Post
31306
از: مک گافی
محرمانه
به: وزارت خارجه، واشنگتن دي. سي
1357-06-19- 1978-09-10
متن سند
سند شماره 62
خیلی محرمانه
10 سپتامبر 1978 - 19 شهریور 1357
از: کنسولگری آمریکا، اصفهان - 0092
به: وزارت خارجه، واشنگتن دی. سی
موضوع: واکنش اصفهان نسبت به دولت جدید
خلاصه: اصفهان دولت جدید را به مثابه عاملی که فقط راه را برای انتخابات آینده هموار خواهد کرد تلقی نمی کنند. با توجه به اینکه در مورد داشتن اختیارات مستقلی به دولت مشکوک هستند، اما به اقدامات آن به منزله انعکاسی از نحوه تفکر شاه علاقمندند. تاکنون هیچگونه نشانه ای از تغییرات اساسی مشاهده نشده است. آنها معتقدند که شاه امیدوار است با مسکن ها و حرافی ها از شکست جلوگیری نماید. آنها معتقد نیستند که او موفق شود و منتظر اقدامات می باشند. پایان خلاصه.
1- عزل دولت آموزگار برای مردم اصفهان هیچ گونه تعجبی به همراه نداشت. برای مدتی بیش از یک ماه عنوان بیشتر صحبت ها این بود که چه کسی نامزد جایگزینی آموزگار خواهد شد. به هر حال انتخاب شریف امامی مایه تعجب و یأس بود. بیشتر مردم انتظار داشتند که دولت جدید یک خواست واقعی برای تغییر نشان دهد و مسیری به سمت راههای جدید ارائه دهد. شریف امامی را به عنوان یک مرد پیر که هیچ گونه قدرتی ندارد رد می کنند. وظیفه احتمالی او تا انتخابات سال آینده و تشکیل یک دولت واقعی پر کردن پست نخست وزیری است. کابینه او را نیز عمدتاً به علت حضور همان افراد قدیمی و پیرمردها که از آنها انتظار کار اساسی نمی رود مردود می دانند.
2- برخی واکنش ها مثبت است. شهردار اصفهان اظهار نمود که این دولت خوبی است، زیرا نشان می دهد که شاه قصد عجله ندارد. او منتظر است تا فعالیت های سیاسی و انتخابات به او نشان دهد که مردم واقعاً چه می خواهند. دیگران خاطرنشان می سازند که اگر «شاه این مسئله را بخواهد، این افراد می توانند برای حذف مقامات فاسد مورد استفاده قرار گیرند بدون اینکه برای دولت آینده دشمن تراشیده شود» یک آخوند میانه رو گفت «شریف امامی خود تقریباً یک آخوند است او فضایی ایجاد خواهد کرد که میانه روهای مذهبی قادر خواهند بود بدون اینکه جذب تندروها شوند با آنها بجنگند.»
3- با این حال اکثر نظریه ها منفی است. یک صنعتگر برجسته اظهار نمود «شریف امامی پشتیبانی نخواهد شد، او نمی تواند علیه فساد مبارزه کند. او قادر نیست جهت خط مشی ها را تغییر دهد، تنها کاری که او می تواند بکند صدور بیانیه ها است و بایستی خیلی احمق باشد اگر نداند که اعلامیه هایش کوچکترین اثری نخواهد داشت.» بعضی ها جلوتر می روند، یک استاد دانشکده اظهار نگرانی کرد که «شریف امامی می خواهد که همه او را دوست داشته باشند، او برای آرام کردن آخوندها هر چه بخواهند به آنها خواهد داد و آخوندها هم بیشتر طلب خواهند کرد و ما حتی قبل از انتخابات یک هرج و مرج یا دیکتاتوری مذهبی خواهیم داشت.»
4- اغلب مردم شریف امامی را قبول ندارند. اخبار فعالیتهای سیاسی به دقت دنبال می شود و حدسیات زیادی در مورد افراد مختلفی که دارای وجهه عمومی جهت تشکیل دولت آینده می باشند وجود دارد. به نظر می رسد اقدامات دولت، مثل بستن قمارخانه ها و برگشتن مجدد به تقویم اسلامی تلاش هایی است که شاه برای آرام کردن گروههای اسلامی نموده است و مردم منتظرند که ببینند امتیاز بعدی شاه چیست؟ آنها باور ندارند آنچه تاکنون انجام شده یا قول انجام آن داده شده موفق به راضی کردن مذهبیون گردد. بنابراین طبق باورهای فردی امیدوارند و یا هراسناکند از اینکه شاه جلوتر خواهد رفت. واعظین مساجد اصفهان می گویند شاه حق وتو را بر روی تمام قوانین مذهبی مانند انتخابات مردمی و مرسوم درباره سلسله مراتب مذهبی و تکمیل مقرراتی که بتواند نظارت کامل احکام اسلامی را بر کلیه نهادهای عمومی از جمله مدارس و دانشگاهها داشته باشد برقرار خواهد نمود. آنها به انحلال وزارت امور زنان به عنوان اولین قدم در احیای یک جامعه اسلامی در ایران اشاره می کنند.
