نظریات وزیر خارجه کویت درباره موافقت نامه کمپ دیوید

موضوع سند

مشخصات ارسال سند

از: سفارت آمریکا در کویت، دیکمن

سری

به: وزارت امور خارجه در واشنگتن دی - سی

متن سند

سند شماره (62)

تاریخ: 29 مهر ماه 1358

طبقه بندی: سری

از: سفارت آمریکا در کویت

به: وزارت امور خارجه در واشنگتن دی - سی

موضوع: نظریات وزیر خارجه کویت درباره امور جاری اجتناب از محکوم شمردن موافقت نامه کمپ دیوید

1 - (خیلی محرمانه) خلاصه. وزیر امور خارجه کویت در ملاقات اخیر خود با سردبیران روزنامه های کویتی از افزایش قیمت نفت اوپک دفاع کرد، و از پرداختن برنامه کار اجلاس عربی به مسائلی و رای مسئله لبنان حمایت نمود، به گفتگو پیرامون میانجیگری کویت بین عمان و جمهوری دموکراتیک خلق یمن پرداخت، و اظهار «امیدواری» کرد که جمهوری دموکراتیک خلق یمن به دنبال عقد قرارداد با شوروی به حل اختلافات خود با عمان و عربستان سعودی بپردازد. و اخراج عراق را از کنفرانس وزیران خارجه خلیج چندان با اهمیت تلقی ننمود. ورود نیروهای بیگانه به منطقه باز هم «مردود» شناخته شد و گفتگو پیرامون تهدید تنگه هرمز و حوزه های نفتی خلیج نیز غیر قابل قبول خوانده شد. وزیر خارجه همچنین اعتراف کرد که بین کشورهای تولیدکننده نفت خلیج بر سر تبدیل مسائل سیاسی به مذاکره با کشورهای اروپایی اختلاف نظر وجود دارد. و احتمالا مهمترین نکته جالب توجه در سخنان وزیر امور خارجه عدم اشاره به موافقتنامه های کمپ دیوید و سه طرف درگیر در آن می باشد. (پایان خلاصه).

2 - (طبقه بندی) قبل از عزیمت برای تعطیلات یک هفته ای به سومالی، معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه کویت شیخ صباح الاحمد با مهمترین سردبیران کویت برای اولین بار پس از تعطیلات سال قبل خود در ماه اوت ملاقات کرد. گزارشات مطبوعاتی پیرامون این ملاقات (که در مرجع الف خلاصه شده است) که در 28 اکتبر منتشر گردید، نشان از آن دارد که وزیر امور خارجه درباره بسیاری از مسائل سیاست خارجی که کویت در آن درگیر است به استثناء قرارداد صلح خاورمیانه گفتگو کرده است.آنچه در

ص: 69

این گزارشها به چشم نمی خورد لحن صحبت خاص شیخ صباح الاحمد در هاوانا درباره شرکت کویت در اجلاس بغداد و لحن ملایمتر لیکن منفی وی در مجمع عمومی سازمان ملل درباره موافقتنامه های کمپ دیوید می باشد (مرجع الف).

3 - (طبقه بندی نشده) قیمت نفت: وزیر به سبک همیشگی خود به دفاع از افزایش اخیر قیمت نفت اوپک پرداخت و کشورهای صنعتی را برای عدم توانایی در کنترل تورم مقصر دانست و به شنوندگان یادآور شد که نفت تنها منبع درآمد مهم کویت برای نسلهای آتی بوده و منبعی غیر قابل تجدید و تمدید می باشد.

4 - (خیلی محرمانه) امنیت خلیج و شبه جزیره: وزیر امور خارجه فاش نساخت که جمهوری دموکراتیک خلق یمن از کویت خواستار میانجیگری شده است ولی گفت که کویت با هر دو کشور در تماس بوده و سعی دارد بر اساس احترام به حاکمیت ارضی بین آنها تفاهم ایجاد نماید. وی امیدوار است که بعد از تعطیلات عید قربان نتایج خوبی به بار آید. وزیر امور خارجه همچنین اظهار داشت که امیدوار است اسماعیل رئیس جمهور جمهوری دموکراتیک خلق یمن از عربستان سعودی بازدید بعمل آورده درباره مسائل مهم به خصوص پس از عقد پیمان دوستی با شوروی، به گفتگو بپردازد. بار دیگر برای چندمین بار اعلام کرد که «اخطارهای آمریکا» درباره اینکه نهضت مقاومت فلسطین ممکن است تنگه هرمز را مسدود نماید و پیشنهاد این کشور برای ورود نیروهای بیگانه به منطقه خلیج را مردود شمرد. وی گفت کشورهای ساحل خلیج نیز به اندازه کشورهای صنعتی از عبور آزاد در تنگه هرمز سود می برند. «دفاع منطقه صرفا مسئولیت نیروهای واقع در خلیج می باشد.» این مهمترین بیانیه عمومی وی در رد پیشنهاد امنیت تنگه هرمز توسط عمان است.

