شخصیت علی امینی

سلسله قاجار که در آن زمان حکومت می کردند بود. او همچون بسیاری از ایرانیان هم طبقه اش در فرانسه تحصیل کرد و در سال 1932 دکترای خود را در رشته حقوق از دانشگاه پاریس گرفت. امینی شغل خود را با یک دوران نسبتا کوتاه خدمت در مشاغل قضایی شروع کرد و بعد از آن از طریق مشاغلی که مسئولیت بالاتری در رابطه با اداره گمرک و مالیه داشت، رشد کرد. در سال 1942، معاون وزیر دارایی شد و در همان سال به سمت معاون نخست وزیر، احمد قوام، منصوب گردید. در سال 1945 عضو شورای عالی اقتصاد ایران و سال بعد دبیر آن شورا شد. در سال 1947 به مجلس پانزدهم راه یافت و دو سال بعد رئیس کمیسیون کنترل ارز خارجی گردید. دکتر امینی در آوریل 1950 اولین منصب را در کابینه پذیرفت و از آن زمان در کابینه چهار نخست وزیر پست وزارت را به عهده داشته است. او از آوریل تا ژوئن 1950 در دولت علی منصور و از دسامبر 1951 تا ژوئیه 1952 در کابینه دکتر محمد مصدق (نگاه کنید به بیوگرافی) وزیر اقتصاد ملی بود. در ماه ژوئیه (سال 1952) وی در وقفه کوتاه آن رژیم (رژیم مصدق) با مخالفین مصدق همکاری کرد و بعدا به عنوان دشمن مصدق مورد توجه قرار گرفت. نتیجتا به طور سیاسی در دولت ارتشبد فضل اللّه زاهدی (نگاه کنید به بیوگرافی) که در اوت 1953 تشکیل شد به عنوان وزیر دارایی پذیرفته شد، همچنین در کابینه حسین علا (نگاه کنید به بیوگرافی) که در آوریل 1955 جانشین دولت زاهدی گردید، همین پست را داشت. در 1954 دکتر امینی در حالی که وزیر دارایی بود به عنوان رئیس هیئت ایرانی مذاکره کننده در بحثی که از ملی کردن شرکت نفت ایران و انگلیس پیش آمده بود، شرکت کرد. کسانی که از این برنامه ناراضی بودند به این خاطر از امینی انتقاد کرده اند، اما در کل او بر شهرت خود در این مذاکرات افزود. در 22 مه 1955 در تقسیم مجدد پست های کابینه، امینی وزیر دادگستری شد. او در آن مقام ماند و به عنوان نوعی مشاور ارشد در امور اقتصادی سطح بالا تا زمانی که به عنوان سفیر در ایالات متحده منصوب شد، به فعالیت ادامه داد.

دکتر امینی در دوران تصدی نمایندگی ایران در ایالات متحده، توجه مسئولین آمریکایی را که با آنها سرو کار داشت، جلب کرد. او به عنوان یک متخصص در امورمالی و اقتصادی ایران قادر بود تا به طور قابل توجهی در مذاکراتی که بین دو کشور صورت می گرفت، مشارکت داشته باشد.

در 13 فوریه، 1958، امینی در واشنگتن به خبرنگاران گفت که اگر کشورهای خاورمیانه تولیدکننده نفت، منافع خود را میان تمام کشورهای خاورمیانه تقسیم کنند، «باعث از بین رفتن فقر موجود و نتیجتا فراوانی و وفور در منطقه می شود.» در 4 مارس 1958 وزیر امورخارجه علیقلی اردلان (نگاه کنید به بیوگرافی) به مجلس اطلاع داد که امینی به خاطر عدم مشورت با وزارت خارجه قبل از ایراد یک سخنرانی مهم، به مرکز احضار شده است. اگرچه به این مطلب نیز اعتراف شد که امینی در این سخنرانی نقطه نظرات خودش را بیان کرده است. هنگامی که امینی به ایران بازگشت یک مصاحبه دوستانه با شاه داشت، و وزیر دادگستری حسین علا (نگاه کنید به بیوگرافی) به سفارت ایالات متحده اطلاع داد که امینی در توطئه اخیر قره نی که برملا شد، نقشی نداشته است. امینی از هنگام مراجعتش در صحنه سیاست فعال نبوده است. همسر دکتر امینی، دختر حسن وثوق نخست وزیر سابق و برادرزاده (یا خواهرزاده) مرحوم احمد قوام السلطنه، زمین دار ثروتمند و نخست وزیر چهار دوره، می باشد. امینی یک پسر دارد که حدود سال 1936 متولد شده است. گفته می شود که امینی آدم خوش مشرب، شوخ طبع و سرگرم کننده و ناطق باهوشی است. او به روانی به فرانسه تکلم می کند و انگلیسی اش در حد قابل قبولی خوب است.

ص: 290