طرح استمرار سلطه آمریکا بر نظام شاهنشاهی

موضوع سند

مشخصات ارسال سند

از: سولیوان

محرمانه

به: وزیر امور خارجه - واشنگتن

1355-10-20- 1977-01-10

متن سند

سند شماره (۴)
از: سفارت آمریکا در تهران
تاریخ: ۱۰ ژانویه ۱۹۷۸ - ۲۰ دی ۱۳۵۶
به: وزیر امور خارجه - واشنگتن
طبقه بندی: محرمانه
موضوع: اهداف و مقاصد در ایران
۱- با قدردانی از مرکز شناسایی، توجه می‌دهیم که اظهارات و بیانیه‌های مربوط به اهداف و مقاصد در ایران نباید به صورت نظریه ای ثابت و لایتغیر، عنوان شود. ما با احتیاط این مسایل را از پیش در تلگراف مرجع B آزموده ایم.
اعتقاد داریم که آنها به گونه ای واقع گرایانه انجام شدنی بوده و هماهنگ با منافع اصلی ما در ایران هستند. اما این بیانیه را جرح و تعدیل کرده و آن را بسط داده ایم تا پیشرفت‌های جدید و دریافت‌های جزئی تغییر یافته را در مورد اینکه اهداف و مقاصد جاری ما چگونه باید باشد، در آن بگنجانیم.
بیانیه مجدد را در قالب جدید که در تلگراف مرجع B به کار برده شده، ذیلاً می‌آوریم:
۲- شروع متن
الف. استحکام روابط سیاسی اقتصادی بر پایه اعتماد، اطمینان و احترام دوجانبه.
- حفظ و تقویت رابطه اعتماد و اطمینان که با شاه داشتیم.
- ارزیابی کاربرد تماس‌های سفارت در قسمت‌های مهم جامعه ایران و گام‌های اولیه برای توسعه روابط خود، تا حد ممکن، با نیروها و گروه‌هایی که به موازات مدرنیزه شدن ایران، تبدیل به مراکز مهم نفوذ می‌شوند. این امر بایستی فرصت‌هایی را که اخیراً در راه تسهیل فعالیت‌های سیاسی تحقق یافت، بشمار آورد و توجه شود که در بعضی موارد ممکن است متضمن خطرهایی باشد. لازمه احتراز از چنین خطراتی دست به عصا راه رفتن است.
- تشویق آموزگار و کابینه او برای اندیشیدن روی هدف‌های اقتصادی دراز مدت ایران و طرح برنامه ای جامع و کامل که هدف اولیه آن ابقای گردش چرخ اقتصادی در قبال از میان رفتن محتوم درآمد نفت است.
در این خصوص ایرانی‌ها را باید در جستجوی مشاورین خارجی تشویق و حمایت نمود و از طریق IBRD و دیگر منابع مناسب رهنمود داد.
- مطلع نمودن تصمیم گیرندگان و صاحبه نظران ایرانی از سیاست‌ها و گرایش‌های ایالات متحده در خصوص منافع ایران و روابط ایران و آمریکا توسط فعالیت همه جانبه کادر USIS (وزارت اطلاعات آمریکا).
ب. افزایش روابط ایران و آمریکا در زمینه‌های غیرنظامی.
- تشویق به ادامه ذخیره قابل اطمینان نفتی برای ایالات متحده و متحدان بسیار نزدیک آن و اتخاذ سیاست معتدل قیمت گذاری. سیاست‌ها و برنامه‌های انرژی آمریکا و نیاز اقتصاد دنیا برای نفت با قیمت تحمل پذیر تبیین شود.
- تسهیل افزایش سهام آمریکا در بازار ایران و آمادگی برای استفاده از نفوذ دفتر سفیر به منظور حمایت، و حداقل نفوذ نامشخص تجارت‌خانه‌های آمریکایی در فرصت‌های شغلی در ایران.
- ارزیابی چگونگی فعال‌تر نمودن کمیسیون مشترک ایران و آمریکا، از جمله چگونگی وارد نمودن کامل بخش‌های خصوصی آمریکا.
- پیگیری تدوین متن نهائی توافق‌نامه همکاری هسته ای ایران و آمریکا که منطبق با اهداف کارتر در موارد عدم گسترش سلاح‌های اتمی باشد، بهمراه دکتر اعتماد و همکاران سازمان انرژی اتمی او.
