Post
19841
تحلیل رابطه سوریه و عراق
موضوع سند
تحلیل رابطه سوریه و عراقمشخصات ارسال سند
از: وزارت امور خارجه واشنگتن دی - سی
سری
به: مجمع گردآوری خلاصه های اطلاعاتی - با اولویت
1358-06-14- 1979-09-05
متن سند
کریستوفر سند شماره (47)
تاریخ: 5 سپتامبر 1979 - 14 شهریور 1358
از: وزارت امور خارجه واشنگتن دی - سی
به: مجمع گردآوری خلاصه های اطلاعاتی - با اولویت
(پاراگراف 6 - 1 سری)
موضوع: خلاصه اطلاعاتی 889 -5 سپتامبر 1979
1 - سوریه و عراق: گزارش وضع اجتماعی: رویدادهای اخیر نمایانگر این است که روابط سوریه و عراق سردتر شده است و خصومتهای متقابل قدیمی بیشتر آشکار می شود.
2 - رئیس جمهور (سوریه) اسد آشکارا در مصاحبه اخیرش با مجله آلمان غربی به نام اشپیگل ناراحتیهای خود را اظهار نمود. اسد گفت در ایجاد «اتحاد» با عراق نتوانسته ایم کار مثبتی انجام دهیم.
«وی گفت شاید وقت زیادی باید بگذرد تا اینکه» برادران عراقی ما بفهمند که بایستی دوباره «در طریق مشترک گام برداریم» وی اضافه نمود «و این صرفا به رهبریت عراق بستگی دارد».
3 - اسد از این مصاحبه استفاده کرده بی گناهی سوریه در خرابکاریهای انجام شده در عراق را برای بار دیگر مطرح نمود. شاید به خاطر اتهاماتی که عراق به زبانی بسیار مبهم متوجه سوریه کرده بود. دمشق دیگر توان تحمل را از دست داده اینگونه اظهارات و بیان آنها را ضروری می داند.
الف) رئیس جمهور (عراق) صدام حسین نوارهای ویدئو حامل اعتراف یکی از سردسته های توطئه گران عراقی را تهیه نموده و آن را به تعدادی از پایتختهای کشورهای عربی برای نمایش خصوصی ارسال نموده است.
ب) برای تأکید بر این موضوع، همچنان که دفتر حفاظت منافع ایالات متحده در بغداد تذکر داده، گزارشات جامعی در بغداد وجود دارد که صدام به افراد حزب بعث وفادار گفته است که رئیس جمهور سوریه در توطئه بر علیه وی دست دارد.
4 - سوریها قبل از مصاحبه با اشپیگل، با تبلیغ پیرامون اعزام وزیر خارجه خود خدام به تهران برای دیدار با رهبران ایران به علاوه آیت اللّه خمینی بر نگرانی عراق افزوده اند. بغداد به مقدار زیادی نسبت به ایران بدگمان است و عراقیها از یک رابطه مستحکم میان شیعیان ایران و عراق و اقلیت علوی که بر سوریه حاکم است واهمه دارند. ما هنوز شواهد محکمی دال بر اقدامات ضد عراقی به دنبال دیدار خدام در ایران
ص: 511
به دست نیاورده ایم.
5 - در حال حاضر، عراقیها که نیروی گرداننده در پس روابط خرابکارانه در سوریه بودند احتمال دارد از گذشت زمان در روابط خود استفاده کرده از راههای دیگری برای ابراز مخالفت با مصر و موافقتنامه کمپ دیوید وارد شوند. برای مثال، عراق اکنون اهداف خود را در رابطه با جنبش غیرمتعهدها دنبال کرده احتمالاً آن زمینه را برای به دست آوردن حداکثر منفعت خود مساعد خواهد کرد تا بعد بر مخالفت عربی علیه قرارداد صلح که جبهه محدودتری است، متمرکز کند.
6 - برای تحریک کردن احساسات ضد قرارداد صلح، عراق ممکن است به اجبار در تلاش باشد روابط خود با عربستان سعودی و اردن را نیز بهبود بخشد. در این رابطه، احتمالاً به دقت منتظر این است تا ببیند که نتیجه بازدید شاه حسین از آمریکا در ماه جاری چه خواهد بود. همین طور عراقیها هر گونه عکس العمل سعودیها در رابطه با تلاشهای آمریکا جهت جلب فلسطینیان به قرارداد صلح را به دقت مورد مطالعه قرار می دهند.
