در حال دریافت اطلاعات

لطفا منتظر بمانید!

اسناد مشابه

موارد مرتبط

مورد مرتبطی یافت نشد!
سند شماره 252

گزارش تحولات انقلاب در تهران و تبریز

موضوع سند

گزارش تحولات انقلاب در تهران و تبریز
مشخصات ارسال سند

از: سولیوان

محرمانه

به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دي. سي

1357-09-13- 1978-12-04

متن سند


سند شماره 252


خیلی محرمانه


4 دسامبر 1978 - 13 آذر 1357


از: سفارت آمریکا، تهران - 11846


به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی


موضوع: گزاش سیاسی - امنیتی، 4 دسامبر


خلاصه: به طور کلی شلوغی کمتر در شب گذشته ولی فریادها و تیراندازی در بیشتر قسمت های تهران وجود داشت. ازهاری نخست وزیر از مردم می خواهد که نسبت به «جنگ روانی» بی اعتنا باشند و همچنین خبرگزاری های خارجی را مورد حمله قرار می دهد. خمینی سربازان را به فرار از خدمت وظیفه دعوت می کند و به سیاستمداران نسبت به هرنوع سازش هشدار می دهد. امروز نیز تظاهرات ادامه می یابد و از حملات به پلیس گزارش می شود. پایان خلاصه.


1- شب گذشته همخوانی های دسته جمعی روی پشت بامها همراه با خاموشی های شبانه دوباره آرامش تهران را بر هم زد. ممکن است باران شور و حرارت تظاهرکنندگان را که سر و صدای کمتری در بعضی مناطق دارند کاهش داده باشد ولی در مناطق دیگر فریاد مردم در حد بالا و عادی خود بود. در بعضی مناطق بلندگوها و نوارهای ضبط شده مورد استفاده قرار می گرفت به طوری که وقتی برق حدود ساعت ده شب قطع شد سر و صدا نیز کم گردید. بعد از ساعات منع عبور و مرور شبانه تعدادی از تظاهرکنندگان به خیابان ها ریختند و توسط سربازان پراکنده گشتند. صدای تیراندازی پراکنده تر از دو شب گذشته بود اما بیشتر تیراندازی ها از میدان ژاله و حوالی دانشگاه تهران شنیده می شد. تجریش شلوغ ترین و پرسر و صداترین منطقه و از قرار معلوم صحنه برخوردهای عمده و مهم بود. احتمالاً تعدادی مجروح و کشته شده اند، اما نه دولت و نه مخالفان هیچکدام برای شب گذشته ارقامی را ذکر نکرده اند. رادیو خبر حمله به کلانتری را در ساعت 5 صبح امروز گزارش داده است. یک نفر از افراد پلیس کشته و دیگری شدیداً زخمی شده است.




حمله کنندگان از فاصله نزدیک پنجاه گلوله شلیک کرده و نارنجک دست سازی پرتاب کردند که منفجر نشد.


2- کنسولگری تبریز گزارش می دهد که دیروز در شرکت تعاونی دولتی که در طرف دیگر خیابان کنسولگری است بمبی منفجر شد. از جهات دیگر شهر آرام و هنوز مغازه ها بسته اند. در کرمانشاه تظاهرات کوچکتری برپا شده است. کنسولگری شیراز از تظاهراتی که در شب گذشته با تیراندازی و شکستن شیشه همراه بوده گزارش می دهد. کارمند کنسولگری در اهواز گزارش می دهد که تظاهرات روزهای دوم و سوم دسامبر نظامیان زیادی را به میدان کشانده است. مردم در تاریخ اول دسامبر به دو خانه مسکونی آمریکاییان حمله کردند و ساکنان یکی از خانه ها که در خانه بودند از ترس مجروح شدن فرار کردند. بهبهان و مناطق نزدیک به حوزه های نفتی توسط سربازان پر شده است. گزارشاتی از هیأت مستشاری نظامی در رابطه با آشوبها و اغتشاشات شب گذشته در اصفهان دریافت کرده ایم اما هنوز موفق نشده ایم که با کنسولگری ارتباط برقرار سازیم. گزارش شده است که پنج نفر دیروز در بابل کشته شده اند.


3- در نطق رادیویی، ژنرال ازهاری نخست وزیر از تاکتیک های پشت بامی تحت عنوان «جنگ روانی» نام می برد و ادعا می کند که مخالفان از نوارهای ضبط شده جهت ایجاد رعب و وحشت و در نتیجه تضعیف روحیه عمومی و نیروهای امنیتی استفاده می نمایند. طنین شعارهای مذهبی، سر و صدای جمعیت و تیراندازی در سرتاسر تهران به گوش می رسد. (نظریه: ادعای ازهاری با وجود اینکه نوعی توجیه در جهت منافع خود است، احتمالاً درست است.) ناظرین زیادی بر این اعتقادند که صداهای ضبط شده را شنیده اند و این شیوه در هر حال قابل ستایش و تلاشی بسیار مطلوب و مناسب است.


