شیخ احمد بن آل ثانی شیخ احمد بن سیف شیخ احمد بن سیف آل ثانی شیخ الاسلام زاده شیخ تویجیری شیخ جاسم قنبر شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی شیخ حمد حاکم فجیره شیخ خلیفه ولیعهد ابوظبی شیخ راشد شیخ راشد بن حمید شیخ زای شیخ صفر بن محمد القاسمی شیخ عبدالله بن خلیفه آل ثانی شیخ عزالدین حسینی شیخ علی آل عُصفور شیخ عیسی بن سلمان آل خلیفه فرمانروای بحرین شیخ محمد بن مبارک الخلیفه، وزیر خارجه بحرین شیخ مهدی حائری شیرازی شیطان بزرگ شیعه شیعه ایرانی شیعه بحرین شیعیان بحرین شیعیان خاورمیانه شیعیان خلیج فارس شیعیان در عراق شیعیان در پاکستان شیعیان عراق شیعیان عربستان شیعیان لبنان شین بث صاحب منسبان پهلوی صادرات نفت ایران صادق احمدی، وزیر دادگستری صادق الروحانی صادق جواد سلیمان (کنسول سفارت، سفارت عمان، واشنگتن) صادق صدریه صادق طباطبایی صادق طباطبایی معاون نخست وزیر صادق قطب زاده صالح خو سفیر ایران در توکیو صباغیان صباغیان وزیر کشور صباغیان، وزیر کشور صدا و سیما صدام حسین صدای ملی ایران صدر حاج سید جوادی صدیقی صفی اصفیا صلح بین ایران و عراق صلح فلسطین صلح مصر و اسرائیل صلیب سرخ صنار مآمدی صنایع آمریکا صنایع هواپیمایی ایران صندوق امانی صندوق امانی ایران صندوق امانی ایران نیروی هوایی ایران صندوق امانی ایران، صندوق امانی خریدهای تسلیحاتی صندوق امانی خریدهای نظامی خارجی ایران صندوق بین المللی پول صنعت بعد از انقلاب ایران صنعت سینمای شوروی صنعت نفت صنعت نفت ایران صنعت نفت در قطر صنعت نفت و گاز شوروی صنعت نفت کویت صهیونیسم صورتحساب هزینه های خریدهای نظامی خارجی ضد آمریکایی ضد انقلاب ضد انقلابیون ضد ساواک ضد منافع آمریکا ضدهوایی وُلکان ضدیت با انقلاب ضررهای اقتصادی ضعفها در پوشش گزارش از ایران ضیا ناصری ضیاءالحق ضیاءالحق رئیس جمهور پاکستان ضیافت شام سفارت طالبانی طالقانی طباطبایی طبقات اجتماعی انقلابیون طرح FOCUS ایران طرح بازرگانی کشاورزی طرح های اقتصادی طرحهای تحقیقاتی فضایی طرحهای ترور شخصیت طرحهای ضربتی اشتغال زا طرحهای کشاورزی و صنعتی طرفدار خمینی و شریعتمداری طرفدار شوروی در افغانستان. طرفدار غرب طرفداران شاه طرفداری از شاه طوفانیان عادی سازی روابط عادی سازی روابط ایران و آمریکا عادی سازی روابط با آمریکا عادی کردن روابط عاشورا عاشورای 57 عاقبت شاه عالی نصبی عالیخانی عباس امیر انتظام عباس امیرانتظام عباس شاهنده ناشر مجله فرمان عباس کریم قره باغی، عباسعلی خلعتبری، وزیر امورخارجه عباسقلی بختیار عبدالحسین اعتبار عبدالحسین بقایی عبدالحسین بهنیا وزیر دارایی عبدالحسین خلیلی عبدالحسین سمیعی وزیر علوم و آموزش عالی عبدالرحمن برومند عبدالرحمن قاسملو رئیس عبدالرحیم قاسملو عبدالرحیم میرفندرسکی، نماینده ایران در سوریه عبدالرضا انصاری عبدالرضا انصاری وزیر کشور عبدالعظیم ولیان استاندار خراسان و نایب التولیه آستان قدس عبدالعظیم ولیان و وزارت اصلاحات ارضی عبدالعظیم ولیان، رئیس سازمان اصلاحات ارضی عبدالعظیم ولیان، وزیر تعاون و امور روستاها عبدالعلی جهانشاهی، رئیس بانک مرکزی عبدالله اسماعیل عبداللّه انتظام عبداللّه انتظام وزیر خارجه ایران عبداللّه سماک عبداللّه قمی عبدالمجید مجیدی مدیرکل بنیاد فرح پهلوی عبدالمجید مجیدی معاون نخست وزیر و رئیس سازمان برنامه و بودجه عبدالمجید مجیدی وزیر تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی عبدالمجید مجیدی وزیر کار عبدالکریم لاهیجی از رهبران جبهه ملی عتیبه و سویدی عدم ازدیاد سلاح عدم ازدیاد سلاح های اتمی عدم تعرض به استقلال ایران عدم ثبات سیاسی عدم حمایت مالی شاه از بختیار عدم دخالت در مسایل داخلی ایران عدنان خیرالله تلفاح عدنان مزارعی عراق عراق و تشیع و ایران عرب عرب ها عربستان عربستان سعودی عربستان سعودی در بحرین عزالدین کاظمی عزت الله سحابی عزت اللّه همایونفر وزیر مشاور در امور سیاسی و اجتماعی عزت اللّه یزدان پناه، وزیر مشاور عزیزاللّه شیبانی صالح عصبانیت عده ای از روحانیون از رفتن شاه عضو کادر حزب دموکرات کردستان امجد متوسلی عطاءاللّه خسروانی عطاءاللّه خسروانی وزیر کشور عقب نشینی نظامیان علاءالدین علاقه آمریکایی ها به امیر انتظام علت حمایت امنیتی از شاه علم علی آبتین علی اردلا علی اصغر امیرانی علی اصغر تسلیمی علی اصغر حاج سید جوادی علی اصغر رفعت علی امین علی امینی علی اکبر شهلا معتمد آیت اللّه کاظم شریعتمداری. علی اکبر معین فر علی اکبر معینی فر علی ایمانی علی بابائی علی بهزادنیا علی بهزادنیا، علی دهقان علی سیف پور فاطمی علی شاپوریان علی شایگان علی قلی قرایی علی نقی کنی علیرضا نوری زاده علیرضا نوری زاده مدیر مجله امید ایران علیقلی اردلان وزیر دربار علیقلی اردلان، وزیر صنایع و معادن علینقی عالیخانی علینقی عالیخانی