در حال دریافت اطلاعات

لطفا منتظر بمانید!

اسناد مشابه

موارد مرتبط

مورد مرتبطی یافت نشد!
سند شماره 156

گزارش تحولات انقلاب اردیبهشت 58

موضوع سند

گزارش تحولات انقلاب اردیبهشت 58
مشخصات ارسال سند

از: دفتر وابسته دفاعی آمریکا، تهران - 4244

محرمانه

به: سازمان اطلاعات دفاعی، واشنگتن دی.سی.

1358-02-03- 1979-04-23

متن سند


سند شماره 156


محرمانه


23 آوریل 1979- 3 اردیبهشت 1358


از: دفتر وابسته دفاعی آمریکا، تهران - 4244


به: سازمان اطلاعات دفاعی، واشنگتن دی.سی.


منابع: روزنامه های فارسی زبان، مقامات سفارت آمریکا، پرسنل دفتر وابسته دفاعی


تهیه کننده گزارش: ای.بی.گرازینی، متخصص امور اطلاعاتی


مقام تأیید کننده گزارش: سرهنگ تی.ای.شافر، وابسته دفاعی


موضوع: گزارش وضعیت ایران، 23 - 22 آوریل 1979


16- خلاصه: (محرمانه) این گزارش وقایع 24 ساعت گذشته از ساعت 12:00 روز 22 آوریل تا ساعت 12:00 روز 23 آوریل 1979 را پوشش می دهد: ادامه درگیری در نقده. پلیس ملی حفاظت از نخست وزیر را بر عهده می گیرد. یزدی، معاون نخست وزیر، کفیل وزارت امور خارجه می شود. دیدار پرسنل ارتش با امام خمینی. ورود مقامات آمریکایی به برخی دفاتر نظامی و اخبار متفرقه و ترور سپهبد قرنی.


17- از 17 تا 21 حذف شده است.


22- جزییات: (محرمانه)


الف- ادامه درگیری های در نقده: به کردها و ترک های در حال جنگ در نقده واقع در استان آذربایجان غربی تا ساعت 16:00 دیروز مهلت داده شده بود تا آتش بس را رعایت کنند، و یا در غیر این صورت نیروهای اسلامی ملی برای فرونشاندن ناآرامی ها مداخله خواهند کرد. ولی بر اساس گزارش ها، تیراندازی شدید همچنان در شهر ادامه دارد و رئیس ستاد لشکر ارومیه (رضاییه) به مقامات اطلاع داده است که مردم از قبضه توپی که از پادگان مهاباد به سرقت رفته بود، استفاده می کنند. منابع خبری گزارش می دهند که تا به حال بین 70 تا 80 نفر در این درگیری ها کشته شده اند. گفته می شود جنگ به صورت خانه به خانه ادامه دارد. ضرب الاجل ساعت 16:00 از سوی وزیر کشور و رئیس ستاد ارتش صادر شده است. رئیس ستاد نیروهای مسلح، سرلشگر ناصر فربُد ابتدا اعلام کرد که هواپیماهای فرماندهی نیروی هوایی به منطقه پرواز کرده اند تا مواضع دشمن را شناسایی کنند و پرسنل نظامی در بعدازظهر همان روز از نزدیک ترین پادگان در ارومیه به نقده اعزام خواهند شد. با وجود این، فرمانده لشکر ارومیه بعداً گزارش داد هواپیماهای شناسایی به دلیل بارش باران شدید قادر به پرواز نشدند. فربُد گفت که امیدوار است ارتش مجبور به مداخله نشود. بر اساس گزارش های بعدی، نیروهای نظامی از یک پادگان نزدیک شهر به نقده اعزام شده اند تا کنترل شهر را که رو به وخامت نهاده است، به دست بگیرند. این مسئله را عباس امیرانتظام، سخنگوی اصلی دولت و معاون نخست وزیر، اعلام کرد. امیرانتظام در یک مصاحبه مطبوعاتی گفته که ابتدا تصمیم بر این بود که نیروهای ارتش ساعت 16:00 وارد شهر (نقده) بشوند، ولی به علت وخامت اوضاع، بعداً تصمیم گرفتیم که نیروها را ساعت 12:00 به شهر بفرستیم.


ص: 318




نظریات مرکز تهیه گزارش (محرمانه): امروز صبح رادیو به نقل از فرمانده لشکر ارومیه، سرهنگ صدیقی، گزارش داد که اوضاع در نقده «بسیار خطرناک و بحرانی» است. مدتها بود که نمایندگان کُرد خواهان کمک دولت برای جلوگیری از درگیری در این منطقه بودند، ولی به نظر می رسد حالا که دولت بالاخره تصمیم به اعزام نیرو گرفته است، کار از کار گذشته باشد. امیدوار هستیم که درگیری فعلی و مداخله دولت مشکلات این منطقه را حل کند.


