در حال دریافت اطلاعات

لطفا منتظر بمانید!

سند شماره

تلاش برای کودتا در ایران

موضوع سند

متن سند

یادداشت مشاور وزیر امور خارجه در امور خاور نزدیک و جنوب آسیا (ساندرز) برای معاون امور سیاسی وزیر امور خارجه (نیوسام)[1]

واشنگتن، 13 ژوئن 1980

موضوع:

           تماسها با سرهنگ اویسی

سرهنگ اویسی کمی قبل‌از شاه، ایران را ترک کرد؛ درحالی‌که کاملاً ناتوان شده بود و یکی از منفورترین چهرههای دولت شاه به حساب میآمد. او در طول دوران خدمتش به‌عنوان یک افسر نظامی، چهرۀ محبوبی در میان زیردستان خود نبود و موفقیت خود را عمدتاً مدیون روابط نزدیکش با شاه است. وی پس‌از گذراندن دورانی از گوشهنشینی و عدم فعالیت در آمریکا، دوباره فعالیت خود را بین چهرههای مخالف آغاز کرد و اکنون نیز درحال تبدیلشدن به ـ حتی بیشتر از نخستوزیر سابق بختیار ـ مهمترین چهرۀ مخالف است.

سازمان سیا [کمتر از یک سطر از طبقهبندی خارج نشده است] ارتباط با اویسی را پس‌از بروز بحران گروگانگیری، آغاز کرد. افسران وزارت دفاع، از زمان ورود به آمریکا، با او در تماس بودهاند. سیا منکر هرگونه حمایت ملموس از اوست و اصرار دارد که ما باید «با او در تماس باشیم».

 بااین‌وجود، تصور غالب در جامعۀ تبعیدیهای ایرانی این است که ایالات متحده از اویسی حمایت میکند. این نگرش سبب شده است تا او ازسوی ایرانیها حمایت مالی شود و ممکن است در تصمیم عراقیها برای تأمین تأسیسات موردنیاز برای ایستگاه رادیویی، او نیز اثرگذار بوده باشد.

شایعاتی وجود دارد مبنی‌بر اینکه اویسی بهتازگی در واشنگتن بوده است و گروهی در آژانس اطلاعات دفاعی تلاش دارند تا دیداری با وزیر براون و ژنرال جونز هماهنگ کنند. پس‌از انتشار مقالهای در نیویورک تایمز[2] دربارۀ اویسی، باید انتظار داشت که توجهات بیشتر و بیشتر به‌سمت او جلب شود و این تصور که ما از او حمایت میکنیم، رواج پیدا کند.

اویسی، بهویژه با ظاهر برخورداری از حمایت آمریکا، توانایی ایجاد مشکلات جدی در ایران را دارد. تا جایی که ما اطلاع داریم، هیچ تحلیلگری اعتقاد ندارد که او در آینده یکی از رهبران سیاسی در ایران خواهد بود. او هنوز در نگاه مردم ایران احتمالاً منفورترین حامی شاه سابق است. قبل‌از اینکه ما روابط خود با اویسی را گسترش بدهیم یا اینکه آن‌ها را در همین سطح حفظ کنیم، لازم است تا پیامدهای احتمالی فعالیتهای وی را بسنجیم.

- آزادی گروگانها چه پیامدهایی به دنبال دارد؟ آیا آشوبهایی که گماشتگان اویسی آن‌ها را شعلهور میکنند (به کمک پشتیبانی موردادعای آمریکا)، به آزادی گروگانها کمک میکند یا مانعی برای آن است؟

- آثار احتمالی ایجاد نهادهای جدید و بازگشت ثبات به ایران چه خواهد بود؟

- تصور حمایت ما از اویسی، چه تأثیری بر گروههای مخالف کنونی و احتمالی (مانند مدنی) خواهد گذاشت؟

- چه ارتباطی بین فعالیتهای او و افزایش قدرت جناح چپ در ایران وجود دارد؟

- فعالیتهای او چگونه بر صلح منطقهای یعنی ایران ـ عراق، اثر گذاشته است و پیامدهای آن برای تأمین نفت و نیز ترکیه چیست؟

سازمانهایی که حامی ارتباط یا حمایت از اویسی هستند، باید به این سؤالات پاسخ بدهند. شاید شما بخواهید با جامعۀ اطلاعاتی، دربارۀ آن‌ها گفت‌وگو کنید. به نظر ما، استدلال خوبی برای محدودساختن ارتباط با اویسی وجود دارد.



[1]. Department of State, INR/IL Historical Records, Iran 80.

سرّی. پیشنویس توسط پرکت آماده شده است.

[2]. ریچارد برت (Richard Burt) اویسی را رهبر مخالفین ایرانی خواند و به نقل از او نوشت: «به‌زودی حرکتی در مخالفت با انقلاب در ایران، آغاز خواهد شد.» (نیویورک تایمز، 12 ژوئن، ص12).