میانه روهای اصفهان نیز با هراس به حذف وزارت زنان و در عوض ایجاد وزارت اوقاف اشاره می نمایند، رئیس سازمان زنان در اصفهان گفته است «در صورتی که آخوندها بخواهند پیشرفت هایی که ما تاکنون نموده ایم را به عقب برگردانند من استعفا خواهم داد» کنسولگری بیش از دوازده فقره استعلام از طرف والدین دختران دانشجوی دانشگاهها دریافت کرده است، که می گویند اگر چادر در دانشگاه اجباری شود و سایر مقررات ضد زنان وضع گردد، آنها ترجیح می دهند که دخترانشان را به مدارس آمریکا بفرستند. انجمن استادان زن در دانشگاه اصفهان نامه ای به رئیس دانشگاه فرستاده مبنی بر اینکه آنها چادر نخواهند پوشید و درخواست نموده اند به آنها اطمینان داده شود که چنین تغییراتی مدنظر نیست. یک وحشت شایع این است که به این ترتیب که پیش می رود شاه یک احساس قدرت به ارتجاعیون مذهبی داده است و حالا او باید به دادن امتیازات بیشتر ادامه دهد یا در مقابل آنها بایستد که در هر دو حالت ممکن است موجب ناآرامی های بیشتری از آنچه تاکنون بوده است گردد.
5- اصفهانی ها محافظه کارند و در حالیکه درباره بسیاری از گروههای سیاسی متشکله سخن می گویند، تاکنون هیچ گونه فعالیت سیاسی یا اعلامیه ای در اینجا پخش نشده است و فقط حزب رستاخیز که روزی حزب رسمی کشور بود اعضا و هواداران خود را به سرعت از دست می دهد. تقریباً اعتقاد عمومی این است که کار حزب رستاخیز دیگر تمام شده و احتمالاً در مبارزات انتخاباتی آینده نیز شرکت نخواهد کرد.
6- در اصفهان حکومت نظامی و مقررات منع عبور و مرور در شب و ممنوعیت اجتماعات برقرار است. به هر حال، مقامات از دخالت در هر موردی که رنگ سیاسی دارد، پرهیز می نمایند. اعلام برگشت آیت الله خمینی از تبعید در عراق به وسیله روزنامه ها (بعداً ثابت شد که اشتباه بوده است) موجب گردآمدن اجتماعات زیادی در مساجد و خیابان های بزرگ و همراه بحث های پر سرو صدا گردیده است. نیروهای انتظامی به تدریج این اجتماعات را به آرامی و بدون رودررویی پراکنده نمودند. درست برخلاف روش خشنی که بلافاصله بعد از اعلام حکومت نظامی برای پراکنده نمودن اجتماعات به کار برده بودند. مسئولین حکومت نظامی گزارش می دهند که قبلاً چند درخواست در مورد تشکیل اجتماعات سیاسی قانونی دریافت نموده اند و در حال بررسی هستند که به آنها اجازه دهند در سالن های سرپوشیده و با شرکت کنندگان محدود و با آماده باش نیروهای انتظامی تجمعات خود را تشکیل دهند. به نظر آنها لغو منع عبور و مرور، شروع مبارزات انتخاباتی را که وسیع نیز خواهد بود ممکن می سازد.
7 - نتیجه: اصفهانی ها دولت جدید را به مثابه علامت شروع فعالیت های سیاسی که به انتخابات بهار آینده منجر خواهد شد می پندارند. آنها در مواردی که طرفین چه چیزی را برای آرام کردن گروه مذهبیون ارتجاعی یک تلاش غیرمکفی تلقی می کنند گاه امیدوار و گاه نگرانند و به قدری هیجان زده هستند که ممکن است حکومت نظامی را نیز تا حدی ندیده بگیرند. هنگامی که حکومت نظامی لغو یا سست گردد فعالیت های سیاسی عمده ای در اصفهان رخ خواهد داد.
8 - نظریه سفارت در تهران: اکثر تهرانیها نیز مانند سفارت آمریکا آمادگی پذیرفتن دولت شریف امامی را مانند بعضی از شهروندان اصفهانی ندارند به جز این استثناء اکثر نقطه نظرها در اصفهان نیز مثل تهران و سایرنقاط دیگر می باشد و حاکی از نوعی احساس علاقه از یک سو و از سوی دیگر این امید است که سیاست شاه بتواند در آرام سازی آخوندها موفق شود. تجزیه و تحلیل فوق در سوم سپتامبر قبل از اعلام حکومت نظامی در 12 شهر از جمله اصفهان صورت گرفته است.
مک گافی
زمان یافت نشد!
تجهیزات یافت نشد!
سایر کلمات یافت نشد!