ب- پلیس ملی وظیفه حفاظت از نخست وزیر را بر عهده می گیرد: امروز طی مراسمی با حضور نخست وزیر مهدی بازرگان در دفتر نخست وزیری، پلیس ملی وظیفه محافظت از این نهاد را بر عهده گرفت. حفاظت از کاخ نخست وزیری از زمان ناآرامی های ماه فوریه بر عهده همافرها (پرسنل نیروی هوایی) بود. نخست وزیر بازرگان از همافرها به خاطر انجام وظیفه قدردانی کرد و خاطرنشان ساخت که جایگاه آنها در تاریخ انقلاب محفوظ خواهد بود.


نظریات مرکز تهیه گزارش (محرمانه): رئیس پلیس ملی سرهنگ مجللی است.


ج- یزدی، معاون نخست وزیر، امروز رسماً در مقام کفیل وزارت امور خارجه شروع به کار کرد. قبلاً اعلام شده بود که ابراهیم یزدی، معاون نخست وزیر در امور انقلاب، به مقام کفالت وزارت امور خارجه منصوب شده است. مهدی بازرگان که پس از استعفای هفته پیش کریم سنجابی اداره امور این وزارتخانه را در دست خواهد داشت، یزدی را در مقام کفیل وزارت امور خارجه منصوب کرده است. سنجابی دلایل خود برای استعفا را ناتوانی دولت برای انجام برنامه ها و پیشرفت ذکر کرده بود. یزدی امروز برای دیدار با مقامات وزارت امور خارجه به این وزارتخانه رفت. او گفت که پس از استعفای سنجابی، نخست وزیر بازرگان مستقیماً بر امور این وزارتخانه نظارت خواهد داشت. یزدی همچنین گفت: «من از طرف آقای بازرگان به مقام کفالت وزارت امور خارجه منصوب شدم و تا زمانی که معاون جدید در امور انقلاب و یا یک وزیر جدید برای امور خارجه تعیین شود، در این پُست مشغول به خدمت خواهم بود.» نظریات مرکز تهیه گزارش (محرمانه): تا زمانی که فرد دیگری برای وزارت امور خارجه معرفی شود، نخست وزیر مهدی بازرگان بر این وزارتخانه نظارت خواهد داشت و دکتر یزدی نیز کفیل وزارت خواهد بود. تهیه کننده گزارش هنوز هیچ چیزی در مورد اینکه چه کسی وزیر امور خارجه خواهد شد و چه زمانی نشنیده است.


د- دیدار پرسنل ارتش با خمینی: پرسنل گردان دوم نیروی زمینی روز گذشته برای ادای احترام به رهبر انقلاب در مقابل منزل خمینی در قم گردهم آمدند. خمینی خطاب به جمعیت گفت که ملت و ارتش باید از یکدیگر حمایت کنند. «ارتش یک ارتش اسلامی است و همه ما حافظ اسلام هستیم. وقتی که به شما نیاز بود به یاری ما آمدید و باید هر وقت ملت به یاری شما نیاز داشت، به کمک آنها بشتابید. شما هم باید مثل ملت توطئه ها را خنثی کنید. آنهایی که بین ملت و ارتش تفرقه می اندازند ضدانقلاب هستند و مسلمان نیستند. امیدوارم آنها موفق نشوند. من از همه پرسنل ارتش می خواهم که سیاست ها و سلسله مراتب ارتش را رعایت


ص: 319




کنند، وگرنه ارتش ضعیف می شود و وقتی ارتش ضعیف شد، کشور و اسلام ضعیف می شود.» نظریات مرکز تهیه گزارش (محرمانه): این یکی دیگر از دیدارهای بی شماری است که پرسنل ارتش در هفته های گذشته با خمینی داشته است. برای تهیه کننده گزارش مسلم است که ایده دیگران برای احیای ارتش جهت کنترل کشور کاملاً متأثر از دیدگاه خمینی است. تهیه کننده گزارش اخیراً فرصت یافته است تا از نزدیکی برخی پادگان های ارتش عبور کند و تعداد زیادی از پرسنل ارتش را با یونیفورم در داخل و خارج پادگان ها مشاهده کرده است. از شواهد و قرائن اینگونه برمی آید که ارتش دارد به تدریج توان خود را بازمی یابد، هر چند رعایت سیاست و سلسله مراتب در ارتش هنوز مشخص نیست.


ه- ورود مقامات آمریکایی به دفاتر نظامی: در هفته گذشته، اعضای هیأت نظامی و مرکز مستشاران نظامی آمریکا و سفارت اجازه یافتند به دفاتر نظامی آمریکا در ساختمان فرعی منطقه خلیج بروند. (ساختمان فرعی در خارج از مجتمع خلیج قرار دارد.) آنها پرونده ها و سوابق اداره آموزش، اداره امور عمومی، اداره پرسنل غیرنظامی و اداره JAG را از آنجا خارج کرده اند. متأسفانه تمام دستگاه های ویدیو، تلویزیون ها، دوربین ها و تجهیزات الکترونیکی دیگر از ساختمان به غارت رفته است. روز گذشته فرمانده فرماندهی هوابرد نظامی و خدمه توانستند به قسمت فرماندهی پروازهای نظامی در فرودگاه مهرآباد بروند. محموله ای که در حیاط آنجا بود و وسایل شخصی از داخل ساختمان خارج شده است. هنوز سوابق و پرونده ها و یا تجهیزات مخابراتی را از آنجا خارج نکرده اند. تلاش برای انتقال این اقلام ادامه دارد.