وزیر اقتصاد علینقی عالیخانی، وزیر اقتصاد علینقی علیجانی علینقی علیخانی عمان عملکرد دولت نطامی عملکرد مخالفین شاه عملیات اطلاعاتی شوروی علیه آمریکایی ها و تأسیسات آمریکایی عملیات ال عال عملیات سری عناصر شاه دوست عناصر ضدانقلاب عوامل ناتوانی دولت بازرگان عید فطر عید قربان عید پسه عیسی الشریفی غارت و چپاول منابع ایران غربزده ها غلام عباس آرام غلام عباس آرام سفیر ایران در جمهوری خلق چین غلام عباس فلاحی غلام فلاحی غلامحسن صدیقی غلامحسین روغنی غلامحسین صدیقی غلامرضا ازهاری غلامرضا شکوهی غلامرضا نیک پی وزیر مشاور و معاون اجرایی نخست وزیر غلامرضا نیک پی، شهردار تهران غلامعلی اویسی غلامعلی لیاقتی غلامعلی لیاقتی، مدیر مؤسسه تلویزیون و سینما غنی بلوریان غیرمتعهد ها غیرمتعهدها فارسی فارلند فتح فتح اللّه ستوده وزیر پست، تلگراف و تلفن فدائیان خلق فدائیان مارکسیست فداییان خلق فدولف فدولف از سفارت شوروی فرار بختیار فرار سرمایه های فرار شاه فرار وابستگان پهلوی فراری دادن جاسوسان کپکان فراری دادن وابستگان حکومت پهلوی فراری دادن وابستگان شاه فرازیان از روسای ساواک فراماسون فراماسونری فراماسونها فرانسه فرانسوا پونست، وزیر خارجه فرانسه فرح فرح دیبا فرخ رو پارسا وزیر آموزش و پرورش فرخ نجم آبادی- معاون وزیر اقتصاد فرخ نجم آبادی، وزیر صنایع و معادن فردوست فرقان فرقه بهائی فرمانده ناوگان خلیج فارس فرمانده نیروهای آمریکا فرمانده نیروهای آمریکایی فرمانده نیروهای محافظ سفارت فرمانده هاک فرمانده ویلیامسون فرماندهان ارتش ایران فرماندهی MIRCOM فرماندهی نیروی هوایی آمریکا فرماندهی کل قوا فرماندهی کل نیروهای زمینی ایران فرهنگ مهر فرهنگ مهر رئیس دانشگاه پهلوی فرهنگ مهر رئیس هیئت مدیره شرکت ملی بیمه فرودگاه بین المللی مهرآباد فرودگاه تهران فرودگاه تهران بعد انقلاب فرودگاه مهرآباد فروش تجهیزات فروش تسلیحات آمریکایی فروش تسلیحات به ایران فروش نفت خام فروش هواپیمای جنگی فروشگاه خمینی فروغی سفیر ایران در افغانستان فروهر فریب دولت موقت با اطلاعات دروغ فریدون افشار - پالیزبان فریدون تقی زاده متقی فریدون جم فریدون زند فرد فریدون مهدوی فریدون مهدوی وزیر بازرگانی فریدون مهدوی وزیر کشور فریدون ناصری (اس.دی.پکن/1) فریدون ناصری(اس.دی.پکن/1) فساد فساد اخلاقی فساد اداری فساد خاندان پهلوی فساد در ایران فساد در جامعه ایران فساد در زمان پهلوی ها فساد دربار فساد سیاسی ۲۵ ساله آمریکا فساد و رشوه در ایران فشار مذهبی بر دولت فضاسازی رسانه ای سفیر شوروی فضای سفیر جدید کاتلر فضای ضد آمریکایی فعالیت ها و برنامه های محمد درخشش فعالیت های انقلابی جمهوری اسلامی ایران در ایالات متحده آمریکا فعالیت های خرابکاری لیبی در ایران فعالیت های سیا در تهران فعالیت های سیاسی فعالیت های شوروی در تهران فعالیت های ضد آمریکایی فعالیت های ضد رژیم فعالیت های ضدآمریکایی فعالیتهای ضدآمریکایی فلاحی فلاحی فرمانده نیروی زمینی ایران فلسطین فلسطین اشغالی فلسطین پیروز است فلسطینی ها بعد از کمپ دیوید فهد فوت مصدق فورچون فولبرایت فیدل کاسترو فیروز بهرامپور فیروز شریفی فیصل بن علی بن فیصل آل بوسعید سفیر عمان در آمریکا فیلم های مسکو فیلیپ کلاک قائله کردستان قاسم الجمالی قاسم عمرالیاقوت دیپلمات کویتی در تهران قاسم معتمدی رئیس دانشگاه اصفهان قاسم معتمدی وزیر علوم و آموزش عالی قاسم معتمدی، وزیر علوم و آموزش عالی قاسملو قاضی یسری دویک قانون اساسی قانون اساسی ایران قانون اساسی جدید قانون انتخابات قانون جدید مطبوعات ایران قانون فدرال قانون مورفی قای. الف. فرید قایق فرماندهی کمان قبایل در استان فارس قبرس قتل استاد دانشگاه قتل تیمور بختیار قتل یک پلیس قدافی و خمینی قدرت انقلاب قدرت ایران قدرت خارجی قدرت روحانیت شیعه قذافی قذافی و امام موسی صدر قرآن و سنت قرارداد بین مصر و اسرائیل قرارداد تجاری ایران و ترکیه قرارداد تجهیزات قرارداد مستشاری قرارداد کمک نظامی آمریکا به ایران قرارداد گاز قرارداد گازی ایران و شوروی قراردادهای آمریکا قراردادهای تجاری قراردادهای جدید خریدهای نظامی خارجی و قطعات یدکی برای نیروهای مسلح ایران قراردادهای خریدهای نظامی خارجی بعد از انقلاب قراردادهای خریدهای نظامی خارجی نیروی دریایی ایران قراردادهای دفاعی قراردادهای نظامی قزوین قشقایی قصد جنگ قصر ولیعهد در آمریکا قطب زاده قطر قطع ارتباط یوگسلاوی و شوروی قطع روابط با مصر قطع هم یو. ان. ساسپند ( نیکولاس لانگ ) قطعات برای هواپیماهای 707 و 747 قطعات یدکی قطعات یدکی اف-14 قطعات یدکی مورد نیاز ایران قطعات یدکی نظامی قطعنامه جاویتس قطعنامه جاویتس، قطعنامه سازمان ملل قطعی نبودن برگشت خمینی قم قهرمانشهر قیمت نفت قیمت نفت گاز قینت نفت لئونارد. اس. دوول لاری جیل لاهوتی لاهیجی لایحه کاپیتولاسیون لبنان لبنان و فلسطینی ها لس آنجلس تایمز لطفعلی صمیمی لطیف رمضان نیا لطیف رمضانیا لغو ممنوعیت سفر لقب امام به امام خمینی لنینیست لهستان لوازم یدکی لوون پارویرویچ وارطامیان لیبرال میانه رو لیبرال های مذهبی، لیبرالیزاسیون لیبی لیست خمینی لیندستورم لینگن مأمور سیاسی استمپل مأمورین امنیتی سفارت مأمورین ساواک مؤسسه تلویزیون و سینما مؤسسه روابط بین الملل مؤسسه روابط بین المللی آمریکا مؤسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی مائوئیست مارتین اف.