- ابقاء امتیازات اطلاعات جاسوسی آمریکا در ایران و ادامه فراهم آوردن سیاست‌های بده بستان در پاسخ به این امتیازات. هرگونه پیشنهاد برای امتیازات اضافی باید به دقت سبک سنگین شود تا اطمینان حاصل شود که منافع فعلی را در خطر نمی اندازند.
- یافتن راهی برای وارد کردن کامل ایران در امور مواد مخدر منطقه ای، که هدف آن کاهش تولید مواد مخدر در افغانستان و پاکستان و تقلیل قاچاق مواد مخدر در داخل و خارج ایران می‌باشد.
- همکاری با وزیر آموزش و پرورش به منظور گسترش اقدامات در ارزشیابی و به جریان گذاشتن کار ایرانیانی که خواستار تحصیل در آمریکا می‌باشند. گسترش فرصت‌ها برای دانشجویان ایرانی که برنامه تحصیل در آمریکا دارند به منظور دادن راهنمایی‌های مناسب، مشورت و تعلیم انگلیسی پیش از عزیمت آنها.
- ادامه زیر فشار گذاشتن ایران برای پرداخت کامل قرضه مازاد اختلاس شده.
ج. روابط نظامی هماهنگ و دقیق، منجمله برنامه ذخیره نظامی.
- ابقای گفتگوی مداوم با شاه و مشاورین اصلی نظامی او در مورد نیازهای نظامی اش به منظور رد تقاضاهای فروش اسلحه غیر ضروری.
- زیر نظر گرفتن کامل موارد فروش اسلحه خارجی به ایران، چه آنها که فعلاً در جریان است و چه آنها که پیش بینی می‌شود.
- زیر نظر داشتن دقیق فعالیت‌های نمایندگان کارخانه‌جات اسلحه آمریکا، به منظور اطمینان دادن به اینکه آنها متوجه قوانین جدید در خصوص بالا رفتن قیمت خرید هستند و به دنبال یافتن راه‌هایی برای کاهش تعداد پرسنل مربوط به قرارداد دفاعی در ایران می‌باشند.
- زیرنظر داشتن روابط ذخیره نظامی ما به منظور اطمینان یافتن به اینکه نیازهای مشروع دفاعی ایران در چهارچوب دستورالعمل‌های جاری نقل و انتقال اسلحه منطبق شده است. روابط همکاری نظامی ایران و آمریکا باید مورد آزمایش مجدد قرار گیرد تا اطمینان حاصل شود که با قانون همگانی ۹۵- ۹۲ انطباق دارد.
- تشویق دولت ایران به منظور پذیرفتن مسئولیت افزایش یابنده توسعه مدیریت، برنامه ریزی و شیوه‌های اداری داخلی نظامی با هدف غائی از بین بردن وابستگی ایران به نصایح و کمک نظامی آمریکا.
- ابقای حقوق پرواز ایالات متحده و دست یابی به بنادرِ ایران برای کشتی‌های نیروی دریایی.
د. ابقاء موقعیت متعادل ایران در امور منطقه ای.
- تشویق ادامه نزدیکی تعادل یافته ایران به امور عرب و اسرائیل و حمایت ایران از مذاکرات صلح ما در خصوص خاورمیانه.
- تشویق حفظ روابط مثبت ایران با اسرائیل، منجمله روابط نفتی.
- ابقای مخالفت ایران با تغییر مجدد (نوسازی) پاکستان.
- حمایت از همکاری ایران با عربستان سعودی، عمان و دیگر ایالات شبه جزیره عربی امنیت خلیج فارس. از توسعه امنیتی در عراق و دیگر همسایگان منطقه ای ایران باید مرتب باخبر بود.
- تشویق ادامه همکاری مسئولانه ایران با افغانستان، پاکستان و هندوستان در قلمروهای سیاسی - اقتصادی.
- تشویق حمایت ایران از سیاست‌های اصلی ما در آفریقا.
ه. پیشرفت در اجرای حقوق بشر در ایران.
- مطالعه و بررسی سیاست‌های حقوق بشر آمریکا با شاه و دیگر مسئولان در موقعیتی مقتضی، با تمرکز بر روی گسترش حقوق بشر (که قابل حصول است) که در تضاد با تغییرات سیستم سیاسی است (که ممکن است مداخلات خارجی را از بین برده و مضر باشد). باید توجه داشت که تصویر نامطلوب همگانی ایران در این موضوع می‌تواند چه تأثیری بر روی موقعیت بین المللی ایران در آمریکا و سایر جاها بگذارد.
سولیوان