ملاقات ساندرز معاون وزارت امور خارجه با یزدی وزیر امور خارجه

ملاقات ساندرز معاون وزارت امور خارجه با یزدی وزیر امور خارجه

سند شماره (70)

تاریخ: 14 اکتبر 1979 - 12 مهر 58

سری

از: هیئت نمایندگی آمریکا در نیویورک

به: وزیر امور خارجه، واشنگتن - فوری

رونوشت به: سفارت آمریکا در تهران - فوری

گزارشگر:ساندرز - معاون وزیر امور خارجه آمریکا

موضوع: ملاقات ساندرز معاون وزارت امور خارجه با یزدی وزیر امور خارجه (ایران)

1- (تمامی متن سری است)

2- در ملاقاتی در عصر روز سوم اکتبر و به دنبال ملاقات وزیر با یزدی، ساندرز معاون وزارت خارجه با او و همراهان او مدت دو ساعت درباره وضع روابط آمریکا و ایران بحث کرد. وقت زیادی در مرور گناهان ما در گذشته و ناتوانی حقیقی ما در درک ماهیت انقلاب اسلامی سپری شد. ساندرز کوشید تا به یزدی چشم انداز یک سلسله مناسبات جدید آمریکا و ایران براساس واقعیات کنونی و آینده ای که ما می توانیم در آن همکاری داشته باشیم را نشان دهد، ولی موفق نشد.

ص: 314

3- یزدی مطلب را روشن کرد و گفت که او احساس می کند که جهان بینی آمریکا که منجر به پشتیبانی آمریکا از شاه شده است، کار ما را برای پذیرفتن انقلاب اسلامی، به ویژه زیانهای مادی که از نظر از دست بازار مهم اسلحه متوجه ایالات متحده شده است،دشوار می کند.

4- او اصرار کرد که با ایران باید براساس برابری و احترام رفتار کرد و هر گونه برداشتی درباره حقوق بشر یا مسائل دیگری که این اندیشه را القا کند که ما (آمریکا - م) به ایران دیکته می کنیم، باید مهار شود، که او بار دیگر نسبت به اداره قراردادهای نظامی و بازرگانی حساسیت ویژه ای نشان داد و گفت که ممکن است توطئه ای علیه ایران در کار باشد. او درباره این مسائل زیاد در جریان کار نبود و در نتیجه دلائلی که می آورد بسیار ساده لوحانه بود. علی رغم تندی موضع یزدی، مذاکرات بسیار راحت و صریح و از نظر جهت گیری به شکل مثبتی جریان پیدا می کرد و شاید اگر یزدی نشانه ای از تغییر روش نشان نمی داد ممکن بود فرهنگ و آگاه از روش ایالات متحده قدردانی کرده و ما را صمیمی و با حسن نیت توصیف می کردند.

5 - ساندرز سه مسئله مربوط به رابطه دوجانبه را در پایان بحث کلی پیش کشید:

(الف): لزوم حل و فصل مسئله تأسیسات نظامی و دارایی آمریکا در ایران. یزدی به سرعت موافقت کرد که این موضوع باید بدون تأخیر انجام گیرد و هنگامی که ساندرز پیشنهاد کرد که یک کمیته مشترک ایران و آمریکا تشکیل شود، یزدی گفت که او معتقد است که یک چنین کمیته ای اخیرا تشکیل شده است و از جانب ایران وزارت امور خارجه و شورای انقلاب و دفتر دادستانی و چند واحد دیگر در آن عضویت دارند. ساندرز پیشنهاد کرد که این کمیته می تواند برای حل مسائل، مورد به مورد بررسی کند. اگر یک چنین کمیته ای هنوز برقرار نشده است سفارت باید مسئله را با وزارت امور خارجه دنبال کند تا موافقت یزدی بمورد اجرا گذاشته شود.

(ب): مسئله شیبانی. ساندرز تقاضای آزادی شیبانی را کرد. و خاطرنشان ساخت که این امر در جو کار اثر مثبت خواهد داشت. یزدی گفت که وی با دادستان کل در این مورد صحبت کرده است ولی دادستان کل به نظریات او اعتنایی نکرده است. ما قدردانی خود را از آنچه که یزدی در مورد مسئله شیبانی انجام داده بود ابراز داشته و اظهار امیدواری کردیم که او همچنان در مورد این مسئله کمک کند، تعهدی داده نشد.

(ج): بهائیان. ساندرز نگرانیهای بهائیان آمریکایی را توصیف کرده و از یزدی پرسید که آیا مطلبی دارید که ما به آمریکاییان بگوییم تا نگرانیهای آنها درباره بهائیان عادی در ایران برطرف شود. ما احساس کردیم که اوضاع برای سایر اقلیتها بهبود یافته و توانستیم به آمریکاییان اطمینان دهیم که یهودیان و دیگران مورد بدرفتاری قرار نمی گیرند. ما میل داریم همان کار را برای بهائیان انجام دهیم. یزدی احساسات ایرانیان را درباره بهائیان دوره وار مرور کرد.. او گفت بعضی از بهائیان در خدمت شاه بوده اند و به خاطر جنایات خود مجازات خواهند شد ولی بهائیان عادی تحت تعقیب قرار نخواهند گرفت بلکه طبق قوانین ایران از آنها حمایت خواهد شد.

ونس