هرتز مارتین هرتز ماروین زونیس مارکسیست مارکسیست های اسلامی ماریان دویش (اسپید) ماشاءالله کاشانی ماشاءالله کاشانی فرمانده نیروهای محافظ سفارت ماشین گریسی مالیات مضاعف مامور ساواک مامور سیا ادوین آتکینز ماموستا مفتی زاده مانع تراشی آمریکا برای رابطه شاه با شوروی مانور بیکان کامپس مانور بیکان کامپس 79 مانور دریایی با آمریکا ماه محرم ماگومد عثمانف دبیر سوم سفارت شوروی مایسترون مبارزه با انقلاب مبارزه مستقیم مترینکو کنسول آمریکا، متمولین و زمینداران متین دفتری مجاهدین خلق مجاهدین خلق (مبارزین مردم) مجاهدین خلق ایران مجسمه شاه مجلس مجلس [شورای ملی] مجلس آزاد مجلس اسرائیل «کنست» مجلس اعلای شیعیان مجلس ایران مجلس خبرگان مجلس سنا مجلس شورا مجلس ملی عراق مجله تایم مجله فورچون مجله پیام صلح مجمع بزرگ قانون اساسی مجمع عمومی سازمان ملل مجمع عمومی سازمان ملل متحد ب مجمع عمومی ملل متحد مجوز حمل سلاح مجید تهرانیان مجید رهنما مجید مجیدی محافظه کاران مذهبی راست محاکمات و اعدام ها محدود کردن قدرت نظامی ایران محدودسازی خرید تجهیزات نطامی از آمریکا محدودیت خرید اسلحه برای شاه محدودیت مسافرت به ایران محرم محسن خواجه نوری محسن سلیم جاسوس سیا محسن سلیم ٬ اس. دی. اسلیپری / 1 محسن شیرازی محسن فروغی محسن فروغی وزیر فرهنگ و هنر محسن پزشکپور محمد امین ریاحی محمد امین سراجی محمد امین شیخ الاسلام محمد امین کاردان رایزن سفارت ایران پاریس محمد باهری محمد باهری، محمد باهری، وزیر دادگستری محمد بن مبارک الخلیفه، وزیر خارجه بحرین محمد تقی قمی محمد توسلی محمد توکلی محمد توکلی(نهضت آزادی) محمد داوود محمد درخشش محمد درخشش رئیس اتحادیه معلمان محمد درخشش رهبر پیشین حزب اتحاد ملی محمد درخشش، محمد درخشش، وزیر فرهنگ محمد رضا پهلوی محمد سام، وزیر کشور محمد مشیری یزدی محمد منتظری محمد نصیری وزیر مشاور محمد پرورش محمد یگانه محمد یگانه رئیس بانک مرکزی محمد یگانه معاون وزیر - وزارت اقتصاد محمد یگانه وزیر اقتصادی و دارایی محمد یگانه، وزیر مشاور در امور اقتصادی محمدامیر خاتمی محمدحسن مرشد وزیر بهداری و رفاه اجتماعی محمدحسین خان قشقایی محمدرضا امین محمدرضا جلالی نایینی محمدعلی العکری رهبر شیعیان بحرین محمدعلی رشتی محمدعلی مولوی محمدکاظم بجنوردی محمود ضیایی محمود طلوعی محمود فروغی محمود فروغی سفیر ایران در افغانستان محمود فروغی سفیر ایران در ایالات متحده محمود فروغی، محمود قوام صدری، وزیر مشاور و معاون پارلمانی محمود کاشفی وزیر مشاور در امور پارلمانی محمود کشفیان وزیر مشاور محمود کشفیان وزیر کشور محوی محکوم کردن اعدامهای دادگاه انقلاب محکوم کردن اعدامهای دادگاههای انقلاب محی الدین نبوی محی الدین نبوی نوری مخابرات مخارج نظامی امسال مخالفان انقلاب اسلامی مخالفان شاه مخالفان قانون اساسی مخالفت جوانان عمانی با رژیم سلطان مخالفین «میانه روِ لیبرال» مخالفین آمریکا مخالفین امام خمینی مخالفین خمینی مخالفین در فرانسه مخالفین در لندن مخالفین در پاریس مخالفین سیاسی مخالفین شاه مخالفین میانه رو مخالفین ولایت فقیه مخدره ضیایی مد لباس مجارستان مداخله آمریکا مداخله آمریکا در ایران مداخله روسیه و بریتانیا مدارس بین المللی مدارس طاغوتی مدارس عمومی ایران مدافعین عادی کردن روابط بین ایران و آمریکا مدرسه آمریکایی در تهران مدرسه جامعه بین المللی شیراز مدرسه پسر میناچی مدرنیزه مدنی مذاکرات بین بختیار و گروههای مذهبی مذاکرات خلیج فارس مذاکرات خودمختاری فلسطینی ها مذاکرات راه آهن مذاکرات سالت مذاکرات صلح خاورمیانه مذاکرات هاوانا مذاکرات وابسته دفاعی با جانشین رئیس ستاد نیروی دریایی ایران مذاکره مذاکره با یک ایرانی مذاکره برای ایجاد آرامش مذاکره برای ورود خمینی مذاکره بین آمریکا و جنبش اسلامی مذاکره درباره تدارکات نظامی مذاکره دولت موقت با آمریکا مذهب در ایران مراسم مذهبی مراغه ای (اس. دی. پروب) مراکز ساواک مراکش مرتضی بازرگان ساده لوح مرتضی صالحی مرتضی صالحی وزیر راه و ترابری مرتضی صالحی، استاندار جدید خوزستان مرتضی صالحی، وزیر راه و ترابری مرتضی موسوی مرحوم طالقانی مرد خای گازیت مردم مردم اصفهان مردم شیراز مردم قم مردم مقابل سلطنت مرز انقلابی مرز تبریز شوروی