سند شماره

سنت مارتین رابطه سیا و حزب دمکرات

موضوع سند

مشخصات ارسال سند

از: رئیس 493084

سری

به: تهران رونوشت برای بخش خبرگیری داخلی / ستاد، بخش خبرگیری داخلی / شیکاگو، سنگاپور

متن سند

سند شماره (2)

سری

20 مرداد 1358 اعضاء

از: رئیس 493084

به: تهران رونوشت برای بخش خبرگیری داخلی / ستاد، بخش خبرگیری داخلی / شیکاگو، سنگاپور

اخطار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است

1- در نتیجه ملاقات بین مأمور ستاد و رابرت مک کی برنز رابط بخش خبرگیری داخلی، ما توانسته ایم فردی را در تهران شناسایی کنیم که ممکن است قرارگاه او را سودمند بیابد، ما درک می کنیم که این انحراف از عرف معمول مبنی بر عدم تحمیل طرحهای جدید عملیاتی به قرارگاه است. ولی معتقدیم که شما با ما موافق خواهید بود که این مورد دارای امکانات منحصر به فرد بالقوه است.

2- برنز از اوائل 1355 تا آذرماه 1357 مدیر شرکت اف. ام. سی. در تهران بود. او در جریان مأموری در آنجا چندین رابط عالی رتبه در بخشهای کشاورزی، نظامی و تجاری دولت ایران فراهم کرد. وی به هنگام عزیمتش از تهران در اواخر 1357 هنری سنت مارتین تبعه کانادا را به عنوان مسئول عملیات شرکت اف. ام. سی در ایران به جای گذاشت و هنری سنت مارتین عملیات آن شرکت را در آنجا ادامه داده و چند تن از آن رابطها را حفظ کرده است. از آن مهمتر گفته می شود که سنت مارتین طی چند سال گذشته رابطهای متعددی در جنبش کردها فراهم کرده است. او این رابطها را از طریق زن آذربایجانیش که به نوبه خود اقوام کرد فراوانی دارد به دست آورده است. درخواست این رابطهای کرد بود که سنت مارتین را واداشت تا از طریق برنز اقدام به تماس با ما نماید.

3- سنت مارتین که 30 سال دارد از اهالی کبک و فارغ التحصیل دانشگاه مونترال بوده و در سال 1976 به همراه همسر ایرانیش وارد ایران شد. او در تهران تا تابستان 1978، هنگامی که به استخدام شرکت اف. ام. سی درآمد، مشاغل گوناگونی را اختیار کرد. سنت مارتین طی سه سال اقامت خود در تهران علاقمند به تحقیق در مورد مردم کرد شده است و از طریق همسرش رابطهای متعددی برای خود به دست آورده است. در خرداد 1358 او و همسرش برای چند هفته به کردستان سفر کردند و با چند رهبر مهم کرد، من جمله رحیم سیف قاضی ملاقات کردند. سیف قاضی به همراه دیگر اعضای فامیل قاضی به سنت مارتین گفتند که خواستار کمک او هستند تا به قدرتهای غربی پیام دهند که نهضتشان محتاج یاری غرب است و

ص: 22

آنها در تلاش جهت تضمین آن کمکها مایلند راهی برای ارتباط با غرب باز کنند. به گفته سنت مارتین این گروه که شامل محمود و صدر قاضی هم می شد، مدعی طرفداری از شیخ عزالدین حسینی بودند و اظهار داشتند که خواستار استقلال کردها نیستند، بلکه فقط خواهان خودمختاری در حد معقولی در حیطه کشور ایران می باشند. آنها به دلیل عدم اعتمادشان به اعمال شوروی که در سال 1326 منجر به سقوط جمهوری کرد مهاباد شد، نمی خواستند حمایتهای شوروی را برای کوششهای خود خواستار شوند و این گروه مایل نیست خود را با بارزانیها متحد کند، زیرا تقریباً به همان اندازه شوروی به آنها بی اعتمادند.

4- همان گونه که قرارگاه اطلاع دارد، هیچ یک از این موارد جدید نیستند، زیرا سی. ا. تومیک / 19 از فروردین 1358 مشغول ابلاغ همین پیام بوده، اما این امکان هم وجود دارد که با استفاده جستن از یک خارجی مقیم تهران که ممکن است رابطهای نسبتاً خوبی در جنبش کردهای ایران داشته باشد، راه نفوذی به درون آن جنبش فراهم کرد. سنت مارتین ممکن است از چندین نظر دیگر نیز جالب توجه باشد. زیرا که به گفته برنز، فارسی وی عالی است و به فرانسه زبان مادری خود و انگلیسی تکلم می کند، اگرچه انگلیسیش لهجه ای سنگین دارد. به گفته برنز اگر او تقاضا بکند سنت مارتین حاضر به همکاری با سیا خواهد بود و قصد دارد تا مدت مشخصی در ایران بماند. البته لازم خواهد بود که برای استفاده از سنت مارتین از مراحل تأییدیه شرکت و کانادا بگذریم و تصور می کنیم که حداقل سه تا چهار هفته طول خواهد کشید تا بتوانیم مراحل اداری یا تأییدیه های لازم را تکمیل کنیم. اگر برای شما جالب است هم اکنون طی آن مراحل را شروع کنیم. نظر ما این است که تماس اولیه با سنت مارتین برای سنجش مقدماتی و در صورت ممکن استخدام و آموزش وی قبل از تحویلش به قرارگاه، در نقطه ای خارج از تهران باشد. اما ممکن است چاره های دیگری من جمله تماس اولیه در تهران وجود داشته باشد، از نظریات شما استقبال می کنیم.

5 - پرونده: بخش خبرگیری داخلی قضیه 062638 تا تاریخ 19 مرداد 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری سری

منبع: اسناد لانه جاسوسی - جلد 4 - کتاب 4 - صفحه 21