7 - (طبقه بندی نشده) دایان - دیدار با ساف: اورشلیم پست در چهارم سپتامبر گزارش داد که دایان با یکی از رهبران کمونیستی ساحل غربی رود اردن به نام دکتر نتس که دارای یک کرسی در شورای ملی فلسطین (مجلس مقننه ساف) می باشد ملاقات نموده است. این ملاقات دایان به دنبال ملاقات پر سر و صدای چند وقت پیش وی با یکی از رهبران سمپات ساف در نوار غزه صورت می گیرد. منابع مطلع نظامی گفتند که این جلسات موافقت اصولی وزیر دفاع وایزمن را به همراه داشته است. سرمقاله روزنامه ماریو می گوید مردم اسرائیل چطور انتظار دارند که کشورهای دوست با ساف ملاقات ننماید در حالی که وزیر امور خارجه اسرائیل با آنها به گفتگو می نشیند، و این سؤال حتما در آمریکا مطرح خواهد شد، چون مردم می خواهند بدانند که چرا نماینده آمریکا در سازمان ملل باید با ناظر ساف ملاقات کند و این بهای سنگین را نپردازد.
8 - (طبقه بندی نشده) اسرائیل - کمکهای آمریکا: مقدار کمک آمریکا به اسرائیل همزمان با دیدار سادات از موضوعات نگران کننده ای بود که در 4 سپتامبر در مطبوعات اسرائیلی منعکس گردید.
روزنامه های هاآرتز و داور با ناخشنودی از طرح اسرائیل مبنی بر درخواست کمک 3 تا 5/3 میلیارد دلاری از آمریکا یاد کرده اند. در بحثی که پیرامون این کمک به وجود آمده بود وزارت امور خارجه اظهار عدم تمایل نمود. بعضی از مقامات شرکت کننده اظهار داشته اند بدون ایجاد یک تغییر کلی در سیاست اقتصادی اسرائیل امکان ندارد در سال 1980 و سالهای آتی بتوان از آمریکا تقاضای یک چنین کمک سنگینی را نمود. روزنامه هاآرتز می نویسد که «مالیات دهندگان آمریکایی می خواهند بدانند که تا چه حد باید سطح بالای زندگی غیر طبیعی اسرائیلی را از نظر مالی تأمین کنند.» 9 - (محرمانه) ساحل غربی رود اردن - شرکتهای داوطلب: یکی از اعضای کمیته مرکزی منونیت ها که به پروژه های ساحل غربی رود اردن کمک می کند، به سرکنسول آمریکا در بیت المقدس گفت که اسرائیل به کوششهای خود جهت کاهش دادن اقدامات شرکتهای داوطلب در رابطه با ساحل غربی رود اردن ادامه می دهد. دولت نظامی به مقامات فلسطینی اجازه ملاقات با شرکتها را نداده، از معافیت حقوق گمرکی پروژه های در حال انجام امتناع ورزیده است، و تمدید اجازه سکونت موقت یک داوطلب آمریکایی عضو کمیته مرکزی منونیت ها را به تعویق انداخته است. بدتر از آن گزارشاتی از فلسطینیان بوده است که یک
ص: 512
مقام دولت نظامی به آنها گفته بود که ساکنین یهودی اردوگاهها در دره اردن در مورد پروژه های آبیاری قطره ای اعراب در دره شکایت نموده اند، بنا به اظهار ساکنین یهودی اردوگاهها، این پروژه ها «عربها را تشویق می کند که از جایشان تکان نخورند». این پروژه ها به وسیله کمیته مرکزی منونیت ها اداره می شود.
10 - (محرمانه) اسرائیل - نروژ - نفت: دبیر کل وزارت خارجه نروژ به یک کارمند سفارت (آمریکا) در اسلو گفت که وزیر نفت اسرائیل جهت دیداری کوتاه با وزیر انرژی در دهم سپتامبر از اسلو بازدید خواهد کرد. دبیر کل از سفیر نروژ در اسرائیل برای ترتیب دادن دیدار مستقیم با وزیر انرژی در حالی که برای هیچ یک از طرفین سودمند نمی تواند باشد، ناراحت بود.
