سند شماره 45

گزارش اعتصاب در صنعت نفت ایران

موضوع سند

مشخصات ارسال سند

از: سفارت آمریکا - تهران

محرمانه

به: وزارت خارجه - واشنگتن

1357-10-14- 1979-01-04

متن سند

سند شماره (45)

تاریخ : 4 ژانویه 1979 - 14 دی 1357

شماره : 190

از : سفارت آمریکا - تهران

به : وزارت خارجه - واشنگتن

طبقه بندی : خیلی محرمانه

موضوع : اعتصاب در بخش نفت ایران - 4 ژانویه

1 - ناصر میناچی رهبر مخالفین که امروز صبح با مهدی بازرگان گفتگو کرد، به کارمند سیاسی گفت که بازرگان در رسیدن به توافق برای شروع تولید نفت به منظور برآوردن نیازهای داخلی موفق شده است. براساس گفته میناچی تولید به اندازه کافی افزایش داده خواهد شد. تا تمام پالایشگاهها را فعال سازد، البته به جز آبادان که میزان بازده آن حدودا به یک ششم ظرفیت محدود می شود. ما تصور می کنیم برای محدود ساختن نیاز به صدور مشتقات نفتی سنیگن، کار پالایشگاه آبادان محدود می گردد. این امر ظاهرا به خاطر تمایل به جلوگیری از صادرات مشتقات نفتی سنگین است که نیاز به تولید مشتقات میانی برای بازار داخلی را تحت الشعاع قرار می دهد. (شاید زمانی که آشکار شود تولیدات بیشتری از آبادان مورد نیاز است، برخی انعطاف پذیری ها در تولید آن صورت گیرد.) میناچی همچنین از گروهی صحبت می کرد که مراقب خواهند بود تا هیچ گونه نفت خامی صادر نشود.

2 - تا جایی که ما می دانیم تلاشهای بازرگان به اهواز و کارکنان تولید محدود شده است. به این سؤال که اعتصابیون پالایشگاههای شیراز، تبریز و تهران چه زمانی شروع به کار خواهند نمود و تحت چه شرایطی، بایستی بعدا پاسخ داده شود. یکی از منابع ما در پالایشگاه تهران به ما گفت که اعتصابیون هنوز بازگشت به سر کار خود را مورد مطالعه قرار نداده اند.

3 - اسکو از طریق دفتر محلی کنسرسیوم گزارش می نماید که برخی از کارکنان به سرکارشان باز می گردند و یکی از واحدهای تولیدی که قبلاً توسط نیروی دریایی اداره می شد، اکنون به وسیله کارکنان اسکو اداره می شود. ما هیچ گونه تخمین دقیقی برای تولید امروز در دست نداریم، لیکن مطلع هستیم که از 240 هزار بشکه در روز برای دو روز گذشته بیشتر نخواهد بود. دولت ایران تا حدود زیادی تقاضای بازرگان مبنی بر خروج ارتش از مناطق نفتی را مورد قبول قرار داده است. گاردهای نظامی و همچنین ملوانانی که به عنوان کارکنان مناطق نفتی خدمات می کرده اند، از مناطق خارج شده اند و یا اینکه در حال خروج از کلیه واحدهای تولیدی می باشند.

ص: 292

4 - ما اعتقاد پیدا کرده ایم که جریان خیلی کم تولیدی که از هنگام بسته شدن پالایشگاه تهران در تهران توزیع می شده، از خط لوله آبادان می آمده است. در هر حال این مورد ظاهرا از جمله مواردی نبوده است که در مذاکرات بازرگان بخشی را تشکیل دهد، لیکن وی اعلام نموده است که حمل محمولات از طریق خط لوله آبادان به تهران از سر گرفته خواهد شد. (ظاهرا چند بشکه ای بیشتر از محصولات در محوطه پالایشگاه تهران باقی نمانده است.)

5 - با ارزیابی گزارشات پراکنده ای که موجود می باشند، پیشرفت در جهت حصول به هدف بسیار محدود از سرگیری سوخت برای بازار داخلی به دست آمده است. در هر حال ما هشدار می دهیم که فقط یک قدم برداشته شده است. خوشبختانه ممکن است این قدم در جهت صحیح باشد.سولیوان

منبع: اسناد لانه جاسوسی - جلد 7 - کتاب 7 - صفحه 291