مرسدس بنز) مرعشی نجفی مرکز اطلاعات ایالات متحده مرکز فرماندهی نیروهای آمریکا مرکز فرهنگی IAS مزارت خارجه مزایای خانوادگی و مسکن مسئله حساس مسئله فلسطین مسئول امور سفارت آمریکا تهران مسائل داخلی ایران مساعدت امنیتی مساعدت های امنیتی آمریکا به ایران مساعدت های امنیتی به ایران مساعدت های نظامی آمریکا مسایل حقوق بشر در ایران مسایل خاورمیانه مسایل کردستان مستشار آمریکایی مستشار نظامی مستشار نظامی آمریکا مستشاران مستشاران آمریکای در ایران مستشاران آمریکایی مستشاران اردنی مستشاران نظامی مستشاران نظامی آمریکا مستشاران نظامی آمریکا در ایران مستشاران نظامی آمریکایی ارتش مستشاری مستشاری آمریکا مستشاری نظامی مستشاری نظامی آمریکا مستشاری نظامی آمریکا در ایران مستشاری نظامی آمریکا در دوره مصدق مستشاری نظامی امریکا مستشاری نیروی دریایی مسجد قبا مسعود بهادران مسعود مهاجر از آیندگان مسلحانه مسلمانان شیعه مسلمانان فیلیپین مسلمانان متعصب مسیحیان مشارکت ایران در خط لوله نفت اسرائیل مشروب فروشی ها مشکلات اصلی در تحولات ایران مشکلات بین ایران و آمریکا مشکلات دانشجویی مشکلات سیاسی ایران مشکلات همافران مشکلات پیش روی انقلاب اسلامی مشیر فاطمی مصاحبه مطبوعاتی مصدق مصر مصطفی درخشش مصطفی مصباح زاده مصطفی پایدار وزیر مشاور در امور اجرایی مصطفی چمران مصطفی گرگ زاده مطاع زاده مطالعات آمریکایی و فارسی مطبوعات مطبوعات آمریکا مطبوعات ایران مطبوعات روسی مظفر بقایی مظفر بقایی کرمانی معاملات تسلیحاتی معاون وزیر اینگرسل معمر قذافی مفتح مفتی زاده مفسد فی الارض مقاصد خمینی مقامات حکومت پهلوی مقامات سفارت شوروی مقامات شوروی مقاومت پارسی ها مقدم مراغه ای مقدمه و معرفی اسناد جلد11 مقررات انتقال بین المللی سلاح ملاقات با اتباع شوروی ملاقات با امیرانتظام ملاقات با خمینی ملاقات با مقام مطبوعاتی سفارت ایران ملاقات با مقامات بلوک شرق ملاقات با مقامات سفارت شوروی ملاقات با وابسته نظامی، دریایی و هوایی شوروی ملاقات با وزیر امور خارجه و وزیر دفاع ایران ملاقات نیروهای هیأت مستشاری ملالاه حبیب ملک منصور خان قشقایی ملی دفاع از انقلاب افغانستان ملی شدن نفت ملی کردن مدارس خصوصی در ایران ملی گرایی شیعه ممنوعیت نزدیک شدن به روسیه منابع مالی انقلابیون منازعه قدرت بین نصرالله معینیان و پهلبد مناطق نفتی مناطق نفتی خوزستان مناطق کردنشین منافع آریکا منافع آمریکا منافع آمریکا در ایران منافع اقتصادی فرانسه در ایران منافع بازرگانی ایالات متحده منافع بلوک شرق در ایران منافع مشترک بین دولت موقت و آمریکا منتظر منتظری منصور منصور روحانی وزیر آب و برق منصور روحانی، منصور فرهنگ منوچهر آریانا منوچهر آگاه منوچهر اقبال منوچهر اقبال رئیس شرکت ملی نفت ایران منوچهر اقبال مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران منوچهر بهرون وزیر مسکن و شهرسازی منوچهر تسلیمی منوچهر داودی منوچهر شاهقلی منوچهر فرمانفرمائیان منوچهر نیک پور منوچهر پرتو وزیر دادگستری منوچهر کاظمی منوچهر کلالی، وزیر کشور منوچهر کلعلی منوچهر گنجی منوچهر گنجی وزیر آموزش و پرورش منوچهر گودرزی وزیر مشاور، مهاجرت مهاجرت یهودیان ایران مهاجمین عرب و مغول مهار قدرتگیری شاه مهدی آذر مهدی ابراهیمیان مهدی بازرکان مهدی بازرگان مهدی حائری یزدی مهدی روحانی مهدی روحانی اس. دی. التیمت / 1 مهدی روحانی جاسوس سیا مهدی روحانی و صادق روحانی جاسوسان سیا مهدی شیبانی مهدی عراقی مهدی مشایخ مهدی ممکن معاون وزارت اطلاعات مهدی میرزا محمد مهدی هادوی مهدی هروی مهدی هروی معاون دانشگاه ملی مهدی پیراسته مهرداد پهلبد وزیر فرهنگ و هنر مهری از رهبران شیعه کویت مهمانی پرخرج مهندس بازرگان مهندس حسن شریعتمداری مهندس رحمت اللّه مقدم مهندس رسولیان مهندس صفوی مهندس عبداللّه والی ناشر و مالک تهران مصور مهندس محسن فروغی مهندس محمد توکلی مهندس مهدی بازرگان مهندس هادی انتخابی مواد مخدر مواضع ایرانیان نسبت به آمریکاییان مواضع ضد آمریکایی موافقان شاه موافقان و مخالفان رفراندوم موافقت نامه کمپ دیوید موافقین شاه مورفیلد موسوی موسوی خوئینی ها موسی هاشمی موشک آی-هاوک موشک هارپون [اژدر] موشک های هارپون موشک پیشرفته هاوک موقعیت آذربایجان موقعیت جامعه بهائیان موقعیت زنان در ایران انقلابی مونا الجمالی مک گافی مکاتبات مردمی شهرستان ها مکالمه با سفیر ایران امیرانتظام میانجی گری میانجیگری میانه رو میانه رو های وابسته میخائیل ام. مید شیپمن میدان ژاله میر حسین زنگنه میزبان شلنبرگر میلانی مین جمع کن میناپی میناچی میهمانی سفیر لهستان برای نمایش فیلم میکروفیش ناآرامی ناآرامی در استان ها ناآرامی در مهاباد ناآرامی شهری در تهران ناآرامی های ایران ناآرامی های شهری در ایران ناآرامی های کردستان ناآرامیهای کارگران