تحلیل اقتصادی اسرائیل

خلاصه های اطلاعاتی 862، 865، 875، 877

سند شماره (41)

تاریخ: 27 ژوئیه 1979 - 5 مرداد 58

خیلی محرمانه

از: وزارت امور خارجه واشنگتن دی. سی

به: مجمع گردآوری خلاصه های اطلاعاتی با اولویت

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است - غیرقابل رؤیت برای بیگانگان.

(پاراگرافهای 10 -1 محرمانه می باشند)

موضوع: خلاصه های اطلاعاتی 862 - 27 ژوئیه 1979

1 - مشکلات اقتصادی اسرائیل: بدنبال شکست یک اجلاس مخصوص کابینه برای حذف کمک به مصرف کنندگان، نارضایتی بر سر مدیریت صحیح پیرامون حل مسائل اقتصادی بیشتر بالا گرفته است. این

ص: 492

گونه کمکها از عناصر بسیار مهم در کمبود بودجه است که باعث شده تورم افزایش بیشتری پیدا کند.

ضرورت اقتصادی حذف و یا کاهش این عناصر مورد قبول قریب به اتفاق همه در این کشور است؛ لیکن دولت به وسیله مشاجرات درون حزبی و ترس از بالا گرفتن تشنجات سیاسی فلج شده است. با وجود اینکه موضوع مهم در این مورد کمک به مصرف کنندگان است، لیکن در نهایت می توان گفت که خشم و نارضایتی مردم مستقیما در ارتباط با عدم رهبریت در سیاستهای اقتصادی می باشد.

2 - اجلاس کابینه در 17 ژوئیه یکی از آخرین اجلاسهای متشکله توسط وزیر امور دارایی اهرلیک است که برای دستیابی به یک راه حل پیرامون مشکلات اقتصادی اسرائیل برگزار می شود. ولی اهرلیک نتوانسته است وظایف خود را به خوبی انجام دهد و به همین علت حتی قبل از تشکیل این اجلاس کسی از او حمایت ننمود. در نتیجه او مجبور شد بسیاری از پیشنهادات واقعی خود را کنار بگذارد و در عوض توجه اجلاس به «بحث تئوریک» پیرامون موضوع کمکها جلب گردید. در پایان، کابینه تصمیم گرفت بهای سوخت و گوشت وارداتی را بالا ببرد و در عوض مسئله کمک به مصرف کنندگان را به طور کلی به یک کمیته مخصوص واگذار نماید.

3 - علی رغم تورم فزاینده، افراد اسرائیلی در رفاه به سر می برند. درآمد حقیقی و مصرف خصوصی رو به افزایش است. بسیاری از بخشها به طور کامل کارمند استخدام کرده اند، در حالی که در بعضی از بخشها نیز کمبود کارگر مشهود است. ولی با این حال جامعه بسیار مظنون و مضطرب است و تورم به عنوان یک مسئله اصلی مورد نظر مردم هم طراز با سیاست خارجی رقابت می کند. و در همان حال، هیچ کس حاضر به فداکاری و از خودگذشتگی نیست. اهرلیک تلاش بسیار به خرج داد تا برنامه های ضد تورم را از مجلس بگذراند، لیکن موفق نشد و کار تنها به تطبیق آرایشی بودجه و کاهش جزئی در بخش کمکها پایان گرفت.

4 - علل تورم در اسرائیل مخارج بسیار سنگین - یعنی بودجه گاهی مساوی و گاهی بسیار بالاتر از تولید خالص ملی می شود - و سیاست تداوم سطح بالا در مصرف خصوصی است. تورم در سال گذشته به 40 درصد رسیده بود. در ماههای اخیر تورم افزایش بسیار سریع داشته و تا مرز صد در صد رسیده است و این در حالی است که اسرائیل باید متحمل مخارج بازگردانی صحرای سینا نیز گردد، که این خود از نمونه تقاضای اضافی است که در اقتصاد دارای عدم ظرفیت مازاد جایی ندارد.