11 - (طبقه بندی نشده) سادات - بازدید از حیفا: بنا به اظهار رویتر مسافرت دریایی سادات به حیفا در چهارم سپتامبر با خوش آمدگویی گرم از جانب رئیس جمهور نادون، نخست وزیر بگین و گروهی از شخصیتهای مذهبی و سیاسی اسرائیل همراه بود. سادات و بگین در مورد خود مختاری (الف) فلسطینیان در ساحل غربی رود اردن و نوار غزه (ب) عقب نشینی اسرائیل از سینا و (ج) وضعیت اعراب غرب بیت المقدس گفتگوهایی نمودند.
12 - (طبقه بندی نشده) ملاقات وایزمن - علی: بنا به اظهار رادیو بیت المقدس وزیر دفاع مصر علی گفت در جریان ملاقاتش با وزیر دفاع اسرائیل وایزمن طرحی را برای از میان برداشتن مسئله نظارت بر سینا بعد از عقب نشینی نیروهای نظامی سازمان ملل ارائه خواهند نمود.
13 - (طبقه بندی نشده) آرنز - در رابطه با عقب نشینی سینا: رئیس امور خارجی کنست و کمیته امنیتی، آرنز در رادیو تل آویو اظهار نمود که بگین در جریان ملاقاتش با سادات می بایستی خواستار امضای قراردادی برای اطمینان از ارسال نفت مصر برای برآوردن نیاز کلی اسرائیل بکند و این قرارداد حتما در رابطه با عقب نشینی اسرائیل از صحرای سینا باشد.
14 - (سری) بگین - فرستاده رومانی: بنا به اظهار سفارت (آمریکا) در تل آویو نشانه هایی وجود دارند که ملاقات پنهانی یک فرستاده رومانی با نخست وزیر (اسرائیل) بگین، در اصل یک ملاقات اطلاعاتی بوده است. واسیلی پونگان که درسی و یک اوت وارد گردید درباره سفر اخیر چائوشسکو (رئیس جمهور رومانی) به خاورمیانه بگین را در جریان گذاشت. اجلاس به طوری که گزارش گردیده است بعد از امتناع بگین برای گوش دادن به اظهارات چائوشسکو با عرفات و با انتقاد از بیانیه چائوشسکو به دنبال نشستهایش با اسد و عرفات متشنج می شود.
15- (محرمانه) اتحادیه عرب: یک مقام تونسی به سفارت (آمریکا) در تونس گفت که شورای اتحادیه وزرای خارجی عرب یک اجلاس معمولی در یازدهم سپتامبر در تونس برگزار خواهند نمود. او گفت که اجلاس کلاً اداری خواهد بود و اقدام در مورد سفارشاتی برای تحریم اقتصادی مصر در رابطه با پیشرفت در مذاکرات خود مختاری (یا فقدان آن) به تعویق خواهد افتاد. به هر حال یک خبرنگار بی بی سی به سفارت گفت که از او برای تهیه گزارشی در مورد اجلاس وزرای اقتصادی اتحادیه عرب که در چهارم سپتامبر در تونس آغاز می شود، دعوت شده است. یک مقام اتحادیه عرب گفت هدف از برگزاری این جلسه، مطالعه مسئله تحریم برای آماده سازی اجلاس یازدهم سپتامبر وزرای خارجه می باشد.
16 - (محرمانه) خلیل - آمریکا: سفارت (آمریکا) در قاهره گزارش می دهد که خلیل در مصاحبه اخیرش با رادیو قاهره در مورد تمرکز نقش آمریکا در مذاکرات صلح تأکید زیادی منظور داشت. این، از
ص: 513
دید سفارت (آمریکا) در قاهره، علیرغم رنجش خاطر سادات و خلیل نسبت به سیاست ابتکاری آمریکا درباره حقوق فلسطینیها کوششی است که آشکارا به ثبوت می رساند که به هر نوع کدورتی در روابط آمریکا و مصر خاتمه داده شده است.
17 - (محرمانه) مصر - انتقاد از عربستان سعودی: در جلساتی که با تعدادی از ناشرین روزنامه برگزار شده بود به کارمند سفارت (آمریکا) در قاهره گفته شد که ناشران مصری جهت اجتناب از حمله به عربستان سعودی، علی رغم این حقیقت که دستورات دولت بیشتر برای اجتناب از چنین حملاتی صریحا ملغی نگردیده است، احساس مسئولیت نمی کند. ناشران ظاهرا رویه خود را از انتقاد آشکار سادات از عربستان سعودی اتخاذ می کنند. به هرحال، تعدادی از ناشرین اظهار داشتند که رقابت کنونی با بالا رفتن حملات در هفته های اخیر تحمل نخواهد شد.