آمریکایی ناامیدی آمریکا نسبت به شاه نابودی اسناد سفارت آمریکا نابودی اقتصاد ملی ناتانسون ناتو ناتوانی دولت بازرگان ناتوانی های خمینی ناخدا سوم شیرر ناخدا سوم نامجویی ناخدا سوم هیگبی ناخداسوم شیرر ناراحتی های مرزی ناراضیان رژیم نارضایتی از ارتباط جمعی سوئد نارضایتی از رژیم کنونی نارضایتی روحانیت نارضایتی ملاها ناس ناسیونالیسم ایرانی ناصر مقدم رئیس ساواک ناصر میناچی ناصرخان ایلخان قشقایی ناصرخان قشقایی ناصرقلی گلسرخی وزیر منابع طبیعی نامه تهدیدآمیزی علیه سفارت نامه دولت موقت به سفارت آمریکا درباره خریدهای نظامی ناو جنگی اتمی ناو سمز ناوسروان انگلمن ناوشکن های اسپراونس ناوهای مین جمع کن ناوچه کهنموئی ناوگان نیروی دریایی نبی پور نجفی وزیر دادگستری نجیب بابائی نخبگان سیاسی نخست وزیر امین نخست وزیر امینی نخست وزیر فرانسه بار ندای ایران (ایران وُیس) نرخ بیکاری نزاع اعراب و اسرائیل نزیه نسیم شالون نشر اخبار کذب نشریات شوروی نشریه الحوادث نشریه بورس یوسف رحمتی نشریه نامه از اتحاد ملی نشها و تنازعات سیاسی در جنبش اسلامی ایران نصرالله معینیان نصرت اللّه معینیان نصرت اللّه معینیان رئیس دبیرخانه مخصوص شاه نصرت اللّه معینیان وزیر اطلاعات و جهانگردی نصیری نظامی آمریکا نظامی وابسته به غرب نظامیان ایران نظر ایرانیان در رابطه با آمریکا نظری سادات نظریات آیت الله بهشتی در مورد انقلاب و روابط خارجی نظریات دکتر شریعتی نظریات شوروی درباره ایران نعمت الله نصیری نعمت اللّه نصیری رئیس ساواک نفت نفت آذربایجان نفت ایران نفت ایران برای اسرائیل نفت ایران به اسرائیل نفت ایران در اسرائیل نفت ایران در راه اسرائیل نفت ایران در یمن نفت جنوب عمان نفت خام کویت نفت خاورمیانه نفت خلیج فارس نفت شوروی نفت عربستان سعودی نفت کویت نفتکش های خلیج فارس نفتی امارات شمالی نفنت ایرا نفوذ نفوذ از کانال افراد صاحب منصب و موجه نفوذ در ارتش نفوذ در انقلاب نفوذ در ایران نفوذ در بدنه انقلاب نفوذ در بدنه دولت موقت نفوذ در شورای انقلاب نفوذ در مرجعیت نفوذ رهبران مذهبی ایران نفوذ سیاسی نفوذ علمی فرهنگی نفوذ فرهنگی نفوذ فرهنگی با پوشش فعالیت های علمی و فرهنگی نفوذ فرهنگی در انقلاب نفوذ فروشان نفوذ فلسطین نفوذ مذهب بر سیاست انتخابات نقد بر عقاید مذهبی ایرانیان نقد جبهه ملی نقش ایران در اهداف منطقه ای آمریکا نقش عربستان سعودی در اوپک نقش نظامی آمریکا در خلیج فارس نقش یزدی در ارتباط با آمریکا نقشه آینده بدون شاه نقشه اقامت محمدرضا پهلوی در آمریکا نقشه برای اقتصاد وابستگی اقتصاد ایران نقشه حذف روحانیت از آینده انقلاب نقشه حضور شاه در آمریکا نلسن بریکهم نماز جمعه نمایشگاه اتحاد جماهیر شوروی نماینده تجاری شوروی نماینده موبیل اویل نمایندگان ایرانی شرکت های آمریکایی نمایندگان بختیار نمایندگان دولت موقت نمایندگیهای دیپلماتیک نهضت آزادی نهضت آزادی ایران نهضت تشیع نهضت رادیکال نهضت رادیکال ایران نهضت های اسلامی را در مصر نهضت های اسلامی منطقه نوذر رزم آرا نورالدین الموتی نورالدین کیانوری نورمن دیتزل نوسازی ارتش تعرفه و انتقال تکنولوژی نوسوف نوع حکومت جمهوری ایران نيروي هوايي جمهوري اسلامي ايران نگرانی های امنیتی نگرانی های ایالات متحده نگهداری برای AH1J و اف-14 نیازهای ایران به آمریکا نیروهای آمریکایی نیروهای آمریکایی در منطقه نیروهای امنیتی سفارت نیروهای خاورمیانه ای امریکا نیروهای دریایی ایران نیروهای محرک انقلاب نیروهای محرکه سیاسی نیروهای مسلح نیروهای مسلح ایران نیروهای مسلح سلطان عمان نیروهای مسلح قطر نیروهای نظامی روسی در افغانستان نیروهای هسته ای نیروهای کالینین نیروی جوان تحصیل کرده ایرانی نیروی دریایی نیروی دریایی آمریکا نیروی دریایی اسلامی ایران- نیروی دریایی امریکا نیروی دریایی ایران نیروی دریایی شاهنشاهی نیروی دریایی شاهنشاهی ایران نیروی دفاعی بحرین نیروی نظامی آمریکا نیروی هوایی نیروی هوایی آمریکا نیروی هوایی آمریکا و CMS نیروی هوایی اسلامی ایران نیروی هوایی ایالات متحده نیروی هوایی ایران نیروی هوایی ایران بعد از انقلاب نیروی هوایی شاهنشاهی ایران نیروی هوایی عربستان نیروی هوایی عمان نیروی هوایی کویت نیشابور، سبزوار و اسفراین نیوسام نیوسام معاون وزیر امور خارجه آمریکا نیکسون نیکلای ایوانویچ کلیموف، کنسول سفارت اتحاد جماهیر شوروی نیکلای میخائیلوویچ پگف نیکلای میخائیلوویچ پگف سفیر شوروی در ایران نیکلای میخائیلویچ پگف نیکلای میخائیلویچ پگف سفیر شوروی در ایران نیکلای واسیلیوچ کاماردین نیکلای کاپیشین، دبیر اول سفارت اتحاد شوروی هادی هدایتی هادی هدایتی وزیر آموزش و پرورش هارولد ساندرز هاشم صباغیان هاشم کامبخش نام رمز: اس. دی. تندرا/1 هالند هامل هاوانا هاگانا هتل اینترکنتینانتال هدایت اسلامی نیا هدایت اللّه