در حال دریافت اطلاعات

لطفا منتظر بمانید!

اسناد مشابه

موارد مرتبط

مورد مرتبطی یافت نشد!
سند شماره 217

تشریح وضعیت ایران خرداد 58

موضوع سند

تشریح وضعیت ایران خرداد 58
مشخصات ارسال سند

از: دفتر وابسته دفاعی آمریکا، تهران - 6275

محرمانه

به: سازمان اطلاعات دفاعی، واشنگتن دی. سی

1358-03-27- 1979-06-17

متن سند


سند شماره 217


محرمانه


17 ژوئن 1979 - 27 خرداد 1358


از: دفتر وابسته دفاعی آمریکا، تهران - 6275


به: سازمان اطلاعات دفاعی، واشنگتن دی. سی


منابع: رسانه های خبری داخلی، مقامات سفارت، پرسنل دفتر وابسته دفاعی


تهیه کننده گزارش: ای.بی. گرازینی، متخصص امور اطلاعاتی


مقام تأییدکننده گزارش: سرهنگ تی.ای.شافر، وابسته دفاعی


موضوع: گزارش وضعیت ایران


16- خلاصه (محرمانه): این گزارش اطلاعاتی در مورد مسایل زیر ارائه می دهد، شامل: اطلاعاتی در مورد پیش نویس قانون اساسی ایران. تشکیل «مجلس شورا». آماده باش ارتش در مرزهای ایران و عراق. راهپیمایی حزب جبهه دموکراتیک ملی. و تنش ها بین ایران و عراق.


17- از 17 تا 21 حذف شده است.


22- جزییات: (محرمانه)


الف- فرازهایی از پیش نویس قانون اساسی: اکثر روزنامه های ایران دیروز متن قانون اساسی و نظرات مقامات ایرانی را درباره تشکیل مجلس شورا بجای مجلس مؤسسان چاپ کردند. قانون اساسی شامل مشتمل بر 12 فصل و 151 اصل است که بیست و پنج اصل آن مربوط به مسئولیت های رئیس جمهور است. در زیر فرازهایی از پیش نویس قانون اساسی را که باید پس از بازنگری آن در مجلس شورا به رفراندوم گذاشته شود، به اطلاع می رسانیم. مذهب رسمی کشور اسلام شیعه است. زن و مرد در مقابل قانون برابرند. هیچکس حق نفی آزادی بیان و مطبوعات را ندارد. فعالیت احزاب سیاسی آزاد است مشروط بر اینکه مُخل وحدت ملی و مبانی نظام جمهوری اسلامی نباشد. شکنجه جسمی و روحی و گرفتن اقرار به اجبار ممنوع است. مالکیت شخصی که از راه مشروع باشد محترم است. برقراری حکومت نظامی ممنوع است مگر در مواقع جنگ. به منظور پاسداری از قانون اساسی شورایی به نام شورای نگهبان تشکیل می شود. رادیو و تلویزیون زیرنظر سه قوه حکومت اداره می شود. فرماندهی کل قوای مسلح بر عهده رئیس جمهور است. مذاهب دیگر اسلامی مورد احترام هستند و اقلیت های دینی می توانند طبق آیین خود عمل کنند. زبان و خط رسمی کشور فارسی است، ولی استفاده از زبان های محلی در مطبوعات و تدریس آنها در مدارس آزاد است. رسیدگی به جرایم عمومی پرسنل نظامی در دادگاه های عمومی صورت می گیرد. شورای عالی قضایی مسئولیت قوه قضائیه را برعهده دارد. چنانچه رئیس جمهور به توطئه علیه امنیت کشور و خیانت متهم شود در مجلس شورا محاکمه خواهد شد. استقرار هرگونه پایگاه نظامی خارجی در کشور ممنوع است. قوه قضائیه مستقل است و رئیس جمهور مسئول تأمین استقلال آن است. مجلس نمی تواند قوانینی را تصویب کند که منافی مبانی اسلامی باشد. کمیته های محلی تشکیل خواهد


ص: 477




شد. رئیس جمهور در رأس قوه مجریه است و تصویب نهایی قوانین برعهده اوست. مجلس تا 270 نماینده خواهد داشت. تظاهرات و راهپیمایی هایی که مُخل قانون نباشد، مجاز است. هیچکس نمی تواند به نام آزادی، حاکمیت و استقلال کشور را نقض کند. از مبارزه توده های مستضعف بر ضد ستمگران در تمام دنیا حمایت می شود.