5 - دولت توانسته است مردم را تا حدی از طریق یک سیستم گسترده اندکسیون دستمزدها و پس اندازها، کمک به مصرف کنندگان و خدمات اجتماعی از جریان بی خبر نگاه دارد. مع ذالک، تورم فزاینده شکاف میان مالکین و تهیدستان را وسیع تر کرده، و عموم را نسبت به سرمایه گذاریهای کلان دلسرد نموده است، و از همه مهمتر کاهش بودجه تجاری را سبب شده است. کاهش بودجه کنونی اسرائیل هر روز سیر نزولی بیشتری پیدا می کند (4 بلیون در سال 1979 در مقایسه با 4/3 بلیون دلار در 1978 و 6/2 بلیون در سال 1977) 6 - علی رغم این فشارها، در کوتاه مدت امید به تغییر سیاست نمی رود. سیل سرمایه از خارج به داخل اسرائیل - به خصوص از آمریکا - توانسته است تا حدی کمبود بودجه را کاهش دهد. با وجود اینکه قرضهای خارجی هر روز زیادتر می شود (در حال حاضر 13 بلیون دلار است) شرایط و دوره پرداخت آن دلخواه است.

ص: 493

تولید فاحش ملی نسبت به میزان رشد، 8 - 6 درصد است. در صورتی که یک بحران دیگر ظاهر نشود، پایه گذاران سیاست و خط مشی ها و مردم با هم به غرولند و گاهی هم دست به یقه شدن خواهند پرداخت، لیکن از اقدامات جدی - چون تخفیف کلی بودجه دولتی، و پایین آوردن سطح زندگی به طور عمده، - که مورد نیاز ضروری است، اجتناب خواهند ورزید.

7 - تأثیرات سیاسی وضعیت تورم رو به وخامت را می توان بنا به آمار موجود در گزارش نظر خواهی عمومی در کاهش قدرت لیکود و همچنین کاهش میزان محبوبیت بگین در انظار عموم یافت. (در سال 1977 نارضایتی گسترده مردم از مدیریت نادرست از مهمترین عوامل سقوط حزب کارگر از قدرت بود).

8 - اختلاف میان هروت و لیبرالها زمینه ساز اصلی عدم کارآیی کابینه در امور اقتصادی می باشد.

هروت که انتخاب کنندگانش همه از طبقات کم در آمد به خصوص کارگران می باشد در نظر دارد، برای مبارزه با این مشکلات اقتصادی کاهش کمک به مصرف کنندگان و یا یک عمل دیگر را به عنوان مخالفت با منافع اقتصادی این بخش در جامعه ارائه دهد.

9 - پایگاه اقتصادی هروت در انظار عموم بیشتر شبیه طرفداری لیبرالها از سرمایه گذاری بخش خصوصی است. حال لیبرالها می خواهند تا زمانی که این دولت بر سر قدرت است بخشی از سیاستهای خود را اعمال نمایند.

تضاد سیاسی که میان لیبرالها و هروت وجود دارد اختلاف میان طرفدارانشان را نیز دامن می زند - و تشنج میان این دو شریک اصلی در لیکود را افزایش می دهد. دیگر برای دولت ممکن نیست که با وجود موانع بسیار پیچیده سیاسی که در راه برداشت گامهای اقتصادی مؤثر است، بتواند حمایت مردم را در پیروی از سیاست های اقتصادی برای بار دیگر به دست آورد.

10 - اسرائیل - هبرون: حکومت نظامی برای 50 زن و کودک اردوگاه یهودی کیریات آربا که از سه ماه پیش در کلینیک هدداش (1929) پرسه می زنند خدماتی از قبیل آب، برق و فاضل آب ایجاد کرده است.

سفارت آمریکا در تل آویو گزارش داده است که این روزها دیگر مخالفت ظاهری مقامات نیز نسبت به پرسه زدنهای گوش امونیوم تغییر کرده است و آنچه که قبلاً «تجاوز» غیرقانونی به حقوق دولت به نظر می آمد حالت مشروع پیدا کرده است. سفارت آمریکا باور دارد که فقط گذشت زمان می تواند اجازه قانونی اسرائیلیها در قلب هبرون را بدهد. در صورتی که این موضوع به حقیقت بپیوندد، گوش امونیوم در مکانهای دیگری چون نابلس نیز این کار را خواهند کرد.