متین دفتری هدایت متین دفتری هرالد تریبیون هرج و مرج هرمز رزم آرا هزاره ها هلاکو رامبد هلند هلیکوپترهای RH53D همافران همافران اعتصابی همافران نیروی هوایی همایون جابر انصاری همایون روشنی مقدم همایون روشنی مقدم جاسوس کرد سیا همایون صنعتی همسر علی امینی همه پرسی همه پرسی جمهوری اسلامی همه پرسی قانون اساسی همکاری امنیتی در خلیج فارس همکاری با اسرائیل همکاری هسته ای فرانسه و پاکستان همکیشان مسلمان هند هندریکس هندوستان هنری کسینجر هنری. ا. کی سینجر هواپیما اف 14 هواپیما جنگنده هواپیما جنگی هواپیماهای آر. اف-4 ای هواپیماهای اسکای هاوک هواپیماهای اف-14 هواپیماهای جنگنده اف - 14 هواپیمای آر. اف-4 ای هواپیمای جنگی هواپیمایی هواپیمایی ایران ایر هوتارک هوشنگ انصاری هوشنگ انصاری وزیر اقتصاد هوشنگ دهش هوشنگ رام هوشنگ فرخان هوشنگ نهاوندی هوشنگ نهاوندی وزیر آبادانی و مسکن هوشنگ نهاوندی، رئیس دفتر ملکه هویدا هِلمز هیأت اعزامی پن ام به تهران هیأت مستشاری هیأت نظامی آمریکا در ایران هیأت نظامی ایرانی وابسته دفاعی ایالات متحده وابسته دفاعی چین وابسته مطبوعاتی سفارت شوروی سیرویژکین وابسته نظامی وابسته نظامی شوروی وابسته هوایی آمریکا وابستگی تجهیزاتی ارتش وابستگی نظامی ایران واردات نفت واردات نفتی آمریکا واسیلی پترویچ ولکف واسیلی. ک. گورووی، دبیر اول سفارت شوروی واشنگتن واشنگتن پست واقعه قم والتر ال. کاتلر والتر ال. کاتلر سفیر آمریکا در ایران والتر کولتر وام آزاد وام به ایران واننادی کازانکین - سفارت شوروی، تهران واکنش واکنش رسانه ها نسبت به شاه واگان آروتیونویچ کرستجیان واگذاری زیر دریایی کوسه و عزیمت پرسنل ایرانی وای. کی. الکسیف، دبیر دوم سفارت شوروی، وایلی وجه تمایز نهضت اسلامی ایران ورود امام خمینی ورود قطعی خمینی ورونین، کاردار شوروی در تهران وزارت امور خارجه وزارت امور خارجه آمریکا وزارت امور خارجه ایران وزارت امور خارجه شوروی وزارت بازرگانی مرکز تجاری آمریکا در تهران وزارت خارجه آمریکا وزارت خزانه داری واداره مالیات بر درآمد در تهران وزارت دادگستری وزارت دربار وزارت دفاع آمریکا وزارت دفاع ایران وزارت دفاع شوروی وزارت دفاع ملی وزارت منابع طبیعی وزارت نفت وزارت کشاورزی آمریکا در ایران وزارتخانه شاهنشاهی وزیر ارشاد وزیر اطلاعات و ارشاد وزیر امور خارجه وزیر امور خارجه ایران وزیر امور خارجه دولت موقت یزدی وزیر امورخارجه وزیر بلومنتال وزیر خاجه وزیر خارجه وزیر خارجه آمریکا وزیر خارجه افغانستان دکتر شاه ولی وزیر خارجه دولت موقت وزیر خارجه فرانسه وزیر خارجه کویت وزیر دادگستری دولت موقت جوادی وزیر نفت وزیر کشاورزی و عمران روستایی وزیر کشور دوره پهلوی، حسن زاهدی وزیران امور خارجه خلیج فارس وزیرخارجه بلژیک هانری سیمونه وسائل مخابراتی وسایل آموزشی و سوادآموزی وسایل ارتباط جمعی وسایل ارتباطات امنیتی وسایل ضد شورش وسایل یدکی وسسه حقوقی الکساندر و گرین وسکانیان وضع دلار وضع مالی دوبی وضعیت اصفهان بعد از ورود امام خمینی وضعیت اقلیت ها اوایل انقلاب وضعیت اقلیت ها بعد از انقلاب وضعیت اقلیت ها قبل از انقلاب وضعیت امنیت وضعیت امنیتی تهران وضعیت امنیتی در تهران وضعیت انقلاب وضعیت انقلاب ایران وضعیت انقلابی ایران وضعیت ایران وضعیت ایران اردیبهشت 58 وضعیت ایران بعد از 22 بهمن وضعیت ایران بعد از انقلاب وضعیت ایران بعد از ورود امام خمینی وضعیت بعد از ورود امام خمینی وضعیت بهائی ها بعد از انقلاب وضعیت بهائیان در ایران وضعیت بهایی ها وضعیت بهایی ها بعد از انقلاب وضعیت تهران وضعیت تولید نفت دی 57 وضعیت جامعه یهودیان اوایل انقلاب وضعیت داخلی رادیو و تلویزیون ایران وضعیت روابط ایران و ترکیه وضعیت روانی شاه وضعیت سیاسی اقتصادی اسرائیل وضعیت سیاسی و اقتصادی در ایران 1343 وضعیت سیاسی پاکستان وضعیت سیاسی کویت وضعیت صندوق امانی وضعیت قراردادهای خریدهای نظامی خارجی وضعیت مذهب در شوروی وضعیت ناوگان هلیکوپترهای RH53D وضعیت نفتی ترکیه وضعیت نیروهای آمریکا در ایران وقایع تبریز وقایع کرمان ولادیمیر میخائیلویچ وینوگرادوف، سفیر شوروی در ایران ولادیمیر ولاسف، دبیر اول سفارت شوروی ولادیمیر وینوگرادف سفیر اتحاد جماهیر شوروی ولادیمیر پانکراتف ولادیمیر پانکراتف، دبیر اول سفارت شوروی ولادیمیر گولووانف ولادیمیر یاکولویچ یروفیف سفیر شوروی ولادیمیرولاسف، دبیر اول سفارت شوروی ولادیمیرولاسوف دبیر اول سفارت شوروی ولایت فقیه ولیعهد بحرین؛ شیخ حمد بن عیسی بن سلمان آل خلیفه ولیعهد رأس الخیمه ونزوئلا ونس ونس وزیر امور خارجه آمریکا ونس وزیرخارجه آمریکا وُل وی. موشویو وی.