4- ازهاری همچنین به خبرگزاری های خارجی به خاطر تخمین های مبالغه آمیزشان از تعداد تلفات و مجروحین حمله کرد. در نطقی رادیویی خبرگزاری «رویتر» را به خاطر گزارش مبالغه آمیز مورد انتقاد قرار داد و آن را با عملکرد بهتر خبرگزاری فرانسه مقایسه کرد. از رادیو B.B.C نام نبرد و تنها به آن به عنوان «رادیوی استعمارگران» اشاره کرد. به دست آوردن ارقام صحیح تلفات و مجروحین از آنجا که بیشتر خشونت ها در ساعات منع عبور و مرور شبانه رخ می دهد مشکل است. رادیوی B.B.C که بدون شک یکی از علل خشم و غضب ازهاری است، تعداد کشته شدگان را هفتصد (700) نفر تخمین زده است. مقام (رئیس) کمیته دفاع از آزادی و حقوق بشر امروز به مأمور سفارت گفت که ششصد (600) الی هفتصد (700)نفر در سراسر ایران در خلال ایام محرم کشته شده اند. بیش از نیمی از این افراد در خیابان ها مجروح شدند ولی بعداً فوت کردند. منبع پزشکی ایرانی «مسلماً ضد شاه» ادعا کرد که در سه روز گذشته تعداد زیادی از مجروحان تیراندازی را معالجه نموده اند و همچنین گفت که حکومت نظامی سعی دارد قربانیان را به بیمارستان های ارتش بفرستد، بنابراین ارقام صحیح مشخص نمی شوند. تعداد کشته شدگان یقیناً بیشتر از تعدادی است که رسماً اعلام می گردد. اما نه به میزانی که توسط مخالفان ادعا می شود.




گزارشات زیادی از شواهد عینی در دست است که پلیس در برخورد با مردم اقدام به تیراندازی هوایی کرده و سر و صدای زیادی ایجاد می کند ولی کسی مجروح نمی شود.


5- شاه که به ندرت کاخ ییلاقی کوهستانی اش را ترک می کند در تاریخ سوم دسامبر از پایگاه هوایی دوشان تپه بازرسی به عمل آورد.


6- خبرگزاری فرانسه از پاریس گزارش می دهد که خمینی دیروز سربازان شاه را به فرار از خدمت فراخواند و از کارگران شرکت نفت خواست که به اعتصاباتشان ادامه دهند. او همچنین به سیاستمداران هشدار داد که سازش نکنند و آنها را از تشکیل حکومتی - که از نظر او ضداسلامی است - برحذر داشت. تنها راه حل خروج شاه می باشد. منبع روزنامه نگار ما گزارش می دهد که در خلال آشوبها و اغتشاشات گسترده دیروز مشهد چهار نفر از سربازان به علت اجتناب از تیراندازی به سوی تظاهرکنندگان توسط افسران ارتش از پشت سر هدف قرار گرفته اند. ما هیچ گونه مدرکی دالّ بر تأیید و اثبات این گزارش در دست نداریم.


7- امروز روز دیگری از جنگ و گریز توسط تظاهرکنندگان است. مردم در شمال و مرکز تهران جمع شدند و زمانی که سربازان تیراندازی هوایی کردند متفرق گشتند. گزارشاتی از تیراندازی های زیاد و احتمالاً تلفات و مجروحین فراوانی در مناطق قیطریه و تجریش در دست داریم. کمی قبل از ساعت یک بعد از ظهر کنسولگری تخلیه شد. این عمل نه به دلیل تهدید خاصی بلکه به جهت اینکه جمعیت به طور کلی در همه مناطق در حرکت بودند صورت گرفت. (قیطریه و تجریش در شمال قرار دارند و از آن دور هستند.) یک منبع روزنامه نگار به ما گفت که سه نفر از اعتصاب کنندگان بانک صادرات که از دستورات سرپیچی کرده بودند موقعی که اعتصاب تبدیل به تظاهرات شد توسط سربازان در جلوی بانک هدف قرار گرفته و کشته شدند.


تعدادی از مغازه ها امروز باز هستند اما مخالفان حداقل در مورد قطع مجدد برق منطقه شمالی شهر موفق بوده اند. شرکت واحد اتوبوسرانی تهران در اعتراض به کشته شدن یکی از رانندگان توسط سربازان دیروز اعتصاب کرد. طبق معمول، امروز تا این لحظه انفجار بزرگی رخ نداده است. در عوض جمعیت و سربازان بازی موش و گربه راه انداخته اند که گاهگاهی به کشته شدن و زخمی شدن تظاهرکنندگان منتهی می شود. یک منبع نظامی عالیرتبه ایرانی به مأمور سفارت اطمینان داد که نظامیان می توانند با این جنگ طلبی برخورد نمایند. وی گفت که شب گذشته تعداد زیادی نفربر زرهی در خیابان ها بودند و به خوبی عمل کردند. حکومت نظامی به استفاده از نفربرهای زرهی اضافی جهت گشت زنی در خیابانها ادامه خواهد داد.




8 - گزارشاتی از حملات مسلحانه بیشتر به نیروهای امنیتی در دست داریم. برای مثال مطبوعات گزارش می دهند که پلیس تیراندازی به دو نفر از افراد گارد را در جلوی سفارت مصر تأیید می کند رایزن سفارت مصر گفت که از چنین مسئله ای خبر ندارد. از طرف دیگر چند روز پیش اتومبیل مرسدس بنز جدید او را در مقابل خانه اش دزدیده اند. چنین است شایعات رایج در تهران!


سولیوان




منبع: اسناد لانه جاسوسی آمریکا - جلد 9 - کتاب 9 - صفحه 460
تصاویر سند