گزارش تحولات انقلاب بعد از ورود امام خمینی

سند شماره 30

سری

4 فوریه 1979 - 15 بهمن 1357

از: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی - 30222

به: نمایندگی های دیپلماتیک

موضوع: گزارش وضعیت ایران، شماره 133، 4 فوریه 79، همه نمایندگی های سیاسی در آسیای نزدیک و جنوب آسیا، اقدام فوری به عمل آورند

1- (سری- تمام متن)

2- سیاسی- امنیتی: امروز خیابان های تهران، بار دیگر مملو از تظاهرکنندگان ولی بدون اعمال خشونت بود. به ویژه برای جلب توجه خبرنگاران خارجی در مقابل هتل اینترکنتینانتال تظاهراتی برپا شد.

3- بختیار، نخست وزیر، در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه لحن تندی داشت. او گفت که اجازه نمی دهد خمینی دولت موقتی تشکیل دهد و با پافشاری خمینی وی هرگز استعفا نخواهد داد. تظاهرات آرام قابل تحمل است، در غیر این صورت به نظامیان دستور داده شده به روی تظاهرکنندگانی که مسلح اند و یا کوکتل مولوتف دارند، آتش بگشایند. اگر بخواهند دست به جنگ مسلحانه شهری بزنند، دستور می دهد تمام سران مخالفان را بازداشت نمایند. بختیار اظهار داشت که دولت وی اهداف و مقاصد مخالفان و برنامه خمینی را به جز برقراری جمهوری اسلامی که آن را شکل دیگری از استبداد و خودکامگی می داند، پیاده و تأمین خواهد ساخت.

4- آیت الله منتظری یکی از نزدیک ترین رهبران مذهبی به خمینی از ارتش خواست حقوق های گزاف مستشاران آمریکایی را که در میان افراد نظامی ارزش های غیراسلامی را رسوخ می دهند و مجبور می سازند تا ارتش از افسران فاسد متابعت نمایند، نپردازد.

5- به رغم این سخن تند، مذاکرات فعالی در حال انجام است. در تهران خوش بینی هایی هست که راه حل صلح آمیز، از طریق مذاکره، قابل حصول است. دیرکرد خمینی در معرفی دولت موقتش نشانه مثبتی است که وی راه حل صلح آمیز خروج از بحران را ترجیح می دهد. با وجود این معلوم است که خمینی با در دست داشتن سرنخ اعتصابات و تظاهرات و با

ص: 38

اظهارنظرهای فراوان و تند خود می تواند فشار زیادی را وارد نماید.

6- شایعاتی رواج دارد که استعفاء نمایندگان مجلس بیشتر از حد انتظار است. شهردار تهران استعفای خود را تقدیم خمینی کرد. او بعد از ظهر به دفترکارش بازگشت و دولت به او دستور داد چون مظنون به فساد است از کشور خارج نشود. دولت دو تن از وزراء سابق، نهاوندی و مجیدی را دستگیر کرده است. هیچکدام چهره های محبوب نیستند ولی معمولاً بویژه در زمینه فساد در میان مقامات دولتی، هیچکدام بدنام نبوده اند.

7- امنیت آمریکاییان: اطلاع داریم که فردا یک هواپیمای -5 C و سه یا چهار هواپیمای C141S که هرکدام ظرفیت هفتاد مسافر را دارند، فردا به تهران وارد و از آن خارج خواهند شد. امروز 268 آمریکایی با پروازهای فرماندهی هوابرد نظامی ایران را ترک کردند.

کریستوفر