و- اخبار متفرقه:


(1) روز گذشته پرسنل ژاندارمری با آیت الله خمینی دیدار کردند. خمینی به آنها گفت که ایران متعلق به شماست و شما هم متعلق به ایران هستید. شما همه حافظان اسلام و ملت ایران هستید. من در اینجا وحدت بین ملت و نیروهای انتظامی را اعلام می کنم. خمینی همچنین اعلام کرد که نام جدید ژاندارمری، «ژاندارمری اسلامی ایران» خواهد بود.


(2) شرکت هواپیمایی ایران تصمیم گرفته است که هواپیماهای کنکورد را خریداری نکند. دلیل این امر که در یک منبع خبری اعلام شد این بود که هواپیماهای مزبور ارتعاشات شدیدی ایجاد می کنند و اکثر کشورها اجازه پرواز چنین هواپیماهایی را بر فراز آسمانشان نمی دهند. بنابراین، هواپیماهای فوق فقط برای پرواز بر فراز اقیانوس ها مناسبند.


(3) نماینده جدید ایران در سازمان ملل: آقای کاظم رجوی روز گذشته به ژنو پرواز کرد تا در پست جدید خود به عنوان نماینده ایران در سازمان ملل انجام وظیفه کند. کاظم رجوی 42 سال پیش در مشهد به دنیا آمد و دارای لیسانس حقوق از دانشگاه تهران و دکترای روابط بین الملل از دانشگاه ژنو است. او استاد دانشگاه ژنو نیز بوده است. رجوی عضو فعال حزب جبهه ملی، بنیانگذار کمیته سوییس برای حمایت از زندانیان سیاسی در ایران و انجمن خانواده های زندانیان سیاسی در ایران است.


ص: 320




(4) وزارت دادگستری اعلام کرده است که ظرف چند روز آینده عفو عمومی صادر خواهد شد. علاوه بر این، فقط دادگاه های نظامی صلاحیت رسیدگی به جنایات نظامی را خواهند داشت و اتهامات عادی افسران، درجه داران و پرسنل پلیس و ژاندارمری که در دادگاه های نظامی محاکمه شده اند یکبار دیگر از سوی وزارت دادگستری مورد بررسی قرار خواهد گرفت.


(5) اطلاعاتی که از منابع خبری فارسی زبان در مورد زندگینامه ابراهیم یزدی، معاون نخست وزیر به دست آورده ایم به شرح زیر است: یزدی در روز 26 سپتامبر 1931 در قزوین به دنیا آمد و پس از تحصیل در دانشگاه تهران موفق به اخذ دکترای داروسازی شد. او در سال 1961 همراه با همسر و فرزندانش به آمریکا رفت و مدت 18 سال در آنجا زندگی کرد. به هنگام اقامت در آمریکا، در دانشگاه ام.آی.تی. به تحصیل پرداخت، سپس به هیوسن در ایالت تگزاس رفت و در دانشکده پزشکی دانشگاه بیلر در مورد بیماری سرطان تحقیق کرد. در سال 1971 در بخش میکروبیولوژی بیمارستان مشغول به کار شد. در ماه ژوئن 1977 استعفا داد و از انظار ناپدید شد تا آنکه در پاریس و در کنار خمینی دیده شد. به نظر می رسد که سابقه و اعتبار مذهبی یزدی کاملاً پاک و بی خدشه است. او سال ها رئیس کانون اسلامی هیوسن بزرگ بود. گفته می شود که خانواده اش در بخش یهودی نشین شهر هیوسن زندگی می کند. او شش فرزند دارد که سنشان از 6 تا 23 سال است.


ز- ترور رئیس سابق ستاد ارتش: منابع خبری سفارت و رادیوی ایران گزارش داده اند که سپهبد قرنی، فرمانده سابق ستاد عالی نیروهای مسلح ایران امروز صبح مورخ 23 آوریل 1979، از سوی تروریست ها مورد اصابت گلوله قرار گرفت. او به بیمارستان انتقال یافت ولی تقریباً در ساعت 13:00 فوت کرد. سپهبد قرنی بعد از انقلاب برای مدت کوتاهی فرمانده ستاد عالی نیروهای مسلح ایران بود ولی اجباراً بازنشسته شد.


نظریات مرکز تهیه گزارش (محرمانه): هیچ اطلاعات دیگری در مورد این ترور در دست نداریم. به محض کسب اطلاعات بیشتر، آن را برایتان ارسال خواهیم کرد.




منبع: کتاب اسناد لانه جاسوسی - جلد 10 - کتاب 10 - صفحه 318
تصاویر سند