گزارش تحولات انقلاب در تبریز

چه کسی جمعیت سازمان یافته را هدایت نمود؟ آیا رهبران فقط افراد مذهبی بودند یا آنکه آنها با عناصر چپی و دیگر تروریست ها ارتباط داشته و دارند؟ آشوبگران چگونه، اسلحه به دست آوردند؟ چرا تبریز و نه مشهد یا قم؟ مقامات سفارت انگلیس پس از بررسی وضعیت در محل، متقاعد شده اند اغتشاشگران عملیات برنامه ریزی شده یکپارچه ای داشته اند. (نظریه سفارت: چگونه اسلوب عملیات آشوب اشاره بر برنامه ریزی توسط «متخصصین» آموزش دیده دارد ما از قبول این نظریه حداقل تا روشن شدن نتایج تحقیقات دولت ایران، خودداری می کنیم.) انگلیسی ها همچنین به علاقه افزایش یافته روس ها نسبت به رهبران مذهبی اشاره نمودند ولی فکر نمی کنند که شوروی ها این قدر احمق باشند که خودشان را تا حد زیادی حتی با نقشی مخفیانه، در عملیاتی شبیه به تبریز در معرض دید قرار دهند مگر اینکه آمادگی داشته باشند تا به یک نوع حرکت اساسی و عمده برای خارج کردن ایران از اردوی غرب دست بزند. هم ما و هم انگلیسی ها باور نداریم تکرار می شود، باور نداریم به اینکه، شوروی ها برای یک چنین کاری آمادگی داشته باشند.

4- تبریز در 26 فوریه آرام است، هر چند پلیس، بر فراز شهر با هلیکوپتر در حال گشت زنی است. دانشگاه آذرآبادگان در 26 فوریه، پس از یک هفته تأخیر به لحاظ تظاهرات و عواقب ناشی از آن، برای ترم دوم بازگشایی شد. در 18 فوریه مراقبت پلیس بر تظاهرات توسط هلیکوپتر مشخصاً در قم، اهواز و مشهد صورت گرفت. بر اساس گفته انگلیسی ها، که بر عدم حضور چنین مراقبتی در 18 فوریه در تبریز اشاره می نمایند، این امر مدرک دیگری است دال بر اینکه مسئولین اداری استان حقیقتاً آماده کنترل آشوبی با این وسعت که پدیدار شد، نبودند.

چندین ناظر دیگر ایرانی نظریه قبلی ما را که تبریز از دیگر شهرها سنتی تر و سرسخت تر است، تأیید نموده اند. انگلیسی ها همچنین اظهار می دارند احساس ضدیت با دولت، در میان تظاهرکنندگان، با احساس خاص جدایی (بین مردم و مسئولین - م) تقویت گردیده که آن احساس خاص مربوط به تبریزی هایی بود که در اواخر دهه 1940 زمانی که اداره کنندگان ایرانی به تبریز بازگشتند، دقیقاً خود را آزاد شده نپنداشتند. در این گفته ممکن است کمی غلو شده باشد، ولی تبریزی های ترکمن، (ترک - م) آشکارا از جمله مستقل ترین ایرانیان هستند، و به لحاظ تاریخی، استان آذربایجان شرقی خود را در زمینه تخصیص منابع عمرانی، با دولت در تضاد دیده است.

5- در تهران، مطبوعات 26 فوریه اعلام نمودند که متعاقب تظاهرات 20 فوریه دانشگاه تهران که اثاثیه و پنجره کلاس ها شکسته شد، و پس از اینکه دادگاه استان 30 دانشجو را برای بازپرسی فراخواند، 15 دانشجوی حقوق دانشگاه تهران، به اتهام رفتار قانون شکنانه، در بازداشت باقی ماندند. میکلوس