18 - (محرمانه) روابط دو جانبه آمریکا و جمهوری عربی یمن: بنا به اظهار سفارت (آمریکا) در صنعا در جریان دیدار سفیر با رئیس جمهور (یمن) صالح در دوم سپتامبر، صالح جنبه های مختلف برنامه تسلیحاتی خود با آمریکا را مورد بحث قرارداد و به طور رسمی از وزیر دفاع آمریکا یا معاون وزیر جهت شرکت در جشنهای روز ملی جمهوری عربی یمن که در روز بیست و ششم سپتامبر برگزار می شود، دعوت به عمل آورد. سفیر آن را برای معاون وزیر دفاع جدید بسیار مطلوب ملاحظه می کند تا بتواند جهت اتخاذ «تحرک جدیدی به کوششهای ما در جهت کمک مستقیم نظامی» و به عنوان سمبلی از همکاری نظامی مستقیم جمهوری عربی یمن و آمریکا در این مراسم شرکت کند. دیگر اموری که صالح در جریان گفتگو اظهار داشت شامل نکات زیر بود:
(الف) صالح مشروعیت منافع سعودی را در برآوردن تسلیحاتش مورد تصدیق قرار داد اما احساس کرد که هنگامی که پول تسلیحات به وسیله عربستان سعودی پرداخت گردید، محموله باید مستقیما به جمهوری عربی یمن فرستاده شود.
(ب) صالح میل دارد که در بیست و ششم سپتامبر تمامی اف - 5ها و دو فروند سی - 130ها و دیگر وسایل آمریکایی را تا آنجا که مقدور است به نمایش بگذارد، (سفارت آمریکا در صنعا احساس می کند اگر به هر دلیلی هواپیماها در دسترس نباشد صالح ممکن است از غیبت آن به عنوان یک توجیه برای برقرار نمودن معامله تسلیحاتی جدید با روسیه استفاده کند.)
19 - (طبقه بندی نشده) مصر و مراکش: بنا به گزارش سفارت آمریکا در قاهره هیئت سپاسگزار از کمک نظامی مصر با استقبال شدید مطبوعاتی قاهره در چهارم سپتامبر مواجه شد. اولین محموله تجهیزات مصر، بنا به گزارشات رسیده به مراکش رسیده است. سردبیر روزنامه اخبار خاطرنشان می سازد که بازدید شاهزاده عبداللّه از مراکش برای جلوگیری از تجاوزات مصر و مراکش است. وی از شاهزاده عبداللّه به عنوان رهبر مبارزات «علیه مصر» یاد کرده و در این اندیشه است که آیا عبداللّه توانسته قذافی را وادار به ایراد اظهارات تلخ علیه مصر نماید در حالی که زمان کوتاهی قبل تقاضای سقوط رهبر عربستان سعودی را کرده بود.
20 - (طبقه بندی نشده) بمباران لبنان: در چهارم سپتامبر بمبی به دفتر هواپیمایی آلمان غربی - لوفت هانزا خسارتی وارد کرد، مسئولیت این انفجار را یک گروه ناشناس فلسطینی به عهده گرفته است. در سه هفته اخیر، این چهارمین تأسیسات آلمان غربی است که در آن بمب گذاری شده است. یک فرد
ص: 514
ناشناس به طور تلفنی با روزنامه النهار سخن گفت و اظهار نمود که در صورت آزاد نشدن زندانیان فلسطینی در آلمان غربی بمبهای بیشتری کار گذاشته خواهد شد.
21 - (طبقه بندی نشده) تظاهرات ضد آمریکایی - سیدون: بنا به گزارش رویتر در چهارم سپتامبر، در حدود 2000 نفر از تظاهر کنندگان با شعارهای ضد آمریکایی در برابر هیئت در حال بازدید از جنوب لبنان که مرکب از 20 فرد عرب و فرستادگان دیپلماتیک خارجی بود به تظاهرات پرداختند. سفیر دین در این ازدحام حضور داشت، در حالی که تظاهر کنندگان که به طور عمومی از پناهندگان فلسطینی جنوب لبنان تشکیل شده بودند در شعارهای خود از آمریکا می خواستند که کمکهای خود به اسرائیل را متوقف کرده و جلوی صف آرایی نیروهای لبنانی در شهر طیره را بگیرد.
تصاویر سند
سایر کلمات یافت نشد!