Post
32175
از: سولیوان
محرمانه
به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دي. سي.
1357-07-13- 1978-10-05
متن سند
سند شماره 88
خیلی محرمانه
5 اکتبر 1978 - 13 مهر 1357
از: سفارت آمریکا، تهران - 9742
به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی.
مرجع: (الف) تهران 9584، (ب) تهران 9252، (ج) تهران 9651، (د) تهران 9582، (ه( تهران 9617
موضوع: گزارش سیاسی - امنیتی، 4 و 5 اکتبر
خلاصه: خشونت مداوم در کرمانشاه و برخوردهای شدید در سایر شهرها امنیت را مختل نموده است. اعلام تجدیدنظر اساسی در طرح پیش نویس لایحه آزادی عمل مطبوعات به وسیله دولت، اجازه مشارکت به کانون وکلا در بازنگری پرونده های زندانیان سیاسی، زد و بندهای سیاسی در صحنه مجلس و درون حزب سرعت گرفته است. شاه دو یا سه چهره را تشویق به تشکیل حزب نموده است اما زد و بند برای مقام ادامه دارد. مخالفین برای اعتصاب هفتم اکتبر تلاش می کنند و ناآرامی های کارگری برای دولت دردسرهایی درست نموده است. بدین ترتیب به نظر می رسد که دولت به تمام درخواست های مالی تن دردهد. صحنه دانشگاه هنوز ناآرام است. پایان خلاصه.
1- مطبوعات پنجم اکتبر حکایت از ادامه خشونت در کرمانشاه در روزهای یکم تا سوم اکتبر می کنند. کشته های این خشونت طبق اعلام مقامات دولتی 12 نفر می باشند. یک رهبر مذهبی به مطبوعات گفته است که سی هزار نفر در تظاهرات شرکت داشته اند (با توجه به عدم امکان شمارش جمعیت و اینکه این روحانی به نفع خود حرف زده است، به این رقم شک داریم. منابع مربوط به وزارت کشور رقم سه یا چهار هزار نفر را ذکر می کنند. واقعیت ممکن است چیزی بین این دو رقم باشد) تحصن معلمین مدارس کرمانشاه در اداره آموزش و پرورش بعد از موافقت مقامات با درخواست آنها مبنی براستفاده از یک سالن اجتماعات محلی برای جلسات پایان یافت.
2- مطبوعات چهارم اکتبر رقم زخمی شدگان درگیری های کاشان را 250 نفر ذکر کرده اند. والدین و معلمین به دخالت پلیس در تظاهرات اعتراض نمودند. در سوم اکتبر پلیس همدان تظاهرات یک گروه صد نفری از دختران را که با حمل پلاکارد و شعار همراه بود با استفاده از ماشین های آب پاش آتش نشانی شهر متفرق نمود. در شاهی شمالی ترین شهر ایران پلیس تظاهراتی را که علیه سیستم آموزشی برپا شده بود بعد از اینکه پسران و دختران بهم پیوستند با گاز اشک آور در هم شکست. معلمین در خرم آباد تا حصول توافق مبنی بر عدم دخالت پلیس در فعالیت های دانش آموزان در شهر و آزاد نمودن معلمینی که قبلاً بازداشت نموده اند، از رفتن به کلاس ها خودداری می نمایند.
گروههایی از مردم در بانه (کردستان) در دوم اکتبر تظاهراتی برپا کردند و خواست های خود را در 14 بند به فرماندار ارائه دادند، برخی از این خواست ها عبارتند از: آزادی زندانیان سیاسی، محاکمه مجدد بعضی از زندانیان، تعویض شهردار، اصلاح و بهبود شرایط تحصیلی، انحلال اطاق های اصناف، بهبود تسهیلات بهداشتی، آموزشی و کشاورزی، به دنبال ارائه این لیست شهردار و رئیس سازمان شیر و خورشید سرخ (صلیب سرخ) از کار استعفا دادند.
4- در چهارم اکتبر، دولت اعلام نمود که در پیش نویس طرح قانون مطبوعات (مرجع ب 9252) تجدیدنظر نموده و کنترل امتیازات و ارشاد مطبوعات را از یک کمیسیون ویژه دولتی به انجمن روزنامه نگاران انتقال خواهد داد. جزییات هنوز اعلام نشده است. در همین زمان، نخست وزیر با کارکنان رادیو و تلویزیون ملی ایران (NIRT) ملاقات کرد و اظهار نمود که رسانه های گروهی باید آزاد باشند و سانسوری وجود نداشته باشد، اگر چنین چیزی روشن شود نظریات مخالفین نیز باید منعکس گردد (نظریه: دولت مقررات محدود کننده ای که قبلاً در لایحه استقلال دانشگاه منظور نموده بود فعلاً مسکوت گذارده و اظهار تمایل دولت نیز نسبت به اجرای آزادی عمل مطبوعات، روزنامه نگاران را امیدوار نموده است که سرانجام نتیجه چیزی خواهد بود که همه رسانه ها می توانند پشتیبانی نمایند.)
