Post
9167
تظاهرات مخالفین و موافقین شاه در دولت ازهاری
موضوع سند
تظاهرات مخالفین و موافقین شاهمشخصات ارسال سند
از: مگ گافی
گزارش سیاسی
به: قسمت پخش و توزیع یادداشت برای پرونده ها ـکنسولگری ایالت متحده آمریکا در اصفهان ـ ایران-رونوشت جهت سفارت آمریکا در تهران٬ کنسولگریهای آمریکا در شیراز و تبریز
1357-08-25- 1978-11-16
متن سند
موضوع : تظاهرات مخالفین و موافقین شاه
در حال حاضر به نظر می رسد که گاهی در بعضی از نقاط تظاهرات عمومی به طرفداری از شاه توسط دولت به وجود آمده و توسط دولت کنترل می شوند. اخیرا٬ در اصفهان در مورد تظاهراتی که در حمایت از دولت روی داده که ظاهرا خود به خود بودند٬ در 26 اکتبر تظاهرات اعتراض آمیز وسیعی در حوالی یک مدرسه مذهبی نـزدیک بـازار تـوسط مـعلمین و دانش آمـوزان انـجام شـد. حـضور تظاهرکنندگان با حمل پرچم هایی مبنی بر مخالفت با شاه و نیز عکس های خمینی همراه بود و آنها پلـاکاردهایی با آرم داس و چکش نیز در دست داشتند. مقامات تصمیم گرفته بودند که به آنها اجازه تظاهرات بدهند و سربازهایی را در اطراف آنها مستقر کرده بودند٬ ولی استقرار این گروه ها خیلی نزدیک به محوطه تظاهرات نبود. چیزی از شروع آن نگذشته بود که گروه تظاهر کننده زیر بارانی از سنگ که از طرف بازار به سوی آنها پرتاب می شد٬ قرار گرفت و گروه دیگری که به چوب مسلح بودند نیز به طرف تظاهرکنندگان حمله بردند و هدف آنها حاملین پلـاکاردهای داس و چکش ضد شاه بود٬ ولی نسبت به افرادی که عکس خمینی را حمل می کردند با احتیاط از درگیری با آنان احتراز می کردند. سربازان به سرعت مداخله کرده و با استفاده از باتوم زدوخوردها را متفرق کردند. تماشاکنندگان که به نظر می رسد بهترین منبع برای کسب خبر در این مورد می توانند باشند٬ اظهارنظر کردند که دسته مهاجم اول توسط گروه کوچکی از دانشجویان مذهبی هدایت می شدند. این گروه به این موضوع که نام خمینی با شعارها و پرچم های چپی همراه باشد اعتراض داشتند ولی بقیه افراد تشکیل دهنده دسته آنها را بازاریانی تشکیل می دادند که مخالف صورت گرفتن تظاهرات در محوطه بازار بودند. همچنین آنهایی که ناظر جریان بودند گزارش دادند که افراد هر دو گروه تظاهر کننده بلافاصله بدون تبعیض کتک خورده و دستگیر شدند.
یکی از دوستان بازاری من که اظهار می کند که در تظاهرات شرکت نداشته ولی آنهایی را که در آن حضور فعال داشته اند می شناسد٬ می گوید که روحیه بازاریان به ناامیدی می گراید. بعضی از سران بازار به فکر روزهای خوش گذشته قبل از شروع تظاهرات هستند٬ روزهایی که برای آنان سرشار از سود و منفعت زیاد بود و می افزاید که مخالفت بازار با هر غیر بازاری که به خواهد در بازار دست به تظاهرات بزند ادامه خواهد یافت. واقعه ای شبیه به این مسئله نیز یکبار دیگر در دوم نوامبر به وقوع پیوست.