(پاراگرافهای 15 - 11 طبقه بندی نشده است.)

11 - اسرائیل - اردوگاهها: مطبوعات اسرائیل در 26 ژوئیه لایحه ای را که از طرف معاونت بخش اردوگاهها در سازمان صهیونیزم ارائه شده بود چاپ و اعلام داشته است که بنا به این لایحه در سال جاری شهر نابلس باید توسط 16 اردوگاه جدید احاطه شود. این مقام گفته است که طرحهای وی رسما به مقامات تسلیم نشده است.

12 - وضعیت مزاجی بگین : رادیو اسرائیل در 26 ژوئیه گزارش داد که بگین در بخش اعصاب بیمارستان هدداش به مدت نامعلوم بستری خواهد بود (دکتر قبلاً گفته بود که از 10 روز تا دو هفته مدت بستری شدن وی باید طول بکشد.) بازدید از وی منحصر به خانواده و دستیاران بسیار نزدیکش می باشند، چون نخست وزیر نیاز شدید به استراحت دارد.

ص: 494

13 - آمریکا - پیشنهادات اورشلیم: روزنامه های اردن و عربستان سعودی گزارش کرده اند که یکی از فرستادگان آمریکا از پایتخت کشورهای عربی بازدید خواهد کرد تا پیشنهادات اورشلیم را ارائه دهد.

اخبار عربی (عربستان سعودی) گزارش نمود که این خبر از قول سفیر اشتراوس در 23 ژوئیه بیان شده است. روزنامه اردنی الرأی اظهار داشته است که طبق اظهارات «منابع رسمی» در واشنگتن، آمریکا متقاعد شده است که سازمان آزادیبخش فلسطین نیز باید در مرحله بعدی مذاکرات شرکت جوید و مشاورتها میان سه کشور مصر - اسرائیل و آمریکا همچنان ادامه دارد.

15 - زهیر محسن: زهیر محسن رهبر الصاعقه دیروز در یک بیمارستان فرانسوی پس از آن که پزشکان تشخیص دادند که او دیگر زنده نخواهد ماند مرد. در 25 ژوئیه افرادی ناشناس محسن را از ناحیه سر مورد اصابت گلوله قرار داده بودند. لیکن سازمان آزادی بخش فلسطین اسرائیل را در این زمینه مسئول دانسته و اعلام کرده است که انتقام خواهد گرفت. یک روزنامه دست چپی حدس زده است که در این قتل باید اسرائیل و مأمورین اطلاعاتی مصر همکاری داشته باشند. ولی سازمان آزادی بخش فلسطین در بیانیه رسمی خود اشاره ای به حضور مصریها در قتل نکرد. دولت مصر که بسیاری فکر می کنند در این قتل به علت عملیات ضد مصری الصاعقه شرکت داشته است یک بیانیه مبنی بر اظهار تأسف انتشار داد.

16 - (محرمانه) نبرد فلسطینیها: بنا به گزارش وابسته دفاعی و مطبوعات در اردوگاههای جنوب بیروت پس از پخش خبر کشته شدن زهیر محسن بین الصاعقه و دیگر گروهه ای فلسطینی زد و خوردی آغاز گردید. گزارش تلفات یک نفر کشته می باشد.

17 - (محرمانه) صف آرایی ارتش لبنان: بنا به گزارش وابسته دفاعی و مطبوعات در 25 ژوئیه واحدهای ارتش لبنان گام کوچک دیگری در جهت خود مختاری از طریق فرستادن سربازهای بیشتر به منطقه عملیات برداشته اند. سفارت آمریکا در بیروت می گوید، این حرکت از نظر روانشناسی بسیار مهم است، چون در ماههای اخیر این منطقه بسیار متشنج بوده است.لیکن دست راستیهای مسیحی، و چپی های لبنانی و ارتش سوریه هنوز عقب نشینی نکرده اند و کل نیروی نظامی لبنان به 65 فرد نظامی در این منطقه می رسد.ونس