نظریات مرکز تهیه گزارش (محرمانه): اولین پیش نویس قانون اساسی به صورت مجلد با گزارش شماره IIR 6846500079 DTD 790501 ارسال گردید. مروری بر پیش نویس جدید قانون اساسی نشان می دهد که ظاهراً این نسخه جدید تفاوت چندانی با پیش نویس قبلی ندارد بجز اینکه تکیه آن بر اسلام و اختیارات رئیس جمهور قدری بیشتر شده است. اطلاعات بیشتر درباره وظایف رئیس جمهور، مجلس، قوه قضائیه، و شورای نگهبان در گزارش جداگانه ارسال خواهد شد.


ب- مجلس شورا: وزیر امور انقلاب در دولت، یدالله سحابی، روز گذشته در مصاحبه ای مطبوعاتی گفت که نظریات آیت الله خمینی درباره پیش نویس جدید قانون اساسی هفته دیگر اعلام خواهد شد. او گفت که مردم می توانند تا پایان خرداد ماه (21 ژوئن) نظرات خود را درباره پیش نویس قانون اساسی ابراز کنند، و انتخابات عمومی برای تشکیل «مجلس شورا» متشکل از 75 نماینده در اواخر تیر انجام خواهد شد. او گفت که پیش نویس قانون اساسی که در روزنامه کیهان به چاپ رسیده است نسخه نهایی نیست زیرا هنوز نظرات خمینی در آن ملحوظ نشده است، ولی افزود که نسخه نهایی و رسمی پیش نویس قانون احتمالاً تا اواسط هفته جاری منتشر خواهد شد. با وجود این، مردم می توانند نظرات خود را درباره همین متن تا تاریخ 21 ژوئن به اطلاع دولت برسانند. در عین حال، اقدامات لازم برای برگزاری انتخابات «مجلس شورا» که «بازنگری نهایی» را در قانون اساسی به عمل خواهد آورد و آن را برای رفراندوم سراسری آماده خواهد کرد، انجام خواهد شد. او گفت که نمایندگان مجلس شورا انتصابی نیستند و از طریق انتخابات از میان افراد مطلع انتخاب خواهند شد. این مجلس به مدت یک ماه انجام وظیفه خواهد کرد. او گفت که در ابتدا نظر بر این بود که یک مجلس مؤسسان متشکل از 300 نماینده از طریق انتخابات تشکیل شود، ولی به علت اینکه ممکن بود بحث و بررسی کارشناسان قانون اساسی به طول بینجامد، از این کار صرف نظر شد. این کار باید سریعاً صورت می گرفت و به همین دلیل یک مهلت دو ماه و نیمه تعیین شده است. سحابی گفت که این پیش نویس تفاوت فراوانی با پیش نویسی دارد که به هنگام اقامت خمینی در پاریس تهیه شده بود، و اصول آن با بصیرت بیشتری نوشته شده است. او گفت که برای تهیه این پیش نویس از قانون اساسی چند کشور دیگر از جمله سوئیس، آلمان، آفریقا، و اتریش استفاده شده است.


ج- ارتش به حالت آماده باش در می آید: احمد صدر حاج سید جوادی، وزیر کشور، فاش ساخت که به دنبال چند مورد دیگر نقض حریم هوایی ایران از سوی جت های جنگنده عراقی،