منبع: - جلد - - صفحه
تصاویر سند
سند قبلی سند بعدی
(F 135 14 (یو 14 آمریکایی 14) 15 111 130 2[5] یا اس‌آر 3 14 141 320C 4 5 6 53 71) 71[6]) 9 52 60 70 71 A–6 C–141تفنگ خودکار C–5 EC–130 E–3 F–111 F–4 F–5 HH–53 KC–135 L70 LPH M Nimitz P–3 RH–53 SALT II TWIN OTTER Trident VHF Radio Phone آر‌پی‌جی آمبولانس آواکس اتوبوس ادوات نظامی اس­ سی اسکن ضد مادون‌قرمز اس‌آر اف ال الیاف کربنی و آلومینیومی ام­سی اوتر ای­ سی ای­سی ایستگاه رادیویی ایستگاه‌های رادیو و تلویزیون بالگرد بالگرد آر ­اچ بالگرد آر­اچ بالگرد آر‌اچ بالگردها بالگردهای اچ اچ بالگردهای سی بالگردهای عراقی بالگردهای غول‌پیکر بالگردهای نیروی دریایی بالگردهای نیروی هوایی برج­ های رادیویی بمب­ های صوتی بی بی­سیم بی­سیم ­ها بی‌سیم (واکی‌تاکی) تانک ام تانک­ های شوروی تانکرهای سوخت­ رسان تجهیزات ارتباطی تجهیزات نیروگاهی و مخابراتی.هواپیماهای سی تجهیزات و ادوات نظامی تجهیزات پزشکی تسلیحات تسلیحات اتمی تسلیحات ضدتانک تفنگ تفنگ ام 14 تفنگ ژ3 تلفن رادیویی تله‌های انفجاری توپ‌های 105 میلی‌متری تیرک‌های ضد بالگرد تیم دلتا تیوپ­ های حاوی بنزین تیپ زرهی مجهز به بیش از صد تانک جنگنده ­های اف جنگنده ای جنگنده نیروی هوایی جنگنده‌های اف جنگنده‌های اف111 حلقه کی­سی خمپاره ­انداز دکل‌های حفّاری ذرّات فومی رادار راه‌آهن رنجر و کادر بالگردها زاقه­ های مهمات زیردریایی سالت سالت 2 سلاح آر­پی­جی سلاح ژ3 سلاح‌ سبک (تفنگ ژ3[4]) سوخت­ رسان سی سیستم ­های توپخانه پدافند هوایی سیستم هشدار سیستم‌های امنیتی سفارت صندلی چرخ‌دار ضبط کاست قابل‌حمل ضد بالگردهای تهاجمی ضد جنگنده‌ها قطعات یدکی قطعات یدکی تجهیزات حفّاری قطعات یدکی تجهیزات نظامی قطعات یدکی صنایع نظامی قطعات یدکی نظامی قطعات یدکی هواپیماهای مسافربری قفل‌های الکترونیکی درها قیچی آهن‌بر لوله‌های گاز ماسک ضد گاز مبدّل کاتالیزوری مسلسل مسلسل دستی مسلسل­ های سبک و سنگین مسیریاب­ های سی مشعل بٌرش استیلن مشعل‌های استیلن مهمّات مواد منفجره موتورهای دیزلی موشک ترایدنت مین‌ مین‌ها نارنجک نارنجک دستی نارنجک‌انداز نارنجک‌های دستی ناو می‌دوی ناو نیمیتز ناو هجومی آبی‌خاکی ناو هواپیمابر ناو هواپیمابر نیمیتز ناو هواپیمابر کلاس نیمیتز ناو هواپیمابر کیتی‌هاک ناو کیتی‌هاک ناو یو اس اس نیمیتز ناوهای مین‌روب ناوگان اف ناوگان اقیانوس آرام داده­ام نشانه‌گذاری میدان مین. نفتکش‌های آمریکایی نیروگاه برق نیروگاه‌های تأمین ‌برق هواپیما هواپیماهای آمریکایی هواپیماهای اس‌آر هواپیماهای اف هواپیماهای ام سی هواپیماهای ای هواپیماهای ایران هواپیماهای بی هواپیماهای سوخت­ رسان سی هواپیماهای سی هواپیماهای شناسایی سریع (مانند اس‌آر هواپیمای 707 و 320 سی هواپیمای 787 هواپیمای آواکس هواپیمای اس‌آر هواپیمای اف هواپیمای ام هواپیمای ام­سی هواپیمای اوتر هواپیمای ای‌سی هواپیمای باری هواپیمای بی هواپیمای توئین اوتر هواپیمای خطوط هوایی قبرس هواپیمای سوخت ­رسان کی­ سی هواپیمای سوخت‌رسان هواپیمای سوخت‌رسانکی‌سی 135 هواپیمای سی هواپیمای سی5ای هواپیمای نظامی هواپیمای پی هواگرد ثابت­ بال هواگرد ثابت­بال هواگرد ناوپایه وسایل نقلیه پالایشگاه پایگاه رادیویی پمپ هیدرولیک پمپ‌ها کامیون کامیون سوخت کامیون­ های سوخت کشتی ­ها کشتی اطلاعاتی نیروی دریایی آمریکا کشتی نیروی دریایی آمریکا کشتی پوبلو کشتی یو اس اس پوبلو (USS Pueblo) کشتی­ های تجاری کشتی‌های تجاری کلاشینکف کلت کلت کمری کمپرسورهای توربین‌ها گاز اشک‌آور گان‌شیپ ای‌سی یو ­اس ­اس پوبلو