در حال دریافت اطلاعات

لطفا منتظر بمانید!

اسناد مشابه

موارد مرتبط

مورد مرتبطی یافت نشد!
سند شماره 20

گزارش تحولات انقلاب در تبریز

موضوع سند

گزارش تحولات انقلاب در تبریز
مشخصات ارسال سند

از: میکلوس

محرمانه

به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دي. سي

1356-12-11- 1978-03-02

متن سند


سند شماره 20


خیلی محرمانه


2 مارس 1978 - 11 اسفند 1356


از: سفارت آمریکا، تهران - 02178


به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی مرجع: الف، تهران 2085 - ب، تبریز 0020


موضوع: ناآرامی تبریز - تغییرات کادر دولتی ایران و مشاهدات اضافی دیگر


خلاصه: آزموده از استانداری آذربایجان شرقی برکنار و سرتیپ هوشمند رئیس سابق شهربانی مجدداً به فرماندهی پلیس استان منصوب شده است. مروری بر اقدامات شورشگرانه، به وضوح دلالت بر این دارد که اقدام ضد رژیم در تبریز نسبت به تظاهرات مذهبی قبلی وسیع تر است. با وجود این که رهبران مذهبی خشونت را مردود می دانند، شایعات همچنان رو به افزایش است. دستگیری رهبران شورشی مظنون ادامه دارد لیکن تاکنون 110 نفر از آنها پس از بازپرسی با قید ضمانت آزاد شده اند. مخالفین هنوز به درستی نمی دانند با حوادث تبریز چگونه برخورد کنند. پایان خلاصه.


1- روزنامه های صبح روز 2 مارس نوشتند: اسکندر آزموده استاندار آذربایجان شرقی پس از ملاقات با مقامات رژیم در تهران به سر کار خود بازنخواهد گشت. این موضوع تأیید بیشتری است بر مطالب تلکس مرجع مبنی بر اینکه تغییرات وسیعی در مورد تبریز در دست اقدام می باشد. (تذکر: در عطفی اشتباهاً بیان گردیده است که شهردار تبریز از کار برکنار شده. وی تاکنون در مقام خود باقی است، اشتباه از ناحیه اطاق خبر می باشد) هم چنین روزنامه ها انتصاب سرتیپ هوشمند را به سمت رئیس جدید شهربانی آذربایجان شرقی اعلام نمودند. وی قبلاً در چنین مقامی بوده و بر اساس گزارش منبع پلیس تهران یکی از بهترین افسران پلیس ایران در این درجه می باشد.




2- نگاهی به اقدامات شورشگرانه ده روز اخیر به علاوه اطلاعات دیگر نشان می دهد که رویدادهای تبریز مشخصاً حالت ضدرژیم داشته است. منابع بازرگانی به مقام اقتصادی گفته اند که شعبه بانک عمران به طور خاص مورد حمله شدید قرار گرفته است. این بانک به عنوان محل اصلی نگهداری سپرده های بنیاد پهلوی شناخته شده است و برای اولین بار در تظاهراتی که با جهت گیری مذهبی انجام شد اعلامیه هایی با مضمون حمله مستقیم به شاه پخش گردیده است. مغازه هایی که مورد حمله قرار گرفتند به اضافه آنچه که قبلاً گفته شد شامل آنهایی است که علیرغم دستور اخیر آیت الله شریعتمداری از قم، باز بوده اند و نیز آنهایی که با توجه به نام آنها به شاه یا شهبانو یا دیگر افراد خاندان سلطنتی مربوط بوده است. حملات به ساختمان های شهرداری به طور خاص خیلی شدید بوده است. شایعه ای که همچنان دهان به دهان می گردد عبارت از این است که علت اصلی شورش بسته شدن مساجد به وسیله استاندار بوده که برخلاف دستور تهران به این کار مبادرت ورزیده است. داستان دیگری که هنوز نیز ورد زبان ها است این است که، رئیس کلانتری منطقه 6 (که عوض شده) در سر راه خود پیرمرد یا دانش آموزی را (بسته به انتخاب خودتان) در خیابان با گلوله کشته و باعث اجتماع مردم و شروع تظاهرات گردیده است. (نظر سفارت: اطلاعات جدید بسته شدن بسیاری از مساجد را تأیید می نماید لیکن داستان رئیس کلانتری در حد شایعه باقی مانده و غیرمحتمل به نظر می رسد).


3- مطبوعات گزارش می دهند: 13 نفر دیگر در اول مارس دستگیر شده اند، (نامشان ذکر نشده) در بین آنها چند بازرگان برجسته تبریز نیز بوده است (از قرار معلوم بازاری بوده اند). دادستان تبریز اعلام کرده بود که از میان 672 نفر کل افراد بازداشتی 110 نفر آنها با قید ضمانت آزاد شده اند، اقدامات قضایی همچنان توسط وزارت دادگستری صورت می گیرد. با توجه به اطلاعات سفارت کسی تاکنون به دادگاه نظامی سپرده نشده است.


4- منبع سفارت که در تماس با مخالفین مشهور مذهبی در تهران می باشد گزارش می دهد که این گروه از خشونت های تبریز بیمناک بوده و به درستی نمی دانسته اند که چگونه مردم طرفدار آنان درگیر این خشونت ها شده بودند و در این مورد که ممکن است دیگران به داخل جمعیت نفوذ کرده و آنها را به خشونت کشانیده باشند سوءظن دارند. حقیقت این است که جمعیت در دو نوبت حمله کردند و دست کم یک بانک (ایران و انگلیس) در ساعت 7 صبح و قبل از شروع تظاهرات مورد حمله قرار گرفت و این امر برای برخی از مخالفین این تصور را به وجود آورده که آنها توسط «دیگران» مورد استفاده قرار گرفته اند. ولی تاکنون هیچ کس مایل نبوده بگوید «دیگران» چه کسانی ممکن است باشند.




5- نظریه سفارت: هم رژیم ایران و هم معتقدین آن به روشنی رویدادهای تبریز را در چهارچوب استراتژی درازمدت خود مورد ارزیابی مجدد قرار می دهند و هیچ کدام در مورد تکرار این رویدادها خوشحال به نظر نمی رسند. جدا از نظریات شخصی به نظر می رسد قبل از تحلیل کامل حوادث همه منتظرند تا گزارش هیأت بازرسی دولت ایران در مورد حوادث تبریز که قول آن داده شده، منتشر شود. سفارت نیز منتظر خواهد ماند، مگر آنکه اطلاعات جدید تغییرات قابل توجهی را در مورد موقعیت و یا درک حادثه به وجود آورد.


6- گزارش 05- A کنسولگری تبریز که در 3 مارس ارسال شده، تفصیلات زیادتر و جدیدتری را با نظریه کنسولگری درباره رویدادها ارائه می نماید.


میکلوس




منبع: اسناد لانه جاسوسی آمریکا - جلد 9 - کتاب 9 - صفحه 42
تصاویر سند