5 - (خیلی محرمانه) اجلاس عربی: وی با تأیید زمان برگزاری اجلاس که بیستم نوامبر است گفت ترجیح می دهد که برنامه کار اجلاس فقط محدود به مسئله لبنان نباشد. این رجحان منعکس سازنده اشارات پیشین وزارت امور خارجه (کویت 4804) است که در آنها گفته شده تصمیمات اتخاذ شده سال قبل در اجلاس بغداد باید تهیه کننده چهارچوب اجلاس تونس باشد. بیانات کلی وزیر امور خارجه تصریح نکرد که کویت در برنامه کار مایل است به مبارزه علیه کشور مصر و موافقت نامه کمپ دیوید که در اجلاس بغداد آغاز گردید ادامه دهد.

6 - (خیلی محرمانه) کنفرانس وزیران خارجه خلیج در طائف: وزیر خارجه مطالب زیادی در این باره فاش نساخت فقط گفت که در اجلاس وزیران امور خارجه پیشنهادی مبنی بر تشکیل فدراسیونی به نام «کشورهای متحده عربی» که در برگیرنده همکاری در زمینه های بسیار از قبیل تولید نفت و بازاریابی است مورد بحث و گفتگو قرار گرفته است. وی گفت که کویت از حساسیت عراقیها در رابطه با این کنفرانس آگاه است. وی خاطر نشان ساخت که سفر وی به بغداد در 20 اکتبر برای این بوده است که به صدام حسین بفهماند که «خلیج بدون عراق و عراق بدون خلیج نمی تواند به کار خود ادامه دهد.» 7 - (طبقه بندی نشده) مذاکرات خلیج و جامعه اروپایی (EC): گر چه در مرجع الف یادآوری نشده است، لیکن وزیر خارجه به بحث درباره مذاکرات جامعه اروپایی EC و کشورهای خلیج پرداخت و گفت اجلاس وزیران نفت خلیج در سپتامبر گذشته بر سر مشمول ساختن مسائل سیاسی به خصوص مسئله فلسطینیها توافق نداشت.

ص: 70

8 - (سری) اظهارنظر: به هنگام ملاقات من با وزیر خارجه در 23 اکتبر جهت تقدیم نسخه های از اعتبارنامه ها فرصت نشد که درباره سفر وی به بغداد صحبت کنیم، ولی موضوع امنیت خلیج فکر وی را اشغال کرده بود و همان نکات آمده در پاراگراف 4 را بیان نمود. از آن زمان به بعد بلوین سفیر فرانسه اظهار داشت که سعودیها مایلند عراق در اجلاس طائف در 16 اکتبر شرکت نماید، لیکن کویت نسبت به این مسئله اعتراض کرده است. کویت فکر می کند که با شرکت یافتن عراق اجلاس رنگ و لحن ضد ایرانی به خود می گیرد. ولی در همان حال نگران است که مبادا عراق فکر کند که اجلاس طائف علیه عراق برپا شده است. بنابراین به محض خاتمه یافتن اجلاس شیخ صباح به بغداد رفت تا چنین شک و شبهه ای را از میان بردارد. بلوین گفت مذاکرات جامعه اروپایی (EC) - خلیج پیشرفتی نداشته است چون (الف) کویت نمی داند که این مذاکره از چه چیزی باید تشکیل شده باشد (ب) عراقیها اسرار داشته اند که دیگر اعراب تولیدکننده نفت عراق را باید در تمام گفتگوهای سیاسی و اقتصادی شرکت دهند و (پ) عربستان سعودی اصلاً مایل نیست در این ابتکار درگیر شود.

9 - (طبقه بندی نشده) اظهارنظر بعدی: بیانیه وزیر خارجه از آن زمان سبب درج مقاله ای در السیاسه در 29 اکتبر شده است که در آن پیش بینی می کند که قرار است اسماعیل به ریاض سفر کند و پیامی از طرف برژنف به رهبریت عربستان سعودی تسلیم نماید. این مقاله در ادامه می نویسد سعودیها به هواپیمایی شوروی ایرفلوت اجازه عبور و پرواز از عربستان سعودی را داده اند، روابط تجاری بین شرکتهای دولتی شوروی و بازرگانان سعودی در حال از سر گرفته شدن است، و مطبوعات شوروی با نظر لطف درباره مسائل سیاسی و نفتی دولت عربستان سعودی سخن رانده اند. (پایان اظهارنظر).

منبع: اسناد لانه جاسوسی - جلد 40 - کتاب 40 - صفحه 69