تحلیل عملکرد دولت موقت

از سفارت آمریکا در تهران

تاریخ : 23 ژوئیه 1979 اول مرداد 1358
به وزارت امور خارجه واشنگتن دی.سی
طبقه بندی : خیلی محرمانه
شماره : 7719

موضوع : دولت موقت انقلاب اسلامی کوشش می کند که حرکت انقلاب را کنترل کند.(سخنان بازرگان)

گزارشی از سخنان بازرگان که در رادیو و تلویزیون گفته بود از جمله این که مشکلاتی که به خاطر دخالت کمیته ها و دادگاه ها و پاسداران انقلاب دارد، است. (تحلیل)

1- (تمام متن محرمانه است)

2- خلاصه: در یک گفتگوی تلویزیونی در روز 20 جولای، نخست وزیر بازرگان، دلایل وجود سیستم های موازی حکومتی را مورد بررسی قرار داده و آخرین راه حل دولت را اعلام کرد. اثر مطلب اخیر به اعتقاد ما چندان مهم نیست. پیش بینی خوش بینانه برای آینده این است که کمیته های انقلابی، دادگا هها و گردهمایی گوناگون مسلح به حرکت های مستقل خود چه از دولت و چه رهبری جنبش اسلامی عمل خواهند کرد.(پایان خلاصه)

3- بازرگان به ملت ایران در روز 20 ژوئیه گفت که در جهان سه نوع انقلاب وجود داشته که عبارتند از:

نظامی، حزبی، ملی. کودتای 1920 رضاخان (شاه قبلی) نمونه نوع اول است، انقلاب 1917 روسیه نمونه نوع دوم و طبعاً انقلاب 1979 ایران «که به ندرت در تاریخ جهان مشابهی دارد» نوع اخیر است. نتیجه مشارکت توده مردم در انقلاب ایران باعث عدم تمرکز در تمام جنبه های فردی و سازمان هایی که در جستجوی اعمال قدرت بوده اند، گردید.

4- بازرگان گفت این وضعیت دوام نمی یابد زیرا اکثر کوشش هایی که چه برای اعمال قدرت و چه به صورت بین المللی یا وجوه دیگر انجام می شوند دارای مقاصد متضاد می باشند. دولت موقت، شورای انقلاب و خمینی برای راه حل این مشکل ملاقاتی داشته اند. سه راه وجود داشته:

1- انحلال کمیته های انقلاب و عناصر دیگر غیر رسمی حکومتی.

2- زیر نظر قرار گرفتن مستقیم شورای انقلاب «به همان منوال که کمیته های امام تحت نظارت» آن قرار دارند.

3- ترکیب اعضای دولت و شورای انقلاب که مورد اخیر تأیید شده و بازرگان اعلام کرد که 5 نفر از اعضای شورای انقلاب در پستهای معاونت سه وزارتخانه متفاوت دولت موقت منصوب شده اند، که شامل دفاع ملی، اقتصاد و امور دارایی، و علوم و آموزش عالی می باشد.

5 - این انتخاب محتملاً شانس کمی در حل مؤثر موارد دو مسئولیتی خواهد داشت. تصور اینکه چگونه سه ملا و یک شخصی، تحت عنوان مشاور معاون، چگونه مشکل اصلی دولت موقت را که تسلط قانونی بر کمیته های انقلاب و دادگاه ها و نیروهای شبه نظامی است اعمال خواهد کرد، مشکل است. (تئوریسین اقتصادی ابوالحسن بنی صدر پیشنهاد معاونت پست وزارت اقتصاد و دارایی را رد کرده است که ظاهراً خیلی برای اردلان مطلوب بود) کلیه این نیروها مستقل از دولت بلکه مستقل از هر شخص و هر چیز عمل کرده اند و دلیلی وجود ندارد که دست از عملیات مستقل بردارند.