ص: 478




نیروهای مسلح ایران به حالت آماده باش در آمده اند. حاج سید جوادی گفت که پنجشنبه شب جت های عراقی دوبار دیگر حریم هوایی ایران را نقض کردند، یک بار در ساعت 20:00 که پنج هواپیمای عراقی وارد حریم هوایی ایران شدند، و بار دیگر دو ساعت بعد که دو جت جنگنده عراقی وارد مرزهای ایران شدند و سه پاسگاه مرزی ایران را به توپ بستند. او گفت که رئیس ستاد ارتش بلافاصله به دو پادگان ارتش، از جمله لشکر مستقر در کرمانشاه فرمان آماده باش داده است. وزیر کشور همچنین گفت که وزارت امورخارجه این مسئله را از طریق مجاری دیپلماتیک دنبال می کند. رادیوی ایران شب گذشته گزارش داد که جنگنده های عراقی پنجشنبه شب حریم هوایی ایران را نقض کردند و در بالای پادگان های نظامی انجیره، نی خزر و هلاله به پرواز در آمدند. رادیو ایران گفت که جت های عراقی پس از شناسایی منطقه یک پاسگاه مرزی ایران را به توپ بستند. سرهنگ اَلْکی، فرمانده هنگ ژاندارمری مستقر در ایلام، که روز گذشته پس از دیدار از مناطق مرزی به ایلام بازگشت، اظهار داشت که براساس گزارش های واصله از پادگان ها، دو مرزدار عراقی همزمان به سوی یکی از پاسگاه های مرزی ایران تیراندازی کرده اند. سرهنگ اَلْکی گفت که بلافاصله به دنبال این واقعه او به همراه برخی از مقامات انتظامی و پاسداران انقلاب با تجهیزات کامل به منطقه رفتند، و مشاهده کردند که مرزداران عراقی در حال عقب نشینی هستند. طبق گزارش یک منبع خبری دیگر، سرلشگر ناصر فربُد، رئیس ستاد نیروهای مسلح ایران، روز گذشته هشدار داد که نیروهای ایران کاملاً توان دفاع از مرزهای کشور را دارند و با یک اشاره وارد عمل خواهند شد. او گفت که نیروهای مسلح ایران هشیار و آماده اند تا به وظیفه خود در قبال کشور و مردم عمل کنند و می توانند به هرگونه اقدام خشونت آمیز دشمن پاسخ بدهند. در این مقاله فقط آمده بود که گزارش هایی از درگیری های مرزی ارسال شده، ولی جزییات آن ذکر نشده بود.


د- راهپیمایی جبهه دموکراتیک ملی: جبهه دموکراتیک ملی از مردم خواسته است تا در راهپیمایی روز جمعه 22 ژوئن که در ساعت 17:00 در محوطه دانشگاه تهران برگزار می شود، شرکت کنند. راهپیمایی فوق در اعتراض به این تهدید برگزار می شود که شاید قانون در یک مجلس منتخب تصویب نشود، بلکه مجلسی منتصب از سوی دولت و روحانیان آن را تصویب کند. حزب جبهه دموکراتیک ملی در بیانیه ای کوتاه اعلام داشت: «از همه آزادی خواهان و آنهایی که مخالف امپریالیسم هستند دعوت می کنیم که روز جمعه در دانشگاه تهران گردهم بیایند و برای تصویب قانون اساسی و نیل به خواسته های انقلاب، یعنی گسترش دموکراسی و اقدامات ضد امپریالیستی خواستار تشکیل یک مجلس مؤسسان منتخب شوند.»


ه- تنش بین ایران و عراق: جمعه شب صدای تیراندازی های پراکنده ای در منطقه بوردا در آبادان، نزدیک مرز ایران و عراق شنیده شد. هنوز اطلاعیه ای رسمی در این ارتباط منتشر نشده است. در بعد از ظهر جمعه، گروهی ناشناس یک بطری بنزین به طرف سینما اتحاد در خرمشهر پرتاب کردند، ولی این واقعه به دلیل خالی بودن سینما، تلفاتی در پی نداشت. صبح


ص: 479




روز گذشته اسنادی در کانون فرهنگ اسلامی اهواز به نمایش گذاشته شد که حکایت از دخالت مأموران دولت بعثی عراق در آشوب های اخیر استان خوزستان داشت. علاوه بر این، مهماتی که بر روی آن مشخصات ارتش عراق حک شده بود نیز در همین کانون در معرض دید همگان قرار گرفت.




منبع: کتاب اسناد لانه جاسوسی - جلد 10 - کتاب 10 - صفحه 477
تصاویر سند