وی. کویبیشف ویاچسلاو الکساندرویچ میلیوشین ویزا وسیله جذب ویزای NIV ویزای آمریکا ویزای دانشجویی آمریکا ویزای غیر مهاجرتی به آمریکا ویشنوسکی ویلیام آ. فاستر ویلیام اچ. سولیوان ویلیام اچ. هالمن ویلیام کلارک ویلیام کورن ویلیام. ای. هلسث وینوگرادوف سفیر شوروی ویژه نیروی هوایی ویکتور کازاکف، از سفارت شوروی پارساکیا، کفیل اداره پنجم وزارت امور خارجه پارلمان پاریس پاریس مرکز مخالفین ایران پاسداران پاسداران انقلاب پاسداران در افغانستان پاسپورت شاه پاسپورتهای ایرانی پالاتینسک پان آمریکن پانکراتف، دبیر اول سفارت شوروی پاول سی - بوید آدمیرال نیروی دریایی ایالات متحده پاول گریم پاکتهای دوبل پاکروان پاکسازی رادیو و تلویزیون ملی ایران پاکستان پاگانلی پایگاه نظامی پایگاه نظامی آمریکا پایگاه نیروی هوایی کپکان پتر ایوزیفویچ آشورکویک رئیس بیمارستان صلیب سرخ شوروی پخش فیلم ضد آمریکایی در تلویزیون ملی پذیرش دولت آمریکا پرداخت حق العمل از سوی شرکت گرومن به مأموران پرداخت قرامت به آمریکا پرزیدنت حفیظ اللّه امین پرسنل نظامی آمریکا در ایران پرشت پرفسور ناصری سخنوری پرنده های نیروی دریایی پروازهای 3 - P پروازهای جاسوسی آمریکا پروازهای روزانه هواپیماهای 4-F ، 5-F و 14-F و وضعیت آماده باش پروفسور رابرت ام. کارتر، دانشگاه کالیفرنیای جنوبی پروفسور ریچارد کاتم پروژه شرکت باوون- مک لفلین- یورک (بی.ام.وای) درMIS پروژه های اقتصادی شوروی در ایران پرویز آموزگار مدیر دانشگاه مشهد پرویز حکمت وزیر نیرو پرویز رائین پرویز راجی پرویز مجتهدی پرویز و منصور لاوی پرکار اقدم جاسوس سیا پرکار اقدم جاسوس کرد سیا پزشک کرمانشاهی پزشکپور پسر شریعتمداری پشت کردن به انقلاب پشتیبانی آمریکا از شاه پشتیبانی از نیروی دریایی اسلامی ایران پشتیبانی نظامی پشتیبانی نیروی هوایی پلترو پلیس در ایران بعد از انقلاب پلیس در سنندج پلیس سعودی پلیس ملی ایران اسلامی و نیروهای نظامی پلیک پن آمریکن پناهجویان کمونیست پناهندگان افغانی پناهندگان افغانی در پاکستان پناهندگان کرد پناهندگان کرد در ایران پناهندگان کرد عراقی پناهندگان کمونیست پناهندگی شهروندان کشورهای کمونیستی پنجمین سال انقلاب الجزایر پهلوی پوسترهای ضدآمریکایی پوشش مطبوعاتی در مورد نیروهای آمریکایی و شوروی پول های بلوکه شده ایران پول های تقلبی پولهای بلوکه پکوئین مامور سیا پگف پگف سفیر شوروی در تهران پگف، سفیر شوروی در ایران پیام تبریک پیتر تویتس پیرحسینی سردبیر روزنامه انقلاب اسلامی پیروزی انقلاب پیمان سنتو پیمان وین پیمانکاران نظامی آمریکا در ایران پیمانکاران نظامیآمریکا در ایران پیگیری خریدهای تسلیحاتی چاد چارلز دبلیو. مک کاسکیل چارلز ناس کاردار آمریکا چارلز. ان. راسیاس چالز. ان. راسیاس چریک های فدایی چریک های فدایی خلق چریک های کمونیست چمران چهارچوب رژیم پهلوی چهلم مردم قم چپاول ثروت ملی چپی های رادیکال چپیها چگونگی سیاست آمریکا چگونگی قانون اساسی چگونگی همه پرسی چین ژاندارم آمریکا ژاندارمری ژاندارمری شاهنشاهی ایران (ژاشا) ژاندارمری کازرون ژاپن ژنرال بوتو ژنرال توفانیان ژنرال ح طوفانیان، معاون وزارت جنگ ژنرال خاتمی ژنرال خلیل بخشی آذر ژنرال ربیعی ژنرال رحیمی ژنرال ریاحی ژنرال سیف[سید] امیررحیمی ژنرال طوفانیان معاونت وزارت جنگ ژنرال علی اصغر رفعت ژنرال علی رفعت ژنرال علی محمد خادمی ژنرال فریدون جم ژنرال قره باغی ژنرال موشه دایان وزیر خارجه اسرائیل ژنرال هوایی ٬ گُست ژنرال پالیزبان ژنرال گاست ژنرال گریوز ژنرال گست ژوزف توینام ک گ ب ک. آل کلام کابل کابینه بختیار کابینه دولت موقت کابینه نظامی ازهرای کاربن نویسی (رمزنویسی) کارتر کارتر و شاه کارخانه های تولیدی اصفهان کاردار (لینگن) کاردار آمریکا کاردار بروس لینگن کاردار سفارت کاردار مجارستان کاردار هنری پرشت کارمندان ODC کارمندان آمریکایی کارمندان مخالف شاه کارچاق کن کارکنان بهایی کارکنان نیروی دریایی کارگران کارگران ایرانی کارگری کارگری در ایران کارگزاران پهلوی کارینگتون کاسترو کاظم خسروشاهی وزیر بازرگانی کاظم رجوی کاظم زرنگار کاظم شیوا کالینز کانال سوئز کانالهای گریز در سرتاسر اروپا کانون وکلا کاهش قیمت نفت کاپتلاسیون کاپتولاسیون کاپیتلاسیون کاپیتولاسیون کاپیتولایسون کتاب 41 کتاب هفدهم کتر حسینعلی حجازی زاده کرد کرد ایران کرد عراق کردستان کردستان ایران کردستان عراق کردنشین کردها کردهای ترکیه کردهای عراق کرسنت پترولیوم کریستوفر کریم حسامی کریم سنجابی کریم سنجابی، رهبر جبهه ملی کریم سنجانی کریم معتمدی، وزیر پست و تلگراف و تلفن کریم پاشا بهادری کریم پاشا بهادری رئیس دفتر ملکه کریم گودرزی کشاورزی کشتار مردم کشتار میدان ژاله کشتارهای ارتش در ۲۸ و ۲۹ ژانویه کشتی شوروی کشتی نظامی کشتی های CG-993 کشتی های حامل پرچم ایالات متحده کشور نمونه اسلامی کشور های جهان سوم کشورهای اسلامی کشورهای بحرانی کشورهای خلیج فارس کشورهای دموکراتیک کشورهای عرب کشورهای عرب خلیج کشورهای عربی