بررسی واقعه تسخیر سفارت آمریکا تا آن اندازه اهمیت دارد که باید به صورت ویژه مورد توجه پژوهشگران عرصه تاریخ انقلاب اسلامی قرار بگیرد اما متاسفانه آنطور که باید و شاید این امر محقق نشده است. کتاب «انقلاب دوم» که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی و به قلم احمدرضا شاه‌علی گردآوری شده یکی از معدود آثاری است که به صورت خاص به این واقعه تاریخی پرداخته است.

فصل اول این کتاب در بردارنده کلیات است و در آن به مفاهیم، سابقه تاریخی احتمالی چنین اقداماتی، تاریخچه و سیر توصیفی اشغال سفارت آمریکا و نیز مباحث حقوقی، اشاره شده است.

فصل دوم به بررسی مواضع و دیدگاههای نیروهای سیاسی آن برهه زمانی در برابر این واقعه پرداخته است. بی شک اطلاع از این دیدگاهها می تواند نقش مهمی در قضاوت درباره ماهیت افکار اشخاص و میزان اعتقاد آنها به آرمان های انقلاب ایفا نماید. حضرت امام، دانشجویان، دولت موقت، گروهها و احزاب سیاسی... از جمله این نیروهای سیاسی به شمار می آیند که مواضعشان در قبال اشغال سفارت مورد بررسی قرار گرفته است.

فصل سوم نیز به بررسی و تبیین آثار و پیامدهای داخلی تسخیر لانه جاسوسی از جمله «شفاف شدن مواضع گروهها و نیروهای داخل انقلاب»، «حرکت به سمت تثبیت خط امام» و «تقویت همگرایی و وحدت ملی» و ... پرداخته است.

و در نهایت فصل چهارم نیز به آثار و پیامدهای خارجی این اقدام می پردازد. شکست حمله‌ی نظامی آمریکا در طبس و کودتای نوژه از جمله مسائل مورد بحث در این فصل می باشد.

از نقاط متمایز این کتاب بررسی وضعیت اشغال سفارت آمریکا از لحاظ حقوقی و بیان نظرات فرانسیس آنتونی بویل استاد حقوق دانشگاه ایلینویز آمریکا و استناد او به اصل دفاع مشروع پیش گیرانه برای تبیین تسخیر سفارت آمریکاست.

احمدرضا شاه علی دلایل زیر را جزء عوامل و دلایل اشغال سفارت بیان می کند:

- تسخیر سفارت واکنش طبیعی به 25 سال توهین و تحقیر ملت ایران توسط آمریکا و دست نشانده آن شاه بود.

- تسخیر سفارت برای مقابله با توطئه گری های آمریکا در برابر انقلاب اسلامی اقدامی پیش گیرانه بود.

- سفر شاه به آمریکا و حمایت آمریکا از او خاطره کودتای 28 مرداد سال 1332 در ذهن مردم ایران را یادآوری می کرد.

- عملکرد دولت موقت سبب شد تا عده ای با هدف در تنگنا قرار دادن و استعفای آن سفارت را تسخیر کنند.انقلاب دوم(تسخیر لانه جاسوسی آمریکا)، آثار و پیامدها به قلم احمدرضا شاه علی به رشته تحریر درآمد.

بر اساس آنچه در کتاب آمده، بطور کلی می توان موضع گیری همه گروه های سیاسی چپ و راست در ایران را در قبال این حادثه به سه مرحله تقسیم کرد:

الف) در مرحله اول، همه گروه ها به دنبال حمایت جدی امام خمینی (ره) و مردم از حرکت مجبور شدند با تأخیر حداکثر چند روزه حمایت خود را از حرکت دانشجویان اعلام کنند.

ب) با آغاز افشارگری ها گروههای سیاسی واکنش های متفاوتی نشان می دادند. برخی می خواستند اسنادی را علیه رقبا افشاء کنند. برخی گروهها که افشاگری به ضرر ایشان بود دانشجویان را به طرفداری از گروه های خاص متهم می کردند . برخی هم سکوت کردند.

ج) با پایان افشاگری ها و آغاز مذاکرات مجلس برای آزادسازی گروگان ها این گروه ها به انتقاد شدید از دانشجویان پرداخته و آنان را محکوم کردند.

در بخشی از این کتاب می خوانیم :

«از مهم ترين دستاوردهاي داخلي و خارجي انقلاب دوم، شكست ابهت ديرينه ي قدرت افسانه اي آمريكا بود. حقيقت اين است كه بعد از جنگ ويتنام، آمريكا در هيج صحنه اي به اندازه ي اين اقدام انقلابي فرزندان امام، به رسوايي و ضعف و زبوني كشيده نشد. اعترافات مسئولين آمريكا بهترين گواه بر اين مدعاست. اين اقدام باعث رسوايي چهره و اهداف ليبرال ها شد و انقلاب اسلامي كه مي رفت به دست آنان مسخ شود و زمينه حضور دوباره ي آمريكا در ايران فراهم آيد، نجات يافت و حاكميت جناح انقلابي و پيرو خط امام، در كشور تقويت شد. بعد از پيروزي 22 بهمن، در بي سابقه ترين شكل ممكن وحدت ملي متجلي شد و تمام اقشار مردم يكپارچه به حمايت از اين اقدام برخاستند و دوباره شور انقلاب در سطوح مختلف احيا شد. نقشه ها و طرح هاي سري آمريكا در ايران و جهان براي حفظ آنها سرمايه گذاري زيادي شده بود افشا گرديد، مجهزترين مركز توطئه عليه نظام و انقلاب برچيده شد، به مبارزين مسلمان در كشورهاي ديگر و نهضت هاي آزاديبخش ثابت شد كه مي توانند با حركت هاي ابتكاري مورد حمايت ملت، رودرروي آمريكا بايستند و منافع نامشروع آن را در سطح جهان به خطر اندازند، در پهنه جهاني ثابت كرد كه ايران بر سر اصول و آرمانهايش ثابت قدم ايستاده و به حق، پرچمدار نهضت هاي ضد استعماري است و قاطعيت رهبري امام در مبارزه اش با شرق و غرب بر جهانيان بيش از پيش روشن شد.»