گزارش تحولات انقلاب

ما گزارشاتی داریم که وزرای مسئول برنامه های اقتصادی دولت از این بابت ناراضی هستند. شایعات مربوط به وجود مخالفت و درگیری در کابینه دولت شریف امامی، هنوز ادامه دارد. اگرچه گزارشات ویژه خبر می دهد که به محض اینکه جای مژدهی وزیر مستعفی بهداری روز بعد با انتصاب محمد حسن مرشد پر شد، اما دو یا چند وزیر دیگر که قصد استعفاء داشتند اجباراً از کار خود منصرف شدند.

3- شایعات حاکی از آن است که احتمالاً امروز اردشیر زاهدی، امینی نخست وزیر اسبق را به حضور شاه خواهد برد. گمان این است که شاه و امینی در پیرامون امکان بازگشت امینی به پست نخست وزیری دولت آینده به گفتگو خواهند نشست. در ماه گذشته نام امینی بر زبان ها جاری بوده و معروف است که برای کسب این مقام سخت تلاش می کند. این شایعه اولین نشانه آن است که ممکن است شاه بازگشت امینی را به مصلحت تشخیص دهد. با توجه به شایعه قوی و گسترده ای که سازمان سیا پشتیبان امینی است، سفارت از ملاقات با او خودداری می کند. منبع مطبوعاتی به رایزن سیاسی گفت که زاهدی بلافاصله بعد از مراجعت از آمریکا و قبل از اینکه شب نهم اکتبر ملاقات طولانی با شاه داشته باشد، تقریباً به مدت نیم ساعت با ژنرال اویسی و دیگر مقامات بالای امنیتی و حکومت نظامی ملاقات کرده است. زاهدی چهاردهم اکتبر به آمریکا باز خواهد گشت.

4- وزارت دربار دو مقام معاونت بالا، برای اردلان وزیر دربار اعلام کرده است، همایون بهادری به عنوان یکی از آنها باقی می ماند و دامنه مسئولیت هایش گسترش یافته و همه امور سیاسی را دربر خواهد گرفت. سرلشکر پاکروان، دولتمرد پیرتر، در سلسله مراتب درباری ترقی می کند و مسئول امور مالی و اداری می گردد.

5- با اعلام تشکیل دو حزب جدید، صحنه سیاست بسیار فعال باقی می ماند. حزب «عدالت» یکی از آنهاست که با رهبری حسینی آزاد، دفتری تشکیل می شود. این حزب انتظار می رود غیرسیاسی باشد و به بازرسی ادارات مملکت بپردازد و مقامات مملکتی را به بحث و گفتگو بکشاند. دومی «کانون ملی گرایان» نام دارد و با رهبری علاءالدین زرین پور و تعدادی از اعضاء گروه تحقیق نهاوندی که دیگر ظاهراً از حزب او دنباله روی نخواهند کرد تشکیل خواهد شد. پزشکپور نماینده مخالف در مجلس به حملات خویش علیه دولت ادامه می دهد و شایعه ای رواج دارد که او نامزد نخست وزیری مملکت است. (ما با تردید خیلی زیاد به آن می اندیشیم)

6- روزنامه ها از فرانسه خبر می دهند که دولت فرانسه مصراً خواستار آن است که آیت الله خمینی از فعالیت های سیاسی در طول اقامتش در فرانسه اجتناب ورزد. به همین دلیل آیت الله از مصاحبه با روزنامه نگاران خودداری کرده است. منبع در سفارت فرانسه این موضوع دولت فرانسه را تأیید می نماید. همچنین خبر می دهند که احتمال دارد خمینی به سفر خویش به خاطر تضعیقات [تضییقات] موجود ادامه دهد او شاید به کشورهای اسلامی مانند سوریه، الجزایر و یا لیبی که آماده پذیرش او هستند سفر نمایند.

در ضمن گزارش می رسد که خمینی اعلام کرده که به فعالیت های سیاسی خود ادامه خواهد داد. او میزبان دامادش و نیز آیت الله مرعشی که از وضع ایران با خود خبرها و پیام هایی آورده اند بوده است.

7- روزنامه ها همچنین خبر درخواست میتران را مبنی بر آزادی همه زندانیان سیاسی ایران و دعوت بین الملل سوسیالیست از کریم سنجابی رهبر مخالفان که شرکت در کنفرانس آینده آنان را در ونکوور کانادا پذیرفته منتشر کرده اند.

8 - به ما خبر رسیده که به روزنامه ها توصیه شده که نیازی به برجسته نشان دادن فعالیت های شاه نیست. با وجود این عکسهای شاه به مناسبت افتتاح سال تحصیلی دانشگاه تهران در روز شنبه و روز یکشنبه به مناسبت روز ویژه معلم (در هر دو مورد همراه ملکه) در استادیوم آریامهر در صفحات اول روزنامه ها چاپ شده اند. ظاهراً اقدامات عادی امنیتی کافی بوده است.

9- از طرف دیگر خبر می رسد صدها روزنامه نگار یک تقاضانامه هفده ماده ای امضاء کرده و خواهان رسیدگی به شکایات مختلف خود شدند. (سفارت در این مورد جداگانه گزارش خواهد داد.) احتمالاً این قضیه زمینه ساز تحقق شایعه ای است مبنی بر اینکه روزنامه نگاران روز چهاردهم اکتبر، هفته آینده اعتصاب خواهند کرد.

در ضمن فعالیت اکثر دانشگاههای مهم و تعدادی از دبیرستان ها همچنان متوقف بوده و دانش آموزان و معلمان در حال اعتصاب بسر می برند. مثلاً در دانشگاه تهران فقط کلاس های دانشجویان سال اول پزشکی دائر شده است.

روزنامه ها این روزها اینگونه حوادث را با آب و تاب بیشتری انتشار می دهند. همچنین مطبوعات از دستگیری دو نفر ملا در خرمشهر در روز جمعه و آزادی 3 ملا در بهبهان پس از 36 روز زندانی خبر می دهند.

سولیوان