سیاست خارجی آمریکا در قبال مساله گروگانگیری چه فراز و نشیب هایی را تجربه کرده است؟ آیا تسخیر سفارت آمریکا در ایران پیامدهای ناگواری برای سیاست خارجی دولت های بعدی آمریکا در پی داشت؟ دیوید پاتریک هاوتون در تلاش است تا با رویکردی انتقادی به این سوالات پاسخ دهد.

کلید واژه:
تسخیر لانه جاسوسی، سفارت آمریکا در ایران، گروگانگیری، کاخ سفید، سیاست خارجی

نویسندگان بسیاری در تحلیل واقعه تسخیر سفارت امریکا در تهران به فاصله کمتر از یک ماه از پیروزی انقلاب اسلامی قلم زده‌اند. هر کدام از آن‌ها با روش‌های متفاوتی به مسئله نگاه کرده و وقوع و پیامدهای آن را تجزیه و تحلیل کرده‌اند. " دیوید پاتریک هاوتون " یکی از آن نویسندگانی است که در کتاب " سیاست خارجی امریکا و بحران گروگان‌گیری در ایران " با واکاوی سیاست خارجی کارتر، نحوه مواجهه آن با ایران، واکنش‌ها در قبال تسخیر سفارت، عملیات نجات و شکست در طبس ، بحران به وجود آمده در کاخ سفید را تحلیل کرده است. این کتاب از مجموعه انتشارات دانشگاه کمبریج درباره مطالعات در روابط بین الملل است که توسط دیوید پاتریک هاوتون استاد علوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه اسکس انگلستان در سال 2001 تالیف شده است.
در این کتاب به روایت صرف حوادث تسخیر سفارت پرداخته نشده، بلکه نویسنده با رویکردی انتقادی و با استفاده از روش‌های قیاسی به تحلیل و واکاوی این حادثه پرداخته است. نخستین مطلبی که می توان درباره این اثر اذعان داشت، حجم غنی منابع و مآخذ موجود در آن می باشد. نویسنده در این اثر تلاش کرده است تا این پرسش را مطرح نماید که آیا روش قیاس می تواند در تبیین سیاست خارجی جایگاهی داشته باشد. بر همین مبنا نویسنده در این کتاب ضمن آنکه به تشریح مفصل ماجرای گروگان گیری پرداخته، تلاش کرده است تا این پرسش را مطرح نماید که مسئولین و تصمیم گیرندگان آمریکایی چه میزان در کل جریان تصمیم گیری هایشان تحت تاثیر موارد مشابه گروگان گیری که برای مقامات آمریکایی پیش آمده قرار می گیرند و آیا اساسا قیاس می تواند روش مطلوب و عملی در سیاست گذاری و تصمیم گیری در حوزه سیاست خارجی باشد.
این اثر تلاش می کند تا به این سؤالات جواب دهد که چرا دانشجویان ایرانی، سفارت آمریکا در تهران را در سال 1358 تسخیر کردند؟ چرا اغلب اعضای دولت وقت ایالات متحده عقیده داشتند این حادثه به سرعت خاتمه می یابد؟ چرا دولت کارتر تصمیم به انجام عملیات نجات گرفت و به چه دلیل این عملیات با شکست مواجه گردید؟ نویسنده از یک راهکار استدلال قیاسی برای یافتن علل تصمیم گیری ها استفاده کرده است. او بیست سال پس از شکست طرح نجات، با برخی از تصمیم گیران اصلی از هر دو کشور مصاحبه کرده تا به بررسی این اتفاقات بپردازد؛ اتفاقاتی که تاکنون نیز اثر داشته و باعث تیره شدن روابط دو کشور شده است. سایروس ونس وزیر خارجه وقت آمریکا، برژینسکی مشاور امنیت ملی کارتر، استنفیلد ترنر رئیس سابق سازمان سیا و گری سیک عضو ارشد امنیت ملی آمریکا از جمله مهمترین کسانی هستند که وی با آنها مصاحبه کرده است.
در فصل اول به جیمی کارتر و تراژدی سیاست خارجی که به سبب گروگانگیری در ایران برایش بوجود آمده اشاره کرده و این واقعه را مورد تشریح و بررسی قرار می دهد.
فصل دوم کتاب به بازنگری ادبیات موجود در سیاست خارجی و نظرات روانشناسان، مورخان و سیاستمدران در این باره و تناسب میان روانشناسی و تصمیم گیری های سیاست خارجی می پردازد.
فصل سوم به صورت اختصاصی به تسخیر سفارت و ریشه های بحران گروگانگیری اشاره می‌کند. این فصل عمدتا دربرگیرنده بازیگران ایرانی ماجرای گروگان‌گیری می‌باشد.
فصل چهارم و پنجم به روزهای انتظار کاخ سفید در مساله گروگانگیری و طولانی شدن این ماجرا اشاره داشته و نهایتا عملیات نظامی در صحرای طبس برای آزادسازی گروگان‌ها و شکست فضاحت بار آن را مورد بررسی قرار می‌دهد.
فصل ششم به مساله ای تحت عنوان گروگان گیری در طول تاریخ و قیاس ماهیتی و موقعیتی نمونه های تاریخی با گروگانگیری سفارت آمریکا در ایران می پردازد.
در فصل هفتم که فصل پایانی این کتاب می باشد نیز به ذکر مطالبی همچون تصمیم گیری های غیرقیاسی در خصوص ایران و سیاست های داخلی و خارجی آمریکا و سیاست های دیوان سالارانه کاخ سفید و ... می پردازد.
کتاب سیاست خارجی آمریکا و بحران گروگانگیری در ایران در سال 1394 توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی با ترجمه وحید مردانه شره‌جینی و در 1500 نسخه به چاپ رسید.