افرادی برضد گروه مخالف شاه تظاهرات کردند. آنها پرچم هایی در حمایت از “تشکیل دولت شاه و مردم” و در اعتراض به چپی ها و کمونیست ها و عناصر مخرب با خود حمل می کردند. آنها به یک گروه بزرگ تظاهر کننده ضد شاه حمله کردند ولی پس از پرتاب سنگ های اولیه٬ نظامیان موافقین و مخالفین را از هم جدا کردند و صفی بین آنها به وجود آوردند و سعی در متفرق نمودن هر دو گروه نمودند. مقامات حکومت نظامی به من گفتند که آنها شدیدا مخالف چنین اعمالی بر علیه مخالفین هستند زیرا این مسئله خود به گسترش خشونت دامن می زند و بار دیگر منابع بازاری من موافقت کردند که این عمل (تظاهرات) بدون زمینه چینی به وجود آمده بود. یک روز بعد از آنکه حکومت نظامی اعلم شد٬ مقامات اجرایی حکومت نظامی سعی کردند که تظاهراتی به نفع شاه در بازار صورت دهند و روی اینکه این احساس و فکر را به صورت عمل در آورند خیلی تاکید داشتند٬ ولی به محض دیـدن تـظاهر کنندگانی با پلـاکاردهایی به این مضمون که: “شاه و ملت آری٬ حکومت نظامی نه”. که خواستار برقراری یک رفراندوم ملی به جای دولت نظامی فعلی بودند٬ از انجام تظاهرات به نفع شاه و دولت منصرف شدند. منابع ما در جبهه ملی اصفهان می گویند که آنها این شعارها را تهیه کردند و بازاریان مخالف ادامه این آشفتگی ها هستند و حتی طرفدار شاه نیز می باشند ولی با حکومت نظامی مخالفند.
نظریه: چنین تظاهراتی برای من خیلی هم تعجب آور نبود٬ اخیرا در طول مباحثات متعددی که
داشته ام عمدتا از بازاریان٬ تجار و صاحبان کارخانه ها اظهاراتی را مکررا شـنیده ام کـه بـه طـور سرزنش آمیزی در تفسیرهای خود از وقایع اخـیر٬ ایـن تـجزیه اقـتصادی فـعلی را مـولود عـمل تظاهرکنندگان می دانند. آنها معتقدند که تظاهرکنندگان خراب کردن را خوب می دانند ولی دوبـاره سازی را بلد نیستند و اصول برای بازسازی برنامه ای ندارند. دیگران اظهار نظر می کنند کـه شـاه اشتباهات زیادی مرتکب شده است. وی خانواده ای بزرگ دارد که اشتباهاتی به مراتب فاحش تر و بدتر از او مرتکب می شوند ولی تحت رژیم شاه پیشرفت٬ ثبات و استحکام اقتصادی میسر بود. اگر تنها امکان داشت که این مسایل عملی می شد (یعنی پیاده شدن قانون اساسی مشروطه سلطنتی٬ یافتن راهی از جانب شاه برای کنترل فامیلش٬ سازماندهی شاه برای پاک کردن دستگاه اداری از فساد٬ یافتن راهی از جانب شاه برای رسیدن سازش با مخالفین و غیره)٬ آنها از بقای شاه بر تخت شاهی خیلی هم خوشحال می شدند؛ این اظهار نظرها و تفاسیر غالبا با لحن نومیدانه ای ادا می شود. یعنی خود آنها هم از به وقوع پیوستن آنچه که شرح آن رفت امید ندارند٬ گویی که یک نفر از آنها هم از به انجام آنچه که بیان شد٬ اعتقادی ندارد٬ ولی شاه هر چه بیشتر مظهر ثبات دانسته می شود. در این مورد افکار دوم و سومی هم درباره به مصلحت بودن اعتراضات وجود دارد و این نوع تفاسیر غالبا توسط کسانی صورت می گیرد که ضررهایی متوجه آنان است. مدت زمانی نه چندان طولانی پس از وقوع چنین حوادثی٬ بازار به عنوان اعتراض به حکومت نظامی بسته شد ولی در هر حال به نظر می رسد که وضع پشت پرده اصفهان چیز دیگر است و در واقع در جهت حمایت از شاه (به عنوان شخص) است (البته شاه جدا از فامیلش٬ دستگاه اداری فاسدش و دستیاران نظامی)٬ این حس طرفداری از شاه می تواند به عنوان یک عامل برای رفع اختلافات مورد بهره برداری قرار گیرد. البته اگر مردم قبول کنند که شاه٬ برای دور شدن از فسادهایی که او را احاطه کرده اند دارد تلاش هایی صورت می دهد. این نوع آشتی و رفع اختلاف با شاه شدیدا از طرف ایدئولوگ ها و دانشجویان رو خواهد شد و آنها به سختی با آن مخالفت خواهند کرد٬ ولی توسط طبقه متوسط و طبقه ملاک اجتماع حمایت خواهد شد.
رونوشت جهت سفارت آمریکا در تهران٬ کنسولگری های آمریکا در شیراز و تبریز.
تصاویر سند
زمان یافت نشد!
سایر کلمات یافت نشد!