کشورهای نفتی کشورهای همسایه ایران کشورهای کمونیستی کلاوس بولینگ کلایبورن کلیات قانون اساسی جدید کلیمیان کمال الدین میرحبیب اللهی عضو کابینه، فرمانده کل نیروی دریایی شاهنشاهی ایران کمال خرازی کمونیست کمونیستی کمپ دیوید کمک امنیتی آمریکا کمک ایران به پاکستان کمک نظامی از آمریکا کمک نظامی به ایران کمک های آمریکا به افغانستان کمک های بلاعوض کمک های نظامی آمریکا کمک کویت به ترکیه کمیته انقلاب کمیته خمینی کمیته درون آژانس متارکه گران در تهران کمیته مصادره اموال بنیاد مستضعفان کمیته ممیزی کمیته ها کمیته های انقلاب کمیته های انقلاب اسلامی کمیته های خودمختار کمیته پایگاه نظامی کمیسیون مشترک ایران و آمریکا کمیسیون مشترک بازرگانی ایران و آمریکا کنترل انقلاب کنستانتین ایوانویچ زوتف کنستانتین ایوانویچ زوتف، دبیر اول سفارت شوروی در تهران کنسرسیوم کنسرسیوم نفت کنسریوم نفت کنسول آمریکا کنسول اقتصادی سفارت کنسولگری آمریکا کنسولگری آمریکا در اصفهان کنسولگری تبریز کنسولگری شیراز کنسولگری های آمریکا کنسولی ایالات متحده کنسولی سفارت شوروی کنفرانس اسلامی کنفرانس اعراب و اروپاییان کنفرانس اوپک در ابوظبی کنفرانس ایالات متحده کنفرانس جهانی مبارزه با نژادپرستی و تبعیض نژادی کنفرانس حقوق بشر کنفرانس خلیج فارس کنفرانس سران کشورهای خلیج فارس کنفرانس طائف کنفرانس مصرف کننده / تولیدکننده کنفرانس منطقه ای خلیج فارس - جنوب آسیا کنفرانس وزرای خارجه اسلامی کنفرانس ژنو کنفرانس کشورهای غیر متعهد کنوانسیون وین کنوانسیون وین در آمریکا کنوانسیون ژنو کنگره آمریکا کنیز مراد روزنامه نگار فرانسوی کوبا کودتا کورس آموزگار، وزیر مسکن کوفریجین، وابسته سفارت اتحاد جماهیر شوروی کومله کومنیست کوپر کوپر، معاون وزیر کوچه آمریکایی کویت کپکان کیسینجر کیفیت اسناد سیا کیفیت روابط ایران و آمریکا کیل گور کیهان اینترنشنال گارد شاهنشاهی گارد کهنه گازوئیل گاست گالوپ گرانت آوانسویچ وسکانیان گردهمایی وزیران خارجه خلیج فارس گردهمایی پیش آهنگی گروه حفظ منافع آمریکا گروه فداییان خلق گروه فرقان گروه فیلیپینی گروه مجاهیدین خلق گروه های اسلامی دانشگاه گروه های راست مارکسیستی گروه های سیاسی مخالف شاه گروه های فلسطینی گروه های مارکسیستی گروه های مخالف گروه های مخالف میانه رو گروه های مسئول امنیت گروه های چپ گروه های چپ دانشگاه گروه چماق به دستان گروههای غیر روحانی و حزب اللهی در ایران گروههای مخالف شاه گروهک های مخالف انقلاب گریوز گریگوری ایلیچ اولیفیرنکو گریگوری ایلیچ اولیفیرنکو، کنسول، سفارت شوروی - تهران گریگوری تیتوویچ زایتسف گریگوری زایتسف گزارش اطلاعاتی فرماندهی نیروهای آمریکا در اروپا گزارش اعدام های دادگاه های انقلاب گزارش اقدام به قتل شاه 1343 گزارش اوضاع سیاسی گزارش تحولات انقلاب گزارش تحولات انقلاب اردیبهشت 58 گزارش تحولات انقلاب اسفند 57 گزارش تحولات انقلاب خرداد 58 گزارش تحولات انقلاب در استان فارس خرداد 58 گزارش تحولات انقلاب در اصفهان اردیبهشت 58 گزارش تحولات انقلاب در اصفهان تیر 58 گزارش تحولات انقلاب در اصفهان خرداد 58 گزارش تحولات انقلاب در تبریز گزارش تحولات انقلاب در تبریز تیر 58 گزارش تحولات انقلاب در تهران گزارش تحولات انقلاب در خرداد 58 گزارش تحولات انقلاب در شیراز اردیبهشت 58 گزارش تحولات انقلاب فروردین 58 گزارش تلفنی گزارش جاسوس الف - یو. ان. پولو / 1 گزارش جاسوسی سیا گزارش حقوق بشر گزارش سانسور مطبوعات بعد از انقلاب گزارش سیاسی از ایران گزارش عملکرد آمریکا در دوره شاه گزارش وضع سیاسی گزارش وضعیت ایران گزارش وضعیت در تهران گزارش کمبود گوشت در ایران گزارشات مطبوعات ایران گزارشتحولات انقلاب (حکومت نظامی) گزارشگری سیاسی از ایران گسترش عملیات در کردستان و خوزستان گشت های ارتش گشتی سامپسون آمریکا گلگروف گمنامی گنادی کازانکین، دبیر اول سفارت روسیه گنشر گواننادی کازانکین - سفارت شوروی، گورمن بایکف یادداشت تفاهم تسلیحاتی بین ایران و آمریکا یادداشت های نفتی - امارات شمالی یاسر عرفات یانگ یدالله سحابی یدالله سهابی یزدی یزدی وزیر امور خارجه دولت موقت یمانی وزیر نفت سعودی یمن یهودی ها یهودیان یهودیان ایران یهودیان ایران بعد از انقلاب یهودیان ایران بعد ازا انقلاب یهودیان ایرانی یهودیان شوروی یو. ان. تراوت یو. ان. تراوت/1 یو. ان. تروات یو. ان. فسیل / ا یو. ان. کمل یو. ان. کمل / ا یورش وحشیانه یوری سمنوویچ چرومکین قائم مقام یوریل لوبرانی یوسف ابراهیم یوسف العلوی یوسف العلوی معاون وزیر خارجه عمان یوسف رحمتی یوسف شیراوی یوسف هرملین رئیس هیئت اعزامی اسرائیل در ایران یونایتد ریفانینگ یوگوسلاوی یکپارچگی ایران ۲۵۰۰ سال شاهنشاهی ایرانی ۳۰ نفر کشته ۳۰۰ زخمی ۳۰۰۰ یهودی ۴۳ کشته ”دفترامورایران“ در وزارت امور خارجه آمریکا