5- باهری وزیر دادگستری در ملاقاتی که با هیأت مدیره کانون وکلا در چهارم اکتبر داشت گفت که کمیسیون مخصوصی جهت رسیدگی به پرونده آزادی زندانیان سیاسی تشکیل خواهد شد. باهری خاطرنشان نمود که در نظر دارد نماینده کانون وکلا را نیز در این کمیته شرکت دهد. کانون وکلا به وزیر دادگستری گفته است که وجود حکومت نظامی بی مورد است و گفت که وزارت دادگستری نیز اغلب به عنوان یک ابزار برای خط مشی های سیاسی دولت به کار گرفته شده بود و لازم است که قوی تر باشد و درخواست تنبیه مسببین کشتار 8 سپتامبر میدان ژاله را نمود. وزیر دادگستری قول داد که سازمان قضایی را تقویت نماید.
6- تلاش هایی که در جهت تشکیل جلسه غیر علنی مجلس در سوم اکتبر صورت گرفته بود به علت اینکه از 66 امضاء مورد نیاز فقط 20 امضاء جمع شده بود با شکست روبرو شد. ریاضی، رئیس مجلس به خبرنگاران گفت که او ریاست جلسه ای را که به گفته او مطبوعات آن را به یک جلسه مبارزه برای پست ریاست مجلس تنزل داده اند به عهده نخواهد گرفت. (رئیس جدید مجلس در اولین جلسه بعد از گشایش جدید مجلس در هفتم اکتبر انتخاب خواهد شد). بخشی از ناراحتی ریاضی به خاطر جدی بودن او و هم چنین به خاطر حفظ پستی بود که 15 سال با موفقیت آن را اشغال نموده و اکنون مورد تهدید یک چهره قدیمی حزب رستاخیز به نام جواد سعید قرار گرفته بود. جواد سعید به محض اینکه مشاهده نمود که می تواند به عنوان رئیس جدید مجلس انتخاب شود بلافاصله از دبیر کلی حزب رستاخیز که فقط دو هفته بود که بدان شغل گمارده شده بود استعفا داد. حتی مطبوعات متقاعد شده بودند که سعید به ریاست مجلس آینده به جای ریاضی که به خاطر سنش دیگر قادر به ریاست نیست برگزیده خواهد شد. در مورد مجلس سنا انتظار می رود رئیس جدید معاون قبلی شریف امامی، سناتور محمد سجادی باشد.
7- تصمیم عجولانه سعید به ترک حزب رستاخیز نشانه آشفتگی صحنه سیاسی است. هیأت اجرائیه حزب رستاخیز نتوانست حدنصاب را در جلسه سوم اکتبر که جلسه نهایی بود به دست آورد. لذا جلسه به دهم اکتبر موکول گردید. در این انتقام تعدادی از اعضاء هیأت اجرائیه از استعفای سعید رنجیده خاطر شده و گفتند تا جانشینی انتخاب نشود استعفاء او پذیرفته نیست، تعداد معدودی نیز گفتند که نیازی به اضمحلال حزب رستاخیز نیست.
8 - گزاشات احزاب جدید مرتب به سفارت می رسد - منابع مربوط در سازمان های سیاسی بیان می کنند که شاه خود حداقل با دو نفر یا بیشتر از چهره های سیاسی صحبت کرده و به عقیده آنها به آنها چراغ سبز نشان داده که جلوتر بروند و احزاب سیاسی تشکیل دهند. قطعاً شاه با نهاوندی وزیر علوم و آموزش عالی و کافی وزیر اوقاف صحبت نموده و به نهاوندی اصرار نموده است که طبق طرح هایی گروهش را از یک گروه سیاسی تغییر دهد و به کافی نیز پیشنهاد نموده است که حزب مردم را احیا نماید. پیغام مشابهی نیز ممکن است به آزمون وزیر کشور داده باشد تا حزب ایران را مجدداً احیا کند و باقیمانده حزب رستاخیز را به حزب دیگری تبدیل نماید.
9- ناآرامی های کارگری کم کم در حال ایجاد دردسر برای دولت می باشد (مرجع ج) اگر چه طبق گزارشات واصله، اعتصابات شرکت نفت، مخابرات و بانک ها خاتمه یافته است مرجع (د)، اما گروههای زیادی هنوز یا در حال اعتصابند و یا قصد آن را دارند مثل پرستارها، کارگران شرکت دخانیات، معلمین و کارگران برخی شرکت های نیمه دولتی، نخست وزیر در چهارم اکتبر به سفیر گفت که او به 50 اعتصاب در بخش دولتی فیصله داده و اضافه کرد که در برخورد با این اعتصابات ملایمت لازم است، کابینه دولت ایران در سوم اکتبر تصمیم گرفت ضمن افزایش حقوق کارمندان، وام هایی برای خرید خانه های ارزان قیمت در اختیار آنان قرار دهد. این عمل به منظور جلوگیری از اعتصاب عمومی هفتم اکتبر طرح شده است.
معلوم نیست که این تمهیدات موفقیتی داشته باشد یا نه اما مذاکرات مفصلی بین کارمندان و دولت در چندین وزارتخانه در جریان است. تهران ژورنال مورخه پنجم اکتبر مشکلات اساسی دولت را به شرح زیر بیان کرده است: شکایات بر حقی وجود دارد اما ارضای اینها موجب افزایش تورم خواهد شد. تهران ژورنال می گوید قراردادن دولت در وضعیتی که یا تسلیم شود و یا مردم را از خود بیگانه نماید ممکن است هدف سیاسی بعضی ها باشد و معتقد است «نشانه هایی وجود دارد که جریان های سیاسی پشت پرده ای در حال فعالیت برای مقاصد خود می باشد.» (نظریه: بدون شک دسیسه های سیاسی برای رسیدن به مقاصد خود گروههایی را تحریک می کنند بویژه کارمندان دولت را، ولی شکایات بر حقی هم بدون شک وجود دارد). اقدامات دولت برای فیصله سریع اعتصابات به وسیله راضی کردن اعتصابیون دارای عواقب وخیمی خواهد بود. فیصله دادن به اعتصابات تا آنجا که برای ما معلوم شده است با افزایش نسبتاً زیادی در مزایای شغلی صورت می گیرد (زیرا افزایش حقوق نیاز به اقدامات کمیسیون حقوق کارمندان دولت دارد که وقت زیادی را می گیرد) مثل افزایش حق مسکن و کمک های غذایی که در یک مورد خاص تا 178 درصد و در اکثر موارد از 50 تا 100 درصد حقوق دریافتی کارمندان بوده است (البته عواقب مالی تورم آن نیز آشکار است).
10- وضعیت دانشگاهها هنوز نامتعادل است. دانشکده ها و دانشگاهها در حال حاضر به صورت جدی یک اتحادیه دانشجویی هستند. در این میان دولت ایران به آرامی با دانشگاهها مشورت می کند که تاریخ گشایش دانشکده ها و دانشگاهها هم زمان نباشد. در موارد زیادی موعد مقرر بازگشایی به تاریخ اکتبر موکول گردیده است. به طوری که ما متوجه شدیم بعضی دانشکده ها ممکن است در این تاریخ باز شوند اما بقیه به فاصله چند روز یا یک هفته بعد باز خواهند شد. این اقدامات به این جهت صورت می گیرد که بعضی از دانشکده ها و مدیران فکر می کنند که اگر کلاس ها طی یک یا دو هفته باز شوند مشکلی به وجود نخواهد آمد.
در چند روز گذشته به خاطر اینکه ثبت نام در دانشگاه ملی تهران و دانشگاه اصفهان با آرامش و علاقمندی انجام و پایان گرفته خوش بینی بیشتر شده است. اما مشکلات عمده در دانشگاه تهران پیش بینی می گردد. چگونگی استقرار کلاس ها در دانشگاه تهران را در واقع می توان از اعلامیه دانشگاهیان منتشره در تاریخ 30 سپتامبر که با 200 امضاء علیه دولت ایران به خاطر کشتاری که توسط حکومت نظامی انجام شده استنباط نمود. در میان امضاءکنندگان رؤسای دانشکده های دانشگاه تهران و همچنین معاون طرح دانشگاه ملی دیده می شوند. آنهایی که برای سفارت شناخته شده اند اکنون نیز مانند شش ماه گذشته با این امور درگیر نمی شوند.
سولیوان
زمان یافت نشد!